Ο Mark Twain έγραψε κάποτε: “Ο καθένας λέει ψέματα, κάθε μέρα, κάθε ώρα, ξύπνιος, όταν κοιμάται, στα όνειρά του, στη χαρά του, στο πένθος του”. Από τους πολιτικούς (δεν είχα ποτέ σεξουαλικές σχέσεις με αυτή τη γυναίκα) στους συγγραφείς (Εισβολείς από τον Άρη προσγειώθηκαν στο Νιου Τζέρσι) το ψέμα βρίσκεται παντού γύρω μας.
Ας δούμε στην συνέχεια 10 ψεύτες και 10 ψέματα που έμειναν στην ιστορία:
1. James Frey
Μετά την αυτοβιογραφία του το “A Million Little Pieces” το οποίο έγινε μπεστ σέλερ, χάρη στην Oprah Winfrey, η οποία το επέλεξε για το book club της, διαπιστώθηκε ότι σημαντικά τμήματα του βιβλίου ήταν κατασκευασμένα.
Μετά από έντονη διαμάχη, ο Frey εμφανίστηκε στην εκπομπή της Oprah Winfrey , στις 26 Ιανουαρίου του 2006 και υποστήριξε ότι οι “δαίμονες” που τον είχαν οδηγήσει σε κατάχρηση αλκοόλ και στα ναρκωτικά ήταν οι ίδιες που τον οδήγησαν να εφεύρει γεγονότα για την αυτοβιογραφία του . Η Oprah του είπε: «Έχω την αίσθηση ότι προδώσατε τα εκατομμύρια των αναγνωστών σας.”
2. Stephen Glass
Από το 1995 και για τρία περίπου χρόνια, στον χώρο της αμερικανικής έντυπης δημοσιογραφίας επικρατούσε το όνομα του παιδιού-θαύματος, Stephen Glass. Ο εικοσάχρονος αρθρογράφος κατάφερνε να παρουσιάζει σε κοινό και εκδότες κείμενα καλογραμμένα αλλά κυρίως αξιοζήλευτης πρωτοτυπίας.
Συνεργασίες όπως εκείνες με το Rolling Stone, το Harper’s και το George, έντυπα-κολοσσούς της αμερικανικής αγοράς, έμοιαζαν ελάσσονος σημασίας μπροστά στο γεγονός ότι σε τόσο νεαρή ηλικία διατηρούσε σταθερή στήλη στο The New Republic, το μοναδικό περιοδικό που διάβαζε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ πετώντας με το Air Force One. Οι μεγαλοεκδότες περιτριγύριζαν αδιάκοπα τον περιζήτητο αρθρογράφο, μέχρι τη στιγμή που η αλήθεια φανερώθηκε. Η περιέργεια ανταγωνιστικού περιοδικού και οι αμφιβολίες του αρχισυντάκτη του, οδήγησαν σε μία αλυσίδα αποκαλύψεων, ξεσκεπάζοντας το σκοτεινό μυστικό του Glass: σε ένα σύστημα απόλυτα ταγμένο στην ακρίβεια και την εγκυρότητα, είχε καταφέρει να επιβληθεί με έναν απίστευτο αριθμό εντελώς επινοημένων άρθρων. Η πτώση δεν θα μπορούσε παρά να είναι το ίδιο ακαριαία με την άνοδο, σε ένα χώρο που δύσκολα συγχωρεί.
3. Jayson Blair
Ο Jayson Blair ήταν ένα ανερχόμενο αστέρι στους Τάιμς της Νέας Υόρκης, μέχρι το 2003, όταν ανακαλύφθηκε ότι συστηματικά έκλεβε τις ιδέες και τα άρθρα συναδέλφων του, ενώ παράλληλα κατασκεύαζε αρκετές από τις «πληροφορίες» που παρουσίαζε. Ο Blair απολύθηκε, ενώ μαζί του «έφυγαν» και δύο από τους μάνατζερ που τον είχαν υποστηρίξει κατά την πορεία του μέσα στην εφημερίδα.
4. Janet Cooke
Η Τζάνετ Κουκ, δημοσιογράφος της Ουάσιγκτον Ποστ, κέρδισε το 1981 το βραβείο Πούλιτζερ για το καλύτερο ρεπορτάζ, για την καταγραφή της ιστορίας ενός οκτάχρονου ηρωινομανούς, του Τζίμμυ, τρίτη γενιά ηρωινομανών ο οποίος ονειρευόταν να γίνει έμπορος ναρκωτικών όταν μεγαλώσει.
Με τη δημοσίευση του ρεπορτάζ, όλοι οι κάτοικοι της πόλης άρχισαν να την πιέζουν για να αποκαλύψει όλα τα στοιχεία του άτυχου παιδιού. Η Κουκ το αρνήθηκε υποστηρίζοντας ότι κινδύνευε από εμπόρους ναρκωτικών.
Η Τζάνετ Κουκ κέρδισε το Πούλιτζερ με την αποκλειστικότητα της ώσπου έγινε η αποκάλυψη.. Παραιτήθηκε από την Ποστ, ενώ η Ποστ επέστρεψε το Πούλιτζερ, απολογούμενη. Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, η δημοσιογράφος έδωσε τη δική της εκδοχή, μιλώντας για πρώτη φορά από το ’81, στο περιοδικό GQ. Απέδωσε το παράπτωμά της στην πίεση του εργασιακού περιβάλλοντος.
5. Jack Kelley
Ο αστέρας του δικτύου «USA Today» απολύθηκε το 2004 όταν ανακαλύφθηκε ότι επί χρόνια κατασκεύαζε ιστορίες, πληροφορίες και ειδήσεις.
Ωστόσο, αργότερα αποκαλύφθηκε ότι το δίκτυο γνώριζε τις πρακτικές του Jack Kelley αλλά απέφυγε να λάβει αποφάσεις, λόγω της δημοτικότητας του δημοσιογράφου.
6. Bill Clinton
Ο 42ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών είπε ψέματα ενόρκως για τις σχέσεις του με τη Μόνικα Λεβίνσκι και στη συνέχεια το 1998, έγινε ο δεύτερος πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ (ο πρώτος ήταν ο Andrew Johnson) που κατηγορήθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων.
7. Βαρόνος Μινχάουζεν
Πρωταγωνιστής του πασίγνωστου βιβλίου του Ροδόλφου Ράσπε, του 1785. Αφότου επέστρεψε από το Ρωσοτουρκικό Πόλεμο (1768-1774), άρχισε να διηγείται φανταστικά κατορθώματα.Ο ήρωας αυτών των ιστοριών ήταν υπαρκτό πρόσωπο -ο βαρόνος Κάρολος Φρειδερίκος Ιερώνυμος φον Μινχάουζεν, ένας άνθρωπος που το ταλέντο του στην αφήγηση φανταστικών περιπετειών ήταν ευρύτατα γνωστό.
8. Όρσον Γουέλς
Στα δύο του χρόνια ήξερε να διαβάζει, στα τρία του έπαιζε πιάνο και στα έξι του σκηνοθετούσε Σαίξπηρ. Λίγα χρόνια αργότερα, θα ξεκινήσει την καριέρα του παίζοντας στο θέατρο, διασκευάζοντας Σαίξπηρ και σκηνοθετώντας πρωτοποριακές θεατρικές παραστάσεις. Θα γίνει από τους πρώτους ολοκληρωμένους κινηματογραφικούς δημιουργούς, όντας ο ίδιος σεναριογράφος, σκηνοθέτης και ηθοποιός των ταινιών του.
Το 1938, διέκοψε την κανονική μετάδοση του προγράμματος του ραδιοφωνικού σταθμού στον οποίο εργαζόταν για να μεταδώσει την τρομερή είδηση: Εισβολείς από τον Άρη είχαν προσγειωθεί στο Νιου Τζέρσι στις Ηνωμένες πολιτείες.
Το αποτέλεσμα της αθώας φάρσας ήταν ένας πρωτοφανής πανικός σε όλη την ανατολική ακτή της χώρας.
9. Mily Vanilly
Τον Ιούλιο του 1989 ο Φαμπ Μορβαν και ο Ρομπ Πιλάτους, τα δύο μέλη του συγκροτήματος Μίλι Βανίλι βρίσκονταν επί σκηνής, μπροστά στις κάμερες του MTV, και ερμήνευαν την επιτυχία τους-ύμνο της pop-funk μουσικής του ’80, “Girl You Know It’s True”. Κι ενώ όλα πήγαιναν καλά, ξαφνικά τα λόγια του ρεφρέν άρχισαν να επαναλαμβάνονται σαν να….κόλλησε η κασέτα!
Τα δύο μέλη του συγκροτήματος έμειναν να κοιτούν με τρόμο το κοινό, ανοιγοκλείνοντας τα χείλια τους και επαναλαμβάνοντας ξανά και ξανά το στίχο ” Girl You Know It’s…”, σαν ψάρια έξω από το νερό. Η στιγμή πέρασε στην ιστορία της ποπ μουσικής ως ένα από τα πιο κλασσικά παραδείγματα απάτης. Το συγκρότημα των Μίλι Βανίλι αποτελούσαν στην ουσία 4 άτομα. Οι Φαμπ Μορβαν και Ρομπ Πιλάτους ήταν η «βιτρίνα» του γκρουπ, καθώς αυτοί που στην πραγματικότητα τραγουδούσαν ήταν οι Μπραντ Χαουελ και Τσαρλς Σο.
Οι δύο πρώτοι είχαν την εμφάνιση και την κίνηση, αλλά οι άλλοι δύο είχαν τη φωνή… Και η αλήθεια είναι πως μέχρι εκείνη την «αποφράδα» ημέρα του Ιουλίου η συνταγή δούλευε περίφημα, καθώς το συγκρότημα ανέβηκε 3 φορές στη σειρά στην κορυφή των Αμερικάνικων charts με τα τραγούδια «Baby Don’t Forget My Number», «Girl I’m Gonna Miss» και «You Blame It on the Rain».
10. Victor Lustig
Ο Victor Lustig, το 1925, είχε διάβασε ένα άρθρο σε Γαλλική εφημερίδα για τα προβλήματα της δημοτικής αρχής με τα έξοδα συντήρησης του πύργου. Τότε του ήρθε η ιδέα για να «πιάσει τη καλή». Υπογράφοντας ως κρατικός λειτουργός, έστειλε γράμμα σε 6 μάντρες, ενημερώνοντας ότι ο πύργος ήταν προς πώληση για παλιοσίδερα σε όποιον θα έκανε την καλύτερη προσφορά. Αν τα κατάφερε; Σε λίγες μόλις μέρες ο Lustig ταξίδευε για Βιέννη με μια βαλίτσα γεμάτη λεφτά.