Του Χρυσόστομου Τσιρίδη
Παράλληλα με τα σημειώματά μου για την ΟΜΙΛΟΥΜΕΝΗ Ελληνική μας γλώσσα, καιρός για παραδείγματα…. επί συγκεκριμένων.
.
Μπορεί η έμπνευση και εν μέρει το… μεγαλειώδες των συγκεκριμένων αυτοκινήτων να προέρχεται από τους “κίονες” και τα “αετώματα” του Παρθενώνα, αλλά η… “μάσκα” ανήκει σε μια….. “κάμπριο” “Ρολς Ρόις” “αντίκα”.
.
Έτσι είναι η γλώσσα. Επικοινωνούμε. Και προχωράμε….! Χωρίς μονόχνωτα παραληρήματα και παρωχημένες ετυμολογίσεις. Και προπάντων με αυτοπεποίθηση για την ομιλούμενη γλώσσα μας.
.
Κουΐζ: Ξέρετε τί θα σήμαινε…. ετυμολογικώς (!) η φράση “το αυτοκίνητό μου είναι…. αργό”;
.
Για το σημερινό άρθρο μου διάλεξα σκόπιμα το αυτοκίνητο, το οποίο από “τεχνολογικό προϊόν”, έγινε το πιο σημαντικό “κομμάτι” της ζωής και της οντότητας του “σημερινού” ανθρώπου.
.
Ένα “καθαρό” παράδειγμα, όπου Ελληνικές και ξένες λέξεις συνυπάρχουν με απόλυτη φυσικότητα (λ.χ φίλτρο… λαδιού).
.
Πόσες Ελληνικές και πόσες ξένες λέξεις (έστω και ως λατινοποιημένα αντιδάνεια) “μεταφέρει” το αυτοκίνητό μας;
.
Τζιπ (ξ)- τζιποειδές( ελληνο-αγγλικό… σύνθετο: είδος- τζιπ)
πολυμορφικό (ε)
λιμουζίνα(ξ)
στέισον βάγκον(ξ)
σπορ(ξ)
μάσκα (ξ)
μάρκα(ξ) / μοντέλο(ξ)
παρπρμπριζ(ξ)
πορτμπακάζ(ξ)
αμπραγιαζ (ξ) και συμπλέκτης (ε)
γκάζι(ξ)
φρένο(ε)
σαλόνι(ξ)
καθίσματα (ε)
ψυγείο(ε)
υαλοκαθαριστήρας(ε)
στοπ(ξ)
φλας (ξ)
βενζίνη (ξ) / πετρέλαιο – αέριο (ε)
φίλτρο (ξ)
ή συνδυασμό ξένης λέξης και ελληνικής: Φίλτρο…. λαδιού, αέρα
τζι πι ες(ξ)
ρόδα- τροχός(ε)
φερμουΐτ (ξ)
τιμόνι (ξ)
σασμάν(ξ)
σέρβις(ξ) και “έλεγχος”(ε). ΑΛΛΑ λέμε “το πήγα για έλεγχο” / “έκανα σέρβις”.
σωφέρ (ξ) / οδηγός(ε)
ίππος- ιπποδύναμη(ε)
φισούνα (ξ)
καταλύτης / εξάτμιση(ε)
κοντέρ (ξ) κλπ
(Βεβαίως υπάρχουν κι άλλες λέξεις. Έγραψα όσες θυμήθηκα)
.
Αυτά, με το αμάξι / όχημα / αυτοκίνητο….. εν στάσει.
.
Πάντως η “εικόνα” αλλάζει ΥΠέΡ των Ελληνικών λέξεων φράσεων με το
αμάξι…. εν κινήσει: προσπέραση, υπέρβαση, διπλή γραμμή, απότομο φρενάρισμα,
προτεραιότητα…… κλπ. Και αυτό δείχνει κάτι πολύ σημαντικό:
.
Η ΣΩΣΤΑ διδασκόμενη Ελληνική γλώσσα (λ.χ “πάρκιγκ”, αλλά “παρκάρω” ΚΑΙ “σταθμεύω”), χωρίς ετυμολογικά κολλήματα και
αρχαιόπληκτα παρωχημένα γραμματικο-συντακτικά, πάντα επίκαιρα επικοινωνιακή,
δεν έχει να φοβάται τίποτα, στην ομιλούμενη μορφή της.
.
Δανείσαμε χιλιάδες Ελληνικές λέξεις, αλλά και δανειστήκαμε… ουκ ολίγες ξένες.
.
Δεν χρειάζεται να προφητεύουμε λιμούς σεισμούς και την φοβική μιζέρια μας.
.
Η γλώσσα βρίσκει πάντα τον Ελληνικό….. δρόμο της. Επειδή εκεί,
.
Υ.Γ Στο youtube (Xrisostomos Tsiridis / μόλις χθεσινός λογαριασμός) “Ιθάκες… τί σημαίνουν”.
