Μνημείο εκτελεσθέντων στα Κερδύλια – To “Δίστομο” του νομού Σερρών

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

H σφαγή των Κερδυλίων αναγνωρίστηκε από το Ελληνικό Κράτος το 1998 με το Προεδρικό Διάταγμα 393/7-12-1998 Kάθε χρόνο στις 17 Οκτωβρίου τελούνται εκδηλώσεις μνήμης.

0:45 Το κυρίως μνημείο της Σφαγής των Κερδυλίων με τον μεγάλο σταυρό. The main monument of the Kerdylia Massacre with the big cross.

1:21 Ερείπια των Κερδυλίων μετά την πυρπόληση από τον γερμανικό στρατό. Ruins of Kerdylia after the fire by the German army.

3:28 Εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων Church of Saints Theodore

4:32 Επιγραφή με τα ονόματα των εκτελεσθέντων στο Άνω Κερδύλιο. Inscription with the names of those executed in Ano Kerdyli.

5:12 Ερείπια από τον εγκαταλελειμμένο οικισμό των Άνω Κερδυλίων. Ruins from the abandoned settlement of Ano Kerdylia.

6:07 Επιγραφή με τα ονόματα των εκτελεσθέντων στον ομαδικό τάφο του Κάτω Κερδυλίου.

Η #Σφαγή στα Άνω και Κάτω #Κερδύλια ή Σφαγή των Κερδυλίων, όπως είναι γνωστότερη σήμερα, αποτελεί μια από τις πιο γνωστές ανθρώπινες τραγωδίες κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα καθώς περισσότεροι από 200 άμαχοι κάτοικοι των Άνω και Κάτω Κερδυλίων Σερρών εκτελέστηκαν από άνδρες της γερμανικής Βέρμαχτ ως αντίποινα για τη δράση ανταρτών στην περιοχή και για την βοήθεια των κατοίκων των εν λόγω χωριών προς τους αντάρτες. Τα χωριά Άνω και Κάτω Κερδύλια βρίσκονται χτισμένα σε ορεινή περιοχή του νομού #Σερρών, κοντά στις ακτές του #Στρυμονικού_Κόλπου και την #Αμφίπολη. Λίγους μήνες μετά την κατάληψη της Ελλάδας από τα γερμανικά στρατεύματα ιδρύθηκε στην Κεντρική Μακεδονία, κυρίως με πρωτοβουλία του Γραφείου του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας για την περιοχή της Μακεδονίας και της Θράκης, η οργάνωση Ελευθερία.

Ακολούθησε στα μέσα του καλοκαιριού του 1941 η δημιουργία της αντάρτικης ομάδας Οδυσσέας Ανδρούτσος στην περιοχή της Νιγρίτας και της αντάρτικης ομάδας Αθανάσιος Διάκος στα ορεινά του νομού Κιλκίς. Στις αρχές Σεπτεμβρίου αντάρτες της ομάδας Οδυσσέας Ανδρούτσος με αρχηγό τον δάσκαλο Κερδυλιώτη Θανάση Γκένιο (Λασάνη) και υπαρχηγό τον Περικλή Σταματόπουλο προχώρησαν στον αφοπλισμό των σταθμών της γερμανικής χωροφυλακής στα χωριά Ευκαρπία και Μαυροθάλασσα και στις 27 Σεπτεμβρίου 1941 στον αφοπλισμό του σταθμού της χωροφυλακής στη Δάφνη, στην περιοχή της Νιγρίτας.

Τα κτίρια των χωριών κάηκαν εκτός από τις εκκλησίες και μετά την καταστροφή, οι κάτοικοι κατέφυγαν στα χωριά Καστρί και Ευκαρπία. 👉 Σύμφωνα με τις μεταπολεμικές λίστες εκτελεσθέντων ο αριθμός των νεκρών ανήλθε σε 214 άτομα. Οι εκθέσεις των τότε αστυνομικών αρχών και της Γενικής Διοίκησης Μακεδονίας έκαναν λόγω για 211-212 εκτελεσθέντες ενώ οι γερμανικές αρχές κατοχής για 207. Στην έκθεση που συνέταξε μεταπολεμικά το Ελληνικό Εθνικό Γραφείο Εγκλημάτων Πολέμου αναφέρεται ότι οι νεκροί ήταν 222.

Τέλος ο Γιάννης Παπασυμεών στο βιβλίο του για την καταστροφή των Κερδυλίων δημοσιεύει κατάσταση 230 ατόμων, μεταξύ των οποίων και ετεροδημότες, που συντάχθηκε μεταπολεμικά από την κοινότητα των Νέων Κερδυλίων. Σήμερα στην περιοχή υπάρχει μνημείο με υψωμένο μεγάλο μαρμάρινο σταυρό που ανυψώθηκε το 1978, ενώ κάθε χρόνο στις 17 Οκτωβρίου τελούνται εκδηλώσεις μνήμης. Ἐκκλησία των Ἁγίων Θεοδώρων Church of Saints Theodore Εἶναι σχεδόν ἀδύνατο παλιό βυζαντινό χωριό νά μήν ἔχει Ἐκκλησία ἤ ἔστω παρεκκλήσιο στό ὄνομα τῶν Ἁγίων Θεοδώρων.

Οἱ Βυζαντινοί εὐλαβοῦνταν ἰδιαίτερα τούς ἁγίους αὐτούς. Ἔτσι πρέπει νά θεωρηθεῖ καί ὁ ναός αὐτός παλαιότατος, ἔστω καί ἄν οἱ ἐπιγραφές γράφουν 19ο αἰώνα. Πρόκειται προφανῶς περί νέας οἰκοδόμησης πάνω στά παλιά θεμέλια.’H κτιτορική του ἐπιγραφή στόν ἀνατολικό τοῖχο ἔγραφε 1836. Ὑπῆρχε πρίν πενῆντα χρόνια. Τήν ψάχνω ἀλλά δέν τή βρίσκω. Μοῦ εἶπαν πώς κάτι παληκάρια ἔβγαζαν τίς ἐνεπίγραφες πλάκες ἀπ’ ὅπου τίς ἔβρισκαν.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ