Σχολή Ναυτικών Δοκίμων – Αεί τη Ελλάδι θαλασσοκράτορας παιδεύει ναυμάχους

Η Σχολή Ναυτικών Δοκίμων (Σ.Ν.Δ.) αποτελεί Ανώτατο Στρατιωτικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΑΣΕΙ), ισότιμο με τα ΑΕΙ, το οποίο οργανώνεται και λειτουργεί συμφωνα με τον οργανισμό του, παρέχοντας ισότιμη εκπαίδευση και χορηγώντας ισότιμα πτυχία με τα ιδρύματα του πανεπιστημιακού τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης. Η εποπτεία στη ΣΝΔ ασκείται από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας δια μέσου του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (Γ.Ε.Ν.).

Σκοπός λειτουργίας της Σχολής είναι να παρέχει στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό (Π.Ν.) Αξιωματικούς με την κατάλληλη αγωγή και εκπαίδευση για την κάλυψη των αναγκών του, καθώς επίσης να παράγει γνώση και να προάγει την έρευνα περί τη ναυτική επιστήμη και τεχνολογία.
Η Σχολή έχει έδρα στον Πειραιά. Είναι 4ετούς φοίτησης και οι Ναυτικοί Δόκιμοι αποφοιτούν με το βαθμό του Σημαιοφόρου. Η εισαγωγή στη Σχολή των ημεδαπών σπουδαστών ακολουθεί το σύστημα των πανελληνίων εξετάσεων, παράλληλα με κάποια ψυχοτεχνικά, ιατρικά και αθλητικά τεστ. Στη ΣΝΔ φοιτούν επίσης και αλλοδαποί σπουδαστές – στελέχη ξένων Ενόπλων Δυνάμεων.
Στη ΣΝΔ λειτουργεί Τμήμα Ναυτικών Επιστημών με κατευθύνσεις Μαχίμων και Μηχανικών. Η εκπαίδευση των Ναυτικών Δοκίμων είναι χωρισμένη σε ακαδημαϊκό, ναυτικό και στρατιωτικό μέρος. Η ναυτική εκπαίδευση περιλαμβάνει ταξίδια σε διάφορα μέρη του κόσμου επ’ ωφελεία των Ναυτικών Δοκίμων.
Στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων εκπαιδεύονται επίσης και οι Δόκιμοι Σημαιοφόροι του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής.

Αποστολή
Η ΣΝΔ, σύμφωνα με το νόμο έχει ως αποστολή:
– Να παράγει και να μεταδίδει τη γνώση στους σπουδαστές με την έρευνα και διδασκαλία της ναυτικής επιστήμης και τεχνολογίας, καθώς και των συναφών θεωρητικών, θετικών και εφαρμοσμένων επιστημών.
– Να αναπτύσσει τις στρατιωτικές αρετές και τη στρατιωτική αγωγή ώστε να διαμορφώνει αξιωματικούς με στρατιωτική συνείδηση, μόρφωση ανώτατου επιπέδου, καθώς και κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική παιδεία και αγωγή, παρέχοντας τους τα εφόδια για να καταστούν ικανοί ηγήτορες με άρτια επαγγελματική και επιστημονική κατάρτιση.
– Να διοργανώνει από κοινού με τα Πανεπιστήμια, Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών και να διεξάγει επιστημονική έρευνα σε τομείς ενδιαφέροντος των Ενόπλων Δυνάμεων (Ε.Δ.).
Εκπαίδευση
Στη ΣΝΔ παρέχονται παράλληλα ακαδημαϊκή, ναυτική και στρατιωτική εκπαίδευση.
– Η ακαδημαϊκή εκπαίδευση αφορά στην επιστημονική γνώση των αντικειμένων των θετικών, εφαρμοσμένων, τεχνολογικών, κοινωνικών, ανθρωπιστικών και θεωρητικών επιστημών, που υποστηρίζουν τη ναυτική επιστήμη και τεχνολογία. Σε αυτήν υπάγονται όλα τα μαθήματα επιστημονικού χαρακτήρα, τα οποία υποστηρίζουν γνωσιολογικά την εκπαίδευση των σπουδαστών (θεωρητική και πρακτική) στο πεδίο της στρατιωτικής και ναυτικής εκπαίδευσης. Κάθε ακαδημαϊκό έτος χωρίζεται σε δύο εξάμηνα (χειμερινό και εαρινό), στο τέλος των οποίων πραγματοποιούνται γραπτές εξετάσεις.
– Η στρατιωτική και ναυτική εκπαίδευση αφορά σε θεωρητικές, τεχνικές και πρακτικές γνώσεις και δεξιότητες, καθώς και στην πρακτική εξάσκηση και εφαρμογή της ναυτικής επιστήμης και τεχνολογίας στο οικείο επιχειρησιακό περιβάλλον. Η ναυτική εκπαίδευση περιλαμβάνει ετησίως αριθμό μικρών Χειμερινών Εκπαιδευτικών Πλόων, καθώς και τον πολυήμερο Θερινό Εκπαιδευτικό Πλου, κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο σε λιμένες του εσωτερικού και του εξωτερικού.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ
Η Σχολή Ναυτικών Δοκίμων υπήρξε και παραμένει το κύτταρο της συστηματικής εκπαίδευσης (θεωρητικής και πρακτικής) των υποψηφίων Αξιωματικών του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού. Ακολουθούν (πολύ συνοπτικά) τα σπουδαιότερα ορόσημα της ιστορικής διαδρομής της Σχολής, από την ίδρυση του νεωτέρου Ελληνικού Κράτους μέχρι τις ημέρες μας.

Πρώτη περίοδος ίδρυσης και λειτουργίας της Σχολής (1845-1854).
Οι απαρχές της λειτουργίας της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων ανάγονται στις πρώτες δεκαετίες μετά την Εθνική Παλιγγενεσία: την 24 Νοεμβρίου 1845 επί της κορβέτας “ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ” κατόπιν Αποφάσεως του Ήρωα-Ναυμάχου του 1821, Ναυάρχου Κωνσταντίνου Κανάρη, τότε Υπουργού των Ναυτικών. Ατυχώς, εξ αρχής ανέκυψαν τριβές μεταξύ του Κυβερνήτη, Πλοιάρχου Ραφαήλ, και του Υπάρχου, Υποπλοιάρχου Παλάσκα, λόγω διαφοράς νοοτροπίας των δύο εκείνων (σπουδαίων κατά τα λοιπά) Αξιωματικών. Το Υπουργείο, όταν πληροφορείται τα σχετικά, αναζητεί οδό επίλυσης του ζητήματος, αποστέλλοντας Κατευθυντήριες Διαταγές στον Κυβερνήτη και προβαίνοντας στην σύσταση “Ναυτικού Παιδευτηρίου”, υπό την διεύθυνση του Υποπλοιάρχου Παλάσκα, αλλά μάταια. Ο τελευταίος αιτείται μετάθεση, γεγονός που οδηγεί στην κατ’ ουσίαν διάλυση της Σχολής το 1854.
Η Σχολή στην “ΑΘΗΝΑ”, στο “ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ” και στον “AΡΗ” (1862-1884).
Η Προσωρινή Κυβέρνηση, η οποία εγκαθιδρύθηκε μετά την ανώμαλη πολιτική κατάσταση που επακολούθησε μετά την έκπτωση και έξωση του Βασιλέως Όθωνος, αποφάσισε, τον Νοέμβριο του 1862, να συγκροτήσει, εκ των ενόντων, Ναυτικό Σπουδαστήριο επί του ατμοδρόμωνα “ΕΛΛΑΣ”. Ως Διευθυντής διορίσθηκε ο Πλωτάρχης Κουμελάς, που υπηρετούσε στον Ναύσταθμο. Εν τούτοις, η λειτουργία του Ναυτικού Σπουδαστηρίου ματαιώθηκε λόγω διοικητικών προβλημάτων που ανέκυψαν. Επτά μήνες αργότερα αποφασίσθηκε και πάλι η λειτουργία του Σπουδαστηρίου, αυτήν την φορά στον πάρωνα “ΑΘΗΝΑ”. Ωστόσο, η εν λόγω χρονική περίοδος χαρακτηρίζεται από σοβαρά οργανωτικά ελλείμματα, όχι άσχετα, άλλωστε, προς την γενικότερη περιρρέουσα διοικητική, θεσμική και οργανωτική αταξία της ελληνικής κοινωνίας της εποχής εκείνης. Εν μέσω όλων αυτών, η Σχολή μεταφέρεται στο “ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ”, όπως είχε, εν τω μεταξύ, μετονομασθεί ο “ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ”, χωρίς, εν τούτοις, να επέλθει ουσιαστική βελτίωση στην οργάνωση και την διοίκηση, για να παύσει κατ’ ουσίαν να λειτουργεί, τον Σεπτέμβριο του 1871, καίτοι δεν υπήρξε επίσημη Πράξη κατάργησής της. Δέκα χρόνια αργότερα, το 1882, συστήνεται εκ νέου Ναυτική Σχολή, αυτήν την φορά με έδρα τον “ΑΡΗ”, διαλύθηκε όμως τον Δεκέμβριο του 1884 λόγω της ενάρξεως λειτουργίας, πλέον, της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων, επί του ατμοδρόμωνα “ΕΛΛΑΣ”.
Η “Σχολή των Ναυτικών Δοκίμων” έως το 1905 (1884-1905).
Η ίδρυση-ή επανίδρυση-της ΣΝΔ, υπό την σημερινή της ονομασία και μορφή, έλαβε χώρα επί Πρωθυπουργίας Χαριλάου Τρικούπη, η διακυβέρνηση του οποίου υπήρξε περίοδος αληθινής αναγεννήσεως για το Ναυτικό, όπως άλλωστε και για το σύνολο των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και την Δημόσια Διοίκηση εν γένει. Την περίοδο εκείνη ανατέθηκε στον Πλωτάρχη Κανελλόπουλο η σύνταξη των απαιτουμένων Οργανισμών και Κανονισμών Λειτουργίας της Σχολής. Αφού ρυθμίσθηκε το νομοθετικό πλαίσιο, ακολούθησε η συγκρότηση της Σχολής κατά τα οριζόμενα και προβλεπόμενα. Τον Αύγουστο του 1884 έλαβαν χώρα τα επίσημα εγκαίνια της Σχολής. Φαινόμενα προχειρότητας και αταξίας, όπως εκείνα που είχαν παρατηρηθεί κατά την διάρκεια των προηγουμένων ετών, εξέλιπαν, και η Σχολή έφθασε σε αξιόλογα επίπεδα οργάνωσης και λειτουργίας. Τον επόμενο χρόνο η έδρα της μεταφέρθηκε στην ξηρά. Το 1888 ονομάσθηκαν Σημαιοφόροι οι πρώτοι απόφοιτοι της Σχολής, οι οποίοι διακρίθηκαν έκτοτε για την υψηλή στάθμη της εκπαίδευσής τους. Το Μάϊο του 1892 η έδρα της Σχολής επανήλθε στον ατμοδρόμωνα “ΕΛΛΑΣ”, όπου και παρέμεινε επί δεκατρία (13) έτη.
Η Σχολή στην μόνιμη έδρα της (1905-1911).
Η μετεγκατάσταση της Σχολής, από τα πλοία στην ξηρά, κατέστη δυνατή το 1891, χάρις στο κληροδότημα που κατέλειπε ο μέγας εθνικός ευεργέτης Πανταζής Βασσάνης. Με αυτήν την πολύτιμη επικουρία εξευρέθη ο κατάλληλος χώρος για την ανέγερση των τριών κτιρίων της Σχολής: του κεντρικού, που εξυπηρετούσε τους Δοκίμους, του οικήματος Διοικητού / Υποδιοικητού και του θεραπευτηρίου. Τα τρία προαναφερθέντα κτίρια, με τις αναγκαίες μετατροπές που επήλθαν με την πάροσο του χρόνου, διατηρούν την αρχική τους μορφή ακόμα και σήμερα. Προς τιμήν του εθνικού ευεργέτη, η Σχολή απεκαλείτο τότε και «Βασσάνειον Ίδρυμα».
Η Σχολή κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913).
Μετά την κήρυξη του Α’ Βαλκανικού Πολέμου (Οκτώβριος 1912) οι τριτοετείς Δόκιμοι ονομάσθηκαν Αρχικελευστές, τοποθετήθηκαν στον Στόλο και έλαβαν μέρος στις πολεμικές επιχειρήσεις. Με τη λήξη του πολέμου επέστρεψαν όλοι στην Σχολή τους, εκτός από τον ήρωα Ιωάννη Παστρικάκη, ο οποίος έπεσε υπέρ Πατρίδος κατά την απελευθέρωση της νήσου Χίου από τον τουρκικό ζυγό.
Περίοδος 1913-1922.
Κατά την περίοδο αυτή επεκτείνονται οι εγκαταστάσεις της Σχολής και αυξάνεται ο αριθμός των εκπαιδευομένων Δοκίμων. Μία απόπειρα διοικήσεως της Σχολής από Αξιωματικό του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού (που έφερε τον βαθμό του Πλοιάρχου), ειδικού επί θεμάτων εκπαιδεύσεως, δεν έμελλε να ευοδωθεί (στο πλαίσιο και της διαπλοκής ζητημάτων, όπως οι ξένες Στρατιωτικές και Ναυτικές Αποστολές, με τις στρατηγικές και πολιτικοδιπλωματικές επιλογές αντιτιθεμένων πολιτικών παρατάξεων της εποχής).

Η Σχολή κατά τον Μεσοπόλεμο (1923-1940).
Κατά την περίοδο της ανασυγκρότησης του κράτους και της κοινωνίας που επακολούθησε μετά την (ασύλληπτων ιστορικών, πολιτικών, γεωστρατηγικών, γεωοικονομικών και πολιτισμικών) διαστάσεων τραγωδία της Μικρασιατικής Καταστροφής, η Σχολή Ναυτικών Δοκίμων στράφηκε με ζήλο στην ποιοτική βελτίωση της οργάνωσης και της εκπαίδευσης, με αποτέλεσμα την εισαγωγή νέων ειδικοτήτων, όπως των Μηχανικών, των Οικονομικών, των Λιμενικών, των Ναυπηγών, ενώ τότε άρχισε και η παροχή εκπαίδευσης σε αλλοδαπούς – υποψηφίους Αξιωματικούς των Πολεμικών Ναυτικών των χωρών τους. Σημαντικό γεγονός για τον βίο και την λειτουργία της Σχολής υπήρξε η ναυπήγηση του ιστιοφόρου “AΡΗΣ” ως εκπαιδευτικού πλοίου.
Η Σχολή κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Με την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, οι τεταρτοετείς και οι οικονομικοί Δόκιμοι ονομάσθηκαν Σημαιοφόροι, οι τριτοετείς Αρχικελευστές, οι λιμενικοί αποσπάσθηκαν στο Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και οι υπόλοιποι εστάλησαν σε άδεια αορίστου χρόνου. Λίγες ημέρες αργότερα ανακλήθηκαν οι Ν. Δόκιμοι και η Σχολή επαναλειτούργησε ομαλά, για να αναστείλει πάλι την λειτουργία της μόλις κηρύχθηκε ο Ελληνογερμανικός Πόλεμος. Κατά την διάρκεια της Τριπλής Κατοχής οι εγκαταστάσεις της Σχολής χρησιμοποιήθηκαν από την Γερμανική Ναυτική Διοίκηση Νοτίου Αιγαίου. Στις αρχές του 1942 διαφεύγουν όλοι οι δόκιμοι-περίπου 30-στην Μέση Ανατολή. Η Σχολή επαναλειτουργεί επί του θρυλικού θωρηκτού «ΑΒΕΡΩΦ» στις 17/5/1942 και εν συνεχεία, στις 29/10/1942, στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, μέχρι τέλους του πολέμου.
Η Σχολή στα μεταπολεμικά χρόνια.
Στις εγκαταστάσεις της Σχολής, κατά τα Δεκεμβριανά, έδρευε το Αρχηγείο Στόλου το οποίο απέκρουσε την εναντίον του επίθεση καταβάλλοντας βαρύ φόρο αίματος. Η ομαλή λειτουργία της Σχολής άρχισε πάλι στις 5 Νοεμβρίου 1945, με πολλές, βεβαίως, ελλείψεις – εκπαιδευτικές, κτιριακές κ.α., οι οποίες καλύφθηκαν κατά το μεγαλύτερο ποσοστό μέχρι το 1948. Το 1962 ανέλαβε και πάλι το πρόσθετο καθήκον της εκπαιδεύσεως αλλοδαπών Δοκίμων. Τo 1967 της απονεμήθηκε το «Χρυσούν Μετάλλιον» της Ακαδημίας Αθηνών. Το 1968 αναγορεύθηκε σε Ανωτάτη Σχολή και το 2003/2005 εκσυγχρονίστηκε το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της. Από τότε και μέχρι σήμερα συνεχίζει να εκπαιδεύει τους μελλοντικούς ηγήτορες Αξιωματικούς του Πολεμικού Ναυτικού μας, συντηρώντας άσβεστες και μεταδίδοντας αναλλοίωτες τις ευγενείς παραδόσεις του Π.Ν. και του Ελληνικού Έθνους.
wikipedia, http://www.hna.gr/el/the-academy/history