Χαμηλός παραμένει ο κίνδυνος εισαγωγής του νέου κοροναϊού στη χώρα μας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να γνωρίζουμε τα μέτρα προστασίας από αυτόν.
Ο νέος κοροναϊός προσβάλλει ολοένα περισσότερους ανθρώπους στην ηπειρωτική Κίνα, ενώ αυξάνονται αργά αλλά σταθερά τα κρούσματά του και σε άλλες χώρες του κόσμου. Επομένως, η σωστή ενημέρωση είναι το καλύτερο μέσο άμυνας εναντίον του.
Ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Αθανάσιος Τσακρής, καθηγητής Μικροβιολογίας στην Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, απαντά στα κυριότερα ερωτήματα για τον ιό και εξηγεί πως μπορούμε να προστατευθούμε.
1. Τι είναι οι κοροναϊοί;
Οι κοροναϊοί είναι μια ομάδα ιών οι οποίοι προκαλούν συνήθως ήπια ως μέτρια λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού. Τα συμπτώματα της λοίμωξης προσομοιάζουν με αυτά του κοινού κρυολογήματος: καταρροή, βήχας, πονόλαιμος, πονοκέφαλος, πυρετός.
Σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή υποκείμενα νοσήματα, οι κοροναϊοί ενδέχεται να προκαλέσουν σοβαρότερη λοίμωξη στο κατώτερο αναπνευστικό (βρογχίτιδα ή πνευμονία), νεφρική ανεπάρκεια, ακόμη και θάνατο. Οφείλουν το όνομά τους στο σχήμα τους: στο μικροσκόπιο θυμίζουν κορώνα.
2. Ποια η είναι η ταυτότητα του νέου κοροναϊού;
O νέος κοροναϊός 2019-nCoV, εντοπίστηκε στις αρχές του έτους στην κινεζική πόλη Ουχάν. Προκαλεί αναπνευστική λοίμωξη με σοβαρότητα που ποικίλλει. Το 15- 20% των προσβληθέντων εκτιμάται ότι θα χρειαστούν νοσηλεία.
Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως 2 έως 5 (αλλά και έως 14) ημέρες μετά την έκθεση στον ιό και είναι κλιμακούμενα: πονοκέφαλος, συνάχι, βήχας, πυρετός, δύσπνοια.
3. Πόσο επικίνδυνος είναι ο 2019n-CoV;
Είναι αρκετά όσα δεν γνωρίζουμε ακόμα για τον ιό 2019-nCoV, μια και η επιδημία βρίσκεται σε εξέλιξη. Είναι, όμως, πολύτιμη η εμπειρία μας από άλλους «συγγενείς» ιούς.
Το σύστημα επιτήρησης, λ.χ., που δημιουργήθηκε στην Κίνα μετά την επιδημία του SARS, ήταν εκείνο που βοήθησε στην έγκαιρη ανίχνευση της νέας επιδημίας.
Το 2002 ο SARS-CoV εξαπλώθηκε σε 27 χώρες. Μόλυνε σχεδόν 8.000 ανθρώπους και σκότωσε περισσότερους από 770.
Το 2012, εμφανίστηκε ένας άλλος κοροναϊός, ο MERS-CoV. H μεταδοτικότητή του από άνθρωπο σε άνθρωπο ήταν μικρότερη, αλλά η θνητότητά του μεγαλύτερη. Από τους 2.500 που νόσησαν κατέληξε ποσοστό περίπου 35%.
Ο νέος κοροναϊός μεταδίδεται με μεγαλύτερη ταχύτητα αλλά η θνητότητά του είναι σαφώς χαμηλότερη: δεν ξεπερνά το 4%. Στην πραγματικότητα ίσως είναι πολύ πιο χαμηλή, αφού πολλοί ασθενείς με ήπια συμπτώματα ενδεχομένως δεν απευθύνθηκαν στις υγειονομικές Αρχές και συνεπώς δεν έχουν καταμετρηθεί.
Σύμφωνα με υπολογισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο μέσος αριθμός νέων λοιμώξεων ανά μολυσμένο άτομο είναι 1,4-2,5 ασθενείς. Σημειωτέον ότι στην εποχική γρίπη κάθε ασθενής κολλάει κατά μέσο όρο 1,3 άλλα άτομα.
Η κρίσιμη διαφορά είναι βέβαια ότι σε αντίθεση με τη γρίπη, για τον 2019-nCoV δεν υπάρχει εμβόλιο κι αυτό σημαίνει ότι είναι πιο δύσκολο για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού -ηλικιωμένους ή άτομα με χρόνια νοσήματα- να προστατευθούν. Αντιστοίχως, δεν υπάρχει ανοσία για τον πληθυσμό σε παγκόσμιο επίπεδο.
4. Πώς μεταδίδεται;
Ο νέος κοροναϊός ως φαίνεται μεταδίδεται με δύο τρόπους:
– Μέσω του αέρα από άτομο που έχει προσβληθεί (σταγονίδια βήχα ή φτερνίσματος)
– Μέσω μολυσμένων επιφανειών, τις οποίες αγγίζουμε και στη συνέχεια βάζουμε τα χέρια μας στο στόμα ή στη μύτη, εισάγοντας τον ιό στον οργανισμό μας
Αντιθέτως, δεν φαίνεται να μεταδίδεται μέσω εισαγόμενων προϊόντων ή δεμάτων, αναφέρουν τα Αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως Ασθενειών (CDC). Και αυτό, διότι οι κοροναϊοί έχουν περιορισμένο χρόνο επιβίωσης στις επιφάνειες (είναι μερικές ώρες).
5. Υπάρχει θεραπεία;
Προς το παρόν δεν υπάρχει ειδική αντιϊκή θεραπεία. Η αντιμετώπιση του νέου κοροναϊού βασίζεται κυρίως στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
6. Υπάρχουν μέτρα πρόληψης της μετάδοσής του;
Τα αντισηπτικά αλκοολούχα διαλύματα εξουδετερώνουν τον νέο κοροναϊό. Είναι επίσης πολύ σημαντικά τα μέτρα ατομικής υγιεινής.
Συνιστάται καλό πλύσιμο χεριών, με σαπούνι και νερό, για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Και, φυσικά, μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, θωρακίζει σε σημαντικό βαθμό τον οργανισμό μας, κάτι που ισχύει και για την εποχική γρίπη.
7. Ποια είναι η εκτίμηση κινδύνου για την Ελλάδα;
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, καθώς και τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), ο κίνδυνος εισαγωγής του ιού στη χώρα μας κρίνεται χαμηλός.
Το Επιστημονικό δυναμικό του ΕΚΠΑ συντονίζει τις προσπάθειές του όσον αφορά τη συμβολή στην έρευνα για το συγκεκριμένο ιό, στο σχεδιασμό μέτρων πρόληψης της μετάδοσης του ιού και στην αντιμετώπισή του εάν τυχόν ο ιός φτάσει στην Ελλάδα.
Επιστήμονες του ΕΚΠΑ μετέχουν στο σχεδιασμό του Υπουργείου Υγείας για τη θωράκιση της χώρας.