Το Τραμ Πατρών ήταν σύστημα αστικής συγκοινωνίας σταθερής τροχιάς που λειτούργησε στην Πάτρα από τις 5 Απριλίου 1902 έως το 1917.
Το τροχιοδομικό δίκτυο της Πάτρας ήταν εξ αρχής ηλεκτροκίνητο, το πρώτο στην Ελλάδα (τα υπόλοιπα ως τότε ήταν ιππήλατα ή ατμήλατα), και γι’ αυτό τον σκοπό είχε κατασκευαστεί εργοστάσιο παραγωγής ρεύματος κοντά στη συνοικία Ιτιές, νότια και έξω από την πόλη.
Είχε δύο διαδρομές:
α) η πρώτη, της Κάτω Πόλης, ξεκινούσε απο την συνοικία του Αγίου Διονυσίου, ακολουθούσε κατα μήκος την οδό Αγίου Ανδρέου και τερμάτιζε στις Ιτιές. Το μήκος της ήταν 5,3 χλμ.
β) η δεύτερη διαδρομή, της Άνω Πόλης, ξεκινούσε και αυτή από την συνοικία του Αγίου Διονυσίου, ακολουθούσε την οδό Αγίου Ανδρέου και έστριβε στην οδό Δ. Γούναρη, ακολούθως στην οδό Αγίου Γεωργίου και Π.Π. Γερμανού και τερμάτιζε στην πλατεία Ταμπαχάνων. Το μήκος της ήταν 1,7 χλμ.
Υπήρχαν δύο είδη αμαξών: αυτοκινούμενες και ρυμουλκούμενες. Το πλάτος τους ήταν 2 μ. και το μήκος τους 6 μ. Η τροφοδοσία συνεχούς ρεύματος γινόταν με εναέριο χάλκινο καλώδιο, το οποίο βρισκόταν σε ύψος 6 μέτρων πάνω από τις σιδηροτροχιές.
Ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1900 και ολοκληρώθηκε πλήρως το 1902 με τα εγκαίνια του δικτύου πραγματοποιούνται στις 7 Απριλίου 1902 στο εργοστάσιο ρεύματος της εταιρείας με την παρουσία όλων των τοπικών αρχόντων και των πρόξενων ξένων χωρών.
Από την έναρξη της λειτουργίας του τραμ σημειώθηκαν πολλά ατυχήματα. Πάρα πολλά από αυτά ήταν θανατηφόρα, καθώς πολλοί πολίτες πηδούσαν στις άμαξες ενώ αυτές κινούνταν. Πολλά ατυχήματα γίνονταν και με κάρα τα οποία έμπαιναν στην πορεία του τραμ.
Η εκμετάλλευση του τροχιοδρόμου διακόπηκε το 1917 για άγνωστους λόγους. Εικάζεται ότι οφείλεται στην αδυναμία του δικτύου ηλεκτροδότησης της περιοχής να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες σε ηλεκτρικό ρεύμα.
Πηγή: Εμπρός, 8/4/1902.
Προσπάθεια επαναλειτουργίας
Σήμερα υπάρχουν σχέδια επανεγκατάστασης τροχιοδρομικού δικτύου στην πόλη της Πάτρας. Στις 6 Φεβρουαρίου 2018 εξαγγέλθηκε από τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Μεταφορών σύνδεση με tram-train της νέας υπογειοποιημένης σιδηροδρομικής γραμμής που θα κατασκευαστεί στην Πάτρα με τις δυτικές συνοικίες της πόλης με 2 γραμμές.
Στον λαϊκό πολιτισμό
Για το τραμ της Πάτρας συνήθιζαν εκείνη την εποχή να τραγουδούν, τόσο στο κέντρο της Πάτρας όσο και στην εξοχική τότε περιοχή των Ιτεών, το εξής:
Με το τραμ-τραμ ανεβαίνω
Με το τραμ-τραμ κατεβαίνω
Δεκαπέντε (λεπτά) μες τη χώρα,
είκοσι πέντε στις Ετιές
Νέοι πάνε και έρχονται
με κοπέλες μορφονιές