«Φώκαια Μικράς Ασίας 1913-1920. Οι φωτογραφικές μαρτυρίες του Felix Sartiaux»
Μια πολύ αξιόλογη έκθεση από το Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού. Μια από τις λησμονημένες πτυχές της ιστορίας του μικρασιατικού ελληνισμού ζωντανεύει στην Καλαμαριά η έκθεση «Φώκαια Μικράς Ασίας 1913-1920. Οι φωτογραφικές μαρτυρίες του Felix Sartiaux», που διοργανώνει το Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού. Η πρώτη διοργάνωση της έκθεσης ανήκει στο Ριζάρειο Ίδρυμα, υπό την επιμέλεια του ιστορικού φωτογραφίας κ. Χάρη Γιακουμή. Παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία στο Μονοδένδρι Ζαγοροχωρίων, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών και στη Μασσαλία της Γαλλίας.
Η διοργάνωση στην Καλαμαριά από το Ι.Α.Π.Ε. δίνει μια μοναδική ευκαιρία στο κοινό της Θεσσαλονίκης να γνωρίσει, μέσα από διαφορετικές και αξιόπιστες ιστορικές πηγές, ένα σημαντικό και τραγικό απόσπασμα της μικρασιατικής ιστορίας. Ταυτόχρονα, ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με ιδιαίτερα μέσα και μορφές από την ιστορία της φωτογραφίας των αρχών του 20ου αιώνα. Η έκθεση αφορά κυρίως τον πρώτο διωγμό των Ελλήνων το 1914, στη διάρκεια των εκτοπισμών και των βιαιοτήτων κατά του ελληνισμού στη Δυτική Μικρά Ασία, στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Παράλληλα, αναδεικνύεται η ίδια η πόλη, οι κάτοικοι και η ύπαιθρός της, λίγα χρόνια πριν από τη μικρασιατική καταστροφή, ενώ μέσα από τις φωτογραφικές απεικονίσεις των αρχαιολογικών ευρημάτων προβάλλει το ένδοξο παρελθόν της αρχαίας Φώκαιας και ο ρόλος της στη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού με την ίδρυση σπουδαίων αποικιών στη Μεσόγειο κατά τον 6ο αι. π.Χ.
Η έκθεση αποτελείται από 100 σπάνια φωτογραφικά τεκμήρια, βιβλία και αναφορές του Σαρτιώ με τα οποία προσπαθεί να κινητοποιήσει το γαλλικό κράτος και τη διεθνή κοινότητα για τους διωγμούς και τους πρόσφυγες. Ιδιαίτερα συναρπαστική για τους επισκέπτες είναι η τρισδιάστατη θέαση των αυθεντικών γυάλινων πλακών με στερεοσκόπια. Τα μοναδικά αυτά ντοκουμέντα βρέθηκαν σε δημοπρασία στο Παρίσι και στο αρχείο του Λούβρου. Τα τεκμήρια ανήκουν στον αρχαιολόγο Φελίξ Σαρτιώ, που διεξήγαγε ανασκαφές στην περιοχή.
Όταν ξέσπασε ο διωγμός της Φώκαιας, στις 12 Ιουνίου 1914, ο Γάλλος φιλέλληνας κατάφερε να σώσει μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού από τους Τσέτες και ταυτόχρονα αποτύπωσε τις τραγικές στιγμές. Το 1919 μαζί με τους Φωκιανούς πρόσφυγες επέστρεψε και ο ίδιος στην περιοχή και φωτογράφισε στιγμιότυπα από την καθημερινότητα και τον αγώνα των Ελλήνων για την επανεγκατάστασή τους. Έναν επαναπατρισμό που δεν έμελλε να είναι μόνιμος, καθώς τον ακολούθησε η μικρασιατική καταστροφή και ο οριστικός διωγμός του 1922.
Δημοτικός Εκθεσιακός Χώρος Remezzo Ν. Πλαστήρα 2, Καλαμαριά Διάρκεια: 1 Δεκεμβρίου 2009 – 27 Φεβρουαρίου 2010 Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή 18.00 – 22.00 Σάββατο 12.30 – 14.00 & 19.00 – 22.00 / Κυριακή 12.00 – 17.00 Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2310/432091 , 6936 462490 (Ελένη Ιωαννίδου)
Πηγή
Ελλάς