Το συνένζυμο Q10 (CoQ10) είναι ένα αντιοξειδωτικό συστατικό που συντίθεται φυσικά από τον οργανισμό και απαντάται σε όλα τα κύτταρα και τους ιστούς του σώματος. Ανακαλύφθηκε το 1957, και χρειάστηκαν 21 ολόκληρα χρόνια προκειμένου να προσδιοριστεί πλήρως η δομή και ο ρόλος του.
Μόλις το 1978, ο Βιοχημικός Peter Mitchell κερδίζει το βραβείο Νόμπελ Χημείας, αφού ύστερα από σχετική έρευνα τεκμηριώνει ότι το Q10 είναι μια πολύτιμη ουσία που διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στην παραγωγή τριφωσφορικής αδενοσίνης (ΑΤΡ), η οποία έχει χαρακτηριστεί και ως πηγή ενέργειας των κυττάρων, όσο και στην πρόληψη και θεραπεία πολλών προβλημάτων υγείας.
Συνένζυμο Q10 Οφέλη
Περαιτέρω μελέτες απέδειξαν, ότι το συνένζυμο Q10 εκτός από την μετατροπή του λίπους σε ενέργεια, βοηθά επίσης:
– Στη σωστή αφομοίωση των τροφών.
– Στην απώλεια βάρους.
– Στην προστασία των κυττάρων από την επιβλαβή δράση των ελεύθερων ριζών (την κύρια αιτία της πρόωρης γήρανσης).
– Στη σωστή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.
– Προλαμβάνει και θεραπεύει τις καρδιακές παθήσεις.
– Εξισορροπεί τα επίπεδα χοληστερόλης.
– Αντισταθμίζει τις επιδράσεις των στατινών.
– Τονώνει το κυκλοφορικό σύστημα.
– Ενδυναμώνει τους μύες και μειώνει τον κίνδυνο τραυματισμού των οστών και των αρθρώσεων.
– Προστατεύει την επιδερμίδα από τις βλάβες που προκαλούν οι υπεριώδεις ακτινοβολίες UV.
– Διατηρεί τα επίπεδα pH του σώματος σε φυσιολογικά επίπεδα.
– Μειώνει τις επιπτώσεις της χημειοθεραπείας.
– Ενδέχεται να έχει προληπτική δράση στην εξάπλωση διαφόρων μορφών καρκίνου όπως ο καρκίνος του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου.
– Ενισχύει τις γνωστικές λειτουργίες
– Θεραπεύει τα συμπτώματα της ινομυαλγίας.
Επιπλέον, πραγματοποιούνται περαιτέρω έρευνες σχετικά με το πως επιδρά το συνένζυμο Q10 στην αρσενική υπογονιμότητα και τις νευροκφυλιστικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένου του Altzheimer. Τα έως τώρα αποτελέσματα, χαρακτηρίζονται ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.
Έλλειψη CoQ10
Αναφέραμε, ότι το συνένζυμο Q10 είναι μια ενδογενή ουσία. Ως εκ τούτου, λογικά γεννάται το ερώτημα «γιατί να λάβω συμπλήρωμα;»
Σύμφωνα με έρευνες που συντάχθηκαν από το Πανεπιστήμιο του Όρεγκον, η φυσική σύνθεση του CoQ10, καθώς και η διατροφική πρόσληψη, φαίνεται να παρέχουν επαρκή ποσά για να αποτρέψουν την έλλειψη. Παρόλα αυτά, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που επηρεάζουν την σύνθεση.
Πιο συγκεκριμένα:
– Όσο μεγαλώνουμε, η παραγωγή CoQ10 μειώνεται. Η μείωση αυτή είναι εμφανής σε άτομα άνω των 40 ετών. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναφέρουμε, ότι ιατρικά, η μείωση αυτή δεν χαρακτηρίζεται ως ανεπάρκεια, έτσι, η λήψη συμπληρώματος Q10 δεν είναι αναγκαία.
– Άτομα που ταλαιπωρούνται από διαβήτη, καρκίνο και καρδιαγγειακές διαταραχές τείνουν να έχουν μειωμένα επίπεδα συνενζύμου Q10.
– Αν και είναι σπάνιο, υπάρχει πιθανότητα κάποιος να υποφέρει από «πρωτογενή ανεπάρκεια του συνένζυμου Q10». Αυτό ορίζεται ως ένα γενετικό ελάττωμα που εμποδίζει το σώμα να συνθέσει σωστά την ένωση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το συμπλήρωμα με CoQ10 είναι συνήθως απαραίτητο.
– Όσοι λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή με στατίνες. Η στατίνες χορηγούνται για την μείωση της «κακής» χοληστερόλης. Ωστόσο, υπάρχουν αναφορές ότι μπορούν να μειώσουν και την φυσική παραγωγή CoQ10.
Φυσικοί τρόποι να αυξήσουμε το συνένζυμο Q10 (CoQ10)
Αν ανήκετε σε μία από τις παραπάνω κατηγορίες ή απλά θέλετε να βελτιώσετε τα επίπεδα του συνενζύμου Q10, τότε μπορείτε να καταναλώσετε τις παρακάτω τροφές:
Κρέας
Μοσχάρι
Κοτόπουλο
Ψάρια
Πέστροφα
Σκουμπρί
Σαρδέλα
Ρέγγα
Λαχανικά
Μπρόκολο
Κουνουπίδι
Φρούτα
Πορτοκάλια
Φράουλες
Καρποί
Σουσάμι
Φιστίκια
Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε ότι η ποσότητα Q10 που περιέχεται στις τροφές είναι ελάχιστη.
Συμπληρώματα Q10 (C0Q10)
Δεδομένου ότι, η περιεκτικότητα σε Q10 στις τροφές, είναι μικρή, ενδέχεται η κατανάλωση μιας υγιεινής διατροφής να μην είναι αρκετή για να καλυφθεί το ποσοστό της ημερήσιας πρόσληψης. Η καθημερινή λήψη ενός συμπληρώματος CoQ10 υψηλής ποιότητας μπορεί να επαναφέρει τις φυσιολογικές τιμές.
Συνιστώμενη δοσολογία
Η δοσολογίας των συμπληρωμάτων Q10 κυμαίνονται από 50-1.200 χιλιοστόγραμμα ημερησίως. Ωστόσο, οι τυπικές δοσολογίες που χορηγούνται είναι μεταξύ των 100-300 mg. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που έχουν χρησιμοποιηθεί και πιο υψηλές δόσεις π.χ. 500mg χωρίς να υπάρχουν αναφορές για παρενέργειες.
Είναι σημαντικό να θυμάστε, ότι το συνένζυμο Q10 είναι μια λιποδιαλυτή ουσία. Αυτό σημαίνει ότι η απορρόφηση από τον οργανισμό είναι χρονοβόρα. Η ταυτόχρονη λήψη με φαγητό μπορεί να επιταχύνει την διαδικασία. Εναλλακτικά μπορείτε να λάβετε το συμπλήρωμα σε μορφή κάψουλας (είναι υδατοδιαλυτή και ευκολότερο να απορροφηθεί).
Άλλο ένα σημείο που χρήζει προσοχής, είναι πως το σώμα δεν μπορεί να αποθηκεύσει το συνένζυμο Q10. Έτσι, εάν θέλετε να επωφεληθείτε από τις ιδιότητες του, θα πρέπει να λαμβάνεται σε τακτά διαστήματα. Βέβαια, σε περίπτωση εμφάνισης παρενεργειών, πρέπει είτε να μειώσετε την συχνότητα, είτε την δόση και να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Παρενέργειες
Το γεγονός, ότι χορηγούνται από γιατρούς εδώ και πολλά χρόνια, σημαίνει ότι τα συμπληρώματα Q10 (CoQ10) θεωρούνται ασφαλή. Ωστόσο, υπάρχουν αναφορές πως η υπερβολική πρόσληψη έχει οδηγήσει σε παρενέργειες όπως:
Διάρροια
Ναυτία
Απώλεια όρεξης
Ζαλάδες
Κοιλιακό άλγος
Πονοκέφαλο
Διάρροια
Αϋπνία
Εξανθήματα
Κόπωση
Επίσης, μελέτες σε ζώα έδειξαν ότι η υπερκατανάλωση μπορεί μακροπρόθεσμα να βλάψει τις γνωστικές λειτουργίες. Παρότι, η συγκεκριμένη μελέτη δεν έχει εφαρμοστεί σε άνθρωπο, είναι καλό να τηρούνται οι δοσολογίες που έχουν καθοριστεί από τον γιατρό.
Εγκυμοσύνη-Θηλασμός
Όσον αφορά τις εγκύους και όσες θηλάζουν, να επισημάνουμε ότι δεν υπάρχουν επαρκείς αναφορές σχετικά με την ασφάλεια. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει πάντοτε να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας.
Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα
Τα συμπληρώματα συνένζυμου Q10 μπορούν να μειώσουν την αντιπηκτική αποτελεσματικότητα των φαρμάκων που λαμβάνονται για την εξισορρόπηση της χοληστερόλης, καθώς και των φαρμάκων για την αντιμετώπιση του διαβήτη.
Πληροφορίες από: iatropedia.gr, everydayhealth.com, mayoclinic.org