Τα χαρακτηριστικά του καλού πατέρα:
1- Γνωρίζει πώς να διαπαιδαγωγεί τα παιδιά του.
Ο καλός μπαμπάς αγαπάει τα παιδιά του, αλλά ξέρει να τους βάζει όρια. Αποδοκιμάζει την κακή συμπεριφορά με τη δύναμη των λέξεων και όχι των χεριών του. Δεν μειώνει ούτε γελοιοποιεί τα παιδιά του, αλλά τα σέβεται και τους δείχνει το σωστό δρόμο.
Ο καλός μπαμπάς επίσης δεν επιβραβεύει συνέχεια το αναμενόμενο, πχ το παιδί που μάζεψε τα παιχνίδια του ή που διάβασε τα μαθήματά του. Βοηθά το παιδί του να θέσει στόχους και επιβραβεύει την προσπάθεια προς την εκπλήρωση του στόχου.
2- Επιτρέπει στο παιδί του να κάνει μερικά λάθη
Ο καλός μπαμπάς αναγνωρίζει ότι τα λάθη είναι ανθρώπινα και ότι τα παιδιά κάνουν λάθη επειδή αυτό είναι κομμάτι της εξέλιξής τους. Ο καλός μπαμπάς θέτει τα όρια, ξέρει τι να ανεχτεί και σε τι να βάλει φρένο. Όμως, πάντα καταλήγει στο ότι η ανευθυνότητα και η επαναλαμβανόμενη κακή συμπεριφορά δεν είναι πράγματα ανεκτά.
3- Είναι ανοιχτόμυαλος
Ο καλός μπαμπάς αντιλαμβάνεται ότι η αλλαγή είναι μέρος της εξέλιξης του ανθρώπου: τα γούστα, οι επιθυμίες, οι ίδιοι οι άνθρωποι αλλάζουν με τον καιρό. Καταλαβαίνει –ακόμα και αν δε συμφωνεί- ότι κάποιες συμπεριφορές, όπως τα βαμμένα μαλλιά, τα σκουλαρίκια στα αυτιά ή σε άλλα σημεία του σώματος είναι πιο συνηθισμένα απ’ ότι παλαιότερα και επιτρέπει στα παιδιά του συμπεριφορές που εντάσσονται σε ένα γενικότερο πλαίσιο ‘σωστού νέου πολίτη της εποχής’.
Ο καλός μπαμπάς διδάσκει στα παιδιά του να μη θεωρούν δεδομένα τα πρόσωπα, τις καταστάσεις και τα υλικά αγαθά στη ζωή τους. Τους διδάσκει ότι το κάθε τι έχει μια αξία, την οποία πρέπει να σεβόμαστε: τα παιχνίδια, η εκπαίδευση, τα ταξίδια κοστίζουν χρήματα. Η καλή ατμόσφαιρα στην οικογένεια, οι φιλίες, οι ανθρώπινες σχέσεις ‘κοστίζουν’ σε συναίσθημα και προσπάθεια. Ο καλός μπαμπάς μαθαίνει στα παιδιά του να εκτιμούν αυτά που έχουν και τους διδάσκει αντίστοιχες συμπεριφορές (δεν χαλάμε επίτηδες τα πράγματά μας, δεν πετάμε φαγητά, κοιτάζουμε το κόστος των πραγμάτων που αγοράζουμε, κλπ).
Ο καλός μπαμπάς αποδέχεται τη διαφορετικότητα και δεν περιμένει από τα παιδιά του να είναι ίδια με αυτόν πχ στις επιδόσεις στο σχολείο ή τα σπορ, ή το επάγγελμα που θα ακολουθήσουν. Σέβεται τη γνώμη τους και τις αξίες τους, εφόσον αυτές δε βλάπτουν το ίδιο το παιδί, την οικογένεια ή κάποιον άλλον.
Ο καλός μπαμπάς ξέρει να αφιερώνει ποιοτικό χρόνο στα παιδιά του, σε κάθε ηλικία και στάδιο της εξέλιξής τους: από αγκαλίτσα, νανούρισμα και ταχτάρισμα στη βρεφική ηλικία, σε παιχνίδια, σπορ, κινηματογράφο, αλλά και παρουσία του σε σχολικές ή αθλητικές εκδηλώσεις των παιδιών. Βοηθάει στα μαθήματα και ωθεί το παιδί να αξιοποιεί σωστά το χρόνο του. Επίσης, αφιερώνει χρόνο στην επικοινωνία: πρώτα ακούει το παιδί και μετά συζητάει για τα θέματα που απασχολούν το παιδί.
Ο καλός μπαμπάς δίνει το καλό παράδειγμα στους σημαντικούς τομείς! Θέλει να υιοθετήσουν τα παιδιά του υγιεινές συνήθειες; Βάζει φρούτα και λαχανικά στο πιάτο του, δεν καπνίζει, πίνει με μέτρο . Με τη στάση του δείχνει πώς χειριζόμαστε τις δύσκολες καταστάσεις και τους καυγάδες στην οικογένεια. Με τη συμπεριφορά του διδάσκει τις συμπεριφορές που θέλει να καλλιεργήσει στα παιδιά. Δεν θα τον δείτε ποτέ να κρατάει στο χέρι το τσιγάρο και παράλληλα να λέει στο παιδί του «απαγορεύεται να καπνίζεις!». Και βέβαια, ο καλός μπαμπάς δείχνει αγάπη, σεβασμό και τρυφερότητα στη γυναίκα του, και τονίζει πόσο σημαντική είναι η αγάπη και οι καλοί τρόποι στις σχέσεις και τη ζωή.
O καλός μπαμπάς υποστηρίζει τα παιδιά του: τα ενθαρρύνει να ανοίξουν τα φτερά τους, τους προσφέρει δυνατότητες, τους μαθαίνει καινούργια πράγματα, διορθώνει τα λάθη τους, και πιστεύει με όλη του την καρδιά ότι τα παιδιά του είναι ικανά και άξια. Ο καλός μπαμπάς υποστηρίζει το παιδί του δημοσίως όταν έχει δίκαιο, αλλά του επισημαίνει πότε έχει άδικο. Λειτουργεί και σαν δίχτυ ασφαλείας: ο μπαμπάς είναι εκεί ό,τι και αν συμβεί, μπορώ να πάω να του μιλήσω, να με καταλάβει και να με βοηθήσει (και όχι το μοτίβο της περασμένης γενιάς «Σσστ, μην το μάθει ο πατέρας σου!).
O καλός μπαμπάς θέλει να φτάσουν τα παιδιά του το καλύτερο δυνατό σύμφωνα με τις δυνάμεις του καθενός. Δεν έχει ένα αυθαίρετο στάνταρ για όλα τα παιδιά (πχ πρέπει να είσαι ο καλύτερος στο ποδόσφαιρο), αλλά αναγνωρίζει τις διαφορετικές κλίσεις και ικανότητες του κάθε του παιδιού και τις υποστηρίζει (πχ είσαι πολύ καλός στη ζωγραφική, συνέχισε, μη σταματάς να εξασκείσαι). Ο καλός μπαμπάς προσφέρει ευκαιρίες-προκλήσεις στα παιδιά του για να κάνουν κάτι παραπάνω, κάτι παραπέρα, και να ωριμάσουν ως άτομα. Τους αφήνει περιθώρια να κάνουν λάθη, να τα διορθώσουν, να μάθουν από αυτά, και δεν αφήνει τα παιδιά του να τελματώσουν σε ηθική, πνευματική ή σωματική τεμπελιά.
Η στάση ζωής που έχει ο ίδιος αλλά και τα διδάγματα που προσφέρει στα παιδιά του με τη συζήτηση σηματοδοτούν ένα ακόμα χαρακτηριστικό του καλού μπαμπά. Ο μπαμπάς μαθαίνει στα παιδιά του πολλά πράγματα, από το να κάνουν ποδήλατο ή τρίπλες στη μπάλα στο πώς να ξυρίζονται, στο πώς να φέρονται στο ίδιο και το αντίθετο φύλο, πώς να ευχαριστιούνται τη ζωή τους και να απολαμβάνουν αυτά που έχουν. Ο μπαμπάς αποτελεί βασική πηγή πρακτικής καικοινωνικής γνώσης για τα παιδιά του.
Ο καλός μπαμπάς είναι εκεί και προστατεύει την οικογένειά του ψυχικά και πρακτικά. Είναι εκεί στα δύσκολα, με την παρουσία του εξισορροπεί τα πράγματα και προσφέρει υλική υποστήριξη με χρήματα και αγαθά αλλά και ψυχική υποστήριξη με το ψυχικό του σθένος και τη συμμετοχή του στα θέματα της οικογένειας.
Τελευταία αλλά και πολύ σημαντική ιδιότητα του καλού μπαμπά: αγαπάει τα παιδιά του με όλη του την καρδιά. Ακόμα και αν τα παιδιά κάνουν λάθη, ακόμα και αν δεν είναι όπως τα είχε ονειρευτεί, ακόμα και αν πήραν δρόμο διαφορετικό από αυτόν που ο ίδιος προόριζε γι’ αυτά, αν τον απογοήτευσαν με τις επιλογές τους, ο καλός μπαμπάς αγαπάει τα παιδιά του όποιας ηλικίας και αν είναι αυτά, έτσι όπως είναι. Και η αγάπη και η αποδοχή του μπαμπά είναι αυτή που τα κάνει να είναι καλά παιδιά.
Της Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος (greekpsychologypages.blogspot.gr)