Όλοι λατρεύουμε τη λεβάντα για το υπέροχο άρωμα των λουλουδιών της και τις μοναδικές εντομοαπωθητικές ιδιότητες.
Αρωματικό φυτό που φυτρώνει στις παραμεσόγειες περιοχές, τη δυτική Ασία και την Ινδία, η λεβάντα διαθέτει βλαστούς που ξεκινούν από τη βάση, με χαρακτηριστικά γκριζοπράσινα μακρόστενα ή λογχειδή φύλλα και αρωματικά μωβ άνθη.
Υπάρχουν αρκετές ποικιλίες λεβάντας με πιο δημοφιλείς τη στενόφυλλη, την οδοντωτή (γαλλική λεβάντα), την πλατύφυλλη και την ισπανική λεβάντα.
Η λεβάντα είναι ιδανικό φυτό για βραχόκηπους, για χαμηλές μπορντούρες, καθώς είναι από τα ψηλότερα αρωματικά φυτά που φθάνουν το ένα μέτρο.
Πάντως, όπως τα περισσότερα αρωματικά φυτά, η λεβάντα μπορεί να φυτευτεί στον κήπο μας αλλά μπορεί να καλλιεργηθεί με επιτυχία σε γλάστρα στο μπαλκόνι μας.
1. Σε τι συνθήκες ευδοκιμεί η λεβάντα;
Η λεβάντα στη φύση αυτοφύεται σε εδάφη φτωχά, βραχώδη και ξηρά, ενώ τα περισσότερα είδη της αντέχουν στα ασβεστώδη εδάφη.
Δεν αναπτύσσεται καλά σε υγρά και βαριά εδάφη καθώς παρουσιάζει σαπίσματα στις ρίζες. Γι’ αυτό το χώμα της πρέπει να εμπλουτίζεται με άμμο και χαλίκι ώστε να εξασφαλίζεται καλός αερισμός και αποστράγγιση.
Η λεβάντα αναζητεί ηλιόλουστες θέσεις, αν και μπορεί να αναπτυχθεί και σε ημισκιερά σημεία. Είναι ανθεκτική στο ζεστό ξηροθερμικό περιβάλλον του καλοκαιριού και αντέχει στην παγωνιά του χειμώνα.
Αν φυτέψουμε τη λεβάντα σε γλάστρα στο μπαλκόνι, θα επιλέξουμε ηλιοφανή σημεία με νότια ή ανατολική έκθεση για να ευδοκιμήσει.
Επίσης, είναι σημαντικό να φυτέψουμε τη λεβάντα σε γλάστρες διαμέτρου τουλάχιστον 30 εκατοστά καθώς πααρουσιάζει γρήγορη ανάπτυξη του ριζικού συστήματος.
2. Τι ανάγκες σε πότισμα και λίπανση έχει η λεβάντα;
Η λεβάντα δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις ως προς το πότισμα, ούτε ως προς την λίπανση.
Μετά τη μεταφύτευση της λεβάντας, στον πρώτο χρόνο ζωής της, θέλει σταθερά συχνά ποτίσματα για να ριζώσει καλύτερα στο έδαφος.
Αφού αναπτυχθεί περισσότερο, η λεβάντα χρειάζεται πότισμα μια φορά τη βδομάδα, ενώ η υπερβολική υγρασία μπορεί να δημιουργήσει ξηράνσεις και σαπίσματα στα φύλλα.
Σχετικά με τη λίπανση της λεβάντας, η ενσωμάτωση κομπόστ και κοπριάς κατά τη μεταφύτευση στο έδαφος είναι πολύ χρήσιμη για την ανάπτυξη του φυτού.
Συμπληρωματικά, η προσθήκη πλήρους βιολογικού λιπάσματος, κάθε χρόνο, συντελεί στην καλή ανάπτυξη του φυτού και στην πλούσια ανθοφορία.
3. Πώς κλαδεύεται η λεβάντα και πώς πολλαπλασιάζεται;
Τα πρώτα τρία χρόνια μετά τη φύτευσή της λεβάντας, θα χρειαστεί να την κλαδέψουμε ελαφρά την περίοδο του φθινοπώρου για να αποκτήσει σχήμα το φυτό μας. Στον τέταρτο χρόνο, αφού έχει διαμορφωθεί το σχήμα του φυτού, κάνουμε ένα αυστηρό κλάδεμα, αρχές άνοιξης, από πολύ χαμηλά, έτσι ώστε να αναβλαστάνει το φυτό και να πάρει δύναμη να ξαναπετάξει άνθη.
Σχετικά με τον τρόπο πολλαπλασιασμού της λεβάντας, γίνεται με διαίρεση του φυτού, με μοσχεύματα και με σπόρο. Η λεβάντα πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα μαλακού ξύλου την άνοιξη, καθώς και με ξυλοποιημένα μοσχεύματα το φθινόπωρο, αρκεί να χρησιμοποιήσουμε ορμόνη ριζοβολίας. Η λεβάντα πολλαπλασιάζεται και με σπόρο αν και φυτρώνει πιο δύσκολα.
4. Ποιες χρήσεις έχει η λεβάντα;
Εκτός από την κηποτεχνία, η λεβάντα χρησιμοποιείται ευρύτατα στην φαρμακευτική βιομηχανία και στην παρασκευή καλλυντικών. Η ονομασία της λεβάντας προέρχεται από το λατινικό ρήμα «lavare», που σημαίνει «πλένω», καθώς οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν τα μωβ άνθη της λεβάντας για τον αρωματισμό του νερού των λουτρών τους. Επίσης, το αιθέριο λεβάντας χρησιμοποιείται ως αντισηπτικό για την επούλωση πληγών, εκδορών και εγκαυμάτων.
Το αιθέριο έλαιο από τα άνθη της λεβάντας έχει εντομοδιωκτικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται για την παρασκευή φυσικών εντομοκτόνων. Γι’ αυτό, άλλωστε φυλάσσουμε στις ντουλάπες άνθη λεβάντας, για να προστατεύσουμε τα ρούχα από το σκώρο και παράλληλα να τα αρωματίσουμε.
5. Κι ένα τελευταίο μυστικό για τη λεβάντα
Από τα άνθη της λεβάντας, εκχυλίζεται ένα από τα πιο δημοφιλή αιθέρια έλαια που κυκλοφορούν στην αγορά. Το αιθέριο έλαιο της λεβάντας χρησιμοποιείται για χαλάρωση, ηρεμία και καταπολέμηση της αϋπνίας. Πάντως, αν δεν είμαστε σε θέση να βγάλουμε αιθέριο έλαιο από τα άνθη της λεβάντας, αρκεί να τοποθετήσουμε λίγα λουλούδια κάτω από το μαξιλάρι μας, για να μας χαρίσουν ένα ευχάριστο ύπνο.