Το παλαιό συριακό καθεστώς, με επικεφαλής τον Άσαντ, κατέληξε σε μυστική συμφωνία για την οριοθέτηση των συνόρων του με την Κύπρο εν αγνοία των Λιβανέζων, γράφουν δημοσιεύματα του Λιβάνου.
Προχωρά η συζήτηση επί του αμερικανικού εγγράφου, το οποίο ο απεσταλμένος των ΗΠΑ Τομ Μπαράκ απέδωσε σε όλες τις άλλες εξελίξεις.
Οι συζητήσεις επί του θέματος συνεχίζονται, ενώ η επιτροπή που αποτελείται από εκπροσώπους των τριών προέδρων συνεχίζει τις εργασίες της για τη διαμόρφωση μιας απάντησης στο δεύτερο έγγραφο, με βάση την απάντηση στο πρώτο έγγραφο γενικά, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη για εγγυήσεις για οποιαδήποτε συμφωνία, και για να κάνει το Ισραήλ ένα πρώτο βήμα, όπως η κήρυξη παύσης της επιθετικότητας κατά του Λιβάνου, ως προοίμιο για την έναρξη σοβαρής συζήτησης σχετικά με τα βήματα που απαιτούνται από την λιβανέζικη πλευρά.
Παράλληλα με αυτή τη συζήτηση, ο Λίβανος συμμετέχει σε μια άλλη συζήτηση σχετικά με την οριοθέτηση των συνόρων του με τη γειτονική Κύπρο.
Κατά τη διάρκεια πρόσφατης επίσκεψης κυπριακής αντιπροσωπείας στον Λίβανο, το ζήτημα της οριοθέτησης των συνόρων τέθηκε εκτενώς.
Η κυπριακή αντιπροσωπεία είχε εκτενείς διαβουλεύσεις με τον Υπουργό Δημοσίων Έργων Φαγιέζ Ρασάμνι, με επίκεντρο τον μηχανισμό λειτουργίας για την προώθηση της οριοθέτησης των χερσαίων συνόρων μεταξύ Λιβάνου και Κύπρου.
Αυτό το βήμα αποτελεί πρακτική μετάφραση της επίσκεψης που πραγματοποίησε ο Πρόεδρος του Λιβάνου Τζόζεφ Αούν στην Κύπρο, όπου είχε συνομιλίες με τον Κύπριο ομόλογό του, Νίκο Χριστοδουλίδη.
Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων, επιτεύχθηκε συμφωνία για το άνοιγμα εκ νέου του φακέλου οριοθέτησης των θαλάσσιων συνόρων, ο οποίος είχε προηγουμένως αντιμετωπίσει διαδοχικά εμπόδια και είχε κλείσει για πολιτικούς και όχι τεχνικούς λόγους.
Σήμερα, αφού ο Λίβανος κλήθηκε διεθνώς να λάβει σοβαρά μέτρα για την οριοθέτηση των θαλάσσιων και χερσαίων συνόρων του με τη Συρία και την Κύπρο —μέρη των οποίων είναι εγγενώς κοινά— ο Λίβανος αποφάσισε να προωθήσει το ζήτημα και να το θέσει σε τροχιά εφαρμογής.
Αυτό αντικατοπτρίστηκε στην επίσκεψη του Αούν στην Κύπρο, η οποία αποτέλεσε την κορύφωση των συζητήσεων μεταξύ των δύο χωρών που είχαν ξεκινήσει μακριά από τα μέσα ενημέρωσης. Η επίσκεψη του Αούν, ακολουθούμενη από την επίσκεψη της κυπριακής αντιπροσωπείας, μπορεί να θεωρηθεί η κορύφωση της συμφωνίας των δύο χωρών για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων τους.
Καθορισμός θαλάσσιων συνόρων
Τα πρώτα βήματα στη συζήτηση για τα σύνορα χρονολογούνται από το 2007, όταν ο Λίβανος και η Κύπρος υπέγραψαν συμφωνία για την οριοθέτηση των ορίων της αποκλειστικής οικονομικής τους ζώνης.
Αυτά τα σύνορα ορίστηκαν από μια μέση γραμμή που αποτελούνταν από έξι σημεία, από το σημείο (1) στο νότο έως το σημείο (6) στο βορρά.
Ωστόσο, η συμφωνία αυτή δεν καθόρισε τις συντεταγμένες των σημείων (1) και (6), δηλαδή τα δύο άκρα της θαλάσσιας συνοριακής γραμμής.
Αντίθετα, το θέμα αφέθηκε μέχρι την ολοκλήρωση της οριοθέτησης των ορίων της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης του Λιβάνου προς βορρά με τη Συρία και προς νότο με την κατεχόμενη Παλαιστίνη, όπου αυτά τα σύνορα τέμνονται με την επέκταση της μέσης γραμμής που συμφωνήθηκε με την Κύπρο.
Το 2009, ο Λίβανος ολοκλήρωσε την οριοθέτηση των βόρειων και νότιων συνόρων του και τα σύνορά του με την Κύπρο εκτείνονται πλέον νότια μέχρι το σημείο (23) αντί για το σημείο (1) και βόρεια μέχρι το σημείο (7) αντί για το σημείο (6).
Το 2010, το Ισραήλ εκμεταλλεύτηκε αυτό το κενό στη συμφωνία μεταξύ Λιβάνου και Κύπρου, υιοθετώντας το προσωρινό σημείο αριθ. (1) ως σημείο εκκίνησης για την οριοθέτηση των συνόρων του με την Κύπρο, αντί του σημείου (23), και η οριοθέτηση επεκτάθηκε στο σημείο (12).
Τον Ιούλιο του 2011, το Ισραήλ οριοθέτησε τα θαλάσσια σύνορά του με τον Λίβανο από το Ρας αλ-Νακούρα έως το σημείο (1) αντί για το σημείο (23) και ενημέρωσε τα Ηνωμένα Έθνη σχετικά, γεγονός που οδήγησε στη δημιουργία μιας αμφισβητούμενης θαλάσσιας περιοχής που εκτιμάται σε περίπου 860 km².
Οι Ηνωμένες Πολιτείες άνοιξαν το θέμα
Εν μέσω των ραγδαίων εξελίξεων στην περιοχή, τόσο στη Συρία όσο και στον Λίβανο, οι Ηνωμένες Πολιτείες άνοιξαν ξανά το ζήτημα της οριοθέτησης και το παρουσίασαν ως ένα στοιχείο που ο Λίβανος πρέπει να ολοκληρώσει, είτε με τη Συρία, την Κύπρο είτε με το Ισραήλ.
Αυτή η κίνηση στοχεύει στη διασφάλιση της ασφάλειας του Ισραήλ και στην ενίσχυση των συνόρων του.
Κατά τη διάρκεια πρόσφατης επίσκεψης επίσημης λιβανέζικης αντιπροσωπείας στη Συρία, ο Σύρος πρόεδρος Άχμαντ αλ-Σαράα δεν έκρυψε το γεγονός ότι η οριοθέτηση αποτελεί διεθνές αίτημα, είτε με τον Λίβανο είτε με την Κύπρο.
Ο Λίβανος έλαβε επίσης σαφή μηνύματα από Αμερικανούς απεσταλμένους σχετικά με την ανάγκη λήψης πρακτικών μέτρων στο ζήτημα της οριοθέτησης.
Κατά την επίσκεψή της στον Λίβανο, η κυπριακή αντιπροσωπεία αποκάλυψε νέες εξελίξεις σχετικά με την οριοθέτηση των κοινών θαλάσσιων συνόρων μεταξύ Κύπρου, Συρίας και Λιβάνου.
Σύντομα η οριοθέτηση;
Ανήσυχες πηγές επιβεβαίωσαν στο Al-Modon ότι ο φάκελος προχωρά ομαλά και ότι τα πράγματα βρίσκονται στο σωστό δρόμο. Αποκάλυψαν ότι η κυπριακή αντιπροσωπεία έφερε μαζί της ένα όραμα για τον μηχανισμό οριοθέτησης.
Αρκετά σημεία συμφωνήθηκαν κατά τη διάρκεια συναντήσεων με αξιωματούχους του Υπουργείου Δημοσίων Έργων, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα επίτευξης συμφωνίας οριοθέτησης σύντομα μόλις ολοκληρωθούν τα απαιτούμενα βήματα, ένα σημείο στο οποίο επιμένει η λιβανέζικη πλευρά.
Μυστική συμφωνία με τον Άσαντ;
Ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα που συμφωνήθηκαν μεταξύ Λιβάνου και Κύπρου ήταν η συμφωνία για το σημείο (7) των συνόρων, εν αναμονή της επίτευξης συμφωνίας για τα χερσαία σύνορα με τη Συρία.
Αντίθετα, το ζήτημα του σημείου (23), το οποίο αποτελεί σημείο διαφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών, δεν συζητήθηκε.
Αρχικά, η Κύπρος παρουσίασε ένα όραμα βασισμένο στην ισαπέχουσα μέση γραμμή όπως ορίζεται στο διάταγμα του 2011, το οποίο ξεκινά από το σημείο (7).
Αυτό που αποκαλύφθηκε κατά τη διάρκεια των συνομιλιών ήταν ότι το συριακό καθεστώς, με επικεφαλής τον Μπασάρ αλ-Άσαντ, είχε συνάψει μυστική συμφωνία για την οριοθέτηση των συνόρων του με την Κύπρο, εν αγνοία της λιβανέζικης πλευράς. Αυτό εξέπληξε τους Λιβανέζους αξιωματούχους.
Η συζήτηση έχει φτάσει σε προχωρημένο επίπεδο και αναμένεται να ολοκληρωθεί σε επόμενες συναντήσεις μεταξύ της λιβανέζικης και της κυπριακής πλευράς.
Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: Θα είναι δυνατόν να ολοκληρωθούν αυτά τα βήματα υπό το πρίσμα της επιδεινούμενης κατάστασης στη Συρία, ειδικά επειδή αυτή η οριοθέτηση δεν μπορεί να ολοκληρωθεί χωρίς τη συμμετοχή της Συρίας ως ενδιαφερόμενου μέρους;
Πρόκειται για τριμερή οριοθέτηση, όχι διμερή, εκτός από συγκεκριμένα σημεία. Ωστόσο, αυτό που θέλουν οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι να ολοκληρωθεί η οριοθέτηση και να ολοκληρωθούν τα περιγράμματά της, από το νότο με το Ισραήλ έως την Κύπρο, περνώντας από τη Συρία.
Akhbar al Yawm
—
