Απήγανος: Το «βότανο της χάριτος»

Ο απήγανος ή αλλιώς το βότανο της χάριτος, είναι ακόμη ένα πολύτιμο φυτό που εδώ και αιώνες καλλιεργείται τόσο για τις φαρμακευτικές, όσο και για τις μαγειρικές χρήσεις του. Με ρίζες από τη Μεσόγειο και τη Βόρεια Αφρική, ο αειθαλής, πανέμορφος θάμνος με την πικρή γεύση και τις πολύτιμες θεραπευτικές ιδιότητες, εκτιμήθηκε νωρίς. Έτσι, το αγαπημένο βότανο δεν άργησε να ταξιδέψει σε κάθε γωνιά της γης.

Η κύρια χρήση του ήταν ξεκάθαρα ιατρική, καθώς εφαρμόστηκε για τόνωση της εμμηνόρροιας, ως αντίδοτο στις δηλητηριάσεις από τσιμπήματα φιδιών ή άλλων τοξικών ουσιών, στην ανακούφιση συμπτωμάτων της αρθρίτιδας, ρευματισμών, ισχιαλγίας και επίσης στη θεραπεία και αντιμετώπιση αρκετών παθήσεων.
Φυσικά, η χρήση του είναι επίσης καταγεγραμμένη σε διάφορους πολιτισμούς ανά τον κόσμο, που δε δίστασαν να το χρησιμοποιήσουν για διαφορετικούς σκοπούς.
Αναλυτικότερα, οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποίησαν για να ξορκίσουν το κακό και να κρατήσουν μακρυά τα έντομα και τα ερπετά. Οι καθολικοί έραναν με απήγανο και αγίασμα τους ναούς, προκειμένου να μεταδώσουν μέσω αυτού, την «χάρη». Γεγονός που έκανε τον απήγανο ευρέως γνωστό με την ονομασία, βότανο της χάριτος.
Σήμερα, ο απήγανος εξακολουθεί να είναι, όχι μόνο ένα σημαντικό μέσο θεραπείας της εναλλακτικής ιατρικής, αλλά και ενισχυτικό γεύσης και ένα φυσικό εντομοαπωθητικό.
Οφέλη
Ο απήγανος διαθέτει μια μεγάλη ποικιλία θεραπευτικών ενώσεων όπως πτητικά έλαια, αλκαλοειδή, φλαβονοειδή, λιγνάνες και υδροξυκουμαρίνες, οι οποίες του προσδίδουν ισχυρές φαρμακευτικές ιδιότητες που παρέχουν στον οργανισμό σημαντικά οφέλη.
Για το δέρμα
– Καταπολεμά τις δερματικές λοιμώξεις: Εξαιτίας των αντιμυκητιασικών δράσεων ο απήγανος εφαρμόζεται παραδοσιακά για την αντιμετώπιση των δερματικών λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένης της δερματίτιδας και στο ποδιού του αθλητή. Παράλληλα, οι καταπραϋντικές ιδιότητες, συμβάλλουν στην άμεση ανακούφιση δυσάρεστων συμπτωμάτων όπως ο κνησμός.
– Χαρίζει λάμψη στην επιδερμίδα του προσώπου: Ο απήγανος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συστατικό σε μάσκα απολέπισης. Πλούσιο σε αντιοξειδωτικά συστατικά, συμβάλλει στην προστασία του δέρματος από την επιβλαβή δράση των ελεύθερων ριζών, εξασφαλίζοντας ένα λαμπερό, νεανικό και πάνω από όλα, υγιές δέρμα.
– Ενισχύει το άρωμα σε καλλυντικά προϊόντα: Το έλαιο του βοτάνου χρησιμοποιείται συχνά ως ενισχυτικό αρώματος σε καλλυντικά και σαπούνια. Ωστόσο, εξαιτίας της τοξικότητας του, η απευθείας εφαρμογή στο δέρμα είναι απαγορευτική.
Για τα μαλλιά
– Αναδομεί τα μαλλιά και τους χαρίζει λάμψη: Ιδιαίτερα ευεργετική φαίνεται να είναι η επίδραση του απήγανου στην υγεία του τριχωτού της κεφαλής. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο πως πολλά ιαματικά λουτρά χρησιμοποιούν το αιθέριο έλαιο του βοτάνου για την ολική αναδόμηση των μαλλιών, καθώς και για να τους χαρίσουν τη λάμψη που τους αξίζει.
– Εξαλείφει τις ψείρες: Τόσο το αιθέριο έλαιο του βοτάνου, όσο και το εκχύλισμα εφαρμόζονται συχνά για την απομάκρυνση των μικροσκοπικών παρασίτων από το τριχωτό της κεφαλής.
Για την υγεία
Όπως αναφέραμε προηγουμένως, ο απήγανος έχει ιδιότητες από τις οποίες αντλούνται όλα τα πολύτιμα οφέλη.
Ας τις εξετάσουμε λεπτομερώς:
Αντιβακτηριακό: Η τακτική, αλλά πάντοτε με μέτρο κατανάλωση τσαγιού από απήγανο, μπορεί να προστατεύσει τον οργανισμό από λοιμώξεις που προκαλούνται από βακτήρια, συμπεριλαμβανομένης της λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος, του παχέος εντέρου κ.α. Παράλληλα, πολύτιμη χαρακτηρίζεται και η συμβολή του στην αντιμετώπιση της τροφικής δηλητηρίασης και της μόλυνσης από το βακτήριο της σαλμονέλας.
Αντισπασμωδικό: Οι αντισπασμωδικές δράσεις του βοτάνου, το καθιστούν ιδανικό φάρμακο για ανακούφιση από κράμπες, μυϊκούς πόνους και της εμμηνόρροιας.
Αντιφλεγμονώδες: Η συχνή πρόσληψη 1-2 φλιτζανιών ροφήματος από απήγανο, βοηθά στην χαλάρωση των δύσκαμπτων μυών και στην ανακούφιση του πόνου των αρθρώσεων. Ταυτόχρονα, οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του, μειώνουν τις φλεγμονές που προκαλούν αρθρίτιδα.
Ηρεμιστικό: Δεδομένου λοιπόν, ότι τα τελευταία χρόνια οι αγχώδεις διαταραχές βρίσκονται σε ανοδική πορεία, η εξεύρεση μιας εναλλακτικής λύσης αποτελεί για πολλούς ασθενείς προτεραιότητα. Ως εκ τούτου, ο απήγανος με τις ισχυρές ηρεμιστικές του δράσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανακούφιση του άγχους, τη μείωση των υψηλών επιπέδων του στρες, καθώς και για την αντιμετώπιση του πονοκεφάλου, της ζαλάδας και της αϋπνίας.
Τονωτικό: Στο παρελθόν, δυο από τις πιο δημοφιλείς παραδοσιακές χρήσεις του βοτάνου, ήταν για την τόνωση του κυκλοφορικού συστήματος και την εξισορρόπηση της αρτηριακής πίεσης. Σήμερα, έπειτα από μελέτες, αποδείχθηκε πως ο απήγανος μπορεί όντως να βελτιώσει τη ροή του αίματος στα αιμοφόρα αγγεία, συμβάλλοντας έτσι στην υγεία της καρδιάς.
Απήγανος και οι χρήσεις του
Για να επωφεληθείτε από τα οφέλη του απήγανου, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε με τους εξής τρόπους:
Αφέψημα ή έγχυμα: Για να παρασκευάσετε αφέψημα ή έγχυμα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα φύλλα του βοτάνου, φρέσκα ή αποξηραμένα.
Χρήσεις
Πίνοντας το ρόφημα θα βοηθηθείτε:
Να ενισχύσετε την όρεξη.
Να μειώσετε το άγχος.
Να καταπραΰνετε τα νεύρα.
Να καταπολεμήσετε τον πονοκέφαλο, την ζάλη και τον ίλιγγο.
Να ανακουφίσετε τις κοιλιακές και στομαχικές κράμπες.
Να εξισορροπήσετε την αρτηριακή πίεση.
Να μειώσετε τον πυρετό.
Να καταπολεμήσετε τον βήχα.
Αιθέριο έλαιο ή εκχύλισμα: Μπορείτε να τα προμηθευτείτε από επιλεγμένα καταστήματα βιολογικών προϊόντων ή να τα παρασκευάσετε μόνοι σας.
Χρήσεις
Το αιθέριο έλαιο και το εκχύλισμα απήγανου μπορεί να χρησιμοποιηθεί, πάντοτε υπό την επίβλεψη ενός ειδικού ή του γιατρού, για:
Ανακούφιση από μυϊκούς πόνους.
Αντιμετώπιση της ισχιαλγίας και νευραλγίας.
Θεραπεία της αρθρίτιδας.
Μώλωπες και μελανιές.
Παρενέργειες
Ο απήγανος θεωρείται ασφαλής και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση πολλών καταστάσεων. Παρόλα αυτά, η υπερκατανάλωση το καθιστά τοξικό προκαλώντας παρενέργειες όπως:
– Δερματικές διαταραχές: Όταν εφαρμόζεται στο δέρμα μπορεί να προκαλέσει εξανθήματα και αυξημένη ευαισθησία στον ήλιο.
– Γαστρεντερικές διαταραχές: Σύμφωνα με μελέτες, ο απήγανος μπορεί να εντείνει τα συμπτώματα των γαστρεντερικών προβλημάτων. Εάν λοιπόν, υποφέρετε από από διαταραχές στομάχου ή εντέρου, καλό είναι να αποφύγετε τη χρήση του.
– Προβλήματα στους νεφρούς και στις ουροφόρες οδούς: Όσοι ταλαιπωρείστε από προβλήματα που σχετίζονται με τα νεφρά ή το ουροποιητικό σύστημα, θα πρέπει να αποφύγετε την εφαρμογή του, διότι υπάρχουν αναφορές πως ο απήγανος μπορεί να βλάψει το νεφρό και να ερεθίσει το ουροποιητικό σύστημα.
– Διαταραχές στο ήπαρ: Ο απήγανος θεωρείται πως μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα των ηπατικών παθήσεων.
Εγκυμοσύνη και θηλασμός
Υπάρχουν αναφορές ότι το βότανο μπορεί να προκαλέσει συσπάσεις στη μήτρα και να οδηγήσει σε αποβολή, ενώ μπορεί να εμποδίσει την υγιή ανάπτυξη του βρέφους. Κατά συνέπεια, όσες εγκυμονούν ή θηλάζουν, δεν πρέπει να το καταναλώνουν ή να το χρησιμοποιούν.
Προσοχή! Πριν κάνετε χρήση των βοτάνων πρέπει να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό ιατρό. Εκείνος γνωρίζει καλύτερα την πάθηση που σας ταλαιπωρεί και θα σας κατευθύνει σωστά. Η παράλληλη λήψη φαρμάκων και βοτάνων, ενδέχεται να προκαλέσει παρενέργειες. Ενημερώστε το γιατρό πριν τη χρήση, για τυχόν αντενδείξεις. Σε καμία περίπτωση δεν μπορείτε να αντικαταστήσετε μόνοι σας, την φαρμακευτική αγωγή που ακολουθείτε. Ο μόνος αρμόδιος γιαυτό, είναι ο γιατρός σας.
votanokipos