Η μάχη της Μεσσίν ήταν πολεμική συμπλοκή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Έλαβε χώρα στο δυτικό μέτωπο, διήρκεσε 17 ημέρες και διεξάχθηκε με την χρήση βαρέος πυροβολικού και πεζικού. Τελικά οι Γερμανοί οπισθοχώρησαν μετά από σοβαρές απώλειες.
– Η κατάσταση του πολέμου το έτος 1917
Στις αρχές του 1917 είχε επέλθει κάποια ησυχία στο ανατολικό μέτωπο, αφού οι κεντρικές δυνάμεις εκεί είχαν καταλάβει σχεδόν ολόκληρη την επικράτεια της Αυτοκρατορίας της Ρουμανίας. Στο μεταξύ η συνεχόμενη εξασθένηση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και οι επαναστατικές τάσεις τις οποίες υποκινούσε και η Γερμανία ήταν πηγή ανησυχίας για την Αντάντ.
Στο δυτικό μέτωπο οι Γερμανοί είχαν πάρει θέση στα χαρακώματα της Γραμμής Χίντενμπουργκ, ευθυγραμμίζοντας την πρώτη γραμμή για λόγους εξοικονόμησης δυνάμεων. Οι δυτικοί σύμμαχοι συνέχισαν τις σφοδρές επιθέσεις, χωρίς όμως αξιόλογο αποτέλεσμα. Οι Γάλλοι παράλληλα προσπαθούσαν να διασπάσουν το μέτωπο στον ποταμό Αιν (Aisne) και στην Καμπανία. Οι φοβερές απώλειες που υπέστησαν οδήγησαν σε κρίση και ανταρσία των Γάλλων στρατιωτών, και φοβερά ανασταλτικά μέτρα της Γαλλικής ηγεσίας.
Οι Γερμανία κήρυξε τον υποβρυχιακό πόλεμο εναντίον της Αγγλίας, και η Αμερική τον πόλεμο εναντίον της Γερμανίας.
Το πολεμικό σχέδιο της μάχης
Ο Βρετανός στρατηγός Ντάγκλας Χέιγκ σχεδίαζε μια καινούργια επίθεση εναντίον των Γερμανών στην περιοχή της Φλάνδρας. Σκοπός των επιχειρήσεων ήταν η κατάληψη των Γερμανικών βάσεων υποβρυχίων στην Οστένδη και την Ζεμρπρύζ. Προυπόθεση της καταστροφής των βάσεων αυτών ήταν η κατάληψη των θέσεων στις βουνοπλαγιές του Wytschaete, από όπου οι Γερμανοί έλεγχαν τις Βρετανικές θέσεις νότια της Υπρ.
Η προετοιμασία της μάχης
Πριν τη μάχη οι Βρετανοί, Καναδοί, Νεοζηλανδοί και Αυστραλοί κατασκεύασαν υπόγειες σήραγγες συνολικού μήκους οκτώ χιλιομέτρων 15 με 30 μέτρα κάτω από το χώμα και μέχρι τα χαρακώματα των Γερμανών. Σε 22 νευραλγικά σημεία τοποθέτησαν μεγάλες ποσότητες εκρηκτικών, τις λεγόμενες νάρκες, μάζας από 21 και μέχρι 42 τόνων της εκρηκτικής ύλης Αμμονάλ για κάθε νάρκη. Οι εργασίες αυτές διήρκησαν δώδεκα μήνες.
Η διεξαγωγή και έκβαση της μάχης
Τα χαράματα της 21ης Μαΐου 1917 οι Βρετανοί υπό τις διαταγές του στρατηγού Χέρμπερτ Πλάμμερ άνοιξαν πυρά με 2.250 κανόνια και πυροδοτούσαν ακατάπαυστα μέχρι τις 7 Ιουνίου, ώρα 2:50′ το πρωί. Τα περισσότερα χαρακώματα των Γερμανών καταστράφηκαν. Μετά από τον βομβαρδισμό ακολούθησε η επίθεση στις 3:10′ το πρωί, η οποία συνοδεύτηκε από την πυροδότηση δεκαεννέα, από τις συνολικά 22, υπόγειων ναρκών.
Στην επίθεση έλαβαν μέρος εννέα συμμαχικές μεραρχίες του Β’ Βρετανικού στρατού και 72 τανκς, ενώ έγινε χρήση ασφυξιογόνων. Δέκα χιλιάδες Γερμανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν, ενώ η Γ’ Βαυαρική μεραρχία διαλύθηκε σχεδόν εντελώς και η άμυνα των Γερμανών κατέρρευσε. Το μέτωπο έπεσε μέσα σε τρεις ώρες. 7.500 Γερμανοί παραδόθηκαν και συνελήφθησαν αιχμάλωτοι. Όλες οι Γερμανικές αντεπιθέσεις απέτυχαν.
Αποτέλεσμα της μάχης
Η μάχη της Μεσσίν ήταν η πιο επιτυχημένη πολεμική επιχείρηση επίθεσης των συμμαχικών δυνάμεων στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η νικηφόρα έκβαση της μάχης ενίσχυσε το ηθικό των συμμαχικών δυνάμεων. Ο Πλάμμερ πρότεινε να συνεχιστεί η επίθεση, αλλά ο Χέιγκ την απέρριψε, λόγω των γενικότερων προετοιμασιών για την τρίτη μάχη της Φλάνδρας.
Κατάλοιπα του πολέμου
Για πολλά χρόνια δεν ήταν γνωστό τι απέγιναν οι νάρκες και αν κάποιες από αυτές υπάρχουν ακόμα. Νεότερες έρευνες έφεραν στο φως έγγραφα από τις προετοιμασίες της μάχης, τα οποία καταγράφουν τις υπόγειες τοποθεσίες τους. Μερικές από αυτές έμειναν ως εφεδρικές και δεν χρησιμοποιήθηκαν, είτε λόγω βλάβης, είτε επειδή το μέτωπο είχε στο μεταξύ μετακινηθεί.
Υπολογίζεται ότι η κατοικημένη σήμερα περιοχή είναι ναρκοθετημένη σε τέσσερα δύσβατα σημεία, από τα οποία μερικά είναι πλημμυρισμένα από υπόγεια ύδατα, και οι σήραγγες έχουν καταρρεύσει. Μια από τις νάρκες βρίσκεται ακριβώς κάτω από ένα σπίτι.
Στις 17 Ιουνίου 1955 ένας κεραυνός που έπεσε βραχυκύκλωσε τον μηχανισμό έκρηξης μιας από τις ξεχασμένες νάρκες, με αποτέλεσμα να γίνει σφοδρή έκρηξη που άφησε κρατήρα διαμέτρου 60 και βάθους 20 μέτρων. Ως εκ θαύματος κανείς άνθρωπος στα γύρω σπίτια δεν έπαθε τίποτα. Μόνο μια αγελάδα σκοτώθηκε.