Γιατί δημιουργείται έλκος στα πόδια των ασθενών με διαβήτη;

Στους ασθενείς με διαβήτη, το έλκος στα πόδια είναι ένα σοβαρό πρόβλημα που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και για το οποίο η πρόληψη έχει καθοριστικό ρόλο. Οι πληγές που δυνατόν να δημιουργηθούν στο πόδι του διαβητικού μπορούν εύκολα να μολυνθούν.

Το μολυσμένο έλκος στο πόδι είναι δύσκολο να αποθεραπευτεί και προκαλεί πολλά προβλήματα στον ασθενή. Σε μερικούς ασθενείς είναι το πρώτο στάδιο μιας νοσηρής κατάστασης που οδηγεί σε ακρωτηριασμό.
Στους ασθενείς με διαβήτη τα παρατεταμένα ψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα είναι αιτία βλαβών των μικρών αιμοφόρων αγγείων και των νεύρων τους. Εάν ο ασθενής συμμορφώνεται στις οδηγίες των γιατρών του, λαμβάνει σωστά τις θεραπείες του και ακολουθεί ένα υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες χρόνιας υπεργλυκαιμίας (ψηλό ζάχαρο στο αίμα) και ο κίνδυνος διαβητικής νευροπάθειας και αγγειοπάθειας.
Στα πόδια των διαβητικών, οι βλάβες των νεύρων (διαβητική περιφερική νευροπάθεια) προκαλούν απώλεια της αίσθησης όπως επίσης και παραμορφώσεις. Οι κάλοι και τα παραμορφωμένα δάκτυλα των ποδιών είναι αιτίες άσκησης ψηλής πίεσης στο πέλμα.
Οι διαβητικοί ασθενείς είναι δυνατόν να πληγώνουν τα πόδια τους ακόμη και με μικρά επαναλαμβανόμενα τραύματα, όπως αυτά που συμβαίνουν μετά από πολύ περπάτημα. Επίσης βλάβες στα πόδια μπορούν να προκληθούν μετά από ένα σημαντικό τραυματισμό, όπως μετά από γδάρσιμο, άσχημο κόψιμο των νυχιών, χρήση παπουτσιών που δεν ταιριάζουν καλά στο πόδι, επαφή των ποδιών με πολύ ζεστό νερό ή πάτημα σε αιχμηρά αντικείμενα.
Στις εν λόγω περιπτώσεις, εξαιτίας της περιφερικής νευροπάθειας ο διαβητικός ασθενής δεν αισθάνεται τον πόνο και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διαβητικό έλκος του ποδιού. Επίσης λόγω της διαβητικής αγγειοπάθειας η κυκλοφορία του αίματος στο πόδι του ασθενούς δεν είναι καλή γεγονός που επιδεινώνει την κατάσταση, επιβραδύνει τους μηχανισμούς επούλωσης και αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης και ακρωτηριασμού.
Πόσοι διαβητικοί κινδυνεύουν από έλκος στα πόδια;
Μεταξύ των ασθενών που πάσχουν από διαβήτη υπολογίζεται, ότι 4% έως 10% παρουσιάζουν έλκος στα πόδια. Κάθε χρόνο, το ποσοστό νέων περιπτώσεων έλκους στα πόδια μεταξύ των διαβητικών ασθενών κυμαίνεται από 1% έως 4,1%. Υπολογίζεται επίσης ότι έως 25% των διαβητικών ασθενών θα παρουσιάσουν σε κάποια στιγμή της ζωής τους έλκος στα πόδια.
Τα στοιχεία αυτά δείχνουν τη μεγάλη σημασία, που έχει η πρόληψη του έλκους στα πόδια του ασθενή με διαβήτη. Η ορθή ρύθμιση του διαβήτη και η προσεκτική φροντίδα των ποδιών είναι μέτρα που μπορούν να προλάβουν τα έλκη στα πόδια των διαβητικών και όλες τις επιπλοκές που δυνατόν να επέλθουν μετά.
Ποια είναι τα προληπτικά μέτρα εναντίον του έλκους στα πόδια των ασθενών με διαβήτη;
Οι ασθενείς με διαβήτη πρέπει καθημερινά να προσέχουν και να ελέγχουν τα πόδια τους για να βλέπουν εάν υπάρχουν κοψίματα, πληγές ή περιοχές ερεθισμένες, ιδιαίτερα στις περιοχές μεταξύ δακτύλων. Εάν διαπιστώσουν ότι υπάρχει οποιοδήποτε πρόβλημα πρέπει άμεσα να ζητήσουν συμβουλή από το γιατρό τους.
Οι ασθενείς, που για κάποιο λόγο δεν μπορούν να κοιτάζουν τα πόδια τους πρέπει να χρησιμοποιούν είτε ένα καθρέφτη στο πάτωμα είτε ένα καθρέφτη με μακρύ χερούλι για να μπορούν να τα βλέπουν.
Η θερμοκρασία του νερού στο οποίο πρόκειται να βάλουν τα πόδια τους πρέπει να ελέγχεται με προσοχή. Με το χέρι τους μπορούν να συνηθίσουν και να καταλαβαίνουν πόσο ζεστό είναι το νερό. Μετά από το πλύσιμο των ποδιών πρέπει να γίνεται ένα πολύ καλό στέγνωμα, ιδιαίτερα στις περιοχές μεταξύ των δακτύλων.
Τα νύχια των δακτύλων των ποδιών πρέπει να κόβονται με προσοχή, ίσια, όχι βαθιά και χωρίς να υπάρχει κίνδυνος ερεθισμού ή πληγώματος της σάρκας του δάκτυλου. Επίσης τα νύχια πρέπει να τρίβονται με ειδική λίμα για να μην είναι κοφτερά.
Οι ασθενείς, που πάσχουν από διαβητική νευροπάθεια δεν πρέπει κόβουν μόνοι τα νύχια τους. Ο ποδίατρος μπορεί να τους συμβουλεύει και να φροντίζει τακτικά τα πόδια τους.
Οι διαβητικοί πρέπει επίσης να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην επιλογή των παπουτσιών τους. Η εφαρμογή τους στα πόδια απαιτείται να είναι άψογη για ν’ αποφεύγεται η τριβή και η πίεση.
Προτού φορέσουν υποδήματα, οι διαβητικοί ασθενείς με περιφερική νευροπάθεια πρέπει να ελέγχουν, εάν υπάρχει κάποιο ξένο σώμα σε αυτά. Επιπλέον δεν πρέπει να περπατούν ποτέ ξυπόλυτοι.
Σε περιπτώσεις, που παρατηρηθεί κάποια εστία φλεγμονής ή πληγή σε πόδι διαβητικού ασθενούς απαιτείται αμέσως ιατρική περίθαλψη.
* Φωτογραφία από kentropodiou.gr
[medlook.net]