"Γιατί το μίσος και η βία;" του Γιώργου Χ.Παπασωτηρίου

Διαβάζω στην Εφημερίδα : «Παγιδευμένα δέματα σε επιφανείς Δημοκρατικούς, σφαγή μέσα σε συναγωγή του Πίτσμπουργκ. Τι ακριβώς συμβαίνει σ’ αυτή τη χώρα;» διερωτάται η αμερικανική «Ουάσινγκτον Ποστ», η οποία υποστηρίζει ότι τα δύο επεισόδια συνδέονται άρρηκτα με το κλίμα μίσους που καλλιεργεί ο πρόεδρος Τραμπ την τελευταία διετία. «Δεν είναι αυτό η Αμερική» υπογραμμίζει η αμερικανική εφημερίδα και επισημαίνει ότι «οι ΗΠΑ, ένα έθνος μεταναστών από όλες τις γωνιές του πλανήτη, πάντοτε υπερασπίζονταν την ελευθερία της έκφρασης, της κουλτούρας και του Τύπου».
Θα διαφωνήσουμε. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στις ΗΠΑ, συνέβαινε πάντοτε. Ήταν το 2010. Στις ΗΠΑ, μπροστά στο μνημείο του Αβραάμ Λίνκολ -εκεί όπου ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ είπε στις 28 Αυγούστου 1963 το περίφημο «Έχω ένα όνειρο…»- και ενώπιον δεκάδων χιλιάδων υπερ-συντηρητικών Αμερικανών ο σχολιαστής του FOX NEWS, Γκλεν Μπεκ, και η Σάρα Πέιλιν κατηγορούν τον Ομπάμα για ρατσισμό εναντίον των λευκών! Ρατσισμός εναντίον των αφροαμερικανών, ρατσισμός εναντίον των λευκών, το μίσος και ο ρατσισμός παντού. Αλλά από τι τρέφεται αυτό το μίσος; Εδώ δεν ισχύει η περίπτωση του Μερσώ(Α. Καμύ) που θα επανασυνθέσει τον αποδομημένο λόγω του ξεριζωμού και της μοναξιάς εαυτό του μέσα από το μίσος.
Στις ΗΠΑ όλοι καταπίνουν το ίδιο τους το μίσος. «Η μισή Αμερική είναι ημίτρελη από τα κρυολογήματα, τα γιατρικά, το άσθμα και τις αλλεργίες… από την πλήξη που μεταδίδεται σαν πανώλη στα βάθη της χώρας». Η άλλη μισή Αμερική «έγινε ένας πίθηκος» που χώθηκε στην αγορά, γράφει ο Νόρμαν Μέηλερ. «Εάν, στην Αναγέννηση, ο άνθρωπος ήταν μυστηριωδώς μεγάλος σε σχέση με το Θεό. Τώρα, στην εποχή μας, ο άνθρωπος εξαφανίστηκε μέσα στο Θεό. Είναι ο μαζικός άνθρωπος δίχως ταυτότητα και είναι ο Θεός. Είναι όλη η σχιζοφρένεια του ανίσχυρου και απολύτως ισχυρού μέσα σε μια ψυχή. Καθώς χάνουμε το μυαλό μας στη στατικότητα της επερχόμενης μηχανής του σύμπαντος, η ανάγκη μας να εξασκήσουμε το Εγώ παίρνει γιγαντιαίες διαστάσεις…»[1].
Ο Αμερικανός άνθρωπος του Μέηλερ είναι ο μαζικός άνθρωπος δίχως ταυτότητα, ο εν αναμονή και εν υπομονή «κάτω» (κατά κανόνα ο ευρισκόμενος στα όρια «μεσαίος»), που περιμένει την ευκαιρία για την άνοδο στην επιφάνεια του Ατόμου. Οι σύγχρονες δυνάμεις για να το πετύχει είναι το Εγώ και το Χρήμα. Η μισή Αμερική είναι μία ασθματική, αλλεργική μάζα ανθρώπων χωρίς ταυτότητα που πλήττουν θανατηφόρα. Η άλλη μισή είναι οι γίγαντες «πίθηκοι της Αγοράς».
Η διαφορά μας με τον Μέηλερ είναι στα ποσοστά. Οι πίθηκοι είναι πολύ λίγοι σε σχέση με τους ανθρώπους χωρίς πρόσωπο. Οι μεσαίες τάξεις της δεκαετίας του 1960 δεν υπάρχουν πια και οι ανισότητες είναι τεράστιες.
Τώρα οι «κάτω», οι πολυάριθμοι «άνθρωποι χωρίς πρόσωπο», οι αποκλεισμένοι από την ορατότητα, οι κοινωνοί αυτού του «πολιτισμού του θανάτου», οι κάτοικοι μιας φτωχογειτονιάς της Νέας Υόρκης δεν έχουν άλλο κεφάλαιο παρά το σθένος τους να εκθέσουν τον εαυτό τους. Γι’ αυτό στους δρόμους το έγκλημα είναι η παραγωγική διαδικασία που μετατρέπει αυτό το κεφάλαιο σε Εγώ και Χρήμα! Να γιατί η βία ευδοκιμεί στους δρόμους των αμερικανικών μεγαλουπόλεων και τώρα και των Ευρωπαϊκών. Η αιτία του προβλήματος δεν είναι μόνο η ανέχεια αλλά και μια ορισμένη ιδεολογία, ή ηπιότερα μια πολιτική και πολιτιστική παράδοση, που αντιπαραθέτει μόνο άτομα (ατομικότητα) και κάποτε στεγανές εθνο-πολιτιστικές ομάδες-συμμορίες, που σκοτώνονται μεταξύ τους (όπως προχθές στο Γέρακα). Γι’ αυτό η πολιτική έκφραση της κατάστασής τους είναι από δύσκολη έως αδύνατη.
Ο άνθρωπος έγινε… Θεός μέσω της δύναμης, μέσω του χρήματος. Αυτή είναι η διαπίστωση του Νόρμαν Μέηλερ. Μόνο που αυτή είναι μία φοβερή γενίκευση που αποκρύπτει το γεγονός ότι ο «Αμερικανός άνθρωπος» είναι ένα τεράστιο Εγώ, ένα «κοσμο-Εγώ» (οι «πάνω») και, συγχρόνως, ένας άνθρωπος χωρίς εαυτό, ένα άτομο που έχει γίνει κομμάτια (οι «κάτω») και τα οποία επιχειρούν να ανασυνθέσουν οι λογής αλχημιστές των θρησκευτικών και πολιτικών πίστεων. Γι’ αυτό η Ούλα Μπερκέβιτς[2] στην περιγραφή της για τη σημερινή Αμερική σημειώνει: «Χριστιανικές θεωρίες της Αποκάλυψης και μεσσιανικές προσδοκίες μπερδεύονται με θεωρίες πολιτικής συνωμοσίας και οι ηγετικές δυνάμεις γνωρίζουν καλά το γιατί, αφού οι ίδιοι είναι οι συνωμότες, οι υποκινητές, οι διαιτητές, οι βαλέδες, οι λακέδες των Scull & Bones και των στοών 1,2,3,4,5,6,7. Αυτοί είναι οι μαλάκες κάτω από τα αποπνικτικά ράσα των πιστών του Μαμμωνά, αυτοί είναι! Υποστηρίζουν εθνικές αναταραχές, εντείνουν το κοινωνικό απαρτχάιντ, επαναποικιοποιούν, παγκοσμιοποιούν, δημιουργούν συμμαχίες του πλούτου ενάντια στη φτώχεια. Αυτοί είναι που μας πούλησαν τον προγραμματισμένο αφανισμό, μας πούλησαν τη μετατροπή του τεχνικό-επιστημονικού μας καπιταλισμού σε ένα καθεστώς καταστροφών, σαν έναν αγώνα δήθεν για την πρόοδο και τον πολιτισμό, αυτοί είναι που λεηλατούν ώσπου να μην υπάρχει κανένας μάρτυρας πια, κανένας δικαστής και κανένα δίκαιο. Ώσπου να μην υπάρχει κανείς πια που να μπορεί να δει την αναλογία με τη διαταγή του Φύρερ για την αυτοεξόντωση του γερμανικού λαού… Τηλεοπτικοί ιεροκήρυκες, αξιωματούχοι της Βίβλου, ιεραπόστολοι της Κυριακής με τεράστιους προϋπολογισμούς στρατολογούν οπαδούς, εκτοξεύουν απειλές και προσηλυτίζουν. Παγιδεύουν φτωχές ψυχές, τις ψήνουν και μετά τις τρώνε. Τα παραμύθια των αδελφών Γκριμ στο τεξανικό πευκοδάσος… Οι προτεστάντες φονταμενταλιστές στις Ηνωμένες Πολιτείες ανακαλύπτουν τον εχθρό στον κοσμικό ουμανισμό, στην ανθρώπινη ύπαρξη, εκεί όπου υπάρχει ανθρωπιά…».