Νυχτερινή εργασία: Γιατί βλάπτει την υγεία

Πλήθος μελετών έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η νυχτερινή εργασία βλάπτει μακροπρόθεσμα την υγεία. Όπως επιβεβαιώνεται από νέα ευρήματα Καναδών ερευνητών, αυτό οφείλεται στο ότι η εργασία σε νυχτερινή βάρδια επί τέσσερις ημέρες επιδρά στην έκφραση 20.000 γονιδίων.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Μακ Γκιλ υπέβαλαν οκτώ υγιείς εθελοντές σε τεχνητές συνθήκες πενθήμερης εργασίας κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Οι εθελοντές βρίσκονταν σε απομονωμένο δωμάτιο, χωρίς φως και ήχους της ημέρας, και χωρίς να επιτρέπεται η χρήση κινητού τηλεφώνου ή ηλεκτρονικού υπολογιστή. Την πρώτη ημέρα κοιμήθηκαν κανονικά. Τις υπόλοιπες τέσσερις έμειναν ξύπνιοι τη νύχτα και κοιμήθηκαν την ημέρα.
Οι ερευνητές συνέλεξαν δείγματα αίματος την πρώτη και την πέμπτη ημέρα σε διάφορες στιγμές του 24ωρου. Στη συνέχεια αξιολόγησαν την έκφραση πάνω από 20.000 γονιδίων και κατέγραψαν τη διακύμανσή τους στον κύκλο ημέρας-νύχτας.
Οι επιστήμονες παρατήρησαν μοριακές αλλαγές που εικάζουν ότι συντελούν στην εκδήλωση προβλημάτων υγείας, όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, που συνήθως εμφανίζονται συχνότερα στα άτομα που εργάζονται νύχτα.
«Πλέον έχουμε κατανοήσει καλύτερα τις μοριακές αλλαγές που συμβαίνουν στο ανθρώπινο βιολογικό ρολόι όταν κοιμόμαστε και τρώμε σύμφωνα με τον φυσιολογικό βιολογικό ρυθμό. Για παράδειγμα, παρατηρήσαμε ότι η έκφραση των γονιδίων που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα και τις μεταβολικές διαδικασίες δεν προσαρμόζονται στις νέες μας συνήθειες», εξηγεί η Δρ Νταϊαν Μπόιβιν, διευθύντρια του Κέντρου Μελέτης και Θεραπείας Κιρκαδιανού Ρυθμού και καθηγήτρια στο Τμήμα Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Μακ Γκιλ.
Η έκφραση πολλών γονιδίων αλλάζει κατά τη διάρκεια του κύκλου ημέρας-νύχτας. Και η επαναληπτικότητά τους είναι σημαντική για τη ρύθμιση πολλών σωματικών και συμπεριφορικών διαδικασιών.
Όμως, σχεδόν το 25% των ρυθμικών γονιδίων έχασαν τον βιολογικό τους ρυθμό μετά την έκθεση των εθελοντών σε συνθήκες νυχτερινής εργασίας. Το 73% δεν προσαρμόστηκε στη νέα αυτή κατάσταση και παρέμεινε συντονισμένο με τον ημερήσιο ρυθμό. Ένα άλλο 3% κατάφερε να προσαρμοστεί μερικώς στη νυχτερινή βάρδια εργασίας.
Οι επιστήμονες θα συνεχίσουν την έρευνα για να δουν αν όντως η γονιδιακή έκφραση αλλάζει και σε άτομα που πράγματι εργάζονται νύχτα, και η σωματική δραστηριότητα τους, η πρόσληψη τροφής και τα πρότυπα ύπνου τους διαφέρουν από αυτά όσων εργάζονται την ημέρα.
Η μελέτη δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο Proceedings of the National Academy of Sciences.
[onmed.gr]