Παπαρούνα: Το φυτό με τις θεραπευτικές ιδιότητες

Η παπαρούνα ανήκει στην οικογένεια Παπαβερίδες (Papaveraceae) και περιλαμβάνει πολυάριθμα είδη. Στην Ελλάδα υπάρχουν δέκα ποικιλίες παπαρούνας.

Πιο διαδεδομένη είναι η Μήκων η Ροιάς, η κόκκινη παπαρούνα των λιβαδιών, που έχει στεφάνη έντονου κόκκινου χρώματος (σπανιότατα λευκό).

Αρκετά συγγενικά είδη αυτοφύονται στην Ελλάδα όπως τα: παπαρούνα η Αργεμώνη, παπαρούνα το υβρίδιο, παπαρούνα η μελανοβαφής, παπαρούνα το Άπουλο κλπ.

Το είδος παπαρούνα η υπνοφόρος σε άλλες χώρες καλλιεργείται για την παραγωγή οπίου. Το όνομά της, όπως λέει ο Διοσκουρίδης, το πήρε γιατί ρίχνει γρήγορα το άνθος της. Ο Θεόφραστος προσθέτει ότι φυτρώνει ανάμεσα στα κριθάρια σαν παράσιτο.

Η παπαρούνα ήταν ιερό φυτό της θεάς Δήμητρας, καθώς σαν παράσιτο των σιτηρών συμβόλιζε με την παρουσία της τη Δήμητρα, στα ανοιξιάτικα σπαρτά. Απαραίτητη στα Ελευσίνια Μυστήρια όπου οι πομπές στόλιζαν τα αγάλματα της θεάς με άνθη παπαρούνας.

Οι αρχαίοι γνώριζαν καλά τις υπνωτικές και ναρκωτικές ιδιότητες του φυτού, καθώς οι γιοι του Άδη, ο Ύπνος και ο Θάνατος, παριστάνονταν να κρατούν παπαρούνες στα χέρια τους. Είναι προφανής ο συμβολισμός της χρήσης του φυτού, καθώς από τον ύπνο που μπορεί να προκαλέσει η κοινή παπαρούνα (Μήκων η Ροιάς – Papaver Rhoeas) φθάνουμε στο θάνατο που μπορεί να προκαλέσει η οπιούχος παπαρούνα (Μήκων η υπνοφόρος – Papaver somniferum).

Στην αρχαιότητα οι σπόροι της χρησιμοποιούνταν στην παρασκευή ψωμιών, τους «μακωνίδες άρτους». Σήμερα σε ορισμένες περιοχές, μαζεύονται οι σπόροι της το καλοκαίρι, που προστίθενται σε ψωμί ή παξιμάδια.

Αν κανείς θελήσει, μπορεί να καλλιεργήσει παπαρούνα σπέρνοντάς την κατά το φθινόπωρο ή αργότερα, σε γραμμές που θα απέχουν μεταξύ τους 20 περίπου εκατοστά. Επειδή ο σπόρος είναι πολύ μικρός δεν χρειάζεται σκέπασμα, η βροχή ή ένα πότισμα με ποτιστήρι θα τον σκεπάσει με αρκετό χώμα.

Η παπαρούνα έχει ιδιότητες κατευναστικές και εφιδρωτικές, γι’ αυτό και χρησιμοποιήθηκε από παλιά ως φαρμακευτικό φυτό. Η κοινή παπαρούνα περιέχει ένα αλκαλοειδές, τη ροϊαδίνη, που είναι ηρεμιστική. Περιέχει επίσης σίδηρο, μαγγάνιο, κάλιο, ασβέστιο, ανόργανα και οργανικά οξέα. Το έγχυμα των ανθέων της, αλλά και το δραστικότερο σιρόπι τους πίνεται ως αντιβηχικό, μαλακτικό και καταπραϋντικό.

Θεραπευτικές δράσεις και χρήσεις

Η παπαρούνα είναι καταπραϋντική και μαλακτική, κατευναστική, ελαφρά ναρκωτική και εφιδρωτική.
Το έγχυμα των ανθέων της αλλά και το δραστικότερο σιρόπι τους πίνεται ως αντιβηχικό.
Καταπολεμά την αϋπνία και το κρυολόγημα.
Ελαττώνει τη νευρική υπερδιέγερση και τη γενική ευερεθιστικότητα.
Τα πέταλα του άνθους χρησιμοποιούνται κατά της βρογχίτιδας, ιδιαίτερα μάλιστα της οξείας, κατά του πνευμονικού κατάρρου, του βήχα του κοκίτη, των εξανθηματικών πυρετών και των ασθματικών κρίσεων.
Συστήνεται κατά των εντερικών κολικών των παιδιών.

Τρόπος παρασκευής – δοσολογία

Για τσάι: Βράζουμε 5-10 γρ. ανθέων σε 1 λίτρο νερό.
Έγχυμα ανθέων: Βάζουμε 6-10 γρ. πέταλα σε 1 κιλό βραστό νερό που παίρνεται σε δόσεις με κουταλιές της σούπας.

Ενδιαφέροντα

Τα πράσινα ευωδιαστά φρέσκα φύλλα της παπαρούνας νοστιμίζουν και αρωματίζουν τις χορτόπιτες.
Συνδυάστε την παπαρούνα με διάφορα χόρτα, όπως σπανάκι, πράσα, λάπαθο και μάραθο.
Με τους σπόρους της, που έχουν επίσης χαρακτηριστική γεύση, μπορείτε να φτιάξετε νόστιμα κέικ και να αρτύσετε παξιμάδια και ψωμιά.
Η παπαρούνα είναι το σύμβολο της ανοιξιάτικης υπαίθρου.
Υπάρχουν γύρω στα 100 είδη παπαρούνας που ζουν στην Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και τη Βόρεια Αμερική, με χρώματα ρόδινα, πορτοκαλί, κίτρινα, λευκά ή λιλά, όπως η κίτρινη παπαρούνα της άμμου που ζει στις ακτές, η κίτρινη μεταξένια αλπική παπαρούνα, που είναι είδος προστατευόμενο, και η γνωστή παπαρούνα Μήκων η υπνοφόρος με τα μεγάλα λευκά η μαβιά άνθη της.
Οι Κινέζοι λένε πως μυρίζοντας την παπαρούνα τρεις φορές την ημέρα, προσελκύεις την τύχη.

Πηγή: healthynews.gr