Με το που άνοιξαν τα χρηματιστήρια το πρωί της Δευτέρας, λίγες ώρες μετά το εκλογικό αποτέλεσμα στη Γερμανία, φάνηκε στην πράξη ο πρώτος ξεκάθαρος νικητής των εκλογών: Οι μετοχές της γερμανικής βιομηχανίας όπλων Rheinmetall σημείωσαν άνοδο 5% τη Δευτέρα, αγγίζοντας νέο ρεκόρ.
Του Βασίλη Γαλούπη – εφημερίδα «δημοκρατία»
Οι αναλυτές της UBS προέβλεψαν ότι έπεται ακόμα μεγαλύτερη ανοδική πορεία, στο 35%. Κι εκεί που ως στόχο τιμής της μετοχής της είχαν τα 924 ευρώ, τώρα τον έθεσαν στα 1.208 ευρώ.
Η βιομηχανία όπλων είναι περιχαρής που από την Κυριακή το βράδυ ο Μερτς είναι και επίσημα ο καγκελάριος εν αναμονή.
Ο Φρίντριχ Μερτς υπήρξε πάντοτε περισσότερο λομπίστας και επιχειρηματίας παρά πολιτικός. Το 2002 η Ανγκελα Μέρκελ τον παραγκώνισε από κοινοβουλευτικό αρχηγό του κόμματος και δεν τον έκανε ποτέ υπουργό.
Παράλληλα με την ιδιότητα του βουλευτή ο Μερτς δεν έπαυε το lobbying και τις παράλληλες δουλειές. Το 2006 υπέβαλε μήνυση στο Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο κατά της αποκάλυψης του δευτερεύοντος εισοδήματός του. Εκείνη την εποχή είχε 11 δευτερεύουσες θέσεις εργασίας εκτός από τη θητεία του στη Βουλή.
Το 2009 ο Μερτς αποφάσισε να παρατήσει την πολιτική και ακολούθησε καριέρα στις επιχειρήσεις. Εγινε πρόεδρος της BlackRock Γερμανίας, λομπίστας και επικεφαλής δικηγόρος σε συγχωνεύσεις και εξαγορές. Παρότι έγινε πολυεκατομμυριούχος και διαθέτει δύο ιδιωτικά τζετ, ο Μερτς επιμένει να λέει ότι είναι ένα απλό μέλος της μεσαίας τάξης, εξοργίζοντας πολλούς Γερμανούς.
Υπήρξε πολιτικό παιδί του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που πάντοτε του άνοιγε πόρτες. Το 2018, μάλιστα, ο Σόιμπλε βγήκε δημόσια για να στηρίξει τον Μερτς ως διάδοχο της Μέρκελ: «Μια νίκη του Μερτς θα ήταν το καλύτερο πράγμα γι’ αυτή τη χώρα. Είναι ένας αφοσιωμένος Ευρωπαίος, ένας αξιόπιστος ατλαντιστής». Αλλά ο Μερτς έκανε δύο αποτυχημένες προσπάθειες πριν κερδίσει την ηγεσία του κόμματος το 2022.
«Το επιχειρηματικό μοντέλο αυτής της χώρας έχει χαθεί» δήλωσε ωμά λίγο πριν τις εκλογές. Προσανατολίζεται να στρέψει το μοντέλο προς έναν πιο επιθετικό, αμερικανικού τύπου καπιταλισμό και προς μια οικονομία του πολέμου.
Μετά τη νίκη του την Κυριακή μίλησε για «ανεξαρτητοποίηση από την Αμερική». Αλλά στην πραγματικότητα αναμένεται να ηγηθεί μιας εξωτερικής πολιτικής ευθυγραμμισμένης με τις ιδέες Τραμπ σχετικά με την ανάληψη ευθύνης από την Ευρώπη για τη δική της άμυνα και τον «λογαριασμό» της Ουκρανίας.
Έχει ήδη υποσχεθεί μεγαλύτερη υποστήριξη της Ουκρανίας ενάντια στη Ρωσία και θέλει να δώσει στο Κίεβο πυραύλους μακράς εμβέλειας Taurus, κάτι που αρνιόταν ο Σολτς.
Άλλωστε, από το 2009-2019 ο Μερτς ήταν πρόεδρος της Atlantic Bridge, μιας εξέχουσας γερμανικής οργάνωσης αφιερωμένης στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ Γερμανίας και ΗΠΑ. Πρόσφατα έστειλε χειρόγραφο σημείωμα στον Τραμπ, όπου εξήρε την «ισχυρή εντολή του για ηγεσία». «Η αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία θα μπορούσε να είναι μια επιλογή» λέει, αλλά «μόνο μετά από μια αξιόπιστη κατάπαυση του πυρός».
Ο πόλεμος στην Ουκρανία υπήρξε μια τεράστια πηγή κέρδους για τη γερμανική βιομηχανία. Οι μετοχές της Rheinmetall έχουν αυξηθεί περισσότερο από 800% από την έναρξη της ρωσικής εισβολής πριν από τρία χρόνια. Η απρόσκοπτη συνέχιση της οργιαστικής κερδοφορίας της συνδέεται άμεσα με το να εξακολουθήσει να θεωρείται η Ρωσία «υπαρξιακή απειλή» από πολλές χώρες της Ε.Ε.
Σκοπεύει να τσεκουρώσει δημόσιες δαπάνες και παροχές ώστε «να μην πληρώνουμε ανθρώπους που δεν είναι πρόθυμοι να εργαστούν». Στην ενέργεια υπόσχεται «να κατασκευάσει τουλάχιστον 50 σταθμούς παραγωγής φυσικού αερίου». Δεν θα υπάρξει επιστροφή στο (φθηνό) ρωσικό αέριο «προς το παρόν», αλλά ο Μερτς δηλώνει «απολύτως ανοιχτός» στην υπογραφή μακροπρόθεσμων συμβάσεων για το (ακριβό) αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο. Και θέλει να ανοίξει νέους πυρηνικούς αντιδραστήρες.
Μπορεί να κέρδισε τις εκλογές, όμως μέχρι πρόσφατα το CDU/ CSU ήλπιζε σε ποσοστό πάνω από 35%. Το 28,52% που πήρε είναι το δεύτερο χειρότερο αποτέλεσμα στην ιστορία του. Ο Μερτς είναι ήδη ένας αντιδημοφιλής καγκελάριος.
Θα συγκυβερνήσει σε έναν συνασπισμό με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) που πήραν το ιστορικά χαμηλό 16,4%, αλλά οι συμβιβασμοί δεν θα είναι εύκολοι. Ηδη ο Μερτς, υιοθετώντας αυστηρά συντηρητική ατζέντα, δήλωσε ότι τα αιτήματά του για μόνιμους ελέγχους στα σύνορα της Γερμανίας και απόρριψη των αιτούντων άσυλο είναι αδιαπραγμάτευτα. Αλλά το SPD και οι Πράσινοι λένε ότι παραβιάζουν το εσωτερικό και το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Ο χάρτης τη βραδιά των εκλογών έδειξε ξανά μια Γερμανία χωρισμένη στα δύο. Η χώρα επέστρεψε σε ένα καινούργιο ιδιόμορφο δίπολο Ανατολικής – Δυτικής Γερμανίας. Η παλιά Ανατολική Γερμανία βάφτηκε όλη μπλε, στο χρώμα του AfD, και η παλιά δυτική Γερμανία μαύρη, στα χρώματα της Χριστιανικής Ενωσης (CDU/CSU).
Το AfD, που διπλασίασε τα ποσοστά του, ποντάρει στο να ισχυροποιηθεί κι άλλο από τον ρόλο της αντιπολίτευσης. Στις αρχές Φεβρουαρίου ο Μερτς δήλωνε στον Economist ότι «αυτή είναι μια από τις τελευταίες μας ευκαιρίες για να επιλύσουμε τα προβλήματα προτού οι λαϊκιστές κερδίσουν την πλειοψηφία». Αν καταφέρει να διορθώσει την οικονομία και τη μετανάστευση, λέει, θα συρρικνώσει το AfD κάτω από το επίπεδο του 5%.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΜΕΡΤΣ
Γερμανός καγκελάριος (εν αναμονή)
Γεννήθηκε το 1955 στη Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία. Το 1985 αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή και εργάστηκε ως δικηγόρος εταιριών μέχρι το 1989 που μπήκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αφού υπηρέτησε μια θητεία, εξελέγη στο γερμανικό Κοινοβούλιο. Εκλεκτός του Σόιμπλε, βρισκόταν μόνιμα σε μια διαμάχη εξουσίας με την Ανγκελα Μέρκελ. Το 2002 η Μέρκελ τον καθαίρεσε από πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας CDU/CSU. Το 2009 αποχώρησε από την πολιτική για να αφοσιωθεί σε καριέρα λομπίστα, νομικού και μέλους Δ.Σ. πολλών μεγάλων εταιριών, όπως της BASF και της Black Rock. Το 2018 ανακοίνωσε την επιστροφή του στην πολιτική. Προσπάθησε, ανεπιτυχώς, να εκλεγεί αρχηγός του CDU το 2018 και τον Ιανουάριο του 2021. Τελικά τα κατάφερε τον Δεκέμβριο 2021. Ανέλαβε επίσημα καθήκοντα αρχηγού κόμματος στις 31 Ιανουαρίου 2022. Τον Δεκέμβριο του 2024, μετά την πτώση του καθεστώτος Ασαντ στη Συρία, κάλεσε την Ευρώπη να ενισχύσει τους δεσμούς της με την Τουρκία. Δηλώνει ατλαντιστής, υποστηρίζει έναν ευρωπαϊκό στρατό και έχει πει ότι η Ευρώπη ενδεχομένως να χρειαστεί να βρει έναν αντικαταστάτη για το ΝΑΤΟ. Το κόμμα του αναδείχτηκε πρώτο στις γερμανικές εκλογές της Κυριακής με 28,52%.
ΘΑ ΦΑΤΕ ΚΑΛΑ ΓΕΡΜΑΝΑΡΑΔΕΣ. ΘΑ ΣΚΥΛΟΜΕΤΑΝΙΩΣΕΤΕ ΠΟΥ ΤΟΝ ΨΗΦΙΣΑΤΕ. ΘΑ ΚΟΝΟΜΑΝΕ ΟΙ ΟΠΛΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΚΙ ΕΣΕΙΣ ΘΑ ΚΛΑΙΤΕ