Ντοκουμέντο. Όταν η αείμνηστη ηρωίδα της δημοσιογραφίας Αριστέα Μπουγάτσου αποκάλυπτε το σκάνδαλο Παπαντωνίου εμπλέκοντας ευθέως τον Σημίτη, και τα καθάρματα την έσερναν στα δικαστήρια!

Ήταν 2 Οκτωβρίου 2005, όταν η αείμνηστη Αριστέα Μπουγατσου αποκάλυπτε το σκάνδαλο Παπαντωνίου και την ευθεία εμπλοκή Σημίτη. Η ηρωίδα της δημοσιογραφίας, έφερνε στο φως και την επιστολή του αρχηγού ΓΕΝ, ο οποίος αντιδρούσε σφοδρά στην σκανδαλώδη σύμβαση και είχε ενημερώσει μάλιστα τότε την κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη. Η οποία αγνόησε επιδεικτικά την εισήγηση του και προχώρησε στην σκανδαλώδη σύμβαση.

Παραθέτουμε αυτούσιο το άρθρο στην Καθημερινή, ώστε να γνωρίζει ο ελληνικός λαός πως κάποτε υπήρχε δημοσιογραφία μαχητική και ακέραια. Παρά τους εκβιασμούς και τις απειλές. Αείμνηστη Αριστέα Μπουγάτσου…

Τα φημισμένα γαλλικά αρώματα δεν αρκούν για να καλύψουν τη δυσωδία. O θαυμαστός κόσμος των εταιρειών όπλων, παγκόσμιοι κολοσσοί και μηχανές χρήματος «μαύρου και άσπρου», αυτήν την περίοδο εκτίθενται στη Γαλλία. Την ίδια περίοδο, συγχωνεύσεις, εξαγορές (εκούσιες ή ακούσιες) και «λυκοφιλίες» λαμβάνουν χώρα, ενώ γιγαντιαίοι σχηματισμοί εταιρειών καταπίνουν ο ένας τον άλλον εν μέσω χοντρών χρηματιστηριακών παιγνίων και διαγκωνισμών για βαριές παραγγελίες στη δημοσιονομικώς ασθμαίνουσα Ευρώπη.

Η γαλλική Thales (Θαλής), τέως Thomson, με 11 δισ. ευρώ τζίρο, με δραστηριότητες σε τομείς της αεροναυτιλίας, των ηλεκτρονικών, των επικοινωνιών και του Διαστήματος σε 30 χώρες και με 60.000 εργαζόμενους, βρίσκεται στη δίνη του κυκλώνα. Από την αρχή του 2004 έσπασε ένας κρίκος.

Ο ρόλος του Josserand

Ετσι έσπασε και η σιωπή. O Michel Josserand, κορυφαίο στέλεχος της Thales Engineering and Consulting (TEAC), άλλοτε διευθυντής διεθνών πωλήσεων, που έφθασε ώς τη θέση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου, τον Ιανουάριο του 2004 απελύθη, ενώ κατηγορήθηκε από τις γαλλικές αρχές για εμπλοκή του σε δωροδοκία.

Το έργο του τραμ της Νίκαιας της Κυανής Ακτής, ένα συμβόλαιο της Thales, εκτροχιάσθηκε σε δωροδοκίες δημοτικών συμβούλων. O μοιραίος Michel προφυλακίσθηκε για τέσσερις μήνες, ενώ στο μεταξύ ήταν και περιζήτητος, καθώς αμέσως μετά την απόλυσή του προσελήφθη από την EADS των Eurofighters, δίχως η τελευταία να κλονισθεί από τη δικαστική του περιπέτεια που μόλις άρχιζε.

Ο τέως υψηλόβαθμος υπάλληλος της Thales επέλεξε ή υποχρεώθηκε, όπως φαίνεται, να προσχωρήσει σε μια επιθετική υπερασπιστική γραμμή όταν η Γαλλική Υπηρεσία Οικονομικού Εγκλήματος κατάσχεσε «μαύρες συμβάσεις», εικονικά τιμολόγια και όταν βρήκε περίεργες διαδρομές χρημάτων σε λογαριασμούς offshore εταιρειών.

Ο Josserand αποδέχθηκε ότι υπηρετούσε τη συνήθη «εταιρική πρακτική», βάσει της οποίας ποσά που φθάνουν έως και το 2% του ετήσιου τζίρου, δίδονται για «μπαξίσι»!

Παρέδωσε φακέλους και αποδεικτικά στοιχεία ικανά να κλονίσουν το πολιτικό σύστημα της χώρας του, καθώς το πρόγραμμα «πετρέλαιο αντί τροφίμων» προς το Ιράκ «εξήγαγε» όπλα και οι πωλήσεις οπλικών συστημάτων στην Αργεντινή έκρυβαν διαφθορά υψηλών κλιμακίων.

Ο ίδιος, μάρτυρας υπό προστασία αυτήν τη στιγμή, εξακολουθεί να καταθέτει εμπλέκοντας ολοένα και περισσότερους πολιτικούς στη λίστα των αποδεκτών μιζών.

Σε τέσσερις γαλλικές εφημερίδες (Le Monde, Figaro, Liberation, αρχής γενομένης της Humanite που πρωτοέγραψε τον περασμένο Απρίλιο), ο τέως υπάλληλος της Thales είναι πρωτοσέλιδο είτε με συνεντεύξεις που παραχώρησε είτε με τα ντοκουμέντα των καταθέσεών του στις γαλλικές αρχές.

Και στην Ελλάδα

Το τσουνάμι, όμως, από τη Δευτέρα έφθασε και στην Ελλάδα, ταράζοντας το ΠΑΣΟΚ και φέρνοντας σε αμηχανία την κυβέρνηση.

Στη Liberation της Παρασκευής, φιλοξενούνται αποσπάσματα της κατάθεσης Josserand, ο οποίος εν ολίγοις εμφανίζει το συμβόλαιο εκσυγχρονισμού των ελληνικών φρεγατών ως αντιστάθμισμα της απώλειας του άλλου «χρυσού», αλλά καταταλαιπωρημένου συμβολαίου για την ασφάλεια των Ολυμπιακών Αγώνων, που το πήραν οι Αμερικανοί.

Σε ένα σημείο αναφέρει: «Το 2002-2003 επισκέφθηκα την Ελλάδα πολλές φορές, οπότε και είχα συναντήσεις με τον πρόεδρο της Thales Ελλάδος, τον κύριο P. O πρόεδρος μου είπε ότι έπρεπε να προβλέψει προμήθεια ύψους 7 με 10% για τον Ελληνα υπουργό Αμυνας. Δυστυχώς, η αμερικανική εταιρεία, με την υποστήριξη του ίδιου του Ντικ Τσένι, εξασφάλισε το συμβόλαιο. Σύμφωνα με τον κ. P. χάσαμε το συμβόλαιο επειδή «ποτίσαμε» πολύ χαμηλά, ενώ οι Αμερικανοί «στόχευσαν» τον υπουργό Εσωτερικών (σ.σ. στη Γαλλία είναι υπουργός Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης) και τον πρωθυπουργό. Στο προηγούμενο συμβόλαιο για φρεγάτες, είχε επιτευχθεί συμφωνία με τον ίδιο τον Ελληνα υπουργό Αμυνας».

Φρεγάτες εκσυγχρονισμένες… για απόσυρση

Οι καταθέσεις του τέως υψηλόβαθμου στελέχους της Thales τάραξαν για άλλη μια φορά τα «χωρικά ύδατα». Ανεξάρτητα από την αποδεικτική τους αξία, που θα κριθεί αρμοδίως, έφεραν στην επιφάνεια δύο ακριβά και αμφιλεγόμενα συμβόλαια του υπουργείου Αμύνης που συνήφθησαν επί υπουργίας Γ. Παπαντωνίου, εν μέσω σοβαρών αντιδράσεων. Μάλιστα, οι υπογραφές και των δύο συμβάσεων, αλλά και οι αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ που προηγήθηκαν, ήταν χρονικά εναρμονισμένες.

Ας δούμε όμως τους παράλληλους βίους των δύο συμβάσεων.

– Στις 25 Νοεμβρίου 2002 στη 13η συνεδρίασή του το ΚΥΣΕΑ, με πρόεδρο τον τότε πρωθυπουργό K. Σημίτη και εισηγητή τον υπουργό Εθνικής Αμύνης Γ. Παπαντωνίου, αποφάσισε «την υλοποίηση του εκσυγχρονισμού μέσης ζωής (EMZ) των φρεγατών τύπου S από τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά (HDW) με υποκατασκευαστή την Thales Naval Nederland, χωρίς επιβάρυνση των οροφών πιστώσεων δανείων μέχρι το έτος 2004».

H απόφαση έχει επείγοντα χαρακτήρα και η υπογραφή της σύμβασης πρέπει να γίνει εντός του 2003. Στη συνεδρίαση αυτή παρίσταντο οι υπουργοί: Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Χριστοδουλάκης και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης Κώστας Σκανδαλίδης. Οπως πάντα, απών και από αυτό το ΚΥΣΕΑ ήταν ο τότε υπουργός Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου, ενώ δεν παρέστη και ο υπουργός Ανάπτυξης A. Τσοχατζόπουλος, παρά το γεγονός ότι αποφασίστηκαν και οι βαριές αγορές των NH-90 και των Αpache.

Πριν από τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, αλλά και έπειτα από αυτήν, στο Ναυτικό, βοούσε ο τόπος για τον ακριβό εκσυγχρονισμό γηραιών φρεγατών, που μετά τις βαριές επεμβάσεις θα είναι 30 ετών και θα πρέπει εντός πενταετίας να αποσυρθούν.

Τρισέλιδο non paper

O τότε αρχηγός του ΓΕΝ Αντ. Αντωνιάδης, αν και εκλεκτός του υπουργού, αντέδρασε έντονα. H «K» σήμερα αποκαλύπτει το τρισέλιδο non paper που παρέδωσε ο κ. Αντωνιάδης στον υπουργό με τίτλο: «Σκοπιμότης ναυπήγησης νέων φρεγατών αντί του εκσυγχρονισμού των 6 φρεγατών».

Τα όσα γράφει ο αρχηγός του ΓΕΝ είναι καταλυτικά. Αναφέρει: «Με τα δεδομένα που προέκυψαν μετά τις πρόσφατες διαπραγματεύσεις πρέπει να θεωρηθεί ως επιχειρησιακά μη αποδεκτή και οικονομικά αρκετά δαπανηρή, για το αποδιδόμενο όφελος, λύση που δεν ικανοποιεί τις επιχειρησιακές απαιτήσεις του Π.Ν.».

Προηγουμένως ο κ. Αντωνιάδης χαρακτηρίζει το κόστος δυσανάλογα υψηλό (381,5 εκατ. ευρώ ή 130 δισ. δρχ.) σε σχέση με το αποτέλεσμα και επισημαίνει: «Εχει μεγάλη διάρκεια -79 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης με αναμενόμενο πέρας στα τέλη του 2009- και δεν παρέχεται η ευκαιρία ικανοποιητικής απόσβεσης της επένδυσης στον υπόλοιπο επιχειρησιακό βίο των πλοίων, ο οποίος περιορίζεται δραστικά από την αναμενόμενη διακοπή μεταξύ 2012-2015 της υποστήριξης των K/B RIM 7M/P μέχρι διακοπής αυτού έως το 2017».

Και συνεχίζει: «H διεθνής πρακτική που ακολουθείται σε προγράμματα EMZ πλοίων περιορίζεται στον εκσυγχρονισμό – αντικατάσταση επιλεγμένων συστημάτων, ώστε αυτά να εξακολουθούν να υποστηρίζονται και να είναι λειτουργικά και αξιόπιστα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της εικοσαετίας. Στην περίπτωση του εκσυγχρονισμού των φρεγατών «S» περί το τέλος του προγράμματος (2009) τα πλοία θα διάγουν το 30ό έτος της ηλικίας τους και θα χαρακτηρίζονται από περιορισμένο υπόλοιπο επιχειρησιακό βίο».

Ο τότε αρχηγός του ΓΕΝ προτείνει εκσυγχρονισμό αξίας 25 δισ. δρχ., δίχως να αλλαχθούν τα επιχειρησιακά χαρακτηριστικά των φρεγατών, και καταλήγει ότι: «Επιμένοντας για εκσυγχρονισμό μέσης ζωής των «S» εισπράττεται από το Πολεμικό Ναυτικό ελάχιστη ωφέλεια έναντι μεγάλου κόστους. Για τον λόγο αυτό εκτιμάται ότι τα χρήματα του EMZ θα πρέπει να αποτελέσουν τη βάση για τη χρηματοδότηση ενός προγράμματος ναυπήγησης νέων φρεγατών».

Με τη διαφωνία, λοιπόν, του ΓΕΝ, που στη συνέχεια διεμβολίσθηκε, το ΚΥΣΕΑ αποφάσισε έναν πανάκριβο πλην μάταιο εκσυγχρονισμό. Ποιος ωφελήθηκε;

Ετσι στις 12 Φεβρουαρίου 2003 υπεγράφη η σύμβαση 010B/03 για τον εκσυγχρονισμό μέσης ζωής 6 φρεγατών (συν 2 option) ύψους 381.578.580 ευρώ με την ελληνική συμμετοχή να ξεπερνά το 11,2% και το 88,8% να περνάει στη γαλλοολλανδική σύμπραξη, καθώς η Thales είχε εξαγοράσει τη Hollandse Signaalapparten. H τελευταία εκπροσωπείται επί πολλά χρόνια στην Ελλάδα από τον κ. Χαράλαμπο-Σπύρο Μπεκατώρο (απόστρατο του Πολεμικού Ναυτικού) μέσω της Signaal Hellas A.E., ενώ το ελληνικό παράρτημα της Thales, που έχει πολλά συμβόλαια με το ΥΕΘΑ, διευθύνεται από τον κ. Λουκά Ρωμάνο (ασύρματοι, Crotale, ιπτάμενα ραντάρ κ.ά.).

Βεβαίως, οι διαφωνίες του ΓΕΝ γι’ αυτό τον «χρυσό» εκσυγχρονισμό των φρεγατών πέρασαν και από τη Βουλή. Δύο -κυβερνητικοί τότε- βουλευτές, αρκετά υποψιασμένοι όπως φαίνεται, ο κ. Κυριάκος Σπυριούνης και ο κ. Παναγιώτης Κρητικός, ρώτησαν για τη σκοπιμότητα της ανάθεσης αλλά και για την περιφρόνηση των αντιρρήσεων του ΓΕΝ. Ομως, ο κοινοβουλευτικός έλεγχος εξελίχθηκε σε «ξύλινη» απάντηση του κ. Παπαντωνίου.

Τα συστήματα ασφαλείας

– Ως προς το δεύτερο μεγάλο έργο, τα συστήματα ασφαλείας C41 των Ολυμπιακών Αγώνων που πηγαινοέρχονταν μεταξύ των υπουργείων Δημόσιας Τάξης και Αμύνης, έναν μόλις μήνα μετά τις φρεγάτες, το ΚΥΣΕΑ έλαβε τις αποφάσεις του και γι’ αυτό.

Στις 24 Δεκεμβρίου 2002 το ΚΥΣΕΑ και πάλι με εισήγηση του κ. Γ. Παπαντωνίου επέλεξε ως νικητή τη SAIC (Motorola, Siemens, Altec, ΔΙΕΚΑΤ κ.ά.) που υπερίσχυσε της TRS (Thales, Raytheon, ΑΚΤΩΡ κ.ά.). Λίγο μετά τα Χριστούγεννα στο ΥΕΘΑ ο τότε γενικός γραμματέας αγωνιζόταν να καλμάρει την TRS και επιχειρούσε σύμπραξη των δύο σχημάτων που τελικά δεν έγινε.

Στις 19 Μαΐου 2003 η SAIC υπογράφει τη σύμβαση 020A/03 ύψους 254.999.000 ευρώ (τότε), γιατί σήμερα είναι άγνωστο το ακριβές τίμημα. Ακολουθεί ένα αλαλούμ με τις επιτροπές παραλαβής που δεν παραλαμβάνουν, τελικά στους O.A. λειτουργεί μόνο το TETRA, η κοινοπραξία καταφεύγει στη διαιτησία και η Εισαγγελία Πρωτοδικών ερευνά τα μυστικά της σύμβασης.

Τώρα, όμως, μετά και τις εκ Γαλλίας αποκαλύψεις και οι δύο υποθέσεις γίνονται αντικείμενο εξεταστικής επιτροπής. Ποιος θα πάρει την πρωτοβουλία;

Πάντως, ο πρώην υπουργός Αμύνης Γ. Παπαντωνίου σε ανακοίνωση που εξέδωσε την Παρασκευή το βράδυ υποστηρίζει ότι η σκευωρία κατέρρευσε από το ίδιο το κείμενο της κατάθεσης του καταγγέλλοντος και κατηγορούμενου Josserand και ότι θα εξαντλήσει εναντίον του όλα τα ένδικα μέσα που παρέχει ο νόμος.

 Για το δημοσίευμα χρησιμοποιήθηκαν οι εξής πηγές: ΚΥΣΕΑ, ΥΕΘΑ, ΓΕΝ, πρακτικά Βουλής, ΣΚΑΪ 100,3, Le Monde, Figaro, Liberation, Humanite.