«Μπακάλικες» λογικές στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό

Σε κρίσιμη καμπή η διαπραγμάτευση για την χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την περίοδο 2021-2027. Οι πλούσιες χώρες ζητούν αυξημένες αρμοδιότητες, αλλά όχι και αυξημένη χρηματοδότηση για την μελλοντική Ευρώπη.

Πώς μπορεί η Ευρώπη να κάνει περισσότερα με τα ίδια ή και λιγότερα χρήματα; Δεν μπορεί, παραδέχεται ο ευρωβουλευτής Ζίγκφριντ Μουρεσάν, αντιπρόεδρος της Επιτροπής Προϋπολογισμών του Κοινοβουλίου. «Ο κόσμος περιμένει πιο πολλά από την ΕΕ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την πολιτική ασφάλειας, την προστασία των εξωτερικών συνόρων» λέει ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle. «Να είμαστε όμως ειλικρινείς: Δεν γίνεται να κάνουμε περισσότερα με λιγότερα χρήματα, όταν μάλιστα θέλουμε να διατηρήσουμε την ίδια χρηματοδότηση της αγροτικής πολιτικής και της συνοχής. Δεν μπορείς, για παράδειγμα, να λες ότι η Ευρώπη πρέπει να κάνει πιο πολλά για την προστασία των εξωτερικών συνόρων και την ίδια στιγμή να μειώνεις τα κονδύλια για τη Frontex»
Μέχρι στιγμής οι πλούσιες χώρες θέλουν να διατηρήσουν τη χρηματοδότηση στα σημερινά ή κοντά στα σημερινά επίπεδα, δηλαδή στο 1% του ΑΕΠ. Η τελευταία διαμεσολαβητική πρόταση της φινλανδικής προεδρίας είχε προσεγγίσει το 1,1%, το Ευρωκοινοβούλιο επιμένει στο 1,3%. Την πιο αυστηρή στάση τηρεί η Αυστρία, που απειλεί με βέτο σε ό,τι υπερβαίνει το 1%. Πάμε για μετωπική μάχη Βορείων-Νοτίων; Ας ελπίζουμε πως όχι, απαντά ο Κύπριος ευρωβουλευτής Λευτέρης Χριστοφόρου. «Ελπίζω να μη διαμορφωθεί γεωγραφικά για μία ακόμη φορά» λέει ο ευρωβουλευτής του κυβερνώντος «Δημοκρατικού Συναγερμού». «Η ΕΕ πρέπει να αποδείξει ότι πάει ενωμένη, ότι δεν βλέπει ο καθένας τα μικροσυμφέροντα και το μικρομάγαζό του, αλλά βλέπει την πορεία και την προοπτική της ΕΕ».
Από χώρα συνοχής η Κύπρος αναμένεται να γίνει σύντομα καθαρός «εισφορέας» στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, δηλαδή να συνεισφέρει περισσότερα απ΄όσα εισπράττει μέσω των κοινοτικών επιδοτήσεων. Θα περάσει άραγε και εκείνη στο στρατόπεδο των «σφιχτοχέρηδων»; «Εγώ θεωρώ ότι η Κύπρος πρέπει να δει ευρύτερα το ζήτημα», τονίζει ο Λευτέρης Χριστοφόρου. «Οφείλουμε να είμαστε πρωταγωνιστές στην αύξηση των εισφορών, γιατί η Κύπρος έχει να επωφεληθεί πολλαπλώς. Είναι η Κύπρος που θέλει ευρωστρατό, άμυνα και ασφάλεια. Είναι η Κύπρος που θέλει συνοριοφύλακες, πράσινη πολιτική, πολιτική ενάντια στον καρκίνο, ευρωπαϊκά προγράμματα…».
Επιχειρηματολογία Brexit και …μετά το Brexit
Κι όμως, σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες η συζήτηση γίνεται πλέον με λογιστικούς όρους: πόσα δίνει και πόσα παίρνει ο καθένας από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, γιατί ο ένας παίρνει λιγότερα από τον διπλανό του κλπ Είναι μία λογική που θα πρέπει να εκλείψει, προειδοποιεί ο ευρωβουλευτής Ζίγκφριντ Μουρεσάν, θυμίζοντας ότι το όριο 1% ήταν μία ιδέα του Ντέιβιντ Κάμερον, όταν η Βρετανία ήταν ακόμη μέλος της ΕΕ και συναποφάσιζε για τον προϋπολογισμό. «Πριν το Brexit ακόμα και η Βρετανία συνεισέφερε δέκα δισεκατομμύρια περισσότερα απ’ όσα εισέπραττε, μιλάμε για ποσοστό 0,5% του ΑΕΠ της», λέει ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Προϋπολογισμών. «Από την άλλη πλευρά, ένα ποσοστό 4% του ΑΕΠ οφειλόταν στη συμμετοχή της στην ΕΕ και στην ενιαία αγορά. Βλέπουμε λοιπόν ότι από τη συμμετοχή στην Ευρώπη επωφελούνται όλοι, ακόμη και οι καθαροί πληρωτές».
Επιμένει για «ίδιους πόρους» το Ευρωκοινοβούλιο
Στο αισιόδοξο σενάριο οι Ευρωπαίοι ηγέτες καταλήγουν σε συμβιβασμό για ένα «ταβάνι» χρηματοδότησης στην επόμενη επταετία (το αποκαλούμενο «πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο») σε μία έκακτη σύνοδο κορυφής, που έχει ήδη συγκληθεί για τις 20 Φεβρουαρίου. Θα πρέπει όμως να συμφωνήσει και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο πρόεδρος της Ευρωβουλής Νταβίντ Σασόλι δηλώνει ότι απορρίπτεται κάθε συμβιβασμός κάτω από το 1,3%. Βέβαια παρόμοιες απειλές είχαν ακουστεί και στο παρελθόν, αλλά τελικά το Κοινοβούλιο δέχθηκε να υποχωρήσει σε λογικά πλαίσια.
Από και και πέρα, μιλώντας στους δημοσιογράφους στο Στρασβούργο, ο Νταβίντ Σασόλι επαναφέρει μία πρόταση που παραδοσιακά ενθουσιάζει τους ευρωβουλευτές, αλλά φοβίζει τις εθνικές κυβερνήσεις: την εξασφάλιση «ιδίων πόρων» για τα ευρωπαϊκά προγράμματα.«Φτάνει πια με τη μεταφορά πόρων από τους εθνικούς προϋπολογισμούς στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Θέλουμε να έχουμε δικούς μας πόρους, ώστε μόνοι μας να χρηματοδοτούμε τις όποιες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Αυτό που θέλει το Ευρωκοινοβούλιο είναι η διαπραγμάτευση για τους ίδιους πόρους να γίνει παράλληλα με εκείνη για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο».
Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο
dw