Εορτάζοντες την 17ην του μηνός Μαΐου

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ και ΙΟΥΝΙΑ οι Απόστολοι
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΣΟΛΟΧΩΝ, ΠΑΜΦΑΜΗΡ και ΠΑΜΦΥΛΩΝ ή Παμφαλών
ΜΝΗΜΗ ΑΛΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΠΥΡΠΟΛΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ από τους Πέρσες
ΟΙ ΟΣΙΟΙ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ και ΘΕΟΦΑΝΗΣ οι αυτάδελφοι κτήτορες της Μονής Βαρλαάμ Μετεώρων
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ από το Μέτσοβο.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ο Νέος, ο Θαυματουργός επίσκοπος Χριστιανουπόλεως.
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΗΤΟΣ ο Πρεσβύτερος
Αναλυτικά
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ και ΙΟΥΝΙΑ οι Απόστολοι
Τα σαρκικά πάθη, ιδιαίτερα οτην εποχή μας, δύσκολα αφήνουν να αναπτυχθεί αγνή φιλία, και ειδικότερα αγνή συνεργασία, μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας. Όμως, δεν είναι ακατόρθωτο. Κατορθώνεται, όταν μέσα στις ψυχές και των δύο φίλων ριζώσει το Άγιο Πνεύμα. Τότε νεκρώνεται το σαρκικό φρόνημα και ενδιαφέρει μόνο το συμφέρον της ψυχής. Μ’ αυτόν τον τρόπο συνεργάσθηκαν και οι απόστολοι Ανδρόνικος και Ιουνία. Με την αγνή τους συνεργασία, πέτυχαν να αποσπάσουν πολλούς ειδωλολάτρες από την πλάνη των ειδώλων και να κτίσουν πολλές εκκλησίες. Συνεργάσθηκαν με τον Απ. Παύλο, για τους οποίους γράφει στην προς Ρωμαίους επιστολή του: “‘Ασπάσασθε Ανδρόνικον και Ίουνίαν τους συγγενείς μου και συναιχμαλώτους μου, οίτινες είσιν επίσημοι εν τοις άποστόλοις, οι και προ εμού γεγόνασιν εν Χριστώ”1. Δηλαδή, χαιρετήστε τον Ανδρόνικο καιτήν’Ιουνία, τους συμπατριώτες μου, πού καταδιώχθηκαν και φυλακίσθηκαν μαζί μου και είναι διακεκριμένοι μεταξύ εκείνων πού ασκούν την αποστολή του κηρύγματος, και οι όποιοι μάλιστα προσήλθαν στο Χριστό πρωτύτερα από μένα. ο Ανδρόνικος και ή Ίουνία, αφού έλαμψαν με τους αγώνες τους για την πίστη, ειρηνικά αποδήμησαν στην αιώνια ζωή. (Κατ’ άλλους Συναξαριστές ή Ίουνία λαμβάνεται σαν Ίουνίας, δηλ. αρσενικού γένους).
1. Προς Ρωμαίους, ιστ’ 7.
Απολυτίκιο. Ήχος α’. Τον τάφον σου Σωτήρ.
Δυάς φωτοειδής, ιερών Αποστόλων, και κήρυκες Χριστού, ανεδείχθητε κόσμω, τοις πάσι κατασπείραντες, το της χάριτος κήρυγμα’ όθεν σήμερον, ημάς πιστώς εύφημούμεν, ώ Ανδρόνικε, και Ίουνία θεόφρον, Χριστόν μεγαλύνοντες.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΣΟΛΟΧΩΝ, ΠΑΜΦΑΜΗΡ και ΠΑΜΦΥΛΩΝ ή Παμφαλών
Έζησαν στα τέλη του 3ου αιώνα και μαρτύρησαν όταν αυτοκράτορας ήταν ο Γαλέριος Μαξιμιανός. Κατάγονταν από την Αίγυπτο, και υπηρετούσαν στο στρατό. Βρίσκονταν όλοι στη Χαλκηδόνα, όταν ο διοικητής τους Καμπάνας άρχισε άνακρίσεις, για να μάθει ποίοι από τους στρατιώτες ήταν τυχόν Χριστιανοί. Και οι τρεις άγιοι, ομολόγησαν από την πρώτη ερώτηση ότι πράγματι ήταν. Μάλιστα, επέμειναν στην ομολογία τους αυτή και πέθαναν μετά από φρικτά βασανιστήρια. Ιδιαίτερα του Σολόχωνος ο θάνατος, επήλθε δια σίδηρου οργάνου, το όποιο, αφού τοποθετήθηκε στ’ αυτί του, διαπέρασε το κεφάλι του!
ΜΝΗΜΗ ΑΛΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΠΥΡΠΟΛΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ από τους Πέρσες
Το γεγονός αυτό έγινε το έτος 614 και το περιέγραψε λεπτομερώς ο άγιοσαβίτης μοναχός Αντίοχος Στρατήγιος, και το μετέφερε στην Ελληνική ο Αρχιμανδρίτης Κάλιστος.
ΟΙ ΟΣΙΟΙ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ και ΘΕΟΦΑΝΗΣ οι αυτάδελφοι κτήτορες της Μονής Βαρλαάμ Μετεώρων
Ήταν αδέλφια μεταξύ τους και γεννήθηκαν το δεύτερο μισό του 15ου αιώνα στα Ιωάννινα της Ηπείρου. Ή οικογένεια τους ήταν πλούσια και αρχοντική, από το γένος των Αψαράδων. Έγιναν μοναχοί υπό την χειραγωγίαν κάποιου σοφού γέροντα Σάββα ονομαζόμενου, με τον όποιο έμειναν μαζί 10 ολόκληρα χρόνια. Λίγο πριν το θάνατο του τους έκανε Ιερείς και έπειτα αυτοί πήγαν στη Μονή Διονυσίου του Αγίου Όρους, όπου συνάντησαν τον Άγιο Νήφωνα πρώην Πατριάρχη Κων/πολης. Κατόπιν επέστρεψαν στο προηγούμενο άσκητήριό τους (Νησί Ιωαννίνων), για να το εγκαταλείψουν αργότερα και να έλθουν το 1511 στα Μετέωρα. Εκεί, μετά την προσωρινή τους διαμονή στον απόκρημνο βράχο, Στύλο του Τιμίου Προδρόμου ονομαζόμενο, το 1518 ανέβηκαν στην απρόσιτη κορυφή, Πέτρα του Βαρλαάμ ονομαζόμενη και έκτισαν ναό στο όνομα των Τριών Ιεραρχών (πάνω στα παλιά ερείπια, πού υπήρχαν εκεί) και αργότερα οικοδόμησαν και άλλο ναό στο όνομα των Αγίων Πάντων, πού αποπερατώθηκε το 1544 και αποτέλεσε το καθολικό της Μονής Βαρλαάμ. Εκεί λοιπόν οι Άγιοι αυτοί, αφού έζησαν ζωή ασκητική, με νηστεία, αγρυπνία και προσευχή, απεβίωσαν ειρηνικά. ο μεν Θεοφάνης 17 Μαΐου 1544, ο δε Νεκτάριος 7 Απριλίου 1550.
Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ από το Μέτσοβο.
Γεννήθηκε ατό Μέτσοβο από ευσεβείς γονείς και νέος ακόμα αναχώρησε στα Τρίκαλα, όπου εργαζόταν υπάλληλος σε αρτοπωλείο. ‘Εκεί τον εξαπάτησαν οι Τούρκοι και αρνήθηκε τον Χριστό. Συναισθανόμενος το αμάρτημα της αποστασίας του, επέστρεψε στο Μέτσοβο και ζούσε ζωή χριστιανική. Κάποτε όμως ήλθε στα Τρίκαλα για να πουλήσει δαδί και κάποιος Τούρκος κουρέας τον αναγνώρισε, και τον απειλούσε ότι θα τον προδώσει. ο Νικόλαος για να εξασφαλίσει τη σιωπή του Τούρκου κουρέα, παρέδωσε σ’ αυτόν όλο το φορτίο από δαδί και του υποσχέθηκε κάθε χρόνο να του φέρνει το ίδιο φορτίο. Αργότερα όμως ο Νικόλαος μετανόησε, προσήλθε σε πνευματικό, εξομολογήθηκε και έπεζήτησε το μαρτύριο. Την επόμενη λοιπόν χρονιά, ήλθε στα Τρίκαλα και δεν έφερε στον Τούρκο κουρέα το υποσχόμενο φορτίο δαδιού. ο Τούρκος τον πρόδωσε και ο Νικόλαος οδηγήθηκε στον κριτή. Στο κριτήριο ομολόγησε με θάρρος την πίστη του στον Χριστό, παρά τις κολακείες και τους φοβερισμούς των Τούρκων. Τότε τον έριξαν στη φυλακή και υπέμεινε καρτερικά, βασανιστήρια, πείνα και δίψα. Όταν οδηγήθηκε για δεύτερη φορά σε ανάκριση στο κριτήριο, αποδείχτηκε ασάλευτος στην πίστη του. Τότε οι Τούρκοι πήραν την απόφαση και τον έκαψαν ζωντανό στη φωτιά, στις 17 Μαΐου 1617. Την κάρα του Αγίου, αγόρασε αντί πολλών χρημάτων κάποιος χριστιανός κεραμέας και την αποθησαύρισε μετά από πολλά χρόνια στη Μονή Βαρλαάμ Μετεώρων. Ναός του Άγιου υπάρχει στον Τύρναβο και πανηγυρίζει την Κυριακή του Θωμά.
Απολυτίκιον. Ήχος γ’. Θείας πίστεως.
Πατρίς χόρευε λαμπροφορούσα, νεομάρτυρος του Νικολάου, και γαρ οικείον αυτόν, έχεις νυν προστάτην σου, την Ουρανών γαρ βασιλείαν την άληκτον, των οικείων άθλων έξωνησάμενος, δυσωπεί αεί Χριστόν τον Θεόν δωρήσασθαι, την είρήνην σοι και το μέγα έλεος.
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ο Νέος, ο Θαυματουργός επίσκοπος Χριστιανουπόλεως.
Στον Συναξαριστή του Αγίου Νικόδημου είναι άγνωστος. Βιογραφικά του στοιχεία παίρνουμε από την Ακολουθία του, πού συνέταξε ο επίσκοπος Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως Ιωάννης Μαρτίνος. Σύμφωνα λοιπόν, με τα στοιχεία αυτά, ο Αθανάσιος γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1664 από γονείς ευσεβείς, τον Ανδρέα και την Ευφροσύνη. ΟΙ γονείς του θέλησαν να τον παντρέψουν με τη βία, αλλά ο Αθανάσιος, πού είχε Ιερατική κλήση, έφυγε άπ’ αυτούς κρυφά και πήγε στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί χειροτονήθηκε Διάκονος από τον Πατριάρχη Γαβριήλ και έπειτα, το 1711, εξελέγη επίσκοπος Χριστιανουπόλεως (τωρινή επαρχία Τριφυλίας, με ομώνυμη πρωτεύουσα πού βρισκόταν στο τωρινό χωριό Χριστιάνοι). Οσίως αφού ποίμανε για 24 χρόνια το ποίμνιο του, απεβίωσε ειρηνικά τον Νοέμβριο 1735, σε ηλικία 71 ετών.
Ο ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΗΤΟΣ ο Πρεσβύτερος
Πρεσβύτερος στην Αντιόχεια τον 4ο αιώνα, πού μαρτύρησε κατά την περίοδο της βασιλείας του Ιουλιανού του Παραβάτη (360-363).