Οι τρεις λόγοι που έμειναν στην ιστορία οι Βουλευτικές Εκλογές του 1926

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Προκηρύχθηκαν στις 22 Σεπτεμβρίου 1926 από τον Γεώργιο Κονδύλη για τις 24 Οκτωβρίου και τελικά έγιναν στις 7 Νοεμβρίου 1926. Έμειναν στην ιστορία για τρεις λόγους: Ήταν οι πρώτες εκλογές μετά το 1862 που έγιναν με ψηφοδέλτιο, εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η απλή αναλογική, ενώ το ΚΚΕ έκανε την παρθενική του εμφάνιση στη Βουλή.

Ο στρατηγός Γεώργιος Κονδύλης ήταν ο ισχυρός άνδρας στην ελληνική πολιτική ζωή εκείνης της περιόδου. Είχε ανατρέψει τον δικτάτορα Θεόδωρο Πάγκαλο στις 26 Αυγούστου 1926 και είχε καταστείλει το φιλοπαγκαλικό κίνημα των Ζέρβα και Δερτιλή λίγες μέρες αργότερα (9 Σεπτεμβρίου 1926). Κυβερνούσε και αυτός δικτατορικά, αλλά από την πρώτη μέρα της εξουσίας του είχε καταστήσει σαφές ότι σύντομα θα διενεργήσει εκλογές.

Τήρησε την υπόσχεσή του και στις 22 Σεπτεμβρίου δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης το διάταγμα προκήρυξης των εκλογών. Στο ίδιο φύλλο δημοσιεύτηκε και ο νέος εκλογικός νόμος, που εισήγαγε για πρώτη φορά την απλή αναλογική και το ψηφοδέλτιο στη θέση του σφαιριδίου, ως μέσου ψηφοφορίας, για πρώτη φορά μετά το 1862, με αποτέλεσμα να έχουμε πλήρη στοιχεία για την εκλογική δύναμη των κομμάτων. Με τον νέο εκλογικό νόμο διατηρήθηκε το προνόμιο των τριών νήσων (Ύδρας, Σπετσών και Ψαρών), που εξέλεξαν τους 7 βουλευτές τους με πλειοψηφικό και σφαιρίδιο. Το βράδυ της ίδιας μέρας ο Κονδύλης ανακοίνωσε ότι αυτός και το κόμμα του, το «Εθνικόν Δημοκρατικόν», δεν θα κατέλθουν στις εκλογές.

Στην προεκλογική εκστρατεία που ακολούθησε επικράτησε ήρεμο πολιτικό κλίμα, πρωτόγνωρο για τα ελληνικά πολιτικά ήθη. Ίσως να συνέβαλε και η απλή αναλογική, που άμβλυνε τη μετωπική πολιτική αντιπαράθεση. Το μόνο σύννεφο που σκίασε την ειδυλλιακή αυτή εικόνα ήταν η κόντρα που ξέσπασε ανάμεσα στην εκτελεστική και τη δικαστική εξουσία. Αιτία, η Συντακτική Πράξη της κυβέρνησης, που απαγόρευε να εκτεθούν ως υποψήφιοι όσοι είχαν διατελέσει υπουργοί στο δικτατορικό καθεστώς Πάγκαλου. Τα Πρωτοδικεία Αθηνών, Λαμίας, Χίου και Έβρου κήρυξαν αντισυνταγματική τη Συντακτική Πράξη. Αυτό εξόργισε τον Πάγκαλο, ο οποίος με νέα Συντακτική Πράξη ήρε την ισοβιότητα των δικαστών και απέλυσε τους μη αρεστούς του. Κατέστησε μόνο αρμόδιο για την εξέλεγξη των υποψηφίων βουλευτών το Πρωτοδικείο Αθηνών, το οποίο με νέα σύνθεση απέρριψε τις υποψηφιότητες των Παγκαλικών. Αυτοί δεν το έβαλαν κάτω και όπου είχαν πολιτική δύναμη εξέλεξαν κοντινούς τους συγγενείς.

Η διαμάχη αυτή επιμήκυνε την προεκλογική περίοδο κι έτσι οι εκλογές έγιναν στις 7 Νοεμβρίου με υποδειγματικό τρόπο. Απόντος του Ελευθέριου Βενιζέλου, που προτίμησε να παραμείνει εκτός Ελλάδος και πολιτικής, το Κόμμα των Φιλελευθέρων εμφανίσθηκε διασπασμένο («Ένωσις Φιλελευθέρων», «Φιλελεύθερον Προσφυγικόν Κόμμα», «Δημοκρατική Ένωσις» και «Κόμμα Ανεξαρτήτων και Προσφύγων»). Η αντιβενιζελική παράταξη κατέβηκε χωρισμένη σε δύο, κυρίως, κομματικούς σχηματισμούς: «Λαϊκόν Κόμμα» και «Κόμμα Ελευθεροφρόνων».

Η κάλπη έδωσε τη νίκη στο «Κόμμα της Ενώσεως Φιλελευθέρων» με το 31,63% των ψήφων, χωρίς να σχηματίζει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Ακολούθησαν το «Λαϊκό Κόμμα» (20,23%) το «Κόμμα Ελευθεροφρόνων (15,76%) και το «Κόμμα Δημοκρατικής Ενώσεως» (6,48%). Τα τέσσερα αυτά κόμματα θα συνεργαστούν για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας υπό τον εξωκοινοβουλευτικό «πρωθυπουργό των δυσχερών και μεταβατικών καταστάσεων» Αλέξανδρο Ζαΐμη (4 Δεκεμβρίου 1926). Νωρίτερα, ο Γεώργιος Κονδύλης είχε υποβάλλει την παραίτησή του.

Η Ταυτότητα των Εκλογών

Νόμιμος Πληθυσμός 6.004.431
Εγγεγραμμένοι 1.567.378
Ψηφίσαντες 962.304
Εγκυρα Ψηφοδέλτια 958.392
Σύνολο Εδρών 286
Σύνολο Υποψηφίων 2.023
Εκλογικές Περιφέρειες 37
Εκλογικό Σύστημα Απλή Αναλογική
Εκλογικός Νόμος Ν.3363/1926 (ΦΕΚ 291 τ.Α 2.9.1926)

Αποτελέσματα

A/A Κόμμα Επικεφαλής Ψήφοι Ποσοστό Έδρες

1 Κόμμα Ενώσεως Φιλελευθέρων Γεώργιος Καφαντάρης,
Α. Μιχαλακόπουλος 303.140 31,63 % 108
2 Λαϊκόν Κόμμα Παναγής Τσαλδάρης 194.293 20,27 % 60
3 Κόμμα Ελευθεροφρόνων Ιωάννης Μεταξάς 151.044 15,76 % 52
4 Κόμμα Δημοκρατικής Ενώσεως Αλέξανδρος Παπαναστασίου 62.086 6,48 % 17
5 Ενιαίον Μέτωπον Αγροτών – Εργατών (ΚΚΕ) Διοικούσα Επιτροπή 41.982 4,38 % 10
6 Αγροτικόν Κόμμα Ελλάδος 28.318 2,95 % 4
7 Κόμμα Ανεξαρτήτων και Προσφύγων Αριστομένης Μητσοτάκης 17.410 1,82 % 2
8 Φιλελεύθερον Προσφυγικόν Κόμμα Θεμιστοκλής Σοφούλης 13.798 1,44 % 4
9 Κόμμα Συμπράξεως Συντηρητικών Νικόλαος Τριανταφυλλάκος 12.661 1,32 % 3
10 Επαρχιακόν Κόμμα 9.728 1,01 % 2
11 Λοιπά Κόμματα 43.512 4,54 %
Συνεργατικόν Αγροτικόν Κόμμα 3
Κόμμα Δημοκρατικών Φιλελευθέρων 3
Κόμμα Εβραϊκής Πολιτικής Ενώσεως 1
Κόμμα Εθνικοφρόνων Λαϊκών 1
Κόμμα Λαϊκοελευθεροφρόνων 1
12 Ανεξάρτητοι – Μεμονωμένοι 80.470 8,40 % 15

https://www.sansimera.gr/articles/335 ΠρωτοσελιδαΕιδήσεις

Άγιος Στυλιανός: Προστάτης των βρεφών και νηπίων και θεραπευτής παιδικών ασθενειών – Ο βίος του και η λαογραφία

Ασκήσεως πέπτωκεν ο στερρός στυλος. Στυλιανός γάρ τόν βίον καταστρέφει.Ο Όσιος Στυλιανός ήταν γιος πλουσίων γονέων (που μάλλον γεννήθηκε στην Παφλαγονία, χωρίς αυτό να είναι...

Αγία Αικατερίνη: Η προστάτιδα δεκάδων επαγγελμάτων και ανύπαντρων γυναικών

Η Αγία Αικατερίνη είναι από τα πρόσωπα εκείνα της Ορθοδοξίας που η ζωή και η δράση της αγγίζει τα όρια του μύθουΤιμάται παντού, παρά...

113 χρόνια από τότε που ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωσε το χωριό Πεστά Ιωαννίνων από τον τούρκο κατακτητή

Στις 29 Νοεμβρίου 2025, συμπληρώνονται 113 χρόνια από τότε που ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωσε το χωριό Πεστά Ιωαννίνων από τον τούρκο κατακτητή μετά από σκληρή μάχη που...

Η μαύρη επέτειος της παράνομης ανακήρυξης του ψευδοκράτους

Στις 15 Νοεμβρίου 1983 η Τουρκία επιχείρησε να εδραιώσει και να νομιμοποιήσει τα τετελεσμένα της βάρβαρης εισβολής μέσω της παράνομης ανακήρυξης του ψευδοκράτους Ο Πρόεδρος...

Άγιος Μηνάς: Ο μεγαλομάρτυρας και θαυματουργός

Άγιος Μηνάς: Ανήκει στους πιο δημοφιλείς Αγίους της Εκκλησίας μας Γεννήθηκε το 245 μ.Χ. στο Νίκιο της Κάτω Αιγύπτου.Οι γονείς του Αγίου ήταν ειδωλολάτρες.Ο Μηνάς...

Μαρτυρίες γιά συμβάντα, στό έπος του ΄40 Από τό αρχειο του υποστράτηγου Δρακούλη Βασιλαράκου

Πρόλογος Δέν ειναι μόνο τά πρόσωπα πού έχουν τή δική τους ιστορία, αλλά καί τά κείμενα, τά έργα τέχνης καί γενικως όλα τά πράγματα. Μπορει νά περάσουν...

Ο ερχομός του πολέμου στα τηλεγραφήματα του ΑΠΕ και το ημερολόγιο του Γιώργου Σεφέρη

Γιώργος Σεφέρης Μέρες Γ΄(16. Απρίλη 1934-14. Δεκέμβρη 1940) εκδόσεις Ίκαρος Της Κατερίνας ΒλαχοδήμουΣεπτέμβρης 1938. Κυριακή Βράδυ, Κηφισιά(Γράμμα) «…Προχτές βράδυ ήρθα στην Κηφισιά, αργά στις 8.30. Κατά...

Θεόδωρος Κανδηλάπτης: Από τον Πόντο στην Αλεξανδρούπολη και στα βουνά της Βορείου Ηπείρου

Στο «Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας» Ο Οδυσσέας Ελύτης υμνεί τον ηρωισμό ενός νεαρού ανθυπολοχαγού που έπεσε ηρωικά μαχόμενος στα...

Τι συζήτησαν Μεταξάς και Γκράτσι πριν το ιστορικό «ΟΧΙ» που οδήγησε στον πόλεμο

Ο Εμμανουέλε Γκράτσι, πρέσβης της Ιταλίας στην χώρα μας, το 1940 Συμπρωταγωνιστής κι αυτός της ιστορικής εκείνης νύχτας της 28/10/1940 στο βιβλίο του, «Η αρχή...

Ύψωμα 731: Οι Θερμοπύλες πού δέν έπεσαν Ποτέ!

Στις αρχές Μαρτίου 1941, ο ίδιος ο Μπενίτο Μουσολίνι έφτασε στην Αλβανία για να παρακολουθήσει από κοντά τις επιχειρήσεις Κύριος στόχος, η διάσπαση του...

Πώς πήραμε τη Χειμάρρα: Οι καμπάνες των εκκλησιών άρχισαν να ηχούν χαρμόσυνα για πάνω από μία ώρα – Τα σπίτια σημαιοστολίζονταν το ένα μετά...

Η Χειμάρρα έπεσε! Τα έκτακτα παραρτήματα των εφημερίδων λίγο μετά το μεσημέρι γίνοταν ανάρπαστα στην Αθήνα και στον Πειραιά.Από τον Βασίλη Γαλούπη Εφημερίδα Δημοκρατία Οι...

Γυναίκες της Πίνδου: Οι ηρωίδες του έπους του ’40

Επιζήζασες του έπους του 40 μίλησαν στην ΕΡΤ και τη Δέσποινα Αμαραντίδου Βιντεο από παλιότερη εκδήλωση του 2020Εκτός από τους ήρωες στρατιώτες που έπεσαν στα...

Ο Άγνωστος Πόλεμος του ’40 – Το διπλωματικό και στρατιωτικό παρασκήνιο

Το διπλωματικό και στρατιωτικό παρασκήνιο της ιταλικής εισβολής στην Ελλάδα στις 28 Οκτωβρίου του 1940  Το παρουσίασε παλιότερα  η «Μηχανή του χρόνου». H εκπομπή ερευνά...

Ο πόλεμος του 1940 δεν ήταν μόνο μάχες με όπλα – Ήταν μάχη αξιών

Τιμούμε και αυτούς που πάλεψαν όχι μόνο στα πεδία των μαχών, αλλά και με το ήθος, την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη τους Μέσα στο χιόνι...

Τα σπουδαία τραγούδια που γράφτηκαν για το έπος του ’40 και αναπτέρωσαν το ηθικό του στρατού και του λαού

Με τις φωνές τους έδιναν κουράγιο και δύναμη στους Έλληνες που αγωνίζονταν στον πόλεμο του ‘40 Ήταν οι φωνές και τα τραγούδια τους, που ταξίδευαν...

Έλληνες: Ο μόνος λαός που γιορτάζει την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος του

Ο μόνος λαός που γιορτάζει την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος του Τον πόλεμο θα τον χάναμε, και θα κέρδιζαν ο Άξονας, οι...

Με την “Μαντάμ Μπάτερφλάϋ”, άρχισε η Ιταλική επίθεση το 1940

Η τέχνη στην υπηρεσία μιάς ανομίας βλέψεων, που ενδύονται “φιλία” Ενώ οι προθέσεις είναι απατηλές και ο πολιτισμός χρησιμοποιείται ως στάχτη στα μάτια, για άλλες...

Η Ελληνική Μεραρχία Πεζικού που έκανε το Επος της Ηπείρου το χειμώνα του 1940

Στον πόλεμο του 1940-41 ο Ελληνικός Στρατός παρέταξε την μεγαλύτερη, αριθμητικά, δύναμη, στην ιστορία της Ελλάδας, από την προϊστορία έως σήμερα του Παντελή Καρύκα Συγγραφέα Στον...

Άγιος Ιάκωβος ο Απόστολος και Αδελφόθεος

Ο πρώτος επίσκοπος Ιεροσολύμων Η παράδοση αναφέρει ότι ήταν ένας από τους γιους του Ιωσήφ από άλλη γυναίκα, γι’ αυτό ονομαζόταν αδελφός του Κυρίου. Η...

Το Ιστορικό και Μεγάλο ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου 1940

Συμπληρώνονται 85 χρόνια από το Ιστορικό και Μεγάλο ΟΧΙ της 28ηςΟκτωβρίου 1940. Με την ευκαιρία της Μεγάλης αυτής Εθνικής μας Εορτής, θα αναφερθώ στη βραδιά...

ΔΗΜΟΦΙΛΗ