Κλιματική αλλαγή και διενέξεις ευνοούν την πείνα

Ο Παγκόσμιος Δείκτης Πείνας 2019 αποτελεί άλλη μια απόδειξη ότι η κλιματική αλλαγή και οι ένοπλες συγκρούσεις αποτελούν τη βασική αιτία για την αύξηση της πείνας παγκοσμίως. Σήμερα 822 εκ. άνθρωποι στον κόσμο πεινούν.

Πρώτα η καλή είδηση. Η ανθρωπότητα έχει τη γνώση και τις τεχνικές και οικονομικές δυνατότητες να εξαλείψει την παγκόσμια πείνα. Το επιβεβαιώνει ο Φρέιζερ Πάτερσον, υπεύθυνος για τον Παγκόσμιο Δείκτη Πείνας (ΠΔΠ) μιλώντας στη DW. «Από το 2000 καταγράφηκε σταδιακή επιτυχία σε παγκόσμιο επίπεδο για τη μείωση της πείνας, Παρατηρούμε προόδους σχεδόν σε όλες τις χώρες και σε όλες τις περιοχές της γης» επισημαίνει. Το 2006 μάλιστα δεν υπήρχε καμιά χώρα με τόσο σοβαρά προβλήματα πείνας, που να σημειώνεται με κόκκινο στον παγκόσμιο χάρτη.
Ο ανθρώπινος παράγοντας
Όμως από το 2017 η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία βρίσκεται σε «κόκκινο» συναγερμό. Η επισιτιστική κατάσταση του πληθυσμού είναι καταστροφική. Ένα στα 7 παιδιά δεν συμπληρώνει τα 5 του χρόνια. Και όσα ξεπερνούν το ηλικιακό φράγμα είναι μικρόσωμα και δεν μπορούν να αναπτυχθούν σωστά. Η ίδια κατάσταση επικρατεί και σε άλλες 4 χώρες, στο Τσαντ, τη Μαδαγασκάρη, την Υεμένη και τη Ζάμπια. Σε άλλες 43 από 117 χώρες που αξιολογήθηκαν η κατάσταση θεωρείται σοβαρή.
«Για την αύξηση της πείνας τα τελευταία 3 χρόνια, δύο παράγοντες παίζουν καθοριστικό ρόλο: ο ένας είναι οι επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή και ο άλλος η αύξηση των ένοπλων διενέξεων» τονίζει ο Φρέιζερ Πάτερσον. «Ο Παγκόσμιος Δείκτης Πείνας δείχνει ότι λόγω του ανθρώπινου παράγοντα γίνεται όλο και πιο δύσκολο να σιτιστούν οι άνθρωποι με τρόπο βιώσιμο και κατάλληλο».
Με λίγα λόγια η κλιματική αλλαγή επιδρά αρνητικά στη διατροφική ασφάλεια. Όχι μόνο στη γεωργία αλλά και σε όλες τις πτυχές του διατροφικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων της διάθεσης, της πρόσβασης και της ποιότητας των τροφών αλλά και της σταθερότητας στην παραγωγή της.
«Aπαρτχάιντ του κλίματος»
Ο Φίλιπ Άλστον, που συντάσσει εκθέσεις για τα ΗΕ σε θέματα ακραίας φτώχειας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το αποκαλεί «απαρτχάιντ του κλίματος». «Διακινδυνεύουμε μια κατάσταση απαρτχάιντ του κλίματος, στην οποία οι πλούσιοι μπορούν να διαφεύγουν από την υπερθέρμανση, την πείνα και τις διενέξεις, ενώ ο υπόλοιπος πληθυσμός είναι αναγκασμένος να υφίσταται τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής» λέει χαρακτηριστικά. Ο Φίλιπ Μίμκες από το Διεθνές Δίκτυο για το Δικαίωμα στην Τροφή (FIAN) υποστηρίζει από την πλευρά του ότι η πείνα δεν είναι ένα ανθρώπινο πεπρωμένο, αλλά έχει συγκεκριμένες δομικές αιτίες.
Το παράδειγμα της Νότιας Αφρικής είναι χαρακτηριστικό. Αν και η παραγωγή έχει αυξηθεί, παρατηρείται αύξηση και στο ποσοστό όσων υποφέρουν από την πείνα. Διότι η παραγωγή δεν προορίζεται για τον πληθυσμό, αλλά για εξαγωγές ή για εξασφάλιση ενέργειας. Άρα η προτροπή δυτικών χωρών για περισσότερη παραγωγή δεν λύνει το πρόβλημα. «Η φτώχεια είναι και παραμένει η βασική αιτία για την πείνα στον κόσμο» λέει και ο Φρέιζεν Πάτερσον. «Συχνά οι άνθρωποι πεινούν, όχι γιατί δεν βρίσκουν τροφή. Τροφή υπάρχει, αλλά είναι πολύ ακριβή».
Χέλε Γιέπεζεν/dw
Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου
dw