Ο ΑΔΥΝΑΜΟΣ ΚΡΙΚΟΣ: Η «εγκληματική εμμονή» της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας στη διατήρηση της υψηλής τιμής του Ευρώ, απέναντι στα υπόλοιπα «ανταγωνιστικά» νομίσματα του πλανήτη, είναι πολύ πιθανόν να σημάνει την αρχή του τέλους της Ενωμένης Ευρώπης

Γράφει ο Βασίλης Βιλιάρδος*

Συνήθως ξεκινάμε τις αναλύσεις μας (η συγκεκριμένη ίσως κουράσει περισσότερο, δυστυχώς όμως, δεν καταφέραμε να την περιορίσουμε), από την περιγραφή μίας κατάστασης, ενώ στο τέλος προτείνουμε κάποιες «υποκειμενικές» λύσεις – σαν τέτοιες, ενέχουν φυσικά σφάλματα, ενδεχομένως και λογικές υπερβάσεις. Σήμερα όμως θα αντιστρέψουμε τη «φορά», επειδή πιστεύουμε ότι οι «επιλογές» μας φαίνονται πια «δια γυμνού οφθαλμού», ενώ δεν υπάρχει χρόνος για να μπορέσει η χώρα μας να λειτουργήσει προγραμματισμένα, μεθοδικά και ορθολογικά (άμεση καταπολέμηση της διαπλοκής και των «παραγώγων» της στο δημόσιο, δραστική μείωση των περιττών δαπανών, με «ήπια» αύξηση των εσόδων – για να μην προκληθούν «συνθήκες ΔΝΤ» στην Οικονομία μας, εν μέσω ύφεσης – λοιπά διαρθρωτικά μέτρα, αύξηση του ΑΕΠ). Οι «επιλογές» μας λοιπόν (παρεμπιπτόντως, σε άλλες χώρες η διαφθορά δεν είναι μικρότερη – για παράδειγμα, πρόσφατα αποκαλύφθηκε στη Γερμανία ότι, έξι μέτοχοι της ιδιωτικής τράπεζας Sal. Oppenheim είχαν 600 εκ. € χρέη απέναντι της, για ποσά που «δανείσθηκαν» με μόλις 1,5% επιτόκιο, χωρίς καμία εγγύηση!), είναι οι εξής: 

(α)  Να πτωχεύσουμε – εάν απλά το αναφέραμε στην Ε.Ε. σαν ένα ενδεχόμενο που το εξετάζουμε σοβαρά, οι αντιδράσεις που θα ακολουθούσαν θα ήταν μάλλον προς όφελος μας (μεταξύ άλλων, από τον κίνδυνο να χάσουν άλλα κράτη-μέλη, μέχρι και το 75% των απαιτήσεων τους). Η προοπτική τότε μίας επίθεσης των κερδοσκόπων στα ομόλογα δημοσίου των υπολοίπων ελλειμματικών ευρωπαϊκών χωρών, με απώτερο στόχο το Ευρώ, θα ανάγκαζε την Κομισιόν, τη Γερμανία δηλαδή, να αλλάξει εντελώς συμπεριφορά απέναντι μας. Οφείλουμε βέβαια να είμαστε προετοιμασμένοι για το αντίθετο, για την πτώχευση δηλαδή – αν και έχει περιορισμένες πιθανότητες να συμβεί. Εν τούτοις, δεν πρέπει να υποτιμήσουμε την ακραία αυτή περίπτωση, η οποία όμως δεν θα ήταν τόσο καταστροφική, όσο ίσως νομίζουμε – εάν φυσικά λειτουργούσαμε ήρεμα, προγραμματισμένα, γρήγορα, μεθοδικά και χωρίς κανέναν απολύτως ενδοιασμό.

Όσο και αν μία τέτοια «αντιμετώπιση» εκ μέρους μας φαίνεται «αντισυμβατική», είμαστε υποχρεωμένοι να δράσουμε επιθετικά, κυρίως επειδή η ΕΚΤ «εγκληματεί» απέναντι στην Ελλάδα, επιτρέποντας στους κερδοσκόπους μία άνευ προηγουμένου επίθεση εναντίον της – μέσω των εταιρειών αξιολόγησης της πιστοληπτικής της ικανότητας. Η «απειλή» της ΕΚΤ να μην δέχεται σαν εγγύηση στο μέλλον τα Ελληνικά ομόλογα δημοσίου, εάν κάποια Moody’s «μειώσει» ακόμη μία φορά την αξιολόγηση της, είναι μία εντελώς απαράδεκτη τοποθέτηση ενός «μηχανισμού», ο οποίος οφείλει να προστατεύει τις χώρες της Ευρωζώνης, ακόμη και όταν έχουν υποπέσει σε σφάλματα – να μην τις αφήνει δηλαδή «έρμαιο» στα χέρια τρίτων. Η ΕΚΤ οφείλει να είναι ο «θεσμός» που διασφαλίζει τις χώρες της Ευρωζώνης, ο «κρίκος» που τις συνδέει καλύτερα μεταξύ τους και όχι το «εργαλείο» κάποιων ισχυρών κρατών ή πολυεθνικών «ομίλων» της – όχι ο αδύναμος κρίκος της.

Ενδεχομένως, η «θυματοποίηση» αρκετών Πολιτών της χώρας μας (όρος που αναφέρεται στα εκάστοτε θύματα, τα οποία επιστρέφουν μετά από χρόνια στο βασανιστή τους, για να του ζητήσουν συγνώμη για όλα όσα «τον ανάγκασαν» να τους κάνει) που, για κάποιον ανεξήγητο λόγο, επιμένουν να κατακρίνουν την Ελλάδα σε σταθερή βάση, να λειτουργήσει αρνητικά στις τοποθετήσεις μας. Χωρίς να ισχυριζόμαστε ότι δεν έχουν γίνει πολλά λάθη στο παρελθόν, θεωρούμε ότι οι βασικές αιτίες που οδήγησαν την Οικονομία μας στη σημερινή, πολύ δύσκολη θέση, δεν είναι ο «φθοροποιός, φορολογικά ασυνείδητος, αντιπαραγωγικός και ανάλγητος» χαρακτήρας των Ελλήνων Πολιτών – όπως δυστυχώς διατυπώνεται δημόσια από πολλούς. Οι βασικές αιτίες είναι τόσο η «άμετρη» παγκοσμιοποίηση, όσο και οι «δυτικές» πολιτικές υπερχρέωσης που μάλλον επιβλήθηκαν, οι οποίες κατέστρεψαν τελικά τον παραγωγικό μας «ιστό» (όχι μόνο τον δικό μας, αλλά και αυτόν των Η.Π.Α., της Μ. Βρετανίας, της Ιταλίας, της Ιρλανδίας, της Ισπανίας, σε κάποιο βαθμό της Γαλλίας κλπ).

Ουσιαστικά μόνο η Γερμανία (προς τιμήν της φυσικά – είμαστε ανέκαθεν θαυμαστές της αυτοπειθαρχίας, της μεθοδικότητας, του προγραμματισμού, της παραγωγικότητας και της εκπληκτικής αποτελεσματικότητας της χώρας) κατάφερε να διατηρήσει τον παραγωγικό της μηχανισμό σχεδόν ανέπαφο (αν και σε πολύ μικρότερο βαθμό το δημόσιο χρέος της – ήδη έχει υπερβεί το 80% του ΑΕΠ της), μάλλον επειδή η «εργασία» στη χώρα αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα του λαού της – δεν θεωρείται απλά σαν «βιοποριστική υποχρέωση», σαν αναγκαιότητα δηλαδή για να εξασφαλίζονται τα «προς το ζην», αλλά, αφενός μεν σαν «ψυχολογική» ανάγκη, αφετέρου δε σαν «ηθικό χρέος» απέναντι σε μία «θεϊκή» δύναμη: στο Κράτος.

(β)  Να χάσουμε την αυτονομία μας – την ελευθερία μας δηλαδή και την εθνική κυριαρχία μας. Ο περιορισμός της εθνικής κυριαρχίας μας θα «αποτυπωνόταν» ουσιαστικά στην πράξη, μέσω της τοποθέτησης ενός κοινοτικού επιτρόπου στη χώρα μας – για τον έλεγχο των δημοσιονομικών μέτρων και των «χειρισμών» μας. Επειδή όμως, στη σημερινή εποχή, το εκάστοτε Υπουργείο Οικονομικών είναι η αναμφισβήτητη «καρδιά» του συστήματος, το όργανο δηλαδή που ρυθμίζει όλη τη λειτουργία του κυκλοφοριακού μηχανισμού του, η ενέργεια αυτή δεν θα διέφερε καθόλου από την τοποθέτηση ενός «ανθύπατου κυβερνήτη», κατά το πρότυπο της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Προφανώς λοιπόν, δεν αποτελεί επιλογή καμίας κυβέρνησης (πόσο μάλλον καταναγκαστικό μέτρο, «ποινή» δηλαδή εκ μέρους της Κομισιόν), αλλά δημοκρατική απόφαση των ελεύθερων Πολιτών της χώρας, οι οποίοι οφείλουν να ενημερωθούν έγκαιρα για ένα τέτοιο ενδεχόμενο και να «αποφανθούν» μόνοι τους (δημοψήφισμα) για το μέλλον τους.

(γ)  Να υποχρεωθούμε σε επώδυνα δημοσιονομικά μέτρα (αυξημένη φορολογία, απότομη και μεγάλη μείωση των μισθών, αιματηρές οικονομίες), σε συνδυασμό με την «εκποίηση» των κοινωφελών δημοσίων επιχειρήσεων μας – προφανώς των κερδοφόρων, καθώς επίσης των «ζωτικών» για τους Πολίτες της χώρας (των απολύτως απαραίτητων και μονοπωλιακών δηλαδή, όπως η ΔΕΗ, η ΕΥΔΑΠ κλπ). Η πρόσφατη «απειλή» υποτίμησης της πιστοληπτικής ικανότητας της ΔΕΗ, από την S&P, είναι πιθανότατα  μία ενέργεια προς αυτήν την κατεύθυνση. Όσον αφορά ειδικά την «εκποίηση» των επιχειρήσεων μας, θεωρούμε απαράδεκτες τυχόν «υποσχέσεις» εκ μέρους των κυβερνώντων – πόσο μάλλον τη δρομολόγηση τους. Οι επιχειρήσεις αυτές ανήκουν στη χώρα μας, σε όλους εμάς και στα παιδιά μας, οπότε δεν επιτρέπεται σε κανέναν να τις «επιβουλεύεται».  

Θα το παραλληλίζαμε με την τοποθέτηση ενός «manager» σε μία ιδιωτική εταιρία ο οποίος, αντί να επικεντρωθεί στον εξορθολογισμό της λειτουργίας και στην κερδοφόρα ανάπτυξη της, πουλάει τα περιουσιακά της στοιχεία, για να καλύψει τα σημερινά έξοδα της, χωρίς να ενδιαφέρεται καθόλου για το μέλλον της. Σε κάθε περίπτωση λοιπόν, ο «manager» πρέπει να κάνει σωστά τη δουλειά, την οποία του εμπιστεύθηκαν οι Πολίτες – ζητώντας τη νόμιμη έγκριση τους (δημοψήφισμα), για οποιαδήποτε παρέκκλιση από αυτήν. Ενδεχόμενη «ανεπάρκεια» του δε (κρίνεται από το αποτέλεσμα και όχι από τυχόν δικαιολογίες), θα πρέπει να συνοδεύεται από την άμεση παραίτηση του.

Η ανεύθυνη εκποίηση του (κερδοφόρου) δημοσίου πλούτου (αποκρατικοποίηση «κατ’ ευφημισμό»), δεν έλυσε ποτέ τα δημοσιονομικά προβλήματα στις χώρες που εφαρμόστηκε (Βρετανία, Η.Π.Α. κα), από τις εκάστοτε «νεοφιλελεύθερες» ηγεσίες τους. Απλά καθυστέρησε για ένα μικρό χρονικό διάστημα την υπερχρέωση τους, αυξάνοντας όμως ανάλογα τα δυσμενή της επακόλουθα. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως ορισμένα κράτη, όπως η Γερμανία, η Ιαπωνία, η Γαλλία κ.α., διατηρούν σχεδόν ανέπαφη την ιδιοκτησία τους, ενώ, όταν τη «μεταβιβάζουν» στον ιδιωτικό τομέα, τότε κυρίως σε δικούς τους επιχειρηματίες και όχι σε ξένους.

Κλείνοντας, τα 2,5 δις € που «εξαγγέλλονται» επίσημα σαν έσοδα μελλοντικών αποκρατικοποιήσεων, δεν αντιστοιχούν ούτε καν στο 10% των ελλειμμάτων (των ζημιών μας δηλαδή) του 2009, ενώ είναι κάτω από το 3% των ετησίων δαπανών μας – κυριολεκτικά «σταγόνα στον ωκεανό», όταν μόνο οι τόκοι του δημοσίου χρέους θα υπερβούν σύντομα τα 15 δις € (ποσόν το οποίο θα εισπράτταμε, εάν «εκποιούσαμε» πέντε περίπου επιχειρήσεις του μεγέθους της ΔΕΗ – 24.000 εργαζόμενοι, σημερινή κεφαλαιοποίηση 3,2 δις €). Πόσο μάλλον όταν τέτοιου είδους έσοδα ποτέ δεν χρησιμοποιήθηκαν σωστά από τις όποιες κυβερνήσεις μας – δυστυχώς «εξανεμίσθηκαν», μαζί με τις εταιρείες μας (ΟΤΕ κλπ).                       

(δ)  Να «πείσουμε» την ευρωπαϊκή κοινότητα των 27 χωρών, για τη λήψη μέτρων από κοινού. Μερικά από αυτά έχουμε ήδη προτείνει στο άρθρο μας «Η κρίση των κρίσεων» (Ευρωπαϊκό νομισματικό ταμείο, Ευρωομόλογο, Ευρωπαϊκές εταιρείες αξιολόγησης – όπως και αύξηση της ποσότητας του προσφερομένου χρήματος από την ΕΚΤ, για να μειωθεί η ισοτιμία του € κλπ). Βέβαια, θα πρέπει ταυτόχρονα να αναζητηθούν εφαρμόσιμες, «πρακτικές» λύσεις για τα προβλήματα της οικονομίας μας, έτσι ώστε να μην θεωρηθεί ότι επιζητούμε τη «δωρεάν» προστασία των άλλων, χωρίς να κάνουμε τίποτα οι ίδιοι.

Παράλληλα λοιπόν με τη δημοσιονομική μας «εξυγίανση», θα πρέπει να βρεθούν τρόποι «ορθολογικής» χρηματοδότησης των αναγκών μας, μέχρι να αποδώσουν οι προσπάθειες που θα γίνουν και τα έκτακτα μέτρα που θα ληφθούν. Τέτοιοι τρόποι είναι η έκδοση Εθνικών Ομολόγων, ενδεχομένως με κύριο αποδέκτη τις επιχειρήσεις μας (τα περίπου 60 δις € που χρειαζόμαστε για το 2010, μπορούν ασφαλώς να εξασφαλισθούν), καθώς επίσης η πώληση ομολόγων μας σε άλλες χώρες, οι οποίες δεν απαιτούν την υποταγή μας ή την εκποίηση των επιχειρήσεων μας (Αραβία, Κίνα, Ιαπωνία κ.α.). Αρκεί φυσικά να εμπιστευθούν τόσο οι Έλληνες Πολίτες, όσο και όλοι οι υπόλοιποι, την εντιμότητα, τη γνώση, τη σοβαρότητα, το ήθος και την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης μας.

Το σημαντικότερο των «από κοινού» ευρωπαϊκών μέτρων, για τα οποία οφείλουμε να πείσουμε τους «εταίρους» μας (οι κίνδυνοι δεν επικεντρώνονται μόνο στη χώρα μας, αλλά αφορούν την πλειοψηφία της Ευρώπης των 27), είναι χωρίς καμία αμφιβολία η «χαλάρωση» της αποπληθωριστικής πολιτικής της ΕΚΤ (τουλάχιστον για όσο διάστημα ενεργεί αντίστοιχα η Fed), αφού ο πληθωρισμός είναι ο μοναδικός τρόπος: (1) για να μειωθούν τα δυσβάστακτα χρέη των χωρών της Ε.Ε., καθώς επίσης (2) για να αναδιαρθρωθούν σωστά οι Οικονομίες τους, με στόχο τη δημιουργία και την ανάπτυξη ενός ανταγωνιστικού παραγωγικού «ιστού». Στο συγκεκριμένο σημείο όμως θα βρούμε αντίπαλο τη Γερμανία, η οποία είμαστε σχεδόν βέβαιοι ότι θα αντιδράσει με όλα τα μέσα και με όλες τις δυνάμεις της. Για να τεκμηριώσουμε τις θέσεις μας, τα παρακάτω:

• Είμαστε η μοναδική χώρα που αντιμετωπίζει προβλήματα στην Ευρωζώνη;       

Φυσικά και δεν είμαστε η μοναδική χώρα, η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα με αφορμή την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση (η βασική αιτία είναι η πολιτική υπερχρέωσης, η οποία ακολουθήθηκε εσφαλμένα τα τελευταία 30 χρόνια, καθώς επίσης η σταδιακή «αποψίλωση» του παραγωγικού μηχανισμού, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα την εξαγωγή θέσεων εργασίας προς τις νεοεισερχόμενες χώρες στον καπιταλισμό – ειδικά προς την Κίνα). Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τις πλέον «επισφαλείς» ευρωπαϊκές χώρες – αν και όχι τις μοναδικές:    

Σημείωση: ΑΕΠ σε δις $ f.o.b.  –  Πηγή: iq   Έλλειμμα 2010, προβλεπόμενο  (ΒΒ)

Έλλειμμα 2010 % = προϋπολογιζόμενο, ποσοστιαία στο ΑΕΠ, Πηγή: Spiegel

ΔΥ/ΑΕΠ: Δημόσιο χρέος 2007, ποσοστιαία σε σχέση με το ΑΕΠ, το 2007 

* Η Βρετανία έχει εξωτερικό χρέος που υπερβαίνει το 400% του ΑΕΠ της

Εκτός από τις παραπάνω χώρες, η Αυστρία πρόσφατα κρατικοποίησε μία μεγάλη τράπεζα της, κατά το παράδειγμα της Ισλανδίας (για να μη χρεοκοπήσει δηλαδή), ενώ οι τράπεζες της έχουν δανείσει στην Ανατολική Ευρώπη «επισφαλώς» το 100% περίπου του ΑΕΠ της χώρας. Περαιτέρω, οι Σκανδιναβικές χώρες, με εξαίρεση τη Νορβηγία, δύσκολα θα διατηρήσουν το κοινωνικό κράτος τους, το Βέλγιο έχει μεγάλα προβλήματα με κάποιες «συστημικές» τράπεζες του, η Ελβετία επίσης («διακινούν» το οχταπλάσιο του ΑΕΠ της), η Ανατολική Ευρώπη βρίσκεται γενικά σε απελπιστική θέση κοκ.  

• Πως συμπεριφέρεται, ειδικά στην Ελλάδα, η Γερμανία;

Είναι πλέον εμφανές ότι ο γερμανικός Τύπος, σχεδόν στο σύνολο του, μας έχει τοποθετήσει στο «στόχαστρο» του. Για να τεκμηριώσουμε το συμπέρασμα μας, θα αναφέρουμε αποσπάσματα από διάφορα άρθρα, τα οποία εμφανίζονται με μεγάλη συχνότητα στα σημαντικότερα ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα της χώρας. Επίσης, την πρόσφατη συνέντευξη του Υπουργού Οικονομικών μας στο Spiegel, όπως και τις «διαπιστώσεις» του περιοδικού:

«Ο Έλληνας με το αδύνατο πορτοφόλι» (τίτλος του άρθρου, με τη φωτογραφία του πρωθυπουργού μας)… «Η Ελληνική τραγωδία» (επίσης τίτλος, με φόντο την Ακρόπολη)..….. «Η Ελλάδα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» (άλλος τίτλος).

«Είναι εμφανές (κείμενο) ότι η Ελλάδα εξαπάτησε – όσον αφορά το πραγματικό ύψος των χρεών της – με τη βοήθεια της δημιουργικής λογιστικής, τόσο τις χρηματαγορές, όσο και την Ε.Ε., καθώς επίσης όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης…. Μία κρατική χρεοκοπία, η οποία μέχρι σήμερα ήταν αδιανόητη στην Ευρώπη, πλησιάζει ξαφνικά τα όρια του πιθανού. Η Ελλάδα, μη έχοντας κάποιον ισχυρό γείτονα να την βοηθήσει, όπως το Dubai, είναι πιθανόν να χρεοκοπήσει ή να δοκιμάσει, σαν τελευταία δυνατότητα αποφυγής της πτώχευσης, την έξοδο της από την Ευρωζώνη…..κερδισμένες από την πτώση των ελληνικών ομολόγων θα είναι οι υπόλοιπες χώρες του Ευρώ, για τις οποίες θα αυξηθεί η ζήτηση των ομολόγων τους, κατά το αντίστοιχο ποσόν που θα μειωθεί για τα ελληνικά»!!!   

«Δεν θα ήταν σαφώς καλύτερα για την Ελλάδα, το να εγκαταλείψει το κλαμπ της Ευρωζώνης;», ρώτησε το γερμανικό Spiegel τον Υπουργό Οικονομικών μας, στην πρόσφατη συνέντευξη του, γνωρίζοντας φυσικά ότι κανένας δεν μπορεί να μας διώξει από τη ζώνη του Ευρώ («ή μη μόνο» να μας αναγκάσει να παραιτηθούμε με τη θέληση μας – άρθρο μας «Έξοδος από την Ευρωζώνη»). 

«Το Ευρώ δημιούργησε στη χώρα μας πληθωριστικές πιέσεις – σε γενικές γραμμές όμως ήταν ένα μεγάλο πλεονέκτημα για εμάς», απάντησε πολύ σωστά ο Υπουργός μας, αντιμετωπίζοντας ψύχραιμα την επίθεση.

«Πολλοί στην Ευρώπη θα ήταν, αντίθετα, ευτυχείς, εάν δεν ήσασταν μέλος της Ε.Ε. – ή όχι στο μέλλον», συνέχισε με επιμονή, με θράσος καλύτερα, ο γερμανός δημοσιογράφος.

«Ακούω και εγώ αυτές τις φωνές – καθρεφτίζουν μία γενικότερη ανασφάλεια, η οποία οφείλεται στη δύσκολη οικονομική κατάσταση που βρίσκεται η Ευρώπη. Το Ευρώ είναι ένα πολύ μεγάλο πείραμα – πρέπει δε να δοκιμασθεί και σε κρίσιμες συνθήκες, διαφορετικά θα έχει αποτύχει το πείραμα», υπερασπίστηκε επιτυχημένα τη χώρα μας ο Υπουργός, μοναδικό λάθος του οποίου ήταν, κατά την υποκειμενική μας άποψη, η απάντηση του σε σχέση με τα χρέη κάποιων δημόσιων επιχειρήσεων μας στο εξωτερικό.

«Για τις περισσότερες από αυτές τις απαιτήσεις έχουμε δημιουργήσει ήδη προβλέψεις», ήταν η θέση του Υπουργού Οικονομικών – ατυχής κατ’ εμάς, αφού προβλέψεις δημιουργείς για μελλοντικούς κινδύνους και όχι για υφιστάμενες οφειλές, για τις οποίες προφανώς δεν συγκεντρώνεις τα χρήματα σε έναν «λογαριασμό προβλέψεων», αλλά πληρώνεις τους δανειστές σου.  

Κατά το γερμανικό περιοδικό τώρα, οι οφειλές του κράτους μας (εάν τυχόν μας δάνειζε η Γερμανία, τότε μόνο για να εξοφλήσουμε τα χρέη μας απέναντι στις εταιρείες της – ανέκαθεν ότι προσφέρει, επιστρέφεται πολλαπλά στα ταμεία της) είναι, μεταξύ άλλων, οι εξής:

* Υποβρύχιο Παπανικολής                                                                       

** 170 Leopard – υπόλοιπο λογαριασμού (ΒΒ)

***Μέσος χρόνος πληρωμής προμηθευτών εξωτερικού: 165 ημέρες

Συνεχίζοντας, η Γερμανία, μέσω των εντύπων της, δεν περιορίζεται μόνο σε αυτές τις τοποθετήσεις και στις έντονα επικριτικές «διαπιστώσεις» εναντίον της χώρας μας. Όπως φαίνεται, ανακαλύπτει ξαφνικά ότι, οι «αρχιτέκτονες της Ευρωπαϊκής Ένωσης» δεν είχαν διαβάσει το νομπελίστα R.Mundell και τις βασικές αρχές της θεωρίας του περί ενός «Άριστου νομισματικού χώρου» – εάν το είχαν κάνει, «αποφαίνονται», θα είχε αποφευχθεί η Ευρωπαϊκή κρίση!     

Αν και έχουμε αναφερθεί στο «ελάττωμα» αυτό της Ευρώπης επανειλημμένα, σε προηγούμενες αναλύσεις μας, είναι ίσως σκόπιμο να επαναλάβουμε ότι κατά τη θεωρία, όταν κάποιες χώρες αποφασίζουν τη νομισματική τους ένωση, θα πρέπει να διαθέτουν μία σειρά από κοινά χαρακτηριστικά:

(α)  Το κεφάλαιο και το εργατικό τους δυναμικό. θα πρέπει να διακινούνται ελεύθερα μεταξύ όλων των κρατών, ενώ

(β)  Τόσο η νομισματική, όσο και η δημοσιονομική πολιτική, θα πρέπει να είναι κοινές σε όλες τις χώρες.

Προφανώς, εντός της Ευρωζώνης, μόνο η νομισματική πολιτική είναι κοινή για όλους – δυστυχώς ούτε καν η δημοσιονομική, ενώ μόνο ο συνδυασμός αυτών των δύο «αλληλένδετων πολιτικών» μπορεί να εξασφαλίσει σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες μία σωστή αναπτυξιακή πολιτική. Παρέμεινε όμως από λάθος της η Ε.Ε. σε αυτήν την «οικονομική αταξία», ή μήπως υπήρξαν κάποιες κρυφές σκοπιμότητες, διαφορετικές για το εκάστοτε συμμετέχων κράτος, οι οποίες την οδήγησαν στα σημερινά, απόλυτα προβλεπόμενα, μεγάλα αδιέξοδα;  

Ολοκληρώνοντας, υποθέτουμε ότι η Γερμανία μας συμπεριφέρεται με αυτόν τον έντονα προσβλητικό και υποτιμητικό τρόπο, επειδή επιθυμεί να χρησιμοποιήσει την Ελλάδα σαν «παράδειγμα προς αποφυγή», με στόχο να διατηρήσει τη πειθαρχία των υπολοίπων, «αστυνομεύοντας» τες «κατά το δοκούν» στο μέλλον (άρθρο μας: «Η ιδανική υποψήφια χώρα για τον παραδειγματισμό των υπολοίπων εταίρων της Ευρωζώνης»).

• Είναι σωστή η «θέση» ότι, η Γερμανία χρειάζεται απαραίτητα ένα ισχυρό Ευρώ; (εάν τυχόν η απάντηση είναι  καταφατική, τότε προφανώς παραπονείται «στρατηγικά», για τα δήθεν προβλήματα που προκαλεί το € στην Οικονομία της)

Η Γερμανία χρειάζεται, έχει την απόλυτη ανάγκη καλύτερα ενός ισχυρού Ευρώ, για τους εξής λόγους:

(α)  για να «χρηματοδοτεί» το πανάκριβο εργατικό δυναμικό της (μηχανικοί και «τεχνίτες» στην πλειοψηφία), καθώς επίσης για να διατηρεί τις θέσεις εργασίας εντός των συνόρων της. Στην περίπτωση που το Ευρώ δεν «πληρούσε» αυτήν την προϋπόθεση, εάν δηλαδή ήταν αντίστοιχα υποτιμημένο με το δολάριο και τα άλλα νομίσματα, τότε θα ήταν αναγκασμένη να μειώσει τις απολαβές των εργαζομένων της, ενώ οι επιχειρήσεις της θα «μετανάστευαν» σε χώρες με φθηνότερο κόστος παραγωγής (εργατικό κυρίως). Ας μην ξεχνάμε πως, παρά το ότι οι αμερικανοί είναι ηγέτες στην έρευνα και στην τεχνολογία σε πολλούς τομείς (για παράδειγμα, στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας), τα αντίστοιχα «μηχανήματα», η εφαρμογή δηλαδή της έρευνας και της τεχνολογίας στην πράξη, κατασκευάζονται κυρίως στη Γερμανία, ενώ από εκεί εξάγονται σε όλο τον υπόλοιπο πλανήτη. 

(β)  για να «αποτρέπει» την ανάπτυξη των υπολοίπων Ευρωπαϊκών χωρών, αμβλύνοντας τις αντιστάσεις τους απέναντι στις έμφυτες «κυριαρχικές» της φιλοδοξίες – μειώνοντας ταυτόχρονα τις πιθανότητες τους να την ανταγωνιστούν,

(γ)  για να διευκολύνει τις εισαγωγές της, σε καταναλωτικά κυρίως προϊόντα, από τις χώρες φθηνού εργατικού δυναμικού (Κίνα κλπ) ή «ασθενών νομισματικών ζωνών» (Η.Π.Α. κ.α.). Στο συγκεκριμένο σημείο, έχοντας μεγάλη ρευστότητα (σήμερα πλεόνασμα περί τα 190 δις), υψηλούς όγκους αγορών (τα καταστήματα λιανικής της, διεσπαρμένα σε όλη την Ευρώπη, έχουν τεράστιες αγοραστικές δυνατότητες), καθώς επίσης ισχυρό ανταλλακτικό νόμισμα, μπορεί να εισάγει διάφορα εμπορεύματα σε τιμές τόσο φθηνές, όσο καμία άλλη χώρα στην Ευρώπη. Έτσι, (1) αφενός μεν διατηρεί χαμηλό τον πληθωρισμό της (χρεοκόπησε δύο φορές λόγω υπερπληθωρισμού), με αποτέλεσμα να αυξάνεται η αγοραστική δυνατότητα των Πολιτών της, (2) αφετέρου δε «αναπτύσσει» ακόμη περισσότερο τις εξαγωγές της, «επανεξάγοντας» πολλά από τα εισαγόμενα προϊόντα στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες δεν μπορούν να τα εξασφαλίσουν σε αυτές τις τιμές αγοράς.

Για παράδειγμα, η Γερμανία εισάγει τοματοπολτό από την Τουρκία σε μεγάλες ποσότητες, φυσικά με χαμηλές τιμές και τον πουλάει μέσω της Lidl (Makro, Metro, Aldi κλπ), σε πάνω από 20 ευρωπαϊκές χώρες – σε τιμές που είναι αδύνατον να ανταγωνιστούν οι τοπικοί παραγωγοί ή οι άλλοι εισαγωγείς. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αυξάνει τις εξαγωγές της, την κερδοφορία και προφανώς τη «φορολογική» της βάση, αφού το συντριπτικό μέρος των κερδών των αλυσίδων της, παραμένει εντός Γερμανίας. Ένα λοιπόν από τα «μυστικά» των μεγάλων εξαγωγικών επιδόσεων της Γερμανίας είναι η «επανεξαγωγή», τόσο καταναλωτικών, όσο και βιομηχανικών προϊόντων (χημικών κλπ) – το διεθνές εμπόριο δηλαδή, στο οποίο δυστυχώς οι δικές μας επιδόσεις, παρά την «εφοπλιστική» μας υπεροχή, είναι απογοητευτικές. Είναι λοιπόν ένας τομέας, τον οποίο πρέπει να λάβουμε πολύ σοβαρά υπ’ όψιν, εάν θέλουμε να εκμεταλλευθούμε σωστά την παγκοσμιοποίηση, αυξάνοντας εύκολα και γρήγορα το ΑΕΠ μας μέσω «επανεξαγωγών» («ανασυσκευασίας» κλπ).       

(δ)  για να δημιουργήσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις, έτσι ώστε να καταστεί το Ευρώ παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα στη θέση του δολαρίου – υπό τη δική της «αιγίδα» και για δικό της αποκλειστικά όφελος. Ταυτόχρονα, οι ενεργειακές της ανάγκες «διευκολύνονται» (επίσης όλων των υπολοίπων μελών της Ευρωζώνης – το μοναδικό ίσως «κοινό» πλεονέκτημα), αφού οι τιμές των «καυσίμων» σε € δεν επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό.

• Μήπως επηρεάζει όμως το ισχυρό Ευρώ τις εξαγωγές της Γερμανίας; (εάν η απάντηση ήταν καταφατική, τότε προφανώς δεν θα ήταν η πρώτη εξαγωγική δύναμη στον πλανήτη, με μόλις 82,5 εκ. πληθυσμό).    

Ακολουθεί εν πρώτοις ένας βοηθητικός πίνακας (κατάταξη με κριτήριο τις εξαγωγές), ο οποίος είναι αρκετά αποκαλυπτικός:

  * 2007 σε $ , f.o.b.      Πληροφορίες: ip     Πίνακας δικός μας (ΒΒ)                    

Σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία, η Γερμανία έχει τον τρίτο μικρότερο αριθμό εργαζομένων (μόλις 43,63 εκ. άτομα) μετά τις Μεγάλη Βρετανία και Γαλλία, κατέχοντας όμως την πρώτη θέση παγκοσμίως από πλευράς εξαγωγών. Όσον αφορά δε το ΑΕΠ, το οποίο υπολογίζεται εδώ σύμφωνα με τις επίσημες συναλλαγματικές ισοτιμίες και όχι με την εκάστοτε αγοραστική δύναμη, είναι στην τρίτη θέση.

Περαιτέρω διαπιστώνουμε ότι, χάρη ακριβώς στον κοινό ευρωπαϊκό νομισματικό χώρο (Ευρωζώνη) και στην Ε.Ε., σε συνδυασμό με τις ενέργειες εξασφάλισης της απέναντι σε διεθνείς νομισματικές διακυμάνσεις (hedging), οι γερμανικές εξαγωγικές εταιρείες είναι ελάχιστα εκτεθειμένες σε συναλλαγματικές αναταραχές.

Το 80% των γερμανικών εξαγωγών «τιμολογούνται» σε Ευρώ, ενώ μόλις το 13% σε δολάρια. Επί πλέον, όπως φαίνεται από τον πίνακα που ακολουθεί, πάνω από το 50% των γερμανικών εξαγωγών πραγματοποιούνται σε 10 χώρες της Ε.Ε. (το 65% εντός της Ευρώπης – άρα το ισχυρό Ευρώ ελάχιστα τις επηρεάζει), ενώ μόλις το 7,58% στις Η.Π.Α. (σχεδόν παντού οι εξαγωγές της υπερβαίνουν τις εισαγωγές, με συνολικό πλεόνασμα 196,5 δις €):

*       2007 σε δις €                                                                                   

**     Διαφορά εξαγωγών μείον τις εισαγωγές – πλεόνασμα ή έλλειμμα (ΒΒ)

***  Ουσιαστικά εισαγωγές από δικές της μονάδες – Έλλειμμα με Ρωσία λόγω πετρελαίου   

Πηγή: Γερμανική Στατιστική Υπηρεσία

Για σύγκριση: Ελληνικές εξαγωγές 2007 = 17,2 δις (56 φορές χαμηλότερες)

Ελληνικές εισαγωγές 2007 = 53,4 δις (μόλις 14,5 φορές χαμηλότερες)

• Μπορεί ίσως το δολάριο να «αναγκάσει» το Ευρώ σε διολίσθηση, δυσχεραίνοντας τη Γερμανία ;

Οι Η.Π.Α. «χρειάζονται», σε πλήρη αντίθεση με τη Γερμανία, ένα αδύναμο δολάριο, για να μπορέσουν να μειώσουν τεχνητά τα υπέρογκα χρέη τους («πληθωριστικά»), για να αποφύγουν την ολοκληρωτική εξάρτηση τους από τον κινεζικό δανεισμό, για να περιορίσουν τα κέρδη των ενεργειακών χωρών (Ρωσία, Αραβία, Ν. Αμερική), για να καλύψουν «οικονομικά» τις ανάγκες τους σε πρώτες ύλες (πετρέλαιο, μέταλλα κ.α. – απλά τυπώνουν αφειδώς χρήματα, ουσιαστικά με το κόστος του χαρτιού), καθώς επίσης για να αυξήσουν τις εξαγωγές τους, ενδυναμώνοντας ταυτόχρονα τον παραγωγικό τους ιστό.

Έτσι, προτιμούν να υπομένουν τις πιέσεις που δέχονται στην εσωτερική αγορά τους, όπως και τον κίνδυνο της «καθαίρεσης» του δολαρίου σαν παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος, προκειμένου να προωθήσουν τα υπόλοιπα «ζωτικά» συμφέροντα τους. Διαθέτουν φυσικά, στον οικονομικό πόλεμο που διεξάγεται, μία σειρά ισχυρότατων «αεροπλανοφόρων» (Wall Street, «προκατασκευασμένους» διάσημους επενδυτές και οικονομολόγους, αμυντική βιομηχανία, βιομηχανία θεάματος, διεθνείς ελεγκτικές εταιρείες, μονοπωλιακούς οίκους αξιολόγησης, ειδησεογραφικά πρακτορεία, φαρμακοβιομηχανίες, βιοτεχνολογία, software houses, Hollywood, δικηγορικές εταιρείες κλπ), οπότε είναι πολύ δύσκολο να «ανακηρυχτούν» ηττημένοι.

Εκτός αυτού, κατόρθωσαν να «εξασφαλίσουν» πολλά χρήματα από την Ευρώπη, (κυρίως από τη Γερμανία, η οποία δεν διακρίνεται σε «δημιουργικούς» χώρους, όπως στο χρηματοπιστωτικό, στην έρευνα, στην τεχνολογία των Η/Υ, στην τηλεφωνία κλπ), μέσω της μεγαλύτερης και μάλιστα νόμιμης «ληστείας» όλων των εποχών (Lehman, subprimes), με αποτέλεσμα να έχουν πολύ λιγότερα προβλήματα να επιλύσουν, από όσο νομίζουμε (ενδεχομένως προς όφελος μας, αφού ανέκαθεν βοηθούσαν την Ευρώπη, στις πολεμικές και λοιπές της «περιπέτειες»).    

• Είναι σε θέση η Κίνα να απειλήσει το Ευρώ;

Η Κίνα, διατηρώντας συνδεδεμένο το «γουάν» με το δολάριο (άρα σκόπιμα υποτιμημένο), υπομένει το «ροκάνισμα» των δανειακών κεφαλαίων της από τις Η.Π.Α., θεωρώντας πιο απαραίτητη την εξασφάλιση απασχόλησης στα εκατομμύρια των εργαζομένων της (τάξη και ασφάλεια), από την προστασία των κεφαλαιακών αποθεμάτων και την καθαρή της κερδοφορία.

Τα κυριότερα όπλα, τα οποία της εξασφαλίζουν τη μακροπρόθεσμη «αναρρίχηση» της σε παγκόσμια δύναμη, είναι τα ταμειακά αποθέματα της (2 τρις $ – η Γερμανία διαθέτει μόλις 190 δις $), η υψηλή αποταμίευση του λαού της (40% – οι Αμερικανοί μόλις 4%), ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας της (περί το 8%, όταν ο αντίστοιχος ρυθμός στη Γερμανία είναι αρνητικός, στο -4%), ο παραγωγικός μηχανισμός της, η ανταγωνιστικότητα της (χαμηλό εργατικό κόστος), η ευρύτερη περιοχή της (σχεδόν το 50% του ανθρωπίνου πληθυσμού) και η τεράστια εσωτερική αγορά της (περί το 1,32 δις πληθυσμός).     

Επομένως, τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια, δεν μπορεί και δεν θέλει να απειλήσει το Ευρώ, «επιτρέποντας» στη Γερμανία ελευθερία κινήσεων. Βέβαια, δεν θα αποφύγει τα λάθη (φούσκα ακινήτων, καπιταλισμός-καζίνο στα χρηματιστήρια της κλπ), όπως δεν τα απέφυγαν πολλές άλλες χώρες, στα πρώτα «καπιταλιστικά» βήματα τους.          

• Ποια είναι η σημερινή «εικόνα» της Ρωσίας;

Η Ρωσία, μία πανίσχυρη ενεργειακή και στρατιωτική δύναμη, παρακολουθεί ψύχραιμα τα γεγονότα – εξωτερικά αποστασιοποιημένη αλλά, κατά την άποψη μας, σε πλήρη εγρήγορση, σε «σιωπηλή ετοιμότητα» καλύτερα, για να παρέμβει αποφασιστικά, όταν διακρίνει που ακριβώς τείνει να γύρει η «γεωπολιτική» ζυγαριά. Ανέκαθεν πάντως οι Η.Π.Α. «φοβόντουσαν» μία ενδεχόμενη «σύμπραξη» της Ρωσίας με τη Γερμανία – αντίθετα, η Γερμανία «φοβάται» μία πιθανή ενεργή συμμετοχή της Ρωσίας στο ευρωπαϊκό «γίγνεσθαι», γεγονός που θα είχε αρνητικά επακόλουθα στις ηγεμονικές της βλέψεις.      

• Ποια είναι η κατάσταση των υπολοίπων ευρωπαϊκών χωρών:

 Οι υπόλοιπες χώρες προφανώς υποφέρουν, κάτω από τον «ισχύ» των πιέσεων όλων αυτών των γεγονότων. Ειδικά οι Ευρωπαϊκές χώρες, πολύ περισσότερο η Ελλάδα, ασφυκτιούν κάτω από την πίεση του ισχυρού Ευρώ, ενώ βλέπουν με αγωνία τις Οικονομίες τους, ιδιαίτερα τις εξαγωγές τους, να συρρικνώνονται μέρα με την ημέρα – ακόμη και όταν το € «εγγυάται» χαμηλά επιτόκια, η ωφέλεια «εκμηδενίζεται» από τους υψηλούς τόκους (σε απόλυτο μέγεθος) των δημοσίων χρεών που, λόγω κυρίως του ακριβού €, αυξάνονται συνεχώς. Χωρίς να μπορούν να αντιδράσουν, «δέσμιες» ενός απαρέγκλιτου, ανελέητου καλύτερα Συμφώνου Σταθερότητας και μίας «τευτοκρατούμενης», αυστηρής και ανελαστικής ΕΚΤ (ουσιαστικά της Bundesbank, με αυξημένες «αρμοδιότητες»), προσπαθούν να προβλέψουν το μέλλον τους, ανησυχώντας «τα μέγιστα» για το παρόν τους.    

Εγκλωβισμένες σε έναν απίστευτο Ευρω-μονόδρομο (εισαγωγές κυρίως από τη Γερμανία, εξαγωγές κυρίως προς τη Γερμανία κλπ), συνεχίζουν να παραμένουν θεατές, στο «δράμα» της κατάλυσης του Δημοκρατικού καπιταλισμού, από ένα σύστημα κεντρο-γερμανικό, τις λεπτές «παραμέτρους» του οποίου δύσκολα μπορούν σήμερα να διακρίνουν. Απλά διαπιστώνουν με σχετική ασφάλεια ότι, ο αδύναμος κρίκος του ευρωπαϊκού Δημοκρατικού καπιταλισμού δεν είναι άλλος, από την ίδια τη Γερμανία, η οποία φαίνεται να έχει «αποβάλλει» το φόβο του «ναζιστικού υφάλου», παρά το ότι έκανε κάποτε τους ίδιους τους Πολίτες της να υποφέρουν, όσο ίσως κανένας άλλος λαός στο πλανήτη (με εξαίρεση τους Εβραίους, οι οποίοι έχουν υποφέρει ακόμη περισσότερο).   

• Τι πρέπει τελικά να κάνει η Ελλάδα;

Ολοκληρώνοντας, η ενδεχόμενη και εξαιρετικά πιθανολογούμενη «εγκατάλειψη» της χώρας μας στα χέρια του διεθνούς κεφαλαίου, αυτού δηλαδή που ναι μεν κατοικεί στις Η.Π.Α. αλλά χρηματοδοτείται, «αιμοδοτείται» καλύτερα από τις οικονομίες όλων εμάς (Πολιτών, Κρατών και Επιχειρήσεων), «μηδενός εξαιρουμένου», (μέχρι το σημείο φυσικά που θα εμφανισθεί, ως δια μαγείας, ο «λευκός ιππότης» και θα μας σώσει – αφού τα συμφέροντα της Γερμανίας από το ισχυρό Ευρώ είναι πολύ μεγαλύτερα, σε σχέση με αυτά που θα προέκυπταν από μία χρεοκοπημένη χώρα της Ευρωζώνης), θα αναγγείλει την έναρξη των επόμενων «επεισοδίων» του δράματος, με αποτελέσματα που δύσκολα μπορούμε να φαντασθούμε.  

Εάν δεν αντιδράσει η χώρα μας, εάν δεν βοηθηθεί αποφασιστικά από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης (οφείλουν να αντισταθούν στην αυτοκαταστροφική προσπάθεια της Γερμανίας να «καταλύσει» την Ένωση, «αυτοκαταλυόμενη» ουσιαστικά) και εάν δεν «οχυρωθεί» ολόκληρη η Ευρώπη απέναντι στους πραγματικούς εχθρούς της (το μονοπωλιακό και τον απολυταρχικό καπιταλισμό), διατηρώντας τη συνοχή της, με τη Γερμανία ισότιμο μέλος της, η Ευρώπη θα είναι αναμφίβολα η μεγάλη νικημένη του πρώτου παγκόσμιου οικονομικού πολέμου .  

Προφανώς λοιπόν, η Ελλάδα θα πρέπει να αντισταθεί στις «έξωθεν» πιέσεις («παραίτηση» από την Ευρωζώνη, απειλές για υποτίμηση της πιστοληπτικής της ικανότητας), να δείξει μεγάλη υπομονή, να αποφύγει τις βεβιασμένες ενέργειες, να μην πουλήσει καμία απολύτως επιχείρηση της, να μην υποκύψει σε κανέναν «εκβιασμό» και να παραμείνει ήρεμα στο «παιχνίδι», περιμένοντας ψύχραιμα να γύρει η ζυγαριά προς το μέρος της. Σε κάθε περίπτωση, τα συμφέροντα της Ευρώπης δεν είναι «επ’ ουδενί» σε «πορεία μετωπικής σύγκρουσης» με τα δικά της, οπότε δεν έχει κανένα λόγο να βιαστεί – διακινδυνεύοντας, χωρίς λόγο, να υποπέσει σε «στημένες» παγίδες και σε ανεπανόρθωτα λάθη.   

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Μερικές από τις «ιδιαιτερότητες» της Γερμανίας και του Κεφαλαίου, όπως καταγράφονται από κάποιους γνωστούς συγγραφείς:

(α)  Ο Keynes αναφέρει, σε ένα από τα βιβλία του, το πολιτικό σχέδιο της Γερμανίας, το οποίο απέβλεπε στη δημιουργία μία ευρωπαϊκής οικονομικής ζώνης, κυρίως στην Κεντρική Ευρώπη, η οποία θα υπάγονταν στη σφαίρα της οικονομικής επιρροής της. Το σχέδιο αυτό διατυπώθηκε δημόσια ήδη το 1915, με την έκδοση του έργου του «κοινωνικού μεταρρυθμιστή» F.Naumann, στο Βερολίνο. Σημειώνουμε εδώ μία ιδιαίτερα χαρακτηριστική φράση του: «Τα γεγονότα του επερχομένου έτους θα διαμορφωθούν από τις προμελετημένες πράξεις των πολιτικών ανδρών, αλλά και από τα κρυμμένα ρεύματα, που ρέουν αδιάκοπα κάτω από την επιφάνεια της πολιτικής ιστορίας, την έκβαση των οποίων δεν μπορεί να προβλέψει κανένας».

(β)  Ο L. Dumont, στις μελέτες του για το σύγχρονο γερμανικό πολιτισμό γράφει ότι, αυτό που ενθουσιάζει τους Γερμανούς πολίτες δεν είναι το να αναγνωρίσουν στο κράτος τους το έργο και την εγγύηση των ελευθεριών τους (όπως για παράδειγμα συμβαίνει ανέκαθεν με τους Έλληνες), αλλά το να ξαναβρούν εκεί το παλιό Ράιχ, το οποίο είχε υποσχεθεί την επικυριαρχία σε ολόκληρο τον κόσμο. «Η ενοποιημένη με την Πρωσία Γερμανία ήταν ένας Ιανός: στο διεθνές πεδίο, ένα εθνικό ή εδαφικό κράτος ανάμεσα σε άλλα –  στο πεδίο της εσωτερικής εικόνας, μία επανεμφάνιση της παγκόσμιας κυριαρχίας», σημειώνει χαρακτηριστικά.

(γ)  Ο F.Nietzsche, στη «μεγάλη πολιτική», θέλει να προσφέρει μία νέα συνταγή για τις σχέσεις που θα εδραιωθούν ανάμεσα στο υλικό μεγαλείο (κράτος) και στο πνευματικό μεγαλείο (πολιτισμός) του Γερμανικού λαού. Στη «διαμόρφωση» που αναζητούσε, οι Γερμανοί τότε μόνο θα αποφύγουν το σκόπελο του εθνικισμού, όταν υποταχθούν σε ένα ευρωπαϊκό σύνολο. «Το να είσαι καλός Γερμανός», γράφει χαρακτηριστικά, «σημαίνει να απογερμανοποιείσαι …..ο Ευρωπαϊκός λαός έχει μία αποστολή: να είναι το όργανο, με το οποίο η ανθρωπότητα παίρνει η ίδια τα πράγματα στα χέρια της, για πρώτη φορά και αποφασίζει για εκείνο που θέλει να είναι».       

(δ)  Ο K.Marx, στο κλασσικό του βιβλίο (Κεφάλαιο) γράφει ότι, «Το κεφάλαιο τρομάζει όταν έλθει αντιμέτωπο με την ανυπαρξία κερδών, όπως ακριβώς τρομάζει η Φύση μπροστά στο κενό. Με την προοπτική κάποιων κερδών ξυπνάει από το λήθαργό του, με κέρδος 20% ζωντανεύει, με 50% ρισκάρει, με 100% λειώνει κάτω από το πόδι του όλους τους ανθρώπινους νόμους και με 300% δεν υπάρχει καμία εγκληματική ενέργεια που να μην ρισκάρει – ακόμη και με τον κίνδυνο να οδηγηθεί στην γκιλοτίνα».

Αντίστοιχο «χαρακτήρα», θα συμπληρώναμε εμείς, έχει η «ορμή», η «αίσθηση», η «τάση» καλύτερα για δύναμη – πόσο μάλλον για κυριαρχία επάνω στους άλλους και για απόλυτη «εξουσία» (όπως αυτή που βλέπουμε να επιδιώκει, πιθανότατα μη συνειδητά, η Γερμανία).           

(ε)  Ξανά στον Keynes, ο οποίος περιέγραψε τόσο καλά, όσο κανένας άλλος, την εποχή πριν από τον 1^ο παγκόσμιο πόλεμο, ενώ αργότερα ήταν ο βασικός υπερασπιστής της Γερμανίας (κανένας στη θέση του δεν θα υπερασπιζόταν ποτέ μία ηττημένη χώρα, πόσο μάλλον εάν δεν είχε κανένα οικονομικό όφελος):

«Γύρω από τη Γερμανία, σαν κεντρικό υποστύλωμα, συναθροίστηκε το υπόλοιπο του ευρωπαϊκού οικονομικού συστήματος – από την ευημερία και την επιχειρηματικότητα της Γερμανίας, εξαρτιόταν κυρίως η ευημερία των υπολοίπων κρατών της ηπείρου. Ο αυξανόμενος βηματισμός της Γερμανίας έδωσε στους γείτονες της μία διέξοδο για τα προϊόντα τους (εξαγωγές προς τη Γερμανία), σε αντάλλαγμα για την οποία η επιχειρηματικότητα του γερμανού εμπόρου τους εφοδίαζε για τις βασικές ανάγκες τους σε χαμηλή τιμή (εισαγωγές από τη Γερμανία)….Και μέσω του συστήματος της “ειρηνικής διείσδυσης” έδινε στις ευρωπαϊκές χώρες όχι μόνο κεφάλαια (δάνεια κλπ), αλλά και οργάνωση».      

Αθήνα, 19. Δεκεμβρίου 2009

Βασίλης Βιλιάρδος

[email protected] 

   Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου