Απεβίωσε στις 28 Μαΐου 2016 σε ηλικία 78 χρόνων ο Βρετανός Εργατικός πρώην βουλευτής για 20 χρόνια (1990 – 2010) Edward (Eddie) O’Hara.
O Έντι Οχάρα, καθηγητής Αρχαίων Ελληνικών και Λατινικών για σειρά ετών προσέφερε στον Ελληνισμό με την αφοσίωσή του στην προσπάθεια επιστροφής των Αγαλμάτων του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. Ειδικότερα αφοσιώθηκε στο σκοπό αυτό μετά την αποχώρησή του από την πολιτική.
Σύμφωνα με τον επικήδειο που δημοσίευσε η εφημερίδα Γκάρτιαν το ενδιαφέρον του ξεκίνησε από το 1994 με τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη, πρωτοπόρου στην εκστρατεία για επιστροφή των Αγαλμάτων όταν και προώθησε το πρώτο του ψήφισμα στη Βουλή των Κοινοτήτων για το θέμα σε σύνολο εννέα κατά την διάρκεια της βουλευτικής του παρουσίας. Διοργάνωσε πολλές συναντήσεις τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και στην Ελλάδα στην προώθηση της επιστροφής των Αγαλμάτων και κέρδισε τον σεβασμό της Ελληνικής κυβέρνησης και αρχαιολόγων. Το 2005 ανέλαβε ως πρόεδρος της εκστρατείας για επανένωση των Αγαλμάτων και το 2010 διορίσθηκε πρόεδρος της Βρετανικής Επιτροπής για την Επανένωση των Μαρμάρων του Παρθενώνα. Η προσφορά του στο τομέα αυτό είναι αναμφισβήτητη,
Κυπριακό – Νόμιμη η τουρκική εισβολή της 20ης Ιουλίου 1974
΄Οσον αφορά το Κυπριακό όμως είναι μια άλλη ιστορία. Ο μ. Έντι Ο’Χάρα, ανήκε στο Βρετανικό Εργατικό Κόμμα και ήταν παλαιό στέλεχος και του Fabian Society , μιας δεξαμενής σκέψης, μιας αγγλικής σοσιαλιστικής οργάνωσης. Προφανώς στα πλαίσια αυτής της αλληλεγγύης με απανωτές δηλώσεις του στη Βουλή των Κοινοτήτων, δικαιολογούσε την συνεργασία της σοσιαλιστικής κυβέρνησης των Γουίλσον/Κάλαχαν με την σοσιαλιστική κυβέρνηση του Τούρκου πρωθυπουργού Μπουλέτ Ετσεβίτ το 1974, όταν τόνιζε ότι η τουρκική εισβολή της 20ης Ιουλίου 1974 ήταν ΝΟΜΙΜΗ!!
Στις 3 Μαρτίου 1997 λίγες εβδομάδες πριν την νίκη των Εργατικών στις εκλογές του ιδίου χρόνου, από το Βήμα της Βουλής των Κοινοτήτων σε συζήτηση για το Κυπριακό, ζήτησε από το Σώμα να μην ξεχνά ΠΟΤΕ ότι η πρώτη εισβολή του 1974 ήταν ΝΟΜΙΜΗ. Είπε συγκεκριμένα:
«Η Βουλή δεν πρέπει ΠΟΤΕ να ξεχνά τη νομιμότητα της τουρκικής εισβολής το 1974 και τη παράνομη συνεχιζόμενη παραμονή των Τούρκων, με τη κατοχή της Βόρειας Κύπρου. Το 1974 υπήρξε μια απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον της νόμιμης κυβέρνησης της Κύπρου, υποστηριζόμενη από την ελληνική χούντα. Η χούντα έπεσε ως αποτέλεσμα της δράσης της στην υπόθαλψη του πραξικοπήματος. Το αποπειραθέν πραξικόπημα άντεξε ορισμένες μέρες και μετά που απέτυχε αποκαταστάθηκε η νόμιμη κυβέρνηση.
Βάση της Συνθήκης Εγγυήσεως η Τουρκική κυβέρνηση είχε το δικαίωμα να επέμβει για να επαναφέρει το στάτους κβο, αλλά αφού αποκαταστάθηκε το στάτους κβο ο τουρκικός στρατός δεν είχε το δικαίωμα να παραμείνει. Πρέπει να το επιβεβαιώσουμε αυτό ξανά on record στη Βουλή ότι η συνεχιζόμενη κατοχή της Βόρειας Κύπρου από τον τουρκικό στρατό είναι παράνομη» (Πρακτικά της Βουλής, Hansard Report 3.3.1997. Αναφορά της γράφουσας στην ομογενειακή Τα Νέα 6.3.1997).
Έγραψε η τότε σε κυκλοφορία αγγλόφωνη «The Cypriot Voice” 18.3.1997 με το χαρακτηριστικό τίτλο « With friends like this…» (Με τέτοιους φίλους) με υπογραφή του εκδότη της C.C. Karamani. (Βλέπε βιβλίο της γράφουσας «Conspiracy or Blunder?» σελ. 215-216 και 234 για το πλήρες ολοσέλιδο άρθρο του κ. Καραμάνη).
Ο κ Ο’Χάρα γνώριζε πολύ καλά ότι η τουρκική «νόμιμη» εισβολή δεν είχε κανένα σκοπό να αποκαταστήσει την νόμιμη τάξη, οι σκοποί του σοσιαλιστή Ετσεβίτ για επιβολή δύο ομόσπονδων κρατών στο νησί ήσαν εν γνώσει της σοσιαλιστικής κυβέρνησης του Χάρολτ Γουίλσον με υπ. Εξωτερικών τον Τζέιμς Κάλλαχαν, η οποία ενσυνείδητα συναίνεσε στο ΕΓΚΛΗΜΑ της εισβολής γιατί και εκείνη υποστήριζε την συνταγματική αλλαγή στην Κύπρο!
Ο μ. Έντι Ο’Χάρα επανέλαβε τα πιο πάνω και σε άλλη συζήτηση για το Κυπριακό το 1998 και δημοσιεύθηκαν τα λεχθέντα του στην ομογενειακή εφημερίδα Ελευθερία δίχως καμία αντίδραση από τους ηγέτες της ομογένειας.
Υποστήριξη στη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία
‘ Ο Έντι Ο’Χάρα ανήκε, όπως και άλλοι Εργατικοί και Συντηρητικοί βουλευτές, στην περιβόητη διζωνική ομάδα που ίδρυσε το 1974 ο τελευταίος διχοτόμος κυβερνήτης της Κύπρου Σερ Χιού Φούτ μαζί με τον ελλαδίτη επιχειρηματία και φιλόαγγλο και όχι μόνο, Κώστα Καρρά, «Φίλοι της Κύπρου» για την προώθηση της τουρκο-βρετανικής διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με γραμματέα την Εργατική, persona non grata πλέον και προ πολλού για την ηγεσία της ομογένειας, φιλότουρκη Mary Southcott.
Ο Έντι Ο’Χάρα υποστήριζε ένθερμα την τουρκο-βρετανική διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία ως λύση και η υποστήριξή του καταγράφτηκε και με τα κείμενα πολλών ψηφισμάτων. Παρόλο ότι τα ψηφίσματα αυτά δεν προσφέρουν τίποτα στο Κυπριακό, εντούτοις έχουν κάποια χρήση : Να είναι υποστηρικτικά επι το πλείστον της βρετανικής πολιτικής.
Διζωνικής ψηφίσματα, με ψέματα στη Βουλή των Κοινοτήτων
Ενδεικτικό το ψήφισμα 796 ημερ. 26.3.1990 (μέρες μονάχα μετά το διζωνικό ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας 649/90 στις 12.3.1990) με το οποίο τσιμέντωναν και οι «Φίλοι της Κύπρου» στη Βουλή των Κοινοτήτων την ομόσπονδη δικοινοτική, διζωνική βάση , για «δύο κοινότητες» «επί ίσοις όροις» , για λύση του Κυπριακού, με το ψευδή μάλιστα ισχυρισμό ότι αυτή η λύση προνοείτο από τις «συμφωνίες υψηλού επιπέδου που υπογράφτηκαν το 1977 και 1979». ΄Όταν αποκαλύψαμε πρόσφατα για πρώτη φορά από την Σημερινή, ότι αυτά ήσαν ιστορικά απαράδεκτα ψέματα και διαστρεβλώσεις, καμία υπογραφή δεν υπήρξε, καμία «Συμφωνία» δεν υπήρξε, αλλά ανακοινωθέντα και οδηγίες προς τους διαπραγματευτές. Το ψήφισμα εκείνο ήταν πρωτοβουλία του μ. Συντηρητικού «φίλου της Κύπρου» Σερ Χιού Ρόσσι, και το υποστήριξαν μεταξύ άλλων και οι Εργατικοί «φίλοι της Κύπρου» Alan Meale, Tom Cox, Robin Corbett, Elliot Morley, Eric Illsley, Donald Anderson, Roger Gale (Συντηρητικός) και άλλοι σε σύνολο 26 υπογραφών.
Δύο στη φυλακή
Εν τω μεταξύ δύο από τους 26 που υπέγραψαν το ψήφισμα 796, οι Eric Issley και Elliot Morley, το 2011 βρέθηκαν ένοχοι από το Βρετανικό Δικαστήριο και πίσω από τα σίδερα της φυλακής για απάτες. Ο πρώτος για παραβίαση της δημόσιας εμπιστοσύνης και απάτη £14,500 σε φυλάκιση 12 μηνών και ο δεύτερος που υπήρξε και υφυπουργός σε 16 μήνες φυλακή για εξασφάλιση £30,000 με απάτη ως βουλευτικά έξοδα.
Διζωνικό ψήφισμα Ο’Χάρα 8 Μαρτίου 1995
Στις 8 Μαρτίου 1995 με πρόταση του μ. Έντι Ο’ Χάρα, καταγράφτηκε το εξής ψήφισμα (Early Day Motion) αριθμός 765 με σύνολο υπογραφών 30.
«Η Βουλή, με την ευκαιρία της επίσκεψης του Προέδρου Κληρίδη από την Κύπρο, επαναβεβαιώνει την πλήρη υποστήριξή της στις προσπάθειές του να εφαρμόσει τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και να επιτύχει μια διζωνική, δικοινοτική ομόσπονδη λύση στο κυπριακό πρόβλημα, και περαιτέρω επιβεβαιώνει την πλήρη υποστήριξή της στην αίτηση της Κύπρου για πλήρη ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση δίχως προϋπόθεση της λύσης αυτής».
1) Υπενθυμίζεται εδώ η έντονη γραπτή κριτική που εξάσκησε τότε η Συνταγματολόγος της Κυπριακής Δημοκρατίας κα Claire Palley ενάντια στα λεγόμενα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που ακολούθησαν τις συνομόσπονδες βρετανικές «Ιδέες Γκάλι. Ο δε μ. Τ. Παπαδόπουλος σε επιστολή του προς τον Tom Cox που τον προέτρεπε να τα δεχθούμε, τα χαρακτήρισε 3ο Αττίλα. Η γράφουσα κατέχει τα σχετικά έγγραφα από τότε και δημοσίευσε σχετικά στην Σημερινή και στα βιβλία της.
2) Υπενθυμίζεται η αφίσα του Δημοκρατικού Κόμματος επί Σπύρου Κυπριανού εναντίον του πρώτου διζωνικού ψηφίσματος από το Σ. Ασφαλείας.
Πορείες Μορφιτών και εξέδρα στην Πλατεία Τραφάλγκαρ
Ο κατεχόμενος Δήμος Μόρφου έχει τιμήσει τον μ. ΄Εντι Ο’Χάρα ως επίτιμο δημότη για τις ετήσιες παρουσίες του στη πορεία των Μορφιτών για επιστροφή της Μόρφου.
Δικαίωμά τους, όμως πρέπει να επισημανθεί ότι παράλληλα δεν ακούσαμε ποτέ τον μ. Ο’Χάρα ή άλλους που παρευρίσκονται και εκείνοι στις ετήσιες πορείες των Μορφιτών να υποστηρίζουν και την επιστροφή της πόλης της Κερύνειας και των πέριξ περιοχών της επαρχίας Κερύνειας. Οι συμμετοχές όλων των «φίλων» Βρετανών βουλευτών είναι περιορισμένες και επιλεκτικά συνυφασμένες. Και σ΄αυτό βέβαια ένοχοι είναι και δικοί μας, τόσο στην Κύπρο όσο και στην ομογένεια Βρετανίας, που δεν έχουν μία ΕΝΙΑΙΑ απαίτηση επιστροφής όλων των κατεχομένων εδαφών αλλά τουναντίον δέχθηκαν να σαλαμοποιηθεί η επιστροφή, ο κάθε δήμος, αλλά και κάθε σύλλογος που απαιτεί την επιστροφή του δικού του μερτικού, διασπώντας έτσι την απαίτηση για ΕΝΙΑΙΑ επιστροφή δηλαδή ΕΝΙΑΙΑ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ των κατεχομένων εδαφών.
Και επειδή, μετά από τις τουρκικές εισβολές υπήρξαν κάποιες λανθασμένες και επιπόλαιες ενδείξεις ευφορίας από μέρους των Αμερικανών ότι “η Μόρφου και η Αμμόχωστος θα επιστραφούν”, αυτό ενίσχυσε την διάσπαση του προσφυγικού κόσμου στην Κύπρο. Με τις γνωστές πλέον αναποτελεσματικές εξελίξεις. Αλλά βοηθά την βρετανική πολιτική… Με αποτέλεσμα, οι συμμετοχές των διαφόρων Βρετανών βουλευτών στις πορείες των Μορφιτών και στις εκδηλώσεις για την Αμμόχωστο να γίνονται εκ του ασφαλούς και, παρόλο ότι φαινομενικά προσφέρουν συμπαράσταση, στο σύνολο τους να μην συνεισφέρουν στην ενιαία απελευθέρωση των κατεχομένων, αλλά στην επιβολή της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, την οποία όλοι υποστηρίζουν στο Λονδίνο.
Όσο για τις από εξέδρας διακηρύξεις τους στην ετήσια Ιουλιανή διαμαρτυρία εναντίον της τουρκικής εισβολής και κατοχής στην πλατεία Τραφάλγκαρ, αυτές κατάντησαν πλέον μια επετειακή «υποχρέωση» αν όχι “παντομίμα μετά μουσικής” εδώ και 42 χρόνια. Από τη μια να μας κοροϊδεύουν όλοι δικοί μας και ξένοι κάτω από το βλέμμα του Νέλσονα για δήθεν “επιστροφή του χρόνου στην Κερύνεια, στη Μόρφου, στην Αμμόχωστο, όλα αυτά είναι δικά μας και όχι του Ντενκτάς”, άλλοι στα αγγλικά και άλλοι ελληνομαθείς στα ελληνικά, και από την άλλη να εύχονται και να επιδιώκουν επιβολή λύσης διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας…
Ο μ. ΄Εντι Ο’Χάρα το 1958 υπηρέτησε στο βρετανικό στρατό στην Κύπρο, με πόστο το βρετανικό κατασκοπευτικό σταθμό Αγίου Νικολάου (βιβλίο της γράφουσας «Conspiracy or Blunder?» έκδοση 2000, Αδούλωτης Κερύνειας, πρόλογος από τον μ. Μητροπολίτη Κερύνειας Παύλο).
Αιωνία του η Μνήμη.
Φανούλα Αργυρού
Ερευνήτρια/συγγραφέας – Λονδίνο 5 Ιουνίου 2016.