Η Αίγυπτος υποδέχεται τον πρώτο δυτικό ηγέτη που έσπασε το εμπάργκο των ισλαμοφασιστών.
Ο Αιγυπτιακός λαός δεν ξεχνά ότι η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που στήριξε το λαϊκό κίνημα που ανέτρεψε τον ισλαμιστή δικτάτορα Μόρσι. Δεν ξεχνά ότι ο Πάνος Καμμένος ήταν ο πρώτος δυτικός αξιωματούχος και ο Προκόπης Παυλόπουλος ο πρώτος δυτικός ηγέτης που επισκέφθηκε τον πρόεδρο Σίσι. Έτσι, η νέα επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου στην Αίγυπτο γίνεται πάλι δεκτή με μεγάλο ενθουσιασμό.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
κ. ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «AL-AHRAM»
ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟ κ. ΜΠΑΡΑΚΑΤ ΑΜΠΝΤΕΛΣΑΤΑΡ
I. Κύριε Πρόεδρε, επισκέπτεσθε ξανά την Αίγυπτο, κατά την διάρκεια της θητείας σας. Τι σηματοδοτεί η νέα αυτή επίσκεψή σας για τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Αιγύπτου αλλά και ως προς την θέση της Ελλάδας για την Αίγυπτο;
Αισθάνομαι, πραγματικά, ευτυχής επισκεπτόμενος εκ νέου την Αίγυπτο, αυτή την φορά στην Ιστορική Αλεξάνδρεια. Χωρίς καμία αμφιβολία, η επίσκεψή μου αυτή επιβεβαιώνει, με τον πιο εμβληματικό τρόπο, το εξαιρετικό επίπεδο των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου. Επίπεδο, που προκύπτει από τις πολλές πτυχές της συνεργασίας μας, οι οποίες διαρκώς διευρύνονται, ιδίως δε από την πτυχή εκείνη που αφορά την κορυφαία τριμερή συνεργασία μας, ήτοι την συνεργασία της Ελλάδας και της Κύπρου με την Αίγυπτο. Το πόσο βάθος και πόσο μεγάλη προοπτική έχει η σύσφιγξη των σχέσεών μας, προκύπτει από το ότι μας ενώνουν, μέσω της Ιστορίας μας και των Πολιτισμών μας, δεσμοί 40 και πλέον αιώνων. Ενώ η σημερινή συγκυρία, ιδίως στην τόσο ταραγμένη περιοχή της Μέσης Ανατολής, προσδίδει στην συνεργασία μας, πέραν των ευρύτερων οικονομικών, και καθοριστικής σημασίας γεωστρατηγικά στοιχεία. Στοιχεία, δηλαδή, που αφορούν την Ειρήνη και την Ασφάλεια στην περιοχή μας.
II. Πως αποτιμάτε το γεγονός ότι αυτή η ευρύτατη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου διαμορφώθηκε κυρίως αφότου ηγείται της Αιγύπτου ο -όπως όλοι γνωρίζουν- στενός σας φίλος Πρόεδρος Abdel Fatthah Al Sisi;
Είναι αλήθεια, την οποία οφείλω να αναδείξω, ότι επί της προεδρίας του κ. Al Sisi οι πατροπαράδοτες καλές σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου ενισχύθηκαν σημαντικά. Έχουν ήδη προχωρήσει σε βάθος και πλάτος- επεκτεινόμενες και σε πεδία άγνωστα στο παρελθόν- ενώ υπάρχουν μεγάλες προοπτικές για περαιτέρω διεύρυνση της συνεργασίας μας. Και αυτό είναι καλό όχι μόνο για τις διμερείς μας σχέσεις, αλλά και για την κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή. Πέραν τούτων, σήμερα η Αίγυπτος αποκτά το κύρος και την ισχύ που ιστορικώς της αναλογεί. Αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, ενώ οι υποδομές της οικονομίας της ενισχύονται καθοριστικώς. Και μόνον η εμβληματική Νέα Διώρυγα το αποδεικνύει. Επιπλέον, επιχειρούνται σταδιακώς οι αναγκαίες δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις που τόσο χρόνια, πριν την προεδρία Sisi, είχαν μείνει πίσω. Η Αίγυπτος έχει αποκτήσει την σταθερότητα την οποία έχει ανάγκη, πράγμα που της επιτρέπει πλέον και να διαδραματίζει τον δικό της ηγετικό ρόλο στον Αραβικό Κόσμο, αλλά και ν’ αποτελεί πυλώνα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή. Ταυτοχρόνως, ιδίως η Δύση και, πρωτίστως, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε στην Αίγυπτο, επί των ημερών του Προέδρου Al Sisi, το ότι αποτελεί αναντικατάστατο ανάχωμα εναντίον της τρομοκρατίας. Και μάλιστα της πιο στυγνής τρομοκρατίας, εκείνης του ISIS, η οποία διαπράττει εγκλήματα κατά της Ανθρωπότητας.
III. Με την απάντησή σας μου δίνετε την ευκαιρία να σας ρωτήσω: Πως αποτιμάτε την πρόοδο των σχέσεων μεταξύ Αιγύπτου και Ευρωπαϊκής Ένωσης και τι πρέπει να γίνει για ν’ αποδώσουν οι σχέσεις αυτές πιο απτά αποτελέσματα, κατ’ εξοχήν ως προς την Ειρήνη και τη Σταθερότητα στην περιοχή της Μεσογείου και, ειδικότερα, της Μέσης Ανατολής;
Η πρόοδος των σχέσεων μεταξύ της Αιγύπτου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης -προς την κατεύθυνση της οποίας η Ελλάδα, όπως καθένας γνωρίζει, διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο- είναι ραγδαία. Και αυτό οφείλεται και στο ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιλαμβάνεται πλέον πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της Αιγύπτου στη ευρύτερη περιοχή- και όχι μόνον- όπως προεξέθεσα. Τα γεγονότα όμως που οδήγησαν στις πολεμικές επιχειρήσεις στην Μέση Ανατολή και, πρωτίστως, στην Συρία καθώς και στο «αυγό του φιδιού», που λέγεται τρομοκρατική βαρβαρότητα του ISIS, μας υποχρεώνουν να επισημάνουμε το πόσο σημαντικό είναι ν’ αποκτήσει οντότητα, το συντομότερο δυνατό, ο πυλώνας της Εξωτερικής Πολιτικής και της Πολιτικής Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και για να γίνω σαφέστερος: Η Ειρήνη και η Σταθερότητα στην Μέση Ανατολή αφορά, πέραν των γειτονικών χωρών, κατ’ εξοχήν την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως απέδειξαν και τα στυγερά εγκλήματα της τρομοκρατίας του ISIS. Κι όμως, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ήταν, δυστυχώς, όσο έπρεπε παρούσα όταν υπήρχε αδήριτη ανάγκη να ληφθούν οι απαραίτητες πρωτοβουλίες για να μην επεκταθούν οι πολεμικές επιχειρήσεις και για ν’ ανακοπεί, εν τη γενέσει της, η τρομοκρατία του ISIS. Για πολλοστή φορά επαναλαμβάνω, ότι τα θεσμικά «εργαλεία» για την ολοκλήρωση του Ευρωπαϊκού πυλώνα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας υπάρχουν και είναι επαρκή. Πρόκειται, ιδίως, για τις διατάξεις των άρθρων 23 επ. της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οφείλουμε λοιπόν να εργασθούμε εντατικά προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι ήδη αρκετά αργά. Και δεν πρέπει να φθάσουμε σε σημείο όπου δεν θα υπάρχει επιστροφή. Σε καμία περίπτωση.
IIII. Το ζήτημα της συνεργασίας Ελλάδας και Κύπρου με την Αίγυπτο, για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), φαίνεται να έχει θεμελιωθεί σε στέρεες βάσεις. Πώς βλέπετε την προοπτική αυτής της συνεργασίας, όταν μάλιστα έχει τεράστια σημασία, όχι μόνον οικονομική αλλά και γεωστρατηγική, για τις τρεις Χώρες;
Ορθώς επισημάνατε ότι το ζήτημα της συνεργασίας της Ελλάδας και της Κύπρου με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ ξεπερνάει τα οικονομικά όρια και αποκτά γεωστρατηγικές διαστάσεις. Και τούτο διότι ο τρόπος οριοθέτησης της ΑΟΖ στην περιοχή της Μεσογείου θ’ αποτελέσει και ένα γενικότερο προηγούμενο, ως προς τον τρόπο εφαρμογής των κανόνων του διεθνούς δικαίου αναφορικά με αυτή την οριοθέτηση. Διευκρινίζω λοιπόν, για μιαν ακόμη φορά: Την οριοθέτηση της ΑΟΖ διέπουν κυρίως οι διατάξεις της Συνθήκης του Montego Bay του 1982, μέσω των οποίων κωδικοποιήθηκε το Δίκαιο της Θάλασσας. Τις διατάξεις αυτές πρέπει να τις εφαρμόσουμε πιστά για την οριοθέτηση της ΑΟΖ καθεμιάς Χώρας στην περιοχή μας. Και εμείς, δηλαδή Ελλάδα και Κύπρος σε συνεργασία με την Αίγυπτο, το πράττουμε. Δυστυχώς, η Τουρκία κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση, και μάλιστα πολλές φορές με άκρως αυθαίρετο ως προκλητικό τρόπο. Οφείλουμε όλοι -δηλαδή όχι μόνον οι τρεις Χώρες μας αλλά, γενικότερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Η.Π.Α. -να καταστήσουμε σαφές στην Τουρκία ότι οφείλει να σέβεται, και στον τομέα οριοθέτησης της ΑΟΖ, το διεθνές δίκαιο, συγκεκριμένα δε το Δίκαιο της Θάλασσας. Και δεν μπορεί να ισχυρίζεται η Τουρκία, αμέσως ή εμμέσως, ότι δεν δεσμεύεται από το Δίκαιο της Θάλασσας, διότι, δήθεν, δεν έχει προσχωρήσει στην Συνθήκη του Montego Bay, που προανέφερα. Και τούτο διότι το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης έχει νομολογήσει, σε πολλές περιπτώσεις, ότι το Δίκαιο της Θάλασσας κατά την Συνθήκη του Montego Bay , επειδή έχει γίνει αποδεκτό, μέσω προσχωρήσεως, από μέγιστο αριθμό κρατών, παράγει πλέον «γενικώς παραδεδεγμένους κανόνες του διεθνούς δικαίου». Ήτοι κανόνες που δεσμεύουν τους πάντες, ακόμη και κράτη, τα οποία δεν έχουν προσχωρήσει στην Συνθήκη αυτή. Τέλος, και για να επανέλθω σ’ εκείνο που επισήμανα στην αρχή της απάντησής μου αυτής, οφείλουμε όλοι ν’ αναρωτηθούμε τι προηγούμενο θα εδημιουργείτο διεθνώς, αν ανεχόμαστε τέτοιες αυθαίρετες ερμηνείες από την Τουρκία ως προς τις διατάξεις περί οριοθέτησης της ΑΟΖ. Πως θα μπορούσαμε ν’ αντιταχθούμε, και μάλιστα με κυρώσεις, σε τέτοιες συμπεριφορές άλλων κρατών, αν θ’ ανεχόμασταν, χωρίς κυρώσεις, τις αυθαιρεσίες της Τουρκίας εις βάρος του διεθνούς δικαίου που αφορά την οριοθέτηση της ΑΟΖ;
V. Έρχομαι σε μια τελευταία ερώτηση, που σχετίζεται με τον σκοπό της τρέχουσας επίσκεψής σας στην Αίγυπτο: Πώς αξιολογείτε το πρόγραμμα «Nόστος – Η επιστροφή», που εγκρίθηκε από τον Πρόεδρο Abdel Fattah Al Sisi;
Πριν απ’ όλα θέλω να ευχαριστήσω θερμώς τον φίλο μου Πρόεδρο Abdel Fattah Al Sisi γι’ αυτή του την πρωτοβουλία. Και να τον διαβεβαιώσω ότι μια τέτοια πρωτοβουλία είναι αντάξια της μακραίωνης συμπόρευσης Ελλάδας και Αιγύπτου. ιδίως στο πεδίο των Μεγάλων μας Πολιτισμών, που έχουν σημαδέψει, κυριολεκτικώς, την πορεία της Παγκόσμιας Ιστορίας και του Παγκόσμιου Πολιτισμού. Αισθάνομαι λοιπόν άφατη χαρά διότι το πρόγραμμα «Νόστος» έχει ως «έδρα» την Αλεξάνδρεια. Την Αλεξάνδρεια της Ιστορίας και του Πολιτισμού, η οποία αφήνει πάντα το εμβληματικό στίγμα της στην διαδρομή των αιώνων. Και για να κλείσω με τα συγκεκριμένα δεδομένα του προγράμματος «Νόστος»: Με τις δράσεις του εφαρμόζει τις αποφάσεις, οι οποίες ελήφθησαν στην Αίγυπτο, στις 2 Οκτωβρίου 2017, κατά την πρώτη Τριμερή Συνάντηση Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου, όπου επισφραγίσθηκε η αρχή μίας νέας, κοινής, πορείας των τριών Κρατών. Τότε, ως βασικός άξονας της συνεργασίας, επελέγη να είναι η Διασπορά των τριών Λαών, οπότε τα θέματα της Ομογένειας καθενός από τους τρεις Λαούς αποφασίσθηκε να ενταχθούν στο πλαίσιο της ατζέντας των συνομιλιών, όπου και άρχισαν να συζητούνται διεξοδικώς. Επιδιώχθηκε, έτσι, να δοθεί μια σημαντική ώθηση για συνεργασία μεταξύ των Διασπορών, η οποία να οδηγήσει στην περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των αντίστοιχων παροικιών. Συγκεκριμένα, με αφορμή την πρόταση της Υπουργού Διασποράς και Μεταναστευτικής Πολιτικής της Αιγύπτου, κας Ναμπίλα Μακράμ, στην τριμερή συνάντηση της 20ης Δεκεμβρίου 2017 στην Λευκωσία, υπεγράφη πρωτόκολλο συνεργασίας για το πρόγραμμα «ΝΟΣΤΟΣ – THE RETURN», που παραπέμπει, ακριβώς, στη νοσταλγία των Αιγυπτιωτών, οι οποίοι ζουν σε άλλες χώρες, και οι οποίοι θα συμμετάσχουν στο εν λόγω πρόγραμμα. Η Υπουργός σας, κα Μακράμ -την οποία θερμώς επιθυμώ να συγχαρώ για την πρωτοβουλία της αυτή- παρουσίασε και προέβαλε ιδιαιτέρως στο Αιγυπτιακό κοινό την διοργάνωση του προγράμματος «ΝΟΣΤΟΣ», το οποίο αποτελεί ένα «νοσταλγικό ταξίδι» στην Αίγυπτο, για Αιγυπτιώτες από την Ελλάδα και την Κύπρο.
