Το τέλος της Οδύσσειας: Χάπι εντ ή "ΔΙΑΖΥΓΙΟ" Οδυσσέα Πηνελόπης;
του Χρυσόστομου Τσιρίδη
.
.
Το τέλος της Οδύσσειας: Χάπι εντ ή “ΔΙΑΖΥΓΙΟ” Οδυσσέα Πηνελόπης;
.
Ή αλλιώς: Γιατί ΟΥΤΕ ο Όμηρος ΟΥΤΕ οι Τραγικοί ποιητές, εμπευσμένοι από τον Όμηρο, δίνουν “καλό τέλος” στα έργα τους.
.
Σήμερα ένα σύντομο εισαγωγικό:
.
Ο Ομηρικός Οδυσσέας ω ς ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΣ χ α ρ α κ τ ή ρ α ς, δηλαδή ως ΕΠΙΝΟΗΣΗ
ως “κατασκευή” και ως π α ι χ ν ί δ ι (παίγνιο) στα χέρια του δημιουργού του ΟΜΗΡΟΥ, είναι ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑΤΙΚΟΣ….!.
.
ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΚΕ, ασφαλώς με πολύ μοχθο και σοφία, από την αρχή με τέτοιο τρόπο, ωστε να ανταποκριθεί σε όλους τους ρόλους που θα του Α Ν Ε Θ Ε Τ Ε ο Ποιητής και ΟΧΙ για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των ακροατών.
.
Όπως όμως συμβαίνει (έκτοτε) με όλα τα λογοτεχνικά έργα, οι απλοί αναγνώστες, θεατές ή ακροατές, μέσω της…. μέθεξης, όπως λένε οι πιο γραμματιζούμενοι, αντιμετωπίζουν με όρους της σ υ μ β α τ ι κ ή ς (αληθινής, πραγματικής) ζωής τους λογοτεχνικούς Χαρακτήρες. Αυτό κάνουμε όλοι ανεξαιρέτως.
.
Μόνο έτσι τους εννοούμε, μόνο έτσι τους καταλαβαίνουμε. Μόνο έτσι “μετέχουμε” στο έργο (δες Υ.Γ).
.
Σύμφωνα λοιπόν με το “αλφαβητάρι” της λογοτεχνίας, συνέπειες αυτής της “ενανθρώπισης” των λογοτεχνικών Χαρακτήρων είναι:
.
Η του ενός περιπέτεια / Η ταύτιση αναγνώστη- θεατή με τον λογοτεχνικό- φιλμικό χαρακτήρα / το πάντα ευπρόσδεκτο “χάπι εντ”.
.
Οι αναγνώστες “υποχρέωσαν” τον ΙΟΥΛΙΟ ΒΕΡΝ να ξαναφέρει… επειγόντως από την Σελήνη τους Χαρακτήρες (!) του και ηρέμησαν μόνο όταν τους ξανάφερε.
.
Ο ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ (το φιλμ)από την άλλη είναι καλό παράδειγμα για να δούμε τί σημαίνει “η του ενός περιπέτεια”:
.
Βυθίζεται ένα θαύμα της ΝΑΥΠΗΓΙΚΗΣ, πάνω από 1.500 ψυχές χάνονται στα παγωμένα νερά του Ατλαντικού… αλλά οι θεατές συγκινούνται από την περιπέτεια του… Λεονάρντο ντι Κάπριο και της κοπελιάς του.
.
Ο ΟΜΗΡΟΣ, πρωτοπόρος και σ’ αυτό.
.
Ο Όμηρος, που ΠΡΩΤΟΣ είδε αυτήν την…. ενανθρώπιση, ως ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΗ διαλεκτική ανάμεσα στον ΘΕΑΤΗ και την ΤΕΧΝΗ, ως ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Τέχνης με άλλα λόγια, την αξιοποίησε δεόντως.
.
Τόσο στην ΙΛΙΑΔΑ, όσο και στην ΟΔΥΣΣΕΙΑ απέφυγε το βολικό, περιπτωσιακό, ε φ η σ υ χ α σ τ ι κ ό (!!!) “καλό τέλος”.
.
Όσο και να το πιέσεις το πράγμα, ευτυχισμένο δεν το λες το τέλος της ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ (!).
.
Αν σκεφτούμε ότι αυτό το “εμπνέεται” ο Όμηρος 3.000 χρόνια πριν, αποδεικνύει πόσο ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ / καινοτόμος ΛΟΓΟΤΕΧΝΗΣ ήταν και είναι. ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ.
.
και εννοείται καθόλου ο “παραμυθάς” του…. “και…..ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα”.
.
Κι όμως ΑΚΟΜΗ και μεγάλοι Ομηριστές, χαρακτηρίζουν τον Όμηρο παραμυθά
Απίστευτο κι όμως αληθινό.
.
Υ.Γ Τις….ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ της “ενανθρώπισης” (= ταύτιση / η του ενός περιπέτεια / και “καλό” τέλος) μπορούμε να τις διαπιστώσουμε ο καθένας μας ΑΜΕΣΩΣ, διαβάζοντας…… ΤΩΡΑ ένα απλό διήγημα ή παρακολουθώντας ΑΠΟΨΕ ένα φιλμ.
.