Οι διαταραχές της διάθεσης Πώς αναγνωρίζουμε την κατάθλιψη;

Η πιο συχνή μορφή της νόσου είναι ήπιας έως μέτριας βαρύτητας κατάθλιψη που χαρακτηρίζεται απο:
1. Καταθλιπτικό συναίσθημα
2. Ανηδονία (το άτομο δεν εισπράττει χαρά από καμία δραστηριότητα στην καθημερινότητά του.)
3. Σημαντική αύξηση ή αντίθετα σημαντική απώλεια βάρους
4. Διαταραχές ύπνου (ληθαργικός ύπνος ή αντίθετα πολύ λίγος ή καθόλου ύπνος μερικές φορές)
5. Ψυχοκινητική διέγερση(έντονη κινητικότητα) ή αντίθετα βραδυψυχισμός(πολύ λίγη εως καθόλου κινητικότητα)
6. Αίσθημα εξάντλησης/κόπωσης σχεδόν σε καθημερινή βάση
7. Συναισθήματα αυτοαπαξίωσης, μηδενισμού και ενοχική σκέψη
8. Μειωμένη δυνατότητα σκέψης και αντίληψης(κολλώδης σκέψη), αναποφασιστικότητα, ταλάντωση
9. Πιθανός αυτοκτονικός ιδεασμός(σκέψεις/ευχές θανάτου).
Για την διάγνωση της κατάθλιψης πρέπει τουλάχιστον πέντε (5) από τα παραπάνω κριτήρια να ικανοποιούνται, εκ των οποίων οπωσδήποτε τα κριτήρια 1 και 2.
 
Αντιμετώπιση.
Στην κατάθλιψη ήπιας έως μέτριας βαρύτητας, η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία(CBT), εμπλουτισμένη με τεχνικές βιοανάδρασης έχει σχεδόν απόλυτη ένδειξη. Η φαρμακευτική αγωγή(αγχολυτικά+αντικαταθλιπτικά) κρίνεται απαραίτητη στην μείζονα κατάθλιψη, όπου το άτομο είναι σημαντικά δυσλειτουργικό, ο αυτοκτονικός ιδεασμός είναι πληθωρικός και ο θεραπευτής κρίνει ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος αυτοκτονίας.
Η φαρμακευτική αγωγή είναι επίσης απαραίτητη στην κατάθλιψη όπου ενυπάρχουν ψυχωσικά χαρακτηριστικά, στις διπολικές διαταραχές, στην διαταραχή της διάθεσης οφειλόμενη στην χρήση ουσιών. Η χρήση φαρμακευτικής αγωγής στην επιλόχειο κατάθλιψη χρήζει ιδιαίτερης προσοχής λόγω θηλασμού του βρέφους και της διαταραγμένης σχέσης μητέρας –παιδιού.
Αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού/αγοραφοβίας.
Η γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία (Cognitive-behavior therapy, CBT) αποτελεί την ψυχολογική θεραπεία επιλογής γιατί είναι η πλέον μελετημένη ψυχοθεραπευτική μέθοδος με κλινικά τεκμηριωμένα καλύτερα αποτελέσματα στις αγχώδεις διαταραχές γενικότερα. Ειδικότερα στην αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού με αγοραφοβία, προτείνεται το παρακάτω πρωτόκολλο:
1. Εφαρμογή της τεχνικής της προοδευτικής μυοχαλάρωσης, με στόχο, την όσο το δυνατόν πιο γρήγορη ύφεση και αποδρομή των σωματικών συμπτωμάτων(βλέπε συμπτώματα κρίσης πανικού).
2. Χρησιμοποίηση της τεχνικής της βιοανάδρασης (biofeedback, BF), με στόχο την σταθεροποίηση και ενίσχυση των αποτελεσμάτων της μυοχαλάρωσης .
3. Συστηματική απευαισθητοποίηση, είναι η τεχνική που χρησιμοποιείται για την απόσβεση των φόβων του ασθενή.
4. Γνωστική αναπλαισίωση είναι η τεχνική που χρησιμοποιείται για την επαναδιαπραγμάτευση και αναθεώρηση ζητημάτων που αγχώνουν το άτομο σε μια άλλη, νέα βάση, η οποία δεν πυροδοτεί άγχος.