Την αναθεωρημένη διαπραγματευτική του θέση για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σύμφωνα με όσα ενέκριναν οι ευρωβουλευτές, οι μεγάλες εταιρίες τεχνολογίας πρέπει να αποζημιώνουν δημοσιογράφους και καλλιτέχνες όταν χρησιμοποιούν τα έργα τους, ενώ εξαιρούνται οι μικρές και πολύ μικρές πλατφόρμες για να στηριχθεί η καινοτομία.
Το κείμενο, που εγκρίθηκε, διαφέρει σε σημαντικά σημεία από την πρόταση που είχε φέρει η επιτροπή Νομικών Θεμάτων τον περασμένο Ιούνιο. Πολλές από τις τροποποιήσεις του Κοινοβουλίου στην πρόταση που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποσκοπούν στο να διασφαλίσουν ότι οι καλλιτέχνες – κυρίως μουσικοί, ερμηνευτές και σεναριογράφοι – εκδότες και δημοσιογράφοι, θα αποζημιώνονται για τα έργα τους, όταν αυτά χρησιμοποιούνται από πλατφόρμες, όπως το YouTube ή το Facebook, καθώς και ιστοτόπους που αναπαράγουν ειδησεογραφία (“news aggregators”), όπως οι Ειδήσεις Google.
Να σημειωθεί ότι η θέση του Κοινοβουλίου για τις συνομιλίες με τα κράτη – μέλη για τη εξεύρεση μιας τελικής συμφωνίας εγκρίθηκε με 438 ψήφους, 226 κατά και 39 αποχές.
Η θέση του Κοινοβουλίου καθιστά τις διαδικτυακές πλατφόρμες και τα λεγόμενα “news aggregators” υπεύθυνα για κάθε παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων. Αυτό θα ισχύει δε και για τη δημοσίευση μικρών αποσπασμάτων δημοσιευμένων κειμένων. Αυτό σημαίνει ότι όσοι δημοσιεύουν τέτοια αποσπάσματα θα είναι, επίσης, υποχρεωμένοι να πληρώσουν τους κατόχους των πνευματικών δικαιωμάτων.
Το Κοινοβούλιο επιβάλλει δε την καταβολή των σχετικών δικαιωμάτων όχι μόνο στους εκδότες, αλλά και στους δημοσιογράφους. Πάντως, σε μια προσπάθεια να ενθαρρυνθούν οι νεοσύστατες επιχειρήσεις και η καινοτομία, το κείμενο εξαιρεί τώρα από την οδηγία μικρές και πολύ μικρές πλατφόρμες.
Ελευθερία της έκφρασης
Η θέση του Κοινοβουλίου περιλαμβάνει και διατάξεις, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι ο νόμος περί πνευματικής ιδιοκτησίας θα τηρείται, χωρίς όμως να υπονομεύεται αδικαιολόγητα η ελευθερία της έκφρασης, που είναι βασικό γνώρισμα του Διαδικτύου. Έτσι, η απλή κοινοποίηση συνδέσμων άρθρων, μαζί με “μεμονωμένες λέξεις” για την περιγραφή τους, θα είναι απαλλαγμένη από περιορισμούς πνευματικών δικαιωμάτων.
Σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε ενέργεια που θα αναλαμβάνουν οι πλατφόρμες για να ελέγξουν ότι οι κοινοποιήσεις δεν παραβιάζουν τους κανόνες πνευματικών δικαιωμάτων πρέπει να διασφαλίζει ότι δεν θα δημιουργείται πρόβλημα σε εκείνες που δεν τα παραβιάζουν. Από τις πλατφόρμες θα απαιτείται επιπλέον η καθιέρωση συστημάτων ταχείας αποκατάστασης (που θα λειτουργούν από το προσωπικό της πλατφόρμας και όχι από αλγόριθμους) μέσω των οποίων μπορούν να υποβάλλονται καταγγελίες σε περίπτωση εσφαλμένης διαγραφής της δημοσίευσης.
Η Wikipedia
Το κείμενο διευκρινίζει ότι η μεταφόρτωση σε ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες για μη εμπορικούς σκοπούς, όπως η Wikipedia ή οι πλατφόρμες λογισμικού ανοιχτού κώδικα, όπως το GitHub, θα αποκλείονται αυτόματα από την απαίτηση συμμόρφωσης με τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας. Επίσης, η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενισχύει τα δικαιώματα διαπραγμάτευσης των δημιουργών και των ερμηνευτών, επιτρέποντας τους να διεκδικήσουν πρόσθετη αμοιβή από όποιον εκμεταλλεύεται τα δικαιώματά τους, όταν η αρχικά συμφωνηθείσα αμοιβή είναι “δυσανάλογα χαμηλή” σε σχέση με τα οφέλη που προκύπτουν.
Το κείμενο προσθέτει ότι τα οφέλη αυτά πρέπει να περιλαμβάνουν τα “έμμεσα έσοδα”. Επίσης, θα εξουσιοδοτήσει τους δημιουργούς και τους ερμηνευτές να ανακαλούν ή να καταργούν την αποκλειστικότητα μιας άδειας εκμετάλλευσης για την εργασία τους, αν εκείνος ο οποίος κατέχει τα δικαιώματα εκμετάλλευσης θεωρείται ότι δεν ασκεί αυτό το δικαίωμα.