Ο σερ Ουίλιαμ Ράμσεϊ (William Ramsay, 2 Οκτωβρίου 1852 − 23 Ιουλίου 1916) ήταν σπουδαίος Βρετανός (Σκωτσέζος) χημικός, στον οποίο το 1904 απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Χημείας «σε αναγνώριση των υπηρεσιών του στην ανακάλυψη των αδρανών αερίων στοιχείων στον αέρα».
Ο Ουίλιαμ Ράμσεϊ γεννήθηκε στη Γλασκώβη στις 2 Οκτωβρίου 1852. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του φοίτησε στην Ακαδημία της γενέτειράς του και ακολούθως στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης. Συνεχίζοντας τις σπουδές του στη Γερμανία, φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης (1871) και τελικά ανέλαβε καθηγητής της Χημείας στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ την περίοδο 1880-1887 και μετά στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (University College) την περίοδο 1887-1913 στην έδρα της Οργανικής Χημείας.
Αρχικά ασχολήθηκε με την έρευνα της φυσιολογικής δράσης των αλκαλοειδών, όπου και αποκάλυψε τη σχέση τους με την περιδίνη. Συνεργαζόμενος με τον Τζων Σηλντς, επαλήθευσε τον νόμο του Έτβες αναφορικά με τη σταθερότητα της μεταβολής της επιφανειακής ενέργειας των υγρών με τη θερμοκρασία.
Ο επίσης Βρετανός φυσικός, λόρδος Τζων Ρέιλι κάνοντας μια διάλεξη, ζήτησε από τους μαθητές του να εξηγήσουν γιατί το ατομικό βάρος του Αζώτου φέρεται μεγαλύτερο στην ατμόσφαιρα από εκείνο που εμφανίζει στις ενώσεις του. Έτσι ο Ράμσεϊ, προσπαθώντας να εξηγήσει το φαινόμενο, κατέληξε στη σκέψη ότι το στοιχείο αυτό, όταν απομονώνεται από την ατμόσφαιρα, θα πρέπει να περιέχει διάφορες προσμίξεις. Ερευνώντας επί της ιδέας αυτής, ο Ράμσεϊ και ο Ρέιλι ανακάλυψαν το 1894 ένα αδρανές χημικά αέριο στοιχείο, που αργότερα εκ της ιδιότητάς του αυτής το ονόμασαν εκ της ελληνικής αργόν και αποτελεί ουσιαστικά το 1% της ατμόσφαιρας. Το 1895, ακριβώς τον επόμενο χρόνο, ο Ράμσεϊ επέτυχε την απομόνωση ενός νέου αερίου, που προερχόταν από το ορυκτό κλεβεΐτης, το οποίο ονόμασε ήλιον.
Το 1903 ο Ράμσεϊ επέτυχε νέα σημαντική ανακάλυψη, όταν διαπίστωσε, ότι το ήλιον παράγεται συνέχεια κατά τη ραδιενεργό διάσπαση του ραδίου. Η ανακάλυψη αυτή ουσιαστικά αποκάλυψε τον μηχανισμό του φαινομένου της ραδιενέργειας.
Με τα δεδομένα μέχρι εκείνη την εποχή οι θέσεις των στοιχείων των ηλίου και αργού στον περιοδικό πίνακα φανέρωναν τρεις ακόμα ενδιάμεσες «κενές θέσεις», που θα έπρεπε να συμπληρωθούν με νέα αέρια. Στις επισταμένες έρευνες που ακολούθησε ο Ράμσεϊ συνεργαζόμενος με τον Μ. Τράιβερς, κατάφεραν το 1898 να βρουν και να απομονώσουν τα νέα στοιχεία, δίνοντας τις ονομασίες νέον, κρυπτό και ξένο μετά από απόσταξη υγροποιημένου υπό πίεση αέρα.
Το 1910 ο Ράμσεϊ κατάφερε να απομονώσει και το τελευταίο μέλος της ομάδας των αδρανών αερίων (που αργότερα χαρακτηρίστηκαν ως ευγενή), του ραδονίου κατά τη ραδιενεργό διάσπαση του ραδίου.
Συγγραφικό έργο
Λαϊκή συστηματική χημεία 1891, Γερμανική μετάφραση από τον G. Schmidt 1893
Τα αέρια της ατμόσφαιρας, η ιστορία της ανακάλυψής τους, 1896
Σύγχρονη χημεία, 1900
Εισαγωγή στη μελέτη της φυσικής χημείας, 1904
Στοιχεία και ηλεκτρόνια, 1913