H 4η ανακεφαλαιοποίηση €3,44 δις των Ελληνικών Τραπεζών 2019-2021
The 4th recapitalization of €3.44b of Greek Banks 2019-2021
Επιμέλεια : Ηλίας Καΐσιμος (Ilias Kaissimos) – Financial Services, MSc Money, Banking, Finance
Η τέταρτη ανακεφαλαιοποίηση των Ελληνικών Τραπεζών έλαβε χώρα την περίοδο 2019-2021 για την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους επάρκειας ενόψει των τιτλοποιήσεων δανείων των προγραμμάτων Ηρακλής Ι&ΙΙ Ευρώ 50,2 δις με κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό Ευρώ 3.440.492.000 και αναλύεται παρακάτω.
Αν προστεθεί και η αναβαλλόμενη φορολογία, υπόλοιπο με 31.12.2024 Ευρώ 17,93 δις, τότε φτάνουμε τις πέντε ανακεφαλαιοποιήσεις.
(1) Τράπεζα Πειραιώς : Το Δημόσιο ζημιώθηκε Ευρώ 2.342.492.000 (μετατροπή ομολογιακού δανείου σε μετοχές Ευρώ 2.040.000.000/12.1.2021 τελικής αξίας Ευρώ 2.366.400.000 πλέον τόκων των οποίων η αξία σχεδόν μηδενίστηκε) με την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς 7.4.2021
https://www.piraeusholdings.gr/el/grafeio-typoy/nea-anakoinoseis/2021-1-Announcement-12-01-2021.
(2) Εθνική Τράπεζα : Τον Φεβρουάριο 2019 το Δημόσιο ενίσχυσε κεφαλαιακά την Εθνική Τράπεζα (με ζημιά για τον κρατικό προϋπολογισμό) με ποσό Ευρώ 65 εκ. με σύμβαση ανταλλαγής επιτοκίων (swaps). Απόσπασμα από την Ετήσια Χρηματοοικονομική Έκθεση της Εθνικής Τράπεζας 1.1.2020-31.12.2020 σελίδα 273
(3) Εθνική Τράπεζα : Την 21.1.2020 το Δημόσιο ενίσχυσε κεφαλαιακά την Εθνική Τράπεζα (με ζημιά για τον κρατικό προϋπολογισμό) με ποσό Ευρώ 515 εκ. με σύμβαση ανταλλαγής επιτοκίων (swaps). Απόσπασμα από την Ετήσια Χρηματοοικονομική Έκθεση της Εθνικής Τράπεζας 1.1.2020-31.12.2020 σελίδα 293
Σύντομη περιγραφή της κεφαλαιακής ενίσχυσης Ευρώ 515 εκ. Ευρώ
Η κυβέρνηση (Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Σημίτης, Υπουργοί Οικονομικών Γιάννος Παπαντωνίου 25.9.1996-24.10.2001, Νίκος Χριστοδουλάκης 24.10.2001-10.3.2004) δεν είχε πετύχει τον στόχο του χρέους ώστε να πληρούνται οι όροι της Συνθήκης Maastricht (το δημόσιο χρέος να είναι μικρότερο από το 60% του ΑΕΠ ή να βαίνει προς αυτόν το στόχο δηλαδή μπορεί να είναι μεγαλύτερο το ποσοστό, αλλά να έχει πτωτική τάση και να τείνει προς αυτό και τα ελλείμματα του προϋπολογισμού μικρότερα από 3% του ΑΕΠ).
Μάλιστα η Ελλάδα δεν είχε συμπεριληφθεί στην πρώτη ομάδα χωρών ζώνης Ευρώ που ξεκίνησε την χρήση του Ευρώ σε λογιστική μορφή από 01.01.1999 και υπήρχε ορατός κίνδυνος να μην ενταχθεί στη ζώνη του Ευρώ από το 2002 (κυκλοφορία του Ευρώ σε χαρτονόμισμα) λόγω υψηλών χρεών, ελλειμμάτων και πληθωρισμού.
Έτσι λοιπόν η Goldman Sachs βοήθησε στην απόκρυψη χρέους μέσω currency swap (συναλλαγματικό swap) με χορήγηση δανείου Ευρώ 2,8 δις και με προμήθεια 600 εκ. Ευρώ αγοράζοντας χρέος σε δολάρια και γιεν έναντι ευρώ σε εικονικές τιμές, με αποτέλεσμα την λογιστική μείωση του 2% του χρέους το έτος 2001 ώστε η χώρα να ενταχθεί στη ζώνη του Ευρώ.
Mετά την επίθεση στους πύργους της Νέας Υόρκης 11.9.2001, υπήρξε ραγδαία πτώση των αποδόσεων των ομολόγων με αποτέλεσμα το δάνειο των Ευρώ 2,8 δις να διπλασιαστεί και να φτάσει το 2005 σε Ευρώ 5,1 δις οπότε αναδιαρθρώθηκε και μεταφέρθηκε στην Εθνική Τράπεζα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επέτρεπε έως το 2008, σύμφωνα με τους λογιστικούς κανόνες, την απόκρυψη του χρέους σε λογαριασμούς τάξεως (off balance accounts).
Το Δημόσιο τιτλοποίησε το χρέος την 31.12.2008, με ημερομηνία λήξης το 2037, με interest rate swaps (IRS) Ευρώ 5.500.000.000 μέσω της Titlos Plc SPV Λονδίνου (θυγατρική ΕΤΕ 100%) που ανέλαβε σαν αντισυμβαλλόμενος για λογαριασμό της Εθνικής Τράπεζας για άντληση ρευστότητας μέσω της ΕΚΤ.
Την 15.2.2019 το swap της 31.12.2008 ακυρώθηκε με έκδοση νέων ομολόγων λήξης 2023, 2024, 2025 με κέρδος Ευρώ 550 εκ. για την Εθνική Τράπεζα που αναλύεται πιο πάνω (Απόσπασμα από την Ετήσια Χρηματοοικονομική Έκθεση της Εθνικής Τράπεζας 1.1.2020-31.12.2020 σελίδα 293) σαν αποζημίωση για την ζημιά που είχε υποστεί από την αρχική συμφωνία swap.
(4) Εθνική Τράπεζα : Την 13.1.2021 το Δημόσιο ενίσχυσε κεφαλαιακά την Εθνική Τράπεζα (με ζημιά για τον κρατικό προϋπολογισμό) με ποσό Ευρώ 209 εκ. με σύμβαση ανταλλαγής επιτοκίων (swaps). Απόσπασμα από την Ετήσια Χρηματοοικονομική Έκθεση της Εθνικής Τράπεζας 1.1.2020-31.12.02020 σελίδα 293-294
(5) Eurobank : Τον Δεκέμβριο 2020 το Δημόσιο ενίσχυσε κεφαλαιακά την Eurobank (με ζημιά για τον κρατικό προϋπολογισμό) με ποσό Ευρώ 139 εκ. με σύμβαση ανταλλαγής επιτοκίων (swaps). Απόσπασμα από την Ετήσια Οικονομική Έκθεση 31.12.2020 σελίδα 119
(6) Alpha Bank : Την 11.12.2020 το Δημόσιο ενίσχυσε κεφαλαιακά την Alpha Bank (με ζημιά για τον κρατικό προϋπολογισμό) με ποσό Ευρώ 171 εκ. με σύμβαση ανταλλαγής επιτοκίων (swaps). Απόσπασμα από την Ετήσια Οικονομική Έκθεση 1.1.2020 – 31.12.2020 σελίδα 439
Τα ποσά στο παρακάτω απόσπασμα από την Ετήσια Οικονομική Έκθεση της Alpha Bank είναι σε χιλ. Ευρώ
Tο κείμενο της ανάρτησης σε μορφή .pdf