Ο Πάπας Φραγκίσκος πέθανε σε ηλικία 88 ετών, μετά από 12 χρόνια πνευματικής ηγεσίας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, η οποία αριθμεί περίπου 1,4 δισεκατομμύρια Καθολικούς παγκοσμίως.
Ο θάνατός του έχει δρομολογήσει ήδη την «αιώνια» διαδικασία εκλογής νέου Πάπα στο Βατικανό.
Τι γίνεται όταν πεθαίνει ο Πάπας;
Μια παπική κηδεία είναι παραδοσιακά μια περίπλοκη υπόθεση, αλλά ο Πάπας Φραγκίσκος ενέκρινε πρόσφατα σχέδια για να γίνει η όλη διαδικασία λιγότερο περίπλοκη.
Οι προηγούμενοι ποντίφικες θάβονταν σε τρία «ένθετα» φέρετρα από κυπαρίσσι, μόλυβδο και βελανιδιά. Ο Πάπας Φραγκίσκος είχε επιλέξει ένα απλό ξύλινο φέρετρο με επένδυση ψευδάργυρου.
Επίσης, κατήργησε την παράδοση της τοποθέτησης της σορού του Πάπα σε μια υπερυψωμένη εξέδρα – γνωστή ως καταφάκτης – στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου για δημόσια προβολή. Αντίθετα, οι πενθούντες θα κληθούν να αποτίσουν τα σέβη τους, ενώ το σώμα του παραμένει μέσα στο φέρετρο, με αφαιρεμένο το καπάκι.
Ο Φραγκίσκος θα είναι επίσης ο πρώτος Πάπας εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα που θα ταφεί έξω από το Βατικανό. Θα ενταφιαστεί στη Βασιλική της Αγίας Μαρίας, μια από τις τέσσερις μεγάλες παπικές βασιλικές στη Ρώμη.
Η Βασιλική είναι μια εκκλησία στην οποία έχει δοθεί ιδιαίτερη σημασία και προνόμια από το Βατικανό.
Ποιος επιλέγει τον νέο Πάπα;
Ο νέος Πάπας πρέπει να επιλεγεί από τους ανώτερους αξιωματούχους της Καθολικής Εκκλησίας, γνωστούς ως Κολλέγιο των Καρδιναλίων. Όλοι οι άνδρες, διορίζονται απευθείας από τον Πάπα, και συνήθως χειροτονούνται επίσκοποι.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 252 Καθολικοί καρδινάλιοι, 138 από τους οποίους έχουν δικαίωμα ψήφου για τον νέο Πάπα. Οι υπόλοιποι είναι άνω των 80 ετών, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορούν να λάβουν μέρος στις εκλογές, αν και μπορούν να συμμετάσχουν στη συζήτηση για το ποιος πρέπει να επιλεγεί.
Πώς επιλέγεται ο Πάπας και ποιο είναι το κονκλάβιο;
Όταν ο Πάπας πεθαίνει (ή παραιτείται, όπως στη σπάνια περίπτωση του Πάπα Βενέδικτου XVI το 2013), οι καρδινάλιοι καλούνται σε μια συνάντηση στο Βατικανό και ακολουθεί το κονκλάβιο, όπως είναι γνωστές οι εκλογές.
Κατά το διάστημα μεταξύ του θανάτου του Πάπα και της εκλογής του διαδόχου του, το Κολλέγιο των Καρδιναλίων κυβερνά την Εκκλησία. Οι εκλογές διεξάγονται με άκρα μυστικότητα μέσα στην Καπέλα Σιξτίνα, που είναι ζωγραφισμένη από τον Μιχαήλ Άγγελο.
Οι μεμονωμένοι καρδινάλιοι ψηφίζουν για τον υποψήφιο που προτιμούν μέχρι να καθοριστεί ο νικητής, μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες. Σε προηγούμενους αιώνες, η ψηφοφορία συνεχιζόταν για εβδομάδες ή μήνες. Μερικοί καρδινάλιοι πέθαναν ακόμη και κατά τη διάρκεια των κονκλαβίων.
Η μόνη ένδειξη για το πώς εξελίσσονται οι εκλογές είναι ο καπνός που αναδύεται δύο φορές την ημέρα από το κάψιμο των ψηφοδελτίων των καρδιναλίων.
Το μαύρο σημαίνει αποτυχία. Ο παραδοσιακός λευκός καπνός σημαίνει ότι ο νέος Πάπας έχει επιλεγεί.
Πώς δημοσιοποιείται η απόφαση για τον νέο Πάπα;
Αφού βγει ο λευκός καπνός, ο νέος Πάπας εμφανίζεται μέσα σε μια ώρα στο μπαλκόνι με θέα στην πλατεία του Αγίου Πέτρου.
Ο ανώτερος καρδινάλιος που συμμετέχει στο κονκλάβιο ανακοινώνει την απόφαση με τη λατινική φράση: «Habemus Papam». Στη συνέχεια παρουσιάζει τον νέο Πάπα με το παπικό όνομα που επέλεξε, το οποίο μπορεί να είναι ή να μην είναι το αρχικό του όνομα.
Για παράδειγμα, ο Πάπας Φραγκίσκος γεννήθηκε ως Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο, αλλά επέλεξε ένα διαφορετικό όνομα για τον παπισμό του, προς τιμή του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης.
Ποιος μπορεί να γίνει Πάπας;
Θεωρητικά, κάθε Ρωμαιοκαθολικός άνδρας που έχει βαφτιστεί μπορεί να θεωρηθεί ότι θα εκλεγεί για να γίνει Πάπας. Στην πράξη, ωστόσο, οι καρδινάλιοι προτιμούν να επιλέγουν έναν δικό τους.
Όταν ο γεννημένος στην Αργεντινή Πάπας Φραγκίσκος επιλέχθηκε στο προηγούμενο κονκλάβιο το 2013, έγινε ο πρώτος ποντίφικας που καταγόταν από τη Νότια Αμερική, μια περιοχή που αντιπροσωπεύει περίπου το 28% των Καθολικών στον κόσμο.
Αλλά το ιστορικό προηγούμενο δείχνει ότι οι καρδινάλιοι είναι πολύ πιο πιθανό να επιλέξουν έναν Ευρωπαίο – και ειδικά έναν Ιταλό. Από τους 266 πάπες που έχουν επιλεγεί μέχρι σήμερα, οι 217 ήταν από την Ιταλία.
Πηγή: BBC