Ένα βιβλίο «της Ελλάδας των τεσσάρων θαλασσών» του Γιάννη Βαληνάκη (ένα φιλόδοξο σχέδιο για την πορεία της χώρας μας)

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Γράφει ο Αγαπητός Ξάνθης
Αρχιτέκτονας-Μεταδιδάκτορας
του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Έχω διαβάσει πολλά βιβλία σχετικά με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας (Δ.Δ.Θ.) και τη σημασία που ενέχει μέσα στο παγκόσμιο μέτωπο.

Σήμερα παρά ποτέ οι θαλάσσιες ζώνες κατέχουν εξέχουσα θέση στον διπλωματικό και όχι μόνο διάλογο της διεθνούς κοινότητας αναδεικνύοντας την αξία της θαλάσσιας έκτασης στα κυριαρχικά δικαιώματα μιας χώρας.

Σε μια καμπή της χώρας μας, ο κ. Γιάννης Βαληνάκης τολμά να καταθέσει τις εμπειρίες του, τις γνώσεις του αλλά και τα σχέδιά του σε ένα πολυσέλιδο βιβλίο που έξυπνα το ονοματίζει «Η ΕΛΛΑΣ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ» στη βάση του σχεδίου «Ελλάς επί Τέσσερα».

Ουσιαστικά χρησιμοποιώντας το Δ.Δ.Θ. και τις σχετικές οριοθετήσεις που προκύπτουν από αυτό στοιχειοθετεί τη χώρα σ’ ένα γεωστρατηγικό χώρο από 132.000 τ.χλμ σε 505.000 τ.χλμ «απορροφώντας» και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) που προκύπτει από τη νομιμότητα του ορισμού της. Για πρώτη φορά τονίζει ο συγγραφέας, «ο στρατηγικός χώρος της εθνικής ευθύνης και διαδικασιών θα απλωνόταν σε τέσσερις θάλασσες-Ιόνιο Πέλαγος, Κεντρική Μεσόγειος, Αιγαίο και Ανατολή Μεσόγειο».

Ουσιαστικά είναι μία πρόταση με ρεαλιστική ματιά θεμελιωμένη πάνω σε νομικά πλαίσια, σε γεγονότα της εξωτερικής πολιτικής και σημαντικές γνώσεις που αποκόμισε ο συγγραφές απασχολημένος στα βαθιά νερά της εξωτερικής πολιτικής.

Η θεώρηση της στήριξης στις δικές μας δυνάμεις και τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η χώρα μας με τις συμμαχίες και το δικαίωμα ως μέλους της Ε.Ε, φαίνεται ισχυρό στην όλη ανάγνωση και προσθετικά αναδεικνύεται και ο ηγετικός ρόλος της χώρας στην περιοχή σε ερμηνεία της παραγράφου «δεν διεκδικούμε τίποτα και δεν παραχωρούμε τίποτα, λειτούργησε η θεώρηση αυτή παραλυτικά για τη σύνταξη κάθε στρατηγικού σχεδίου έναντι των εξ ανατολών κινδύνου».

Ο συγγραφέας υπογραμμίζει την αυτοπεποίθηση και τη θεμελίωση στις εσωτερικές ενοποιητικές δυνάμεις της χώρας για να αποκτήσει η Ελλάδα ισχυρότερη ταυτότητα και θέση σ’ ένα περιβάλλον δύσκολο και ρευστό.

Το βιβλίο εκπέμπει ένα εξωστρεφή πατριωτισμό, μια πειθαρχία σκέψης, μια αλληλουχία δράσεων και καταστάσεων πάνω στην εκμετάλλευση των ιστορικά θαλάσσιων δικαιωμάτων όπως είναι η οριοθέτηση με την Τουρκία βασισμένη στην Αποκλειστική Ζώνη Αλιείας της Δωδ/σου (1932) που η Ελλάδα κληρονόμησε από την ιταλοκρατία και κατοχυρώνει πλήρως τη συνέχεια του ελλαδικού χώρου μέχρι και το Καστελόριζο, αποδίδοντας στο νησί παράλληλα τη μέγιστη σημασία ως τριεθνές σημείο αναφοράς μεταξύ Αιγύπτου, Κύπρου και Ελλάδας.

Στην «ειρηνική μάχη του Αιγαίου» η χώρα μας προσπάθησε να γίνει διεθνής πολλαπλασιαστής ισχύος αξιοποιώντας τη θαλάσσια πολιτική της Ε.Ε, προωθώντας την ανάπτυξη νέων καινοτόμων θεσμών (Ευρωπαϊκή ΑΟΖ, «Ομάδα Ελιάς» ήτοι: συνεργασία των δέκα (10) χωρών της Μεσογείου της Ε.Ε., την προώθηση του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής/Συνοριοφυλακής αλλά και της ειδικής ευρωπαϊκής χορηγίας για την πολύπλευρή οικονομική ανάπτυξη του Αρχιπελάγους) και ενισχύοντας τις σχέσεις με τις γειτονικές χώρες, έτσι ώστε να προσθέσει αξιοπιστία και ισχύ στα εθνικά μας θέματα, περιγράφει ο συγγραφέας.

Επιμένει η Αθήνα ότι τα σύνορα της χώρα μας είναι και ευρωπαϊκά καις σημειώνεται στο βιβλίο εμφατικά, παρά τις όποιες ισορροπημένες θέσεις των Βρυξελλών έναντι της Άγκυρας λόγω αναζήτησης ακόμη και σήμερα μιας κοινής ενισχυμένης ευρωπαϊκής πολιτικής άμυνας (ΚΠΑΑ). Ευτυχώς με Δήλωση της σημερινής Προέδρου φον ντερ Λάιεν σε πρόσφατη επίσκεψη στις Καστανιές Έβρου, αποκαταστάθηκε επιτέλους η αλήθεια τονίζοντας απερίφραστα ότι «τα σύνορα αυτά δεν είναι μόνο ελληνικά, αλλά και ευρωπαϊκά σύνορα. Σήμερα εδώ, στο πλευρό σας, στέκομαι ως Ευρωπαία».

Το θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων καλύπτει ένα μεγάλο εύρος του πονήματος συμπυκνώνοντας το σε τρεις επιλογές:
• Την επιλογή της προσφυγής στη διεθνή δικαιοσύνη
• την επιλογή του διαλόγου και
• την επιλογή ως ύστατου όπλου της στρατιωτικής απάντησης σε περίπτωση ωμής παραβίασης των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.

Εδώ το βιβλίο ανοίγει ένα θέμα των έξυπνων πολιτικών σύνθεσης ενός ενιαίου, συντονισμένου και ορθολογικού συνόλου όλων των διαστάσεων εθνικής γραμμής και στρατηγικής πολιτικών αποδίδοντας τη δέουσα βαρύτητα σε πολύπλευρες δράσεις και κατακτώντας παράλληλα την έννοια της «επιθετικής στρατηγικής» διαμέσου της «διεκδικητικής εξομάλυνσης», όπως τονίζει ο συγγραφέας.

Δηλαδή το συνδυασμό των νομικών αλλά και πολιτικών στοιχείων στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής απέναντι στην Τουρκία.

Το βιβλίο δεν φοβάται να αναγράψει αλήθειες και γεγονότα από την Κύπρο, στα Ίμια, από τις ΑΟΖ και την συνορεύουσα Ζώνη στη σημασία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, από τις σχέσεις της χώρας μας με τις μεγάλες δυνάμεις και το ρόλο των ίσων αποστάσεων που παίζουν αυτές στα εθνικά μας θέματα, αλλά και την κατάσταση στη Μεσόγειο για να καταλήξει με έμφαση ότι η νέα πρόταση του συγγραφέα είναι ένας φιλόδοξος σχεδιασμός ο οποίος χρειάζεται να σκεφτούμε τολμηρά, out of box. Με νέες ιδέες και προσεγγίσεις οφείλουμε να εκπονήσουμε επιτέλους το δικό μας επίσημο Χάρτη που θα απεικονίζει με ακρίβεια τα δικαιώματα και τις διεκδικήσεις μας (πράγματι στο βιβλίο παρέχονται όλοι οι χάρτες που τεκμηριώνουν τον επιδιωκόμενο ισχυρισμό) και εξαλείφουν κάθε επεκτατική επιχειρηματολογία της Τουρκίας περί δήθεν «γαλάζιας πατρίδας» της.

Ουσιαστικά επαίρεται το βιβλίο τη σύνθεση των νομικών, διπλωματικών, αμυντικών και άλλων παραμέτρων της ελληνικής πολιτικής για να επιτευχθεί μια νέα ελπιδοφόρα εθνική στρατηγική που θα διασφαλίζει τη μέγιστη αποτελεσματικότητα και σωφροσύνη των εθνικών στόχων στην αρχή της τρίτης εκατονταετίας της εθνικής πορείας της Ελλάδας. Το βιβλίο είναι αφιερωμένο σ’ όλους τους Δωδεκανήσιους αποτυπώνοντας την εκτίμηση και την αγάπη που θρέφει ο κ. Βαληνάκης για τον τόπο καταγωγή του αλλά και την αφοσίωση που καταθέτει στην πατρίδα μέσα από την εκπόνηση ενός μεγαλεπήβολου Σχεδίου που ενισχύει και θωρακίζει τα κυριαρχικά δικαιώματά της συνοδεύοντας το με τεκμηριωμένες θέσεις, απόψεις και χάρτες εφαρμογής.

Ως ένας συμπατριώτης Δωδεκανήσιος και με ρίζες από το εμβληματικό Καστελόριζο τον ευχαριστώ διπλά…

Υ.Γ. Ευχαριστώ το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου που εμπλούτισε το πεδίο των γνώσεών μου σε θέματα διεθνών και πολιτικών σχέσεων.

rodiaki

Από την ιστοσελίδα του Γιάννη Βαληνάκη:

Στο βιβλίο αποτυπώνονται για πρώτη φορά με επιστημονική τεκμηρίωση και χάρτες τα δικαιώματα και διεκδικήσεις (θαλάσσιες ζώνες, ΑΟΖ, κλπ.) της Ελλάδας στις τέσσερεις θάλασσες που την περιβάλλουν.
Απόσταγμα δεκαετιών ενασχόλησης του συγγραφέα ως πανεπιστημιακού καθηγητή και υφυπουργού Εξωτερικών (2004-2009) με τα ελληνο-τουρκικά, αναλύει τις εναλλακτικές επιλογές (προσφυγή στο ΔΔ Χάγης, διάλογο, στρατιωτική κλιμάκωση) που έχει η χώρα μας.
To 2004 -2009 η Ελλάδα άρχισε να διεκδικεί ξεκινώντας διαπραγματεύσεις οριοθέτησης ΑΟΖ με τους γείτονές της Αλβανία, Λιβύη και Αίγυπτο. Στόχος ήταν να δημιουργηθεί η «Ελλάς των 4 θαλασσών», Με την ισχύ και τον πλούτο ενός γεωστρατηγικού χώρου τέσσερεις φορές μεγαλύτερου σε έκταση από την σημερινή κατά ξηρά επικράτεια (σχέδιο «Ελλάς επί τέσσερα»).
Καταλήγει ότι η Ελλάδα πρέπει με σοβαρή προετοιμασία και «έξυπνες» κινήσεις να σύρει εκείνη την γείτονά της στο πιο συμφέρον πεδίο αναμέτρησης και εξηγεί την από θέση ισχύος «στρατηγική της διεκδικητικής εξομάλυνσης».

ΔΗΜΟΦΙΛΗ