Τα δικαιώματα Ευρωπαίων πολιτών μετά το Brexit

Ανοικτή συγκέντρωση στην Κυπριακή Υπάτη Αρμοστεία
 
Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη προσέλευση κόσμου το βράδυ της Δευτέρας 18 Ιουνίου 2018 η προγραμματισθείσα ανοικτή συγκέντρωση που διοργάνωσε η Κυπριακή Υπάτη Αρμοστεία  στο οίκημά της,  για ενημέρωση όσον αφορά τα δικαιώματα των Κυπρίων  Ευρωπαίων πολιτών  μετά το Brexit, από Βρετανούς αξιωματούχους, αρμόδιους για τις εν λόγω συμφωνίες και διαπραγματεύσεις.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με καλωσόρισμα από τον Εξοχότατο ΄Υπατο Αρμοστή της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Ευριπίδη Ευρυβιάδη, ο οποίος καλωσόρισε αρχικά τους επίσημους προσκεκλημένους όπως τον Βρετανό ομόλογό του στην Λευκωσία κ. Stephen Lillie – ο οποίος ήλθε προσκεκλημένος του κ. Ε. Ευρυβιάδη – τον κ. Robin Walker Βουλευτή , και  Under-secretary of State at the Department for Exiting the EU, και τους δύο άλλους αξιωματούχους την κα Hilary Bagshow από το Υπουργείο Εσωτερικών ( Home Office ) και   τον  κ. Scott Stevenson από το τμήμα του κ. Robin Walker οι οποίοι ανέλαβαν να απαντούν αργότερα σε ερωτήσεις του ακροατηρίου και τον Κύπριο αξιωματούχο από το Υπουργείο Εξωτερικών της Κύπρου,  υπεύθυνο για προξενικές υποθέσεις κ. Πανίκο Κυριάκου.
Στο σύντομο χαιρετισμό του ο κ. Ευρυβιάδης τόνισε τους στενούς δεσμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας με το Ηνωμένο Βασίλειο, έχουμε τις απόψεις μας για το Brexit είπε, αλλά δεν είχαμε λόγο, ο λαός αποφάσισε και σεβόμαστε την απόφαση τελεία και παύλα. Προχωράμε για το μέλλον, όλα θα συνεχιστούν ως έχουν,  ο τουρισμός θα συνεχιστεί, και «είμαι σίγουρος (είπε) το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να ελκύει τους Κύπριους να έρχονται για να ζήσουν, για τις σπουδές τους και να δουλεύουν εδώ και το ίδιο ισχύει για τους Βρετανούς που ζουν στην Κύπρο και αριθμούν στις  60 – 70,000». Αυτή η εκδήλωση, είπε τέλος ο κ. Ε. Ευρυβιάδης, απευθυνόμενος στο ακροατήριο,  είναι για να απαντηθούν οι ανησυχίες σας για τα μελλοντικά σας δικαιώματα μετά το Brexit.
Ο Βρετανός Ύπ. Αρμοστής κ. Steven Lillie, επίσης τόνισε τους δυνατούς δεσμούς του Ηνωμένου Βασιλείου με την Κύπρο, ότι και στην Κύπρο ο ίδιος ενημερώνει τους Βρετανούς στο νησί για τις δικές τους ανησυχίες και αναφερόμενος στο Κυπριακό , τόνισε  ότι υποστηρίζουν μια «δίκαιη, δημοκρατική και διαρκή λύση του Κυπριακού σε μια επανενωμένη Κύπρο ».
Ακολούθησε χαιρετισμός από τον κ. Πανίκο Κυριάκου ευχαριστώντας τους διοργανωτές και  τους Βρετανούς αξιωματούχους. Πολύ πιο ξεκάθαρος όμως ήταν στο  χαιρετισμό του ο  Πρόεδρος της Εθνικής Κυπριακής Ομοσπονδίας Βρετανίας κ. Χρήστος Καραολής ο οποίος επεσήμανε τα εξής σημαντικά προς τους Βρετανούς αξιωματούχους:
« Είμαι σίγουρος ότι η κοινότητα μας θα προσφέρει ακόμα περισσότερα στα επόμενα χρόνια στη Βρετανία, η μετανάστευση συνεχίζεται, έχουμε 10,000 φοιτητές κάθε χρόνο, πολλοί εκ των οποίων επιλέγουν να μείνουν και να δουλέψουν εδώ χρησιμοποιώντας την κυπριακή τους υπηκοότητα. Επομένως είμαι σίγουρος οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης ήδη γνωρίζουν τις επιθυμίες των Κυπρίων στο Ηνωμένο Βασίλειο, σεβόμαστε την απόφαση του δημοψηφίσματος, και στα πλαίσια της εφαρμογής του, θέλουμε μια διευθέτηση που είναι  όσο το δυνατό πλησιέστερη προς τις τρέχουσες διευθετήσεις με την ΕΕ.  Πολλοί της δεύτερης και τρίτης γενιάς των Κυπρίων εδώ διαλέξαμε να διασφαλίσουμε τα δικαιώματά μας ως Ευρωπαίοι πολίτες εξασφαλίζοντας κυπριακή υπηκοότητα ενόψει των αβεβαιοτήτων με το Brexit. Ειδικά για όσους Κύπριους της διασποράς που έχουν μόνο κυπριακή υπηκοότητα, οι επιπλοκές είναι πολλές γι΄αυτό και οργανώσαμε την αποψινή εκδήλωση…»
Ο κύριος ομιλητής κ. Robin Walker προσπάθησε να διαβεβαιώσει ότι όσοι πολίτες ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο από πριν την ένταξη του Ηνωμένου Βασιλείου και της Κύπρου στην ΕΕ και έχουν indefinite leave  (απεριόριστη άδεια παραμονής) τα δικαιώματά τους διασφαλίζονται όσον αφορά τα πάντα, ιατρική περίθαλψη, σύνταξη και άλλα ωφελήματα. H συμφωνία θα διασφαλίζει οικογένειες που ζουν στο Ηνωμένο Βασιλείου να συνεχίσουν να είναι μαζί, όμως, τους προέτρεψε να κάνουν αίτηση για υπηκοότητα ή να μετατρέψουν το στάτους των σε settled status (διευθετημένο στάτους.  Και αυτό ούτως ώστε, όπως εξήγησαν περαιτέρω,  αργότερα και οι δύο αξιωματούχοι απαντώντας ερωτήσεις, θα είναι καλύτερα γι΄αυτούς να πάρουν την υπηκοότητα για να έχουν στο ευρύτερο μέλλον όταν θα αποχωρήσει οριστικά η χώρα από την ΕΕ, όλα τους τα δικαιώματα τους και δια νόμου εξασφαλισμένα εφόσον θα κατοχυρωθούν πλέον στον αγγλικό νόμο. Και τα αγγλικά δικαστήρια θα αναφέρονται στον αγγλικό δίκαιο.
Η διαδικασία αυτή που στοιχίζει £75, θα είναι εντελώς δωρεάν και δεν θα ξεπερνά τις δύο εβδομάδες. Οι αιτητές θα πρέπει να παρουσιάζουν κάποια αποδεικτικά στοιχεία για τα χρόνια της ζωής τους στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως αποδείξεις πληρωμών  φόρων στα δημαρχεία, τραπεζικές καταστάσεις, πληρωμές στο φόρο εισοδήματος, αλλά αυτά απλά για να επιβεβαιωθεί η παραμονή τους και θα τους δοθεί κάθε βοήθεια. (Νοουμένου δεν έχουν ποινικό μητρώο – μικρο-παραβιάσεις δεν θα λαμβάνονται υπόψη – όπως λέχθηκε στις 21.6.2018 από το τηλεοπτικό SKY).
Όσοι δε ολοκληρώνουν παραμονή πέντε χρόνων πριν την αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ το 2020, θα έχουν επίσης δικαίωμα παραμονής, όσοι δεν ολοκλήρωσαν τα πέντε χρόνια θα έχουν την ευχέρεια για ένα διάστημα, να επιστρέψουν και να τα ολοκληρώσουν και να αποταθούν για settled status.
Το Υπουργείο Εσωτερικών, είπαν, ήδη εργάζεται πάνω σ΄αυτό το θέμα και ετοιμάζει αιτήσεις και ένα  ειδικό τμήμα που  θα εξυπηρετεί και θα διευκολύνει το κοινό. Το εν λόγω γραφείου θα είναι εν λειτουργία στις 30 Μαρτίου 2019 δηλαδή την επομένη της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το τέλος του 2021.  Υπολογίζεται ότι το γραφείο αυτό θα εξυπηρετήσει κάπου 3.8 εκ πολίτες.
Το Ηνωμένο Βασίλειο διαβεβαίωσαν, δεν έχει κανένα πρόβλημα με διπλή υπηκοότητα (dual nationality).
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων θα λαμβάνεται προσωρινά υπόψη για λίγο καιρό μετά το Brexit όμως μετά από μια χρονική περίοδο ( κάπου 8 χρόνων) μετά την οριστική αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ θα παύσει εφόσον όλα θα έχουν ενσωματωθεί στο βρετανικό δίκαιο και τα βρετανικά δικαστήρια θα αναφέρονται μόνο σ΄αυτό.
Κατά τα άλλα, από όσα ακούστηκαν, ακόμα υπάρχουν γκρίζες ζώνες και αδιευκρίνιστα σημεία, καθώς οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται και τίποτα δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί.
Σε τελική ανάλυση το πλέον σίγουρο για όσους ζουν εδώ για χρόνια με indefinite leave και διατηρούν την κυπριακή τους υπηκοότητα (διαβατήριο) είναι να προχωρήσουν στην διαδικασία απόκτησης settled status.
Συντονιστής των ερωτήσεων/απαντήσεων ήταν ο προξενικός αξιωματούχος κ. Ανδρέας Ηλιάδης
Ο κ. Πανίκος Κυριάκου απαντώντας σε συγκεκριμένη ερώτηση, για όσους ενδιαφέρονται για κυπριακή υπηκοότητα, είπε ότι όντως είναι δύσκολο για κάποιο που οι γονείς ή παππούδες του γεννήθηκαν πριν την Ανεξαρτησία και για τους οποίους δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία, να εξασφαλίσει κυπριακή υπηκοότητα.
Φανούλα Αργυρού
Ερευνήτρια –δημοσιογράφος
Λονδίνο 22.6.2018
(Ανταπόκριση και από το Ράδιο Πρώτο 22.6.2018 πρόγραμμα Λάζαρου Μαύρου
http://www.radioproto.com.cy/articles/videos/911/proti-ekpompi-radio-proto-paraskeyi-22062018  από  24.50’ λεπτά)