Επιβεβαιώνεται ότι «αεριτζίδικες» πολυεθνικές κερδίσουν δισεκατομμύρια εις βάρος των κρατών και των φορολογουμένων πολιτών.
Του Θύμιου Λυμπερόπουλου
Την προηγούμενη Παρασκευή ο ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) ανακοίνωσε τη συμφωνία 136 χωρών για επιβολή ελάχιστου εταιρικού φόρου 15% επί των κερδών στις πολυεθνικές εταιρίες. Οι χώρες που υπέγραψαν τη συμφωνία αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 90% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Μόνο τέσσερις χώρες δεν υπέγραψαν τη συμφωνία: Κένυα, Πακιστάν, Σρι Λάνκα και Νιγηρία.
Η συμφωνία, την οποία ο υπουργός της Γαλλίας Μπρούνο Λε Μερ χαρακτήρισε μια πραγματική φορολογική επανάσταση για τον 21ο αιώνα, βάζει τέλος στη φοροαποφυγή δισεκατομμυρίων ευρώ και θα αναγκάσει τις πολυεθνικές ( οι περισσότερες από αυτές είναι κολοσσοί του διαδικτύου) να πληρώσουν περισσότερα από 150 δισ. δολάρια/έτος στις χώρες που παράγουν υπηρεσίες ή πωλούν τα προϊόντα τους.
Η καθιέρωση για πρώτη φορά ενός παγκόσμιου ελάχιστου φόρου φιλοδοξεί να ισορροπήσει, επιτέλους, το πεδίο ανάμεσα στους εργαζομένους και στους φορολογουμένους σε όλο τον κόσμο, δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάιντεν, συμπληρώνοντας την άποψη της Τζάνετ Γέλεν (υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ), που έκανε λόγο για κορυφαίο επίτευγμα της οικονομικής διπλωματίας.
«Σήμερα κάναμε ένα ακόμη σημαντικό βήμα για μεγαλύτερη φορολογική δικαιοσύνη» τόνισε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Ολαφ Σολτς στο Reuters, ενώ ο Βρετανός ομόλογός του Ρίσι Σουνάκ δήλωσε: «Εχουμε τώρα μια σαφή πορεία προς ένα δικαιότερο φορολογικό σύστημα, όπου οι μεγάλοι παγκόσμιοι παίκτες πληρώνουν το δίκαιο μερίδιό τους, όπου κι αν δραστηριοποιούνται».
Οι δύο πυλώνες της συμφωνίας
Υπάρχουν δύο βασικοί «πυλώνες» σε αυτή τη μεταρρύθμιση: Ο πρώτος πυλώνας αφορά την αλλαγή του τόπου όπου οι μεγάλες εταιρίες πληρώνουν φόρους. Ο δεύτερος πυλώνας περιλαμβάνει τον παγκόσμιο ελάχιστο φόρο.
Τόσο ο πυλώνας 1 όσο και ο πυλώνας 2 συνιστούν σημαντικές αλλαγές στους διεθνείς φορολογικούς κανόνες, οι οποίοι θα πρέπει να εφαρμοστούν έως το 2023. Καθεμία από τις 136 χώρες -μεταξύ αυτών και η Ελλάδα- που υπέγραψαν τη συμφωνία θα πρέπει τώρα να προσαρμόσει το φορολογικό της σύστημα στους νέους νόμους και να καταργήσει όσες πολιτικές έρχονται σε αντίθεση με τη νέα συμφωνία.
Μέχρι σήμερα πολυεθνικές εταιρίες όπως η Uber και η Βeat, που δραστηριοποιούνται στη μεταφορά επιβατών μέσω των εφαρμογών τους, υποστήριζαν ότι ανήκουν στην κοινωνία της πληροφορίας και ως εκ τούτου δεν ήταν υποχρεωμένες να ακολουθούν τους φορολογικούς κανόνες που ισχύουν σε κάθε χώρα που ασκούν δραστηριότητα. Αυτή η τακτική σήκωσε θύελλα διαμαρτυριών από ταξιτζήδες σε όλο τον κόσμο, καθώς νομιμοποιούταν ο αθέμιτος ανταγωνισμός και οι πολυεθνικές εταιρίες αποκτούσαν ένα σημαντικό οικονομικό πλεόνασμα, το οποίο το διέθεταν για προσφορές και εκπτώσεις. Το ίδιο ακριβώς έγινε και στην Ελλάδα.
Οι δικές μου προσπάθειες εστίαζαν στην καταπολέμηση του αθέμιτου ανταγωνισμού και στην ίση φορολογική μεταχείριση όσων ασχολούνταν με τον τομέα των επιβατικών μεταφορών. Υποστήριζα ότι όλες οι εταιρίες, συμπεριλαμβανομένων των πολυεθνικών, θα πρέπει να πληρώνουν τους φόρους τους στη χώρα που παρέχουν τις υπηρεσίες τους ή πωλούν τα προϊόντα τους. Τότε, λοιδορήθηκα, χλευάστηκα και εν τέλει σύρθηκα στα δικαστήρια γιατί τόλμησα να βγω δημόσια και να υπερασπιστώ το επάγγελμά μου και τους συναδέλφους μου. Τα επιχειρήματά μου δεν έπεισαν το δικαστήριο. Φαντάζομαι ότι μετά τις τελευταίες εξελίξεις και τη συμφωνία των 136 χωρών για επιβολή παγκόσμιου εταιρικού φόρου στις πολυεθνικές θα πρέπει να καθίσουν στο εδώλιο του κατηγορουμένου και τον ΟΟΣΑ…
Ασχετα από την προσωπική δικαίωση, η εξέλιξη αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις οικονομικά αδύναμες χώρες, όπως η Ελλάδα. Οι πόροι που θα δημιουργηθούν επιβάλλεται να χρησιμοποιηθούν για την αναδημιουργία υπηρεσιών προς τους πολίτες. Κρατική πρόνοια στους τομείς της δημόσιας υγείας, της δημόσιας εκπαίδευσης, της κοινωνικής ασφάλισης. Προτεραιότητα στον άνθρωπο και στις ανάγκες του.
Τέλος, δεν μου κάνει καμιά εντύπωση ότι η είδηση για την παγκόσμια φορολογική μεταρρύθμιση δεν έτυχε της προβολής που θα έπρεπε από τα ελληνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ισως γιατί πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια ο ανθρώπινος παράγοντας υπερίσχυσε της παγκοσμιοποίησης και της «ανέγγιχτης» κερδοφορίας των πολυεθνικών… Πρωτοσελιδα – Ειδήσεις