Τεράστιο επίτευγμα η ΕΕ, που δεν πρέπει να επιτρέψουμε να καταρρεύσει

   «Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένα τεράστιο επίτευγμα και δεν πρέπει να επιτρέψουμε όλο αυτό να καταρρεύσει, να εξαφανιστεί», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ντονατέλα Βιόλα (Donattela Viola), αναπληρώτρια καθηγήτρια Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου της Καλαβρίας, στην Ιταλία, με αφορμή το διαμορφούμενο, οξυμένο πολιτικό σκηνικό στην Ευρώπη ενόψει των ευρωεκλογών του 2019 αλλά και του Brexit.
Η Ντονατέλα Βιόλα βρέθηκε πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη, προκειμένου να συμμετάσχει στις εργασίες του 7ου Διεθνούς Συμποσίου Θεσσαλονίκης, που διοργανώνουν η Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Konrad Adenauer και το Δίκτυο Ναυαρίνο, υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης, και μίλησε για τις απειλές και τις προκλήσεις των ευρωεκλογών του 2019.
Η Ιταλίδα ακαδημαϊκός χαρακτηρίζει την Ευρωπαϊκή Ένωση «τεράστιο πρότζεκτ, το πιο επιτυχημένο την επομένη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου» και υπογραμμίζει πως «έχουμε μεγάλη ευθύνη να διαδώσουμε το μήνυμα των ιδρυτών, των “πατέρων” της “ευρωπαϊκής οικογένειας”, να αναβιώσουμε τα ιδανικά πάνω στα οποία οικοδόμησαν την Ένωση» και «να ξανασκεφτούμε, να αναθεωρήσουμε, το ευρωπαϊκό πρότζεκτ της διεύρυνσης».
Στη συνέντευξή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ δηλώνει αισιόδοξη πως κάτι τέτοιο είναι εφικτό, παρά τα προβλήματα και τις αντιξοότητες, καθώς «αν το κατάφεραν αυτό (οι “πατέρες” της Ένωσης) στον απόηχο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που η οικονομία ήταν παντελώς κατεστραμμένη και οι άνθρωποι είχαν υποφέρει τόσα πολλά, σήμερα είμαστε σε πολύ καλύτερη κατάσταση και ικανοί να χτίσουμε ξανά πάνω στα θεμέλια που έβαλαν οι ίδιοι».
«Εμείς είμαστε η ενδιάμεση γενιά μεταξύ αυτών που βίωσαν τον πόλεμο και των νέων», επισημαίνει, θέλοντας να αναδείξει την ευθύνη των σημερινών Ευρωπαίων πολιτών, που θα προσέλθουν τον προσεχή Μάιο στις ευρωκάλπες, ενώ προειδοποιεί πως «δεν θα πρέπει να θεωρούμε την ειρήνη δεδομένη, καθώς μπορεί να εξαφανιστεί πολύ εύκολα», γι’ αυτό και είναι επιτακτικό να συνεχίσουμε να βαδίζουμε πάνω στο μονοπάτι της διεύρυνσης της «ευρωπαϊκής μας οικογένειας».
«Νομίζω ότι στο παρόν επίπεδο το να επιστρέψουμε πίσω θα ήταν αυτοκτονικό για όλους. Αυτό που θα πρέπει να κάνουμε είναι να σκεφτούμε τι πρέπει να κάνουμε. Αλλά σίγουρα δεν υπάρχει εναλλακτική λύση και καμία καλύτερη λύση (από την ΕΕ)», λέει χαρακτηριστικά η Ιταλίδα ακαδημαϊκός, η οποία εξειδικεύεται σε ζητήματα που αφορούν τις ευρωεκλογές, έχοντας μάλιστα επιμεληθεί το «Routledge Handbook of European Elections», μια συλλογική ερευνητική προσπάθεια 35 εξεχόντων ακαδημαϊκών και ειδικών, με πληροφορίες (ανά χώρα) για τα εκλογικά συστήματα, τα πολιτικά κόμματα και τη στάση τους απέναντι στην ευρωπαϊκή διεύρυνση.
«Ντόμινο» για την εξάπλωση του λαϊκισμού το Brexit
Η κ. Βιόλα χαρακτηρίζει πολύ σημαντική την επικείμενη εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη της νέας σύνθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καθώς, όπως τονίζει, «μετά το Brexit θα μείνουμε 27 στην Ευρωπαϊκή Ένωση κι αυτό έχει λειτουργήσει ως ντόμινο για την εξάπλωση του λαϊκισμού».
«Το Brexit και για εμένα προσωπικά, που έχω ζήσει 12 χρόνια από τη ζωή μου στη Βρετανία, είναι εξαιρετικά επώδυνο», σημειώνει και θεωρεί πως υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στη Γηραιά Αλβιώνα που είναι κατά της εξόδου της χώρας τους από την ΕΕ.
«Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί πίστεψαν πως επρόκειτο απλώς για μία απειλή, να σταλεί ένα μήνυμα (μέσω του δημοψηφίσματος) ότι δεν είναι ικανοποιημένοι από τον τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση αναπτύσσεται, πώς αναπτύσσεται το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Οι περισσότεροι θεωρούσαν ότι η τάση της παραμονής στην ΕΕ ήταν αυτή που θα επικρατούσε. Οι άνθρωποι που ήθελαν να παραμείνει το Ηνωμένο Βασίλειο στην ΕΕ δεν έκαναν τον κόπο να πάνε στις κάλπες. Υποτίμησαν τη σημασία αυτού του γεγονότος. Στον αντίποδα, αυτοί που ήθελαν να βγει η Βρετανία εκτός ΕΕ πήγαν να ψηφίσουν κι έκαναν τελικά τη διαφορά. Αλλά, όπως γνωρίζετε, πρόσφατα στο Λονδίνο υπήρξε μια πορεία κατά της εξόδου από την ΕΕ και αμέσως μετά το δημοψήφισμα υπήρξε ανάλογη διαδήλωση», εξηγεί.
Η ίδια συγκινήθηκε πολύ όταν λίγο μετά το δημοψήφισμα διάβασε την επιστολή 17χρονης Βρετανίδας σε μία από τις μεγαλύτερες εφημερίδες της χώρας, με την οποία η νεαρή κοπέλα επέρριπτε ευθύνες στις μεγαλύτερες γενιές για την τροπή που πήραν τα πράγματα με το δημοψήφισμα, τονίζοντας πως της στερούν το δικαίωμα να σπουδάσει και να εργαστεί ελεύθερα σε ένα από τα υπόλοιπα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ. «Ηταν μια πολύ συγκινητική έκκληση, ενώ συγκεντρώθηκαν και πολλές υπογραφές από ανθρώπους που ζητούσαν τη διεξαγωγή ενός δεύτερου δημοψηφίσματος», αναφέρει η κ. Βιόλα.
«Χαρτί» στα χέρια των λαϊκιστών η στάση της ΕΕ στο μεταναστευτικό
Καταγόμενη από μια χώρα, την Ιταλία, που όπως και η Ελλάδα βρίσκεται στην «πρώτη γραμμή» του προσφυγικού-μεταναστευτικού, η αν. καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Καλαβρίας θεωρεί πως η ΕΕ δεν έδειξε την απαιτούμενη αλληλεγγύη στα κράτη που κλήθηκαν να σηκώσουν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης, με αποτέλεσμα να παρέχει «φονικά όπλα στα λαϊκιστικά κόμματα, καθώς ενθάρρυνε την κριτική εναντίον της Ευρώπης».
«Η μετανάστευση είναι ένα από τα σοβαρότερα ζητήματα με τα οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η ΕΕ κι αυτό το “χαρτί” χρησιμοποιείται, δυστυχώς, με εξαιρετική ευκολία από τα λαϊκιστικά κόμματα και κινήματα στην Ευρώπη», λέει η Ιταλίδα ακαδημαϊκός, επισημαίνοντας πως «χρησιμοποιείται η μετανάστευση ως ένα μέσο εξασφάλισης ψήφων μόνο και μόνο για να μπορέσουν οι πολιτικοί να διασφαλίσουν την καρέκλα τους, χωρίς ωστόσο να σκέφτονται τις συνέπειες και πού θα οδηγήσει αυτό τις τωρινές, αλλά και τις μελλοντικές γενιές».
   Σοφία Παπαδοπούλου