Senicide/Γεροντοκτονία: Θανάτωση των ηλικιωμένων

της Φανούλας Αργυρού*

Λόρδος Σάκς – Πήραμε λάθος δρόμο…
Ομολογώ δεν είχα ξανακούσει αυτή τη λέξη. Την διάβασα στο άρθρο του Σκωτζέζου ιστορικού Niall Ferguson στους «Κυριακάτικους Τάιμς» του Λονδίνου 22 Μαρτίου 2020 με αναδημοσίευση στις 23 Μαρτίου 2020 στο www.theglobeandmail.com.

Ο ιστορικός εξηγεί ότι σε αντίθεση με την «Γενοκτονία (Genocide)» που σημαίνει τη μαζική εξόντωση ανθρώπων που χάρη στον Πολωνο-Εβραίο πρόσφυγα από το Ναζισμό Raphael Lemkin αναγνωρίστηκε από τα Ηνωμένα ΄Εθνη με την ομόφωνη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης το 1946 που καταδίκασε την Γενοκτονία, το Senicide όχι. Μόνο δύο βιβλία γράφτηκαν όλα και όλα για αυτό. Η λέξη Senicide, σημαίνει τη σκόπιμη δολοφονία των ηλικιωμένων και παρόλο που προϋπήρξε (της Γενοκτονίας) είναι λιγότερο γνωστή, έγραψε. “Senicide, the deliberate murder of the elderly, though of older provenance is less well known.” Κα παραθέτει ο ιστορικός διάφορα ιστορικά παραδείγματα.
Το άρθρο του « Κάποιοι ηγέτες δεν έμαθαν από το Sars – και θα το πληρώσουν οι ηλικιωμένοι», τόνισε: «Δεν είναι μόνο η ανευθυνότητα του Donald Trump που ζημίωσε. Υπήρξαν και άλλες αποτυχίες από εκείνες ακριβώς τις οργανώσεις που υποτίθεται προετοιμάζουν τις χώρες για τέτοιους κινδύνους. Στις ΗΠΑ υπήρξε σκανδαλώδης ανεπάρκεια εξετάσεων (testing kits). Στο Ηνωμένο Βασίλειο η πολιτική αρχικά βασίστηκε στο ότι θα ήταν καλύτερα αν στόχευαν σε μια γρήγορη ‘αγέλη ανοσίας’ μέχρι που επιδημιολόγοι τους υπέδειξαν ότι αυτή η πολιτική θα είχε καταστροφικές συνέπειες… Για τις πλάνες αυτές, οι ΗΠΑ και το ΗΒ άργησαν να κινηθούν στην υιοθέτηση μέτρων όπως τη μαζική εξέταση (testing), την επιβολή κοινωνικής απομάκρυνσης και την ανίχνευση που με επιτυχία επέβαλαν Ασιατικές χώρες… Πόσος κόσμος τελικά θα πεθάνει ; Δεν γνωρίζουμε…»

Και ολοκλήρωσε:
«Οι εξερευνητές Knud Rasmussen και Gontran de Poncins ανέφεραν ότι το senicide ακόμα εξασκείτο από τους Netsilik Inuits στη νήσο King William Island του Καναδά, τόσο πρόσφατα όσο την δεκαετία του 1930. Όμως το senicide ποτέ δεν θα γίνει ανεκτό εν έτει 2020, τουλάχιστον στις μοντέρνες, αναπτυγμένες δημοκρατίες. Εκείνοι, οι αμαρτίες και παραλείψεις και εντολές των οποίων οδηγούν σε senicide, όπως και των υπευθύνων των γενοκτονιών του 20 αιώνα, θα κριθούν αυστηρά, όχι μόνο από την ιστορία, αλλά και από τους ψηφοφόρους – και πολύ πιθανόν και από δικαστές επίσης.»
«The explorers Knud Rasmussen and Gontran de Poncins reported that senicide was still practiced by the Netsilik Inuits of King William Island in Canada as recently as the 1930s. But senicide will never be tolerated in the 2020s, least of all in modern, developed democracies. Those whose sins of omission and commission lead to nationwide senicides will, like the perpetrators of genocides in the 20th century, be judged harshly, not only by history, but also by voters – and quite possibly by judges, too.»
https://www.theglobeandmail.com/opinion/article-our-leadership-didnt-learn-from-sars-and-our-seniors-will-pay-the/
Η λέξη senicide βρήκα ότι είναι μια λατινική σύνθεση (senex (“old”) + -cide), όμως υπάρχει και η ελληνική «geronticide» γεροντοκτονία.
Πρώην Chief Rabbi Lord Jonathan Sacks: Πήραμε λάθος δρόμο…
O πρώην Αρχιραβίνος λόρδος Jonathan Sacks (former Chief Rabbi) σε τηλεοπτική συνέντευξή του στις 23 Μαρτίου 2020 στην Emily Maitlis (BBC 2 Newsnight) έδωσε την δική του μαρτυρία για την κατάντια της σημερινής κοινωνίας. Για την ανάγκη αναθεώρησης του τρόπου ζωής μας, ότι ο κορωνοιός θα δοκιμάζει το έθνος (ΗΒ) όπως κατά την διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου αλλά, και ότι θα το ξεπεράσουμε ως καλύτεροι άνθρωποι…
Αναλυτικότερα είπε μεταξύ άλλων : « Γεγονότα όπως τον κορωνοιό, το χειρότερο σίγουρα στη δική μου ζωή, κάποτε προβάλουν το χειρότερο εαυτό του ανθρώπου όπως ταυτόχρονα και τον καλύτερο. Αυτή τη στιγμή σε όλη τη χώρα ομάδες ανθρώπων τρέχουν να βοηθήσουν τους ευάλωτους ανθρώπους, με προμήθειες, φάρμακα που χρειάζονται. Είναι όπως το πνεύμα κατά την διάρκεια του πολέμου (2 ΠΠ) θα δούμε περισσότερο το «εμείς» στη χώρα… Αυτή η φυσική απομόνωση εν πάση περιπτώσει θα πάει χέρι με χέρι με την συναισθηματική και ηθική αλληλεγγύη.»
Στην ερώτηση κατά πόσο στη πράξη τι λέμε στους γονείς μας, τους απαγορεύουμε την κοινωνική επαφή γιατί είναι αναγκαίο να ακολουθήσουμε τις κυβερνητικές οδηγίες ή υπακούγαμε στις ανάγκες των, απάντησε:
« Η τέχνη βρίσκεται στο να κάνουμε αμφότερα την ίδια ώρα. Κάποτε θα δώ τα εγγόνια μου από το Whatsapp ή το facetime ή το facebook, θα μου λείψει η απευθείας επαφή αλλά συνεχίζω να αγαπώ το χαμόγελο τους όταν η κόρη μου μου στέλνει φωτογραφίες, θα τους τηλεφωνώ… Πιστεύω είναι πολύ σημαντικό να μην εκθέτουμε την οικογένεια σε αχρείαστους κινδύνους. Θα το ξεπεράσουμε είτε σε 3 μήνες ή 6 μήνες ή περισσότερο θα το ξεπεράσουμε ασφαλείς και ζωντανοί. Αυτό είναι το πιο σημαντικό… Κρατήστε τους 6 πόδια μακριά… Νομίζω υπάρχουν τρόποι να κρατηθούμε μακριά και να κάνουμε τους ευπαθείς να μην νοιώθουν εγκαταλειμμένοι. Υπάρχουν τα τηλέφωνα, τα διάφορα ηλεκτρονικά μέσα να τους ικανοποιούμε δίχως να τους θέτουμε σε κίνδυνο».
Κηδείες
Ο Λόρδος Sacks περιέγραψε και πόσο συγκινητικό ήταν γι΄αυτόν η τελετή κηδείας που ήδη έκανε για κάποιο άτομο εν τη παρουσία ελαχίστων και σε απόσταση που διαφορετικά θα είχε εκατοντάδες συγγενείς και φίλους να τον αποχαιρετίσουν. Ακριβώς γιατί γνωρίζουν όλοι πόσο σημαντικό είναι να μην παρευρεθούν. Όταν όλο αυτό θα ξεπεραστεί θα τον θυμηθούν όπως πρέπει…
Ευαισθητοποίηση για αλληλοβοήθεια
«Νομίζω ότι θα περάσουμε μια δοκιμάσια ως έθνος όπως ακριβώς τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο… Θα το ξεπεράσουμε με τους νέους ανθρώπους μας, με τον κάθε ένα που θα ζήσει να έχει μια αίσθηση ταυτότητας με τους άλλους, πιο ισχυρή για δέσμευση να βοηθά τους άλλους στην ώρα ανάγκης. Αυτός είναι ένας τραγικός τρόπος, όμως, ίσως να ήταν το τελευταίο που χρειαζόμασταν ως έθνος και ως κόσμος (παγκοσμίως).»
Παγκοσμιοποίηση
«Νομίζω αυτή η κατάσταση θα αλλάξει ουσιαστικά το χαρακτήρα της νέας γενιάς, όταν ένας μικροσκοπικός ιός έχει γονατίσει ολόκληρη την ανθρωπότητα δεν μπορεί να αφήσει αδιάφορο το χαρακτήρα του ανθρώπου. Επομένως αυτό θα μας κάνει πιο ευαίσθητους σε θέματα όπως την κλιματική αλλαγή. Δεν πιστεύω θα μπορέσουμε να διατηρήσουμε την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας όπως είχαμε πριν. Πως μπορούμε να βασιζόμαστε εξολοκλήρου για την κατασκευή βιομηχανικών προϊόντων πάνω στην Κίνα, για τα φαρμακευτικά μας στην Ινδία, πρέπει να γίνουμε ως κράτη πιο αυτοδύναμα, και αυτό θα βοηθήσει μεγάλη μάζα ανθρώπων που έμειναν πίσω λόγω της παγκοσμιοποίησης. Γι΄αυτό πιστεύω θα έχουμε καλά αποτελέσματα αφού το ξεπεράσουμε. Είναι ζήτημα να διατηρήσουμε το θάρρος μας, την εμπιστοσύνη μας την ελπίδα μας … Πριν 100 χρόνια, η τελευταία φορά που υπήρξε πανδημία δεν γνωρίζουμε ακριβώς πόσα άτομα πέθαναν κατά την διάρκεια της ισπανικής γρίπης, λέγεται μεταξύ 20 και 50 εκατομμύρια. Σήμερα είμαστε σε πολύ διαφορετικές συνθήκες στην ιατρική…»
Η χλιδή και τα τρωτά μας
«Στον Ιουδαϊσμό ο Θεός μας λέγει να επιλέγουμε τη ζωή δεν μας λέγει πεθαίνετε για τους άλλους, μας λέγει επιλέγετε τη ζωή γι΄αυτό πολλοί Εβραίοι γίνονται γιατροί κ.α. Όμως αυτό είναι και το πλησιέστερο για μια αποκάλυψη ακόμα και για τους άθεους. Εδώ ξαφνικά είδαμε τα τρωτά μας, εδώ και ένα αιώνα ζούσαμε σε μια πρωτοφανή χλιδή, μια πρωτοφανή ελευθερία, μια πρωτοφανή αισιοδοξία και ξαφνικά βρεθήκαμε αντιμέτωποι με τα τρωτά μας. Στο τέλος της ημέρας έστω και δίχως τον Θεό πρέπει να πούμε είτε δουλεύουμε μαζί και επιβιώνουμε είτε παίρνουμε μοναχικό δρόμο και εξαφανιζόμαστε… Είναι απόλυτα αλήθεια και ενθαρρυντικό το γεγονός ότι ο κόσμος ζητεί από την κυβέρνηση πιο σκληρά μέτρα… Μια αποκάλυψη της αναπόσπαστης σύνδεσης της φύσης με την ανθρωπότητα… οι πραγματικοί ήρωες είναι όλο το ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό, γιατροί νοσοκόμοι, επιστήμονες, ειδικοί, αλλά και το ευρύ κοινό που πάντα προβάλει ηρωικά βάζοντας το κοινό καλό υπεράνω του ιδιωτικού συμφέροντος.
Η Κίνα
Ερώτηση – «Ποίος νομίζετε ηγείται παγκοσμίως σήμερα, ο David Miliband (πρώην Εργατικός Πολιτικός και Υπ. Εξωτερικών του ΗΒ) ισχυρίζεται ότι είναι η Κίνα που έμαθε από το μάθημα της και θέλει να το μοιραστεί μαζί μας», απάντησε:
«Δεν το νομίζω, η Κίνα δεν είναι φιλελεύθερη δημοκρατία. Νομίζω ο ηγέτης εδώ είναι η ανθρωπότητα… Μόνο η Δύση έχει προωθήσει την έννοια για την ιερότητα του ατόμου και μαζί την φιλελεύθερη δημοκρατία. Το θέμα είναι το ισοζύγιο».
Ερώτηση: «Είχαμε πέραν του δέοντος φιλελεύθερη δημοκρατία;»
Απάντησε: « Είχαμε πέραν του δέοντος ατομικισμό, πέραν του δέοντος φιλελεύθερη δημοκρατία και πολύ λίγη έννοια για συλλογικότητα ως ανθρωπότητα και ως έθνος. Μιλήσαμε πέραν του δέοντος για δικαιώματα και πολύ λίγο για ευθύνες και δεν ξέρω γιατί το αφήσαμε να μας ξεφύγει γιατί δίχως ευθύνες στο τέλος δεν έχεις ούτε δικαιώματα… Σήμερα η Δύση έχει χάσει το δρόμο της… Πολύς ατομικισμός και πολύ λίγη συλλογική ευθύνη, γι΄αυτό σήμερα η Κίνα πρωτοπορεί, το ίδιο και η Σιγκαπούρη. Δέστε τα αποτελέσματα των εξετάσεων στα σχολεία της Σιγκαπούρης. Επειδή τονίζουν την ευθύνη και την πειθαρχεία και όχι απλά την αίσθηση σπουδαιότητας για τον εαυτό μας (self esteem). Η Βρετανία και οι ΗΠΑ έχουν μείνει πίσω σ΄αυτές τις εκπαιδευτικές οδηγίες. Το θέμα είναι η πειθαρχία, ευθύνη, τιμωρία, όλα αυτά τα πράγματα που είναι ηθικά, εμείς τα πετάξαμε όλα αυτά έξω από το εκπαιδευτικό σύστημα στο όνομα της αυτό-εκτίμησης…»
Τέλος:
«Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ αυτή την περίοδο (πριν και μετά τον κορωνοιό). ΄Όπως άνθρωποι δεν ξέχασαν ποτέ τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, οι γονείς μου τον θυμόνταν ολοζώντανο γιατί υπήρξε τόσο έντονος στη ζωή τους, γιατί όταν βρεθείς πρόσωπο με πρόσωπο με τον κίνδυνο μαζί με άλλο κόσμο, δεν το ξεχνάς ποτέ. Γι΄αυτό πιστεύω αυτό που περνούμε θα μείνει στη μνήμη και θα αλλάξει τον καθένα από εμάς και όσο σκληρό και αν φαίνεται να το λέμε, θα κοιτάμε πίσω και θα λέμε βγήκαμε καλύτεροι άνθρωποι.»
Ας το ελπίζουμε…
*Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
ΠΗΓΗ: ΣΗΜΕΡΙΝΗ 5/4/2020