Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Από ενημέρωση φίλου, παλιού δημοσιογράφου…
«Η πολιτική είναι σαν το παγόβουνο. Ποτέ δεν ξέρεις τι κρύβεται κάτω από την κορυφή.
Και ο πατριάρχης Βαρθολομαίος φαίνεται να το γνωρίζει πολύ καλά αυτό αλλά και να το χρησιμοποιεί με άνεση.
Τη δεκαετία του 1990, ο τότε πρόεδρος της Ρωσίας Μπόρις Γιέλτσιν παίρνει εντολή από τους Αμερικάνους να εγκαταλείψει η Ρωσία την Κούβα. Ο Γιέλτσιν υπακούει και ένα πρωί που ξυπνούν οι Κουβανοί δεν βλέπουν στη χώρα Ρώσο ούτε για δείγμα. Λες και τους απήγαγαν εξωγήινοι. Η Κούβα που όλη της η οικονομία στηριζόταν λόγω εμπάργκο, αποκλειστικά στην μαμά Ρωσία βρίσκεται από τη μια στιγμή στην άλλη στο έλεος του Θεού.
Οι Κουβανοί, στην κυριολεξία ζουν την απόλυτη εξαθλίωση. Τα μεταφορικά μέσα σταματούν, πετρέλαιο δεν υπάρχει, το ρεύμα είναι ανά δύο ώρες το 24ωρο και ανά περιοχή, οι πρώτες ύλες ανύπαρκτες, αδυνατούν να εξυπηρετήσουν ακόμα και αυτές τις στοιχειώδεις ανάγκες τους, ενώ παράλληλα τα τρόφιμα εξαφανίζονται. Οι εξαγωγές καπνού και ζάχαρης σε μορφή ανταλλαγής προϊόντων προς τη Ρωσία σταματούν, ενώ τα έργα υποδομής που μέχρι εκείνη τη στιγμή γίνονταν, μένουν στη μέση. Αποτέλεσμα η Κούβα να βρεθεί κυριολεκτικά απομονωμένη έρημη και μόνη.
Η πείνα θερίζει. Οι Κουβανοί φτάσανε στο σημείο να φάνε ακόμα και τις γάτες τους και τα καναρίνια τους. Είναι η εποχή που αρκετοί δεν αντέχουν και με ότι μέσο βρουν οδεύουν μαζικά από το λιμάνι Μαριέλ της Κούβας προς την απέναντι ακτή του Μαϊάμι. Περίπου 100.000 χιλιάδες άφησαν την Κούβα για την Αμερική. Σήμερα έχουν επιστρέψει περίπου οι 80.000
Οι Αμερικάνοι βλέπουν ότι η πολιτική τους με τον μέθυσο Γέλτσιν έφερε αποτελέσματα και αρχίζουν με προπαγάνδα και με την εξωτερική τους πολιτική να δελεάζουν την κυβέρνηση Κάστρο και τον Κουβανικό λαό. Είναι χαρακτηριστικό ότι η αμερικάνικη πρεσβεία της Κούβας έχει αναρτήσει στο εξωτερικό μέρος του κτηρίου της, διαφημιστικές πινακίδες νέον με τρέιλερ συνθημάτων και καλεί το λαό της Κούβας να επαναστατήσει, παράλληλα όμως διαφημίζουν και τα αγαθά του αμερικάνικου ονείρου. Σε έναν πεινασμένο και εξαθλιωμένο λαό αυτοί έδειχναν λουκούλλεια γεύματα.
Η κυβέρνηση της Κούβας αναγκάζεται τότε να σηκώσει μπροστά από την αμερικάνικη πρεσβεία τείχος από ιστούς με σημαίες κουβανικές που κυματίζουν για να κρύψει την προπαγάνδα. Η κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο και ο Κάστρο μη έχοντας άλλη επιλογή πηγαίνει στην πλατεία ελευθερίας και βγάζει διάγγελμα. Μαζεύονται δύο εκατομμύρια Κουβανοί και ο Κομαντάντε τους εξηγεί αναλυτικά την κατάσταση και τα οφέλη που υπόσχονται οι Αμερικάνοι αρκεί να ιδιωτικοποιηθούν γη και να πουληθεί δημόσια περιουσία. Και τότε αποδεικνύεται για ακόμα μια φορά ο πατριωτισμός των Κουβανών. Αρνούνται την οποιαδήποτε βοήθεια έναντι του ξεπουλήματος της χώρας, δηλώνουν ότι θα φάνε τα χέρια και τα πόδια τους και ξεκινούν μια νέα επανάσταση και ένα κίνημα αλληλεγγύης που όμοιό του δεν έχει υπάρξει πουθενά στον πλανήτη.
Εκείνη την εποχή αρχίζουν δειλά δειλά να δραστηριοποιούνται κάποιες φιλανθρωπικές οργανώσεις του εξωτερικού και να στέλνουν κρυφά βοήθεια στην Κούβα. Τις οργανώσεις ακολουθούν και κάποιες χώρες με προεξάρχουσες τον Καναδά και αργότερα την Βενεζουέλα του Τσάβες. Η τραγική αυτή κατάσταση κρατάει περίπου πέντε χρόνια και η Κούβα αρχίζει σιγά και δειλά να ανακάμπτει. Γίνονται οι πρώτες επενδύσεις από Καναδούς, Ισπανούς, Κινέζους και αρχίζει και το εξωτερικό εμπόριο. Η Ρωσία του Πούτιν ανοίγει ξανά την αγορά και η χώρα της καραϊβικής αρχίζει να μπαίνει στο ρυθμό της.
Και τότε εμφανίζεται ο ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ.
Η Κούβα έχει μια ανεξιθρησκία και μια ανοχή στα δόγματα που δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο. Οι Κουβανοί κατά κύριο θρήσκευμα έχουν τον παγανισμό και τη Μαύρη Μαγεία. Όμως υπάρχουν λατρευτικοί χώροι και εκπρόσωποι όλων των θρησκευτικών δογμάτων, από καθολικούς μέχρι Ινδουιστές και από εβραίους με τις συναγωγές τους μέχρι μασόνους με τις στοές τους.
Ο Βαρθολομαίος αντιλαμβάνεται έγκαιρα το κενό της εκπροσώπησης της ορθοδοξίας που δημιούργησε η Ρωσία με την αποχώρησή της και σπεύδει να το καλύψει. Ψ0άχνει τις διασυνδέσεις εκείνες που θα μεσολαβήσουν για μια επίσκεψή του στην Κούβα. Να σημειωθεί ότι αφ’ ενός έχει προηγηθεί η επίσκεψη του Πάπα Ιωάννη Παύλου το 1998 και αφ’ ετέρου, ο μόνος λατρευτικός ναός που δεν υπάρχει στην Κούβα είναι μια ελληνορθόδοξη εκκλησία.
Ο πατριάρχης γνωρίζει ότι η ύπαρξη του ναού δεν είναι για να καλύψει τις ανάγκες του εκκλησιαζόμενου κοινού, μια και στην Κούβα υπάρχουν όλοι και όλοι δεκατέσσερις μόνιμοι κάτοικοι Έλληνες οι οποίοι και μέχρι τότε εκκλησιαζόντουσαν στη Ρώσικη εκκλησία αλλά είναι σημείο αναφοράς και πολιτικής ύπαρξης του ελληνισμού. Είναι θέμα σημαίας.
ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ
Έτσι το 2002 απευθύνεται στον τότε πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη και ζητά τη βοήθειά του για μια επίσκεψη στην Κούβα. Ο Σημίτης είναι αρνητικός και μόνο στην ιδέα. Φοβάται τις αντιδράσεις των Αμερικάνων και όχι μόνο. Είναι τόσο κάθετα αρνητικός που εφιστά την προσοχή του πατριάρχη για μια τέτοια κίνηση.
Όμως,
Επειδή πάντοτε υπάρχουν κάποιοι πατριώτες σε αυτόν τον τόπο, ο ιδιαίτερος του συγχωρεμένου Γιάννου Κρανιδιώτη και εγγονός του πρώην πρωθυπουργού Αλέξανδρου Παπαναστασίου ο οποίος φέρει και το ονοματεπώνυμό του, ενημερώνει το Πατριαρχείο για τις καλές σχέσεις του Φιντέλ με το βασιλικό ζεύγος της Ισπανίας. Ο ίδιος ο Κάρολος είναι από τους καλούς του φίλους.
Ο Βαρθολομαίος που δεν αφήνει τίποτα στην τύχη, σηκώνει αμέσως το τηλέφωνο και ζητά από την βασίλισσα της Ισπανίας Σοφία να μεσολαβήσει για μια επίσκεψη στην Κούβα.
Εκείνη την εποχή η Ισπανία μόλις έχει σπάσει το εμπάργκο κατά της Κούβας και εκτελεί αεροπορικές πτήσεις. Η Σοφία η ίδια επικοινωνεί με τον Φιντέλ και του θέτει το ζήτημα. Ο Φιντέλ δεν είναι αρνητικός αλλά λείπει η δικαιολογία της επίσκεψης. Σε δύο μέρες ό Φιντέλ την έχει βρει και έχει ενημερώσει τη Σοφία.
Το 1950 υπήρχε μια παλιά ελληνορθόδοξη εκκλησία στην Αβάνα η οποία μετά την επανάσταση είχε μετατραπεί σε θέατρο. Το οικόπεδο ήταν ιδιοκτησία κάποιων ελλήνων μεταναστών που το είχαν δωρίσει στην τότε Κουβανική κυβέρνηση, με τον όρο να χτιστεί εκεί εκκλησία. Έτσι, ο Φιντέλ αντικαθιστά αυτό το οικόπεδο με κάποιον άλλο χώρο που βρίσκεται σε κεντρικότερο σημείο της Αβάνας και μάλιστα στην πλατεία του Αγίου Φραγκίσκου δίπλα στην ομώνυμη καθολική εκκλησία.
Χτίζεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου και καλεί τον Πατριάρχη να την εγκαινιάσει……. Ο Βαρθολομαίος πετάει στα σύννεφα από τη χαρά του και η κυβέρνηση Σημίτη πλέει σε πελάγη μαύρης δυστυχίας και ανησυχίας για τις αντιδράσεις. Έτσι στις 23.01.2004 ο Βαρθολομαίος βρίσκεται στην Αβάνα για τα θυρανοίξια.
Φτάνει με αεροσκάφος των Ολυμπιακών Αερογραμμών στο αεροδρόμιο Χοσέ Μαρτί, όπου τον υποδέχτηκε ο ίδιος ο Κουβανός ηγέτης Φιντέλ Κάστρο.
Ο Βαρθολομαίος εκφωνεί ένα λόγο που δεν θα τολμούσε ούτε ο ίδιος ο Κάστρο να εκφωνήσει, κάνοντας αναφορά στην καταπίεση που βιώνει ο Κουβανικός λαός από το εμπάργκο, στηλιτεύει την συμπεριφορά Αμερικανών και Ευρωπαίων, δηλώνει ότι τέτοιες κινήσεις δε συνάδουν με το χριστιανικό πνεύμα και την αγάπη του κυρίου και κάνει Ευρώπη και Αμερική να αφρίζουν.
Ο Σημίτης κοντεύει να πάθει συμφόρεση και αρνείται να στείλει στα εγκαίνια του ναού έστω και ένα επίσημο κυβερνητικό στέλεχος για εκπροσώπηση. Απαγόρευσε ακόμα και στον εκεί πρέσβη μας να πάει.
Πέντε μέρες έμεινε στην Κούβα ο Βαρθολομαίος και πέντε μέρες τον είχε από πίσω ο Κάστρο. Ότι θέλει ο Πατριάρχης.
Η κομματική εφημερίδα Gramma που εκδίδεται σε έξι σελίδες τις μισές τις έχει αναφορά στο Βαρθολομαίο, σε αντίθεση με τις τούρκικες που στηλιτεύουν τις πρωτοβουλίες του Πατριάρχη.
Η Σοφία της Ισπανίας, επειδή τίποτα δεν χαρίζεται, ζητά από το Βαρθολομαίο στα εγκαίνια να είναι επίσημος προσκεκλημένος του Πατριαρχείου ο αδελφός της Κωνσταντίνος, για να πληρωθούν και οι απορίες τι ζήταγε ο τέως σε ένα κομμουνιστικό καθεστώς και μάλιστα επίσημα προσκεκλημένος…»
Σχετικά με το παρασκήνιο για την κοινή εμφάνιση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου με τον Πάπα Φραγκίσκο και τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο, είναι σίγουρο ότι στο μέλλον θα μάθουμε περισσότερα….