Η ντάλια είναι φυτό με κονδυλώδεις ρίζες, αυτοφυές στην περιοχή του Μεξικού, που μεταφέρθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα στην Ολλανδία και διαδόθηκε σταδιακά σε όλον τον κόσμο.
Σήμερα, κυκλοφορούν στην αγορά χιλιάδες ποικιλίες ντάλιας με διαφορετικά ύψη βλαστού, ντάλιες με συμπαγή ανάπτυξη που περιορίζονται σε ύψος μισού μέτρου μέχρι και ντάλιες που διαθέτουν πολύ ζωηρή ανάπτυξη και φτάνουν σε ύψος τα δυο μέτρα.
Θα συναντήσουμε ποικιλίες ντάλιας με διαφορετικά σχήματα και μεγέθη λουλουδιού, καθώς επίσης σε απίστευτα χρώματα, από λευκό, κρεμ, κίτρινο, μέχρι ροζ, μωβ, πορτοκαλί, κόκκινο, ακόμη και σκουροκόκκινο που πλησιάζει σχεδόν το μαύρο.
Οι ντάλιες αποτελούν ένα από τα πιο εντυπωσιακά λουλούδια που μπορούμε να φυτέψουμε στον κήπο και σε γλάστρα στο μπαλκόνι, προσφέροντας μία πανδαισία χρωμάτων, γι’ αυτό και έχουν πιστούς θαυμαστές που κάθε χρόνο τις καλλιεργούν φανατικά.
Τα πανέμορφα λουλούδια της ντάλιας αποτελούν εξαιρετικά δημοφιλή επιλογή και για στολισμό σε βάζο.
Ας δούμε αναλυτικά τι περιποίηση χρειάζονται οι ντάλιες για να μας χαρίσουν πλούσια ανθοφορία με μεγάλη διάρκεια και πώς μπορούμε να τις διατηρήσουμε για πολλά χρόνια.
1. Σε τι συνθήκες αναπτύσσονται οι ντάλιες;
Oι ντάλιες χρειάζονται αρκετές ώρες ηλιοφάνειας για να μας χαρίσουν την πλούσια ανθοφορία τους.
Επιλέγουμε λοιπόν ηλιόλουστη θέση στον κήπο μας, προστατευμένη από δυνατούς ανέμους, για να τις φυτέψουμε. Για να φυτέψουμε ντάλιες σε γλάστρα στο μπαλκόνι μας, επιλέγουμε σημεία με νότιο ή δυτικό προσανατολισμό.
Οι ντάλιες μπορούν να αναπτυχθούν σχεδόν σε κάθε τύπο χώματος, ωστόσο προτιμούν γόνιμα αφράτα εδάφη με καλή αποστράγγιση και γι’ αυτό κατά τη φύτευση ενσωματώνουμε κοπριά και κομπόστ.
Για ντάλια που φυτεύουμε σε γλάστρα, χρησιμοποιούμε ποιοτικό φυτόχωμα γενικής χρήσης που να περιέχει περλίτη για καλύτερη αποστράγγιση και αερισμό.
2. Ποια εποχή και πώς φυτεύουμε τις ντάλιες σε γλάστρα και στον κήπο;
Η ντάλια φυτεύεται την εποχή της άνοιξης, τόσο στον κήπο όσο και σε γλάστρα στο μπαλκόνι, και μας χαρίζει την πλούσια ανθοφορία της μέσα στο καλοκαίρι, μέχρι και τις αρχές του φθινοπώρου.
Κατά τον σχεδιασμό του κήπου μας, φυτεύουμε τις ντάλιες σε σειρές, επιλέγοντας τις ψηλές ντάλιες στις πίσω θέσεις του κήπου, ενώ στα μπροστινά σημεία τις χαμηλότερες, σε απόσταση 50-60 εκατοστών μεταξύ των φυτών και 1-1,5 μέτρο μεταξύ των σειρών.
Φυτεύουμε τους κονδύλους της ντάλιας σε βάθος 12-15 εκατοστών με τα «μάτια» προς τα επάνω.
Χρησιμοποιούμε κάποιο στήριγμα 1,5 μέτρου (καλάμι ή πάσαλο) που τοποθετούμε στο χώμα δίπλα στις τρύπες που φυτεύουμε τους κονδύλους για να δέσουμε τα φυτά όταν φθάσουν τα 30-40 εκατοστά σε ύψος, καθώς ο άνεμος μπορεί να τα λυγίσει ή και να σπάσει τον βλαστό.
Τοποθετούμε καρτελάκια σε κάθε στήριγμα με πληροφορίες, για να γνωρίζουμε ποια ποικιλία ντάλιας έχουμε φυτέψει στο συγκεκριμένο σημείο. Οι πληροφορίες αυτές θα μας χρειαστούν το φθινόπωρο, όταν θα ξεραθεί το ανθικό στέλεχος, για την αποθήκευση των κονδύλων της ντάλιας για την επόμενη χρονιά προκειμένου να γνωρίζουμε το ύψος και το χρώμα της ντάλιας που είχαμε τοποθετήσει σε κάθε σημείο φύτευσης.
3. Τι ανάγκες σε πότισμα και λίπανση έχει η ντάλια;
Η ντάλια δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε πότισμα και σε λίπασμα.
Αν το έδαφος που θα τις φυτέψουμε έχει ήδη σχετική υγρασία, οι ντάλιες δεν χρειάζονται πότισμα μέχρι να φυτρώσουν γιατί αλλιώς μπορεί να σαπίσουν. Ξεκινάμε τα ποτίσματα όταν τα φυτά αρχίζουν να αναπτύσσονται, μια φορά την εβδομάδα την περίοδο της άνοιξης και δυο φορές την εβδομάδα κατά την περίοδο του καλοκαιριού.
Σχετικά με τις ανάγκες της ντάλιας σε λίπανση, προσθέτουμε μία κουταλιά της σούπας πλήρους λιπάσματος σε κάθε ντάλια όταν εκπτυχθούν τα πρώτα φύλλα και επαναλαμβάνουμε κάθε μήνα μέχρι τις αρχές της ανθοφορίας της.
4. Πώς αποθηκεύουμε τους κονδύλους της ντάλιας και πώς δημιουργούμε καινούρια φυτά;
Για να διατηρήσουμε τις ντάλιες και να τις φυτέψουμε και την επόμενη χρονιά, όταν ξεραθεί το υπέργειο μέρος τους, στα τέλη φθινοπώρου, απομακρύνουμε τις κονδυλώδεις ρίζες, τις καθαρίζουμε από το χώμα και τις φυλάμε σε ξηρό και σκοτεινό μέρος που δεν έχει υγρασία.
Αν θέλουμε να δημιουργήσουμε περισσότερα καινούρια φυτά ντάλιας, ο πολλαπλασιασμός της ντάλιας γίνεται με διαχωρισμό των κονδυλωδών ριζών της. Κατά το διαχωρισμό των κονδύλων της ντάλιας που γίνεται με τα χέρια, εξασφαλίζουμε ότι κάθε κομμάτι της ντάλιας περιλαμβάνει και τη βάση του παλαιού στελέχους, όπου βρίσκονται οι οφθαλμοί που θα δώσουν τους νέους βλαστούς.
5. Πώς αντιμετωπίζουμε τις ασθένειες και τα έντομα που προσβάλλουν τις ντάλιες;
Οι ντάλιες προσβάλλονται κάθε καλοκαίρι από διάφορες μυκητολογικές ασθενειες, όπως το ωίδιο που δημιουργεί άσπρισμα στα φύλλα της ντάλιας, καθώς και τη σκωρίαση που προκαλεί χαρακτηριστικές σκουρόχρωμες κηλίδες στα φύλλα. Για να αντιμετωπίσουμε το ωίδιο και τη σκωρίαση, ψεκάζουμε το φύλλωμα της ντάλιας με βρέξιμο θειάφι κάθε 2 βδομάδες, ενώ παράλληλα προσέχουμε να μη βρέχουμε το φύλλωμα τους κατά το πότισμα, καθώς με αυτό τον τρόπο ευνοείται η ανάπτυξη των ασθενειών.
Επίσης, για την αντιμετώπιση της μελίγκρας και του τετράνυχου που προσβάλλουν τις ντάλιες, ψεκάζουμε με θερινό πολτό. Εναλλακτικά, μπορούμε να ψεκάσουμε με αυτοσχέδιες συνταγές που φτιάχνουμε για την προστασία των φυτών με σπιτικά υλικά.
Τέλος, για την αντιμετώπιση των σαλιγκαριών και των γυμνοσάλιαγκων, που αποτελούν σοβαρό εχθρό για τις ντάλιες τις βροχερές μέρες της άνοιξης, ρίχνουμε στάχτη γύρω τους ή τοποθετούμε παγίδες με κεσεδάκια μπύρας ή λίπασμα φωσφορικού σιδήρου.
6. Κι ένα μυστικό για τη φροντίδα της ντάλιας
Για να έχουν καλύτερη ανάπτυξη και ανθοφορία οι ντάλιες, αφαιρούμε τα ζιζάνια (αγριόχορτα) γύρω τους, καθώς και τα κατώτερα φύλλα τους όταν έχει μεγαλώσει το φυτό, για να εξασφαλίσουμε καλύτερο αερισμό και για να μην προσβάλλονται εύκολα από ασθένειες.