Αρκάντζελο Κορέλι – Ο ιδρυτής της κλασσικής σχολής του βιολιού

Ιταλός βιολονίστας και συνθέτης, από τις σημαντικότερες μουσικές προσωπικότητες της εποχής του μπαρόκ. Θεωρείται ο ιδρυτής της κλασσικής σχολής του βιολιού και ο πατέρας του κοντσέρτο γκρόσο.

Ο Αρκάντζελο Κορέλι (Arcangelo Corelli) γεννήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 1853 στο Φουζινιάνο, ένα μικρό χωριό μεταξύ Μπολώνιας και Ραβένας. Ο συνονόματος πατέρας του ήταν ένας πλούσιος γαιοκτήμονας της περιοχής, που πέθανε ένα μήνα πριν από τη γέννησή του. Την ανατροφή του μικρού Αρκάντζελο και των τριών αδελφών του ανέλαβε η μητέρα τους Σάντα Ραφίνι. Ο Κορέλι πήρε τα πρώτα μαθήματα μουσικής από ένα τοπικό ιερέα. Μεταξύ 1666 και 1667 μυήθηκε στα μυστικά του βιολιού από τους Τζοβάνι Μπενβενούτι και Λεονάρντο Μπρουνιόλι στην Μπολόνια. Το 1670 έγινε δεκτός στη Φιλαρμονική Ακαδημία της Μπολόνια, όπου ολοκλήρωσε τις μουσικές του σπουδές.
Η πρώτη του μεγάλη επιτυχία ως βιολονίστας ήλθε το 1672 στο Παρίσι και από εκεί έγινε γνωστός στα μεγάλα μουσικά κέντρα της Ευρώπης. Από το Παρίσι πήγε στη Γερμανία και το 1681 τέθηκε στην υπηρεσία του μονάρχη της Βαυαρίας Μαξιμιλιανού-Εμμανουήλ. Το 1685 τον βρίσκουμε στη Ρώμη, όπου πρωτοστατεί στις μουσικές εκδηλώσεις επ’ ευκαιρία της επίσκεψης της βασίλισσας της Σουηδίας Χριστίνας. Στις εκδηλώσεις αυτού του τύπου ο Κορέλι απέκτησε ειδικότητα. Η πιο φημισμένη από αυτές ήταν προς τιμή του άγγλου βασιλικού απεσταλμένου για τη χειροτονία του Πάπα Ινοκέντιου ΙΒ’, όπου διηύθυνε μια ορχήστρα αποτελούμενη από 150 έγχορδα (12 Ιουλίου 1691). Ο Κορέλι είχε εξελιχθεί σ’ ένα ιδιαίτερα ικανό αρχιμουσικό και σήμερα θεωρείται από τους πρωτοπόρους στον τομέα αυτό.
Το εκτελεστικό ύφος του Κορέλι στο βιολί, το οποίο διέσωσαν και διέδωσαν οι μαθητές του Φραντσέσκο Τζερμινιάνι (1687-1762) και Πιέτρο Λοκατέλι (1695-1764) ήταν κομβικής σημασίας για την εξέλιξη της τέχνης του βιολιού. Όλοι σχεδόν οι σημαντικοί βιολονίστες του 18ου αιώνα είχαν ως σημείο αναφοράς τον Κορέλι.
Οι συνθέσεις του, μελωδικές με προεξάρχον όργανο το βιολί, σημάδεψαν την ιστορία της μουσικής δωματίου. Η πρώτη του σύνθεση, μία Σονάτα για βιολί και λαούτο έχει ημερομηνία 3 Ιουνίου 1677. Το 1681 συνέθεσε το πρώτο του σημαντικό έργο, τις 12 τριοσονάτες (op.1), τις οποίες αφιέρωσε στη βασίλισσα της Σουηδίας Χριστίνα.
Ο Κορέλι θεωρείται ο πατέρας του «κοντσέρτο γκρόσο», ενός δημοφιλούς ορχηστρικού είδους του 17ου και 18ου αιώνα, στο οποίο το κύριο σώμα της ορχήστρας είναι σε διαρκή διάλογο με μια μικρότερη ομάδα οργάνων. Ο μεγάλος Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ μελέτησε τα έργα του Κορέλι και επηρεάστηκε από αυτά.
Ο Κορέλι συνέθεσε 48 τριοσονάτες (2 βιολιά και μπάσο κοντίνουο), 12 σονάτες για βιολί και μπάσο κοντίνουο και 12 κοντσέρτι γκρόσι. Δημοφιλέστερο έργο του είναι το Χριστουγεννιάτικο Κοντσέρτο (Ottavo concerto in Sol minore – Fatto per la notte di Natale στα ιταλικά, Concerto grosso in G minor, Op. 6, No. 8 στα αγγλικά).
Ο Αρκάντζελο Κορέλι πέθανε στις 8 Ιανουαρίου 1713 στη Ρώμη, σε ηλικία 60 ετών. Άφησε πίσω του μια μεγάλη περιουσία που ανήρχετο σε 120.000 μάρκα και μια ανεκτίμητη συλλογή από βιολιά, η μόνη πολυτέλεια που επέτρεπε στον εαυτό του.
sansimera