ΒΙΝΤΕΟ: Ο άγνωστος Κηφισός: Οι πηγές της ζωής και του θανάτου

https://www.youtube.com/watch?v=YjNRTJZ1y3A
Όλοι γνωρίζουμε τον Κηφισό που διατρέχει το Λεκανοπέδιο της Αττικής, λίγοι όμως γνωρίζουν ότι υπάρχει ένας άλλος Κηφισός ποταμός, ο Βοιωτικός Κηφισόα, διπλάσιος σε μήκος (60χλμ.!) που τον λάτρευαν ως Θεό. Ένας «Θεός» με δύο πρόσωπα: Από τη μία, με τις πλούσιες πηγές του που βλέπετε στο βίντεο ότι τρέχουν ακόμα ακατάπαυστα εδώ και χιλιάδες χρόνια, άρδευε τα χωράφια από την αρχαιότητα προσφέρονται την απαραίτητη τροφή στους κατοίκους όλης της Βοιωτίας. Από την άλλη, τα νερά του χύνονταν στην λίμνη Κωπαΐδα, (σήμερα αποξηραμένη), η οποία αποτελούσε πηγή πολλών ασθενειών και κυρίως ελονοσίας λόγω των βαλτωδών νερών της και της μεγάλης έκτασής της. Το 1861, Ο διπλωμάτης Henri Belle, στο πέρασμα του, γράφει για την Κωπαΐδα «…Ο πυρετός αποδεκατίζει τον πληθυσμό. Στα τέσσερα παιδιά τα τρία πεθαίνουν από την ελονοσία. Οι πιο ωραίες επαρχίες του βασιλείου έχουν γίνει έτσι ακατοίκητες, από το μόλυσμα που ξεπήδησε από τις άγονες και τις πλημμυρισμένες ελώδεις εκτάσεις…». Και συνεχίζει ως εξής «μη ζητάτε να βρείτε σχολειά, στοιχειώδη παιδεία, θέληση για μάθηση. Η κατά καιρούς ελονοσία, πριν ακόμα σκοτώσει το κορμί, έχει σβήσει την ψυχή και η αναιμία του εγκέφαλου είναι η θλιβερή μοίρα αυτών που υποφέρουν από ελονοσία». Μας δίνει, επίσης, μια σημαντική πληροφορία για την πλημμυρά του 1848, όποτε τα νερά σε μια νύχτα ανέβηκαν πάνω από δέκα μετρά, ξεχείλισαν από την κοίτη του Κηφισού και της Ερκύνας και κύλησαν πέντε χιλιόμετρα μακρύτερα ως τα πρώτα σπίτια της Λιβαδειάς. Πριν την αποξήρανση οι κάτοικοι γύρω από τη λίμνη ζούσαν σχεδόν πρωτόγονα. Καλλιεργούσαν τις λίγες εκτάσεις που υπήρχαν στις όχθες της λίμνης, αλλά η παραγωγή καταστρεφόταν πολλές χρονιές από τις πλημμύρες. Ακόμη ψάρευαν, κυνηγούσαν ή έβοσκαν γιδοπρόβατα, βόδια και γουρούνια. Το νερό από τις πηγές που βλέπετε στο βίντεο εξετράπη με υπόγειες σήραγγες και η Κωπαϊδα αποξηράνθηκε. Με την αποξήρανση δόθηκαν μεγάλες εκτάσεις για εκχέρσωση και καλλιέργεια, πράγμα που άλλαξε και βελτίωσε τη ζωή του τόπου ριζικά.