Ιουνιανά -Ο άγνωστος εμφύλιος

Ιουνιανά ονομάζονται οι βίαιες συγκρούσεις που ξέσπασαν το 1863 στην Ελλάδα μεταξύ «Ορεινών» και «Πεδινών» και που κατέληξαν στον τραγικό απολογισμό των 200 περίπου νεκρών.

Οι δύο παρατάξεις, «Ορεινών» και «Πεδινών», δημιουργήθηκαν μετά την εκδίωξη του Όθωνα. Οι Πεδινοί αποτελούνταν από οπαδούς του Αγγλικού κόμματος με επικεφαλής τον Δημήτριο Βούλγαρη, ενώ οι Ορεινοί από οπαδούς του Γαλλικού και του Ρωσικού με επικεφαλής τον Κωνσταντίνο Κανάρη. Και οι δύο παρατάξεις προσπάθησαν να ασκήσουν απόλυτη εξουσία, με αποτέλεσμα σύντομα να συγκρουστούν. Οι αναταραχές αρχικά αποφεύχθησαν χάρις τον διορισμό του δικαστικού Ζηνοβίου Βάλβη στην πρωθυπουργία (Κυβέρνηση Ζηνοβίου Βάλβη 1863).
Στις 29 Απριλίου σχηματίστηκε κυβέρνηση υπό τον Μπενιζέλο Ρούφο, οπαδό των Ορεινών, η Κυβέρνηση Μπενιζέλου Ρούφου 1863. Τον Ιούνιο ο Μπενιζέλος Ρούφος αντικατέστησε δύο επιφανή στελέχη των πεδινών, τον υπουργό στρατιωτικών Μπότσαρη και τον υπουργό ναυτικών Μπουντούρη, με τους ορεινούς Κορωναίο και Μιλτιάδη Κανάρη αντίστοιχα.
Η πράξη αυτή εξόργισε την ηγεσία των πεδινών και στις 16 Ιουνίου με τη συνεργασία του λήσταρχου Κυριάκου και του 6ου τάγματος πεζικού επιτέθηκαν σε ομάδα χωροφυλακής, η οποία κυνηγούσε τον Κυριάκο, και τελούσε υπό την αρχηγία του υπουργού στρατιωτικών και αρχηγού της εθνοφρουράς Κορωναίου. Ο Κορωναίος κατάφερε και συνέλαβε τον αρχηγό του 6ου τάγματος Λεοτσάκο, αλλά γρήγορα αναγκάστηκε να τον ανταλλάξει με τους υπουργούς Αλέξανδρο Κουμουνδούρο και Δημήτριο Καλλιφρονά, οι οποίοι είχαν συλληφθεί από τους πεδινούς.
Την επομένη των γεγονότων, δηλαδή στις 19 Ιουνίου, η κυβέρνηση Μπενιζέλου Ρούφου υπέβαλλε την παραίτησή της.
Εν τω μεταξύ ο αντισυνταγματάρχης Δημήτριος Παπαδιαμαντόπουλος, διοικητής του πυροβολικού, στασίασε και προσχώρησε στις δυνάμεις των πεδινών, ενώ παράλληλα οι βόρειοι κατέλαβαν καίρια σημεία στην πόλη όπως τα ανάκτορα, τους στρατώνες κ.ά. Η απόπειρα του Παπαδιαμαντόπουλου να καταλάβει τα ανάκτορα στέφθηκε από αποτυχία, αλλά είχε ως αποτέλεσμα εκτός από τον θάνατο 80 ατόμων, την δολοφονία του Αριστείδη Κανάρη, γιου του Κωνσταντίνου Κανάρη.
Την ίδια μέρα, ο Διομήδης Κυριακός, νέος πρωθυπουργός, προσπάθησε να συνάψει ανακωχή μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών χωρίς όμως αποτέλεσμα. Την επόμενη μέρα συγκρούσεις ξέσπασαν και στην Εθνική Τράπεζα, η οποία ήταν υπό την κατοχή των πεδινών, στην Πλάκα και γενικά σε όλη την πόλη. Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων σημειώθηκαν κλοπές καθώς και αναίτιες δολοφονίες.
Τελικά οι συγκρούσεις σταμάτησαν με την παρέμβαση των πρεσβευτών των τριών μεγάλων δυνάμεων, οι οποίοι με τελεσίγραφό τους απαίτησαν 48ωρη εκεχειρία. Λίγο αργότερα ο Μίχος και ο Παπαδιαμαντόπουλος από τους Πεδινούς και ο Κορωναίος και ο Βαλτινός από τους Ορεινούς υπέγραψαν συμφωνία τερματισμού των εχθροπραξιών.
Την ίδια μέρα η εθνοσυνέλευση αποφάσισε την απομάκρυνση του στρατού στη Λακωνία, την κατάργηση της χωροφυλακής, της ενοφυλακής και της αστυνομίας και τον διορισμό νέας κυβέρνησης υπό τον Μπενιζέλο Ρούφο, η οποία έμεινε στην ιστορία ως κυβέρνηση του Οροπεδίου.
wikipedia