Γιάννης Ρίτσος -Η Σονάτα του Σεληνόφωτος, ο Επιτάφιος, η Ρωμιοσύνη… τι να πρωτοθαυμάσει κανείς

Ο Γιάννης Ρίτσος (1 Μαΐου 1909 – 11 Νοεμβρίου 1990) ήταν ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες ποιητές με διεθνή φήμη και ακτινοβολία. Δημοσίευσε πάνω από εκατό ποιητικές συλλογές και συνθέσεις, εννέα μυθιστορήματα, τέσσερα θεατρικά έργα και μελέτες. Το έργο του συμπληρώνουν πολλές μεταφράσεις, χρονογραφήματα και άλλα δημοσιεύματα. Αρκετά από τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε ξένες γλώσσες.

Πολιτικά ανήκε στην Αριστερά (συγκεκριμένα στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας και την Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά).
Ο Ρίτσος νόσησε από φυματίωση, ξεπέρασε την ασθένεια (πράγμα δύσκολο για την εποχή) και πέρασε από υλικές και ηθικές δοκιμασίες. Στο σανατόριο του «Σωτηρία», όπου νοσηλευόταν, ήρθε κοντά με τον μαρξισμό και την Αριστερά, πράγματα που επηρέασαν βαθύτατα την ποίησή του και τον τρόπο ζωής του. Αφού πέρασε από διάφορα σανατόρια, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου εργάστηκε ως αυτοδίδακτος σκηνοθέτης στην Εργατική Λέσχη και ως ηθοποιός και χορευτής σε επιθεωρήσεις.
Η αγωνιστική του έφεση και η επαναστατική του φύση τον οδηγούν στην προσχώρηση του κινήματος των «Πρωτοπόρων» και κατόπιν, το 1942, στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, ενώ έγινε μέλος και του Κ.Κ.Ε. Αργότερα αρχίζουν οι εξορίες στη Λήμνο, στη Μακρόνησο και στον Άγιο Ευστράτιο. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, προσχώρησε στην Ε.Δ.Α. Το 1956 ταξίδεψε στη Σοβιετική Ένωση και στην Κούβα.
Κατά τη διάρκεια της χούντας των Συνταγματαρχών εξορίστηκε και πάλι, αρχικά στη Γυάρο και κατόπιν στη Λέρο. Με το πέρας της δικτατορίας και τη μεταπολίτευση, ο Ρίτσος έγινε ευρέως γνωστός, τόσο στον ελλαδικό χώρο, όσο και στο εξωτερικό, ενώ ακολούθησαν πολλές διακρίσεις και βραβεύσεις.
Η Σονάτα του Σεληνόφωτος, ο Επιτάφιος και η Ρωμιοσύνη είναι κάποια από τα σημαντικότερα ποιήματα του Ρίτσου, ενώ έχει κάνει και πολλές μεταφράσεις ξένων ποιητών όπως του Ναζίμ Χικμέτ, του Αλεξάνδρου Μπλοκ, του Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι κ.ά. Πολλά ποιήματα του Ρίτσου έχουν μελοποιηθεί από τον Μίκη Θεοδωράκη, γνωστότερα εξ αυτών: Η Ρωμιοσύνη και ο Επιτάφιος αλλά και άλλα.
Μεταξύ των τιμητικών διακρίσεων του Ρίτσου περιλαμβάνονται το κρατικό βραβείο ποίησης και το βραβείο Λένιν.
Γιάννης Ρίτσος, ο ποιητής της Ρωμιοσύνης | ΕΡΤ (2014)
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=nb7InzZ0xiM&w=711&h=400]
Έλληνες του Πνεύματος και της Τέχνης: Γιάννης Ρίτσος (ΣΚΑΪ 2013)
Η ζωή και το έργο του ποιητή της Ρωμιοσύνης Γιάννη Ρίτσου παρουσιάζεται από το Θάνο Μικρούτσικο. «Θαυμάζω απεριόριστα την ποίησή του, τη στάση του και το ήθος του. Απ’ όλους τους σπουδαίους ανθρώπους της τέχνης που γνώρισα, Δάσκαλό μου θεωρώ τον Γιάννη Ρίτσο», λέει ο συνθέτης Θάνος Μικρούτσικος, αφηγητής του ντοκιμαντέρ για τον ποιητή της Ρωμιοσύνης.
Η ζωή του Γιάννη Ρίτσου είναι σαν ένα μεγάλο μυθιστόρημα, μια μεγάλη περιπέτεια, που περικλείει ολόκληρη την ιστορία της Ελλάδας του 20ουαιώνα. Η βιωματική σχέση του ποιητή με την ιστορία καθόρισε το έργο του. Σήμερα, 20 και πλέον χρόνια μετά το θάνατό του, οι εκατοντάδες μεταφράσεις του έργου του σε ολόκληρο τον κόσμο, όπως επίσης, τα δεκάδες ανεβάσματα των μεγάλων του ποιητικών μονολόγων στο θέατρο μαρτυρούν ότι ο Ρίτσος είναι μια από τις μεγάλες ποιητικές φωνές για την παγκόσμια ποίηση στον 20ο αιώνα.
Για το έργο του Γιάννη Ρίτσου και τη γνωριμία μαζί του μιλούν: η ποιήτρια Καίτη Δρόσου, η συγγραφέας Άλκη Ζέη, ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος, οι πανεπιστημιακοί και συγγραφείς Γιώργης Γιατρομανωλάκης και Σόνια Ιλίνσκαγια, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Βασίλης Παπαβασιλείου, ο σκηνοθέτης Δημήτρης Μαυρίκιος και η κόρη του Έρη Ρίτσου.
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=TFdwVnylvf0&w=622&h=400]
Ντοκιμαντέρ- Γιάννης Ρίτσος
Σειρά: Ταξίδι στον Πολιτισμό για το Υπουργείο Πολιτισμού. Λογοτεχνία Γυμνάσιο ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝ Αρχισυνταξία :Νατάσα Μποζίνη Υπεύθυνος έργου: Κώστας Γεωργουσόπουλος Πρωτότυπη Μουσική: Μιχάλης Αβραμίδης
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=EGrsyX5JsME&w=533&h=400]
wikipedia, Natasa Bozini, SKAI, ΕΡΤ Α.Ε, https://www.yannisritsos.gr/