Για πρώτη φορά στην ιστορία, τρία αντιτουρκικά κόμματα ηγούνται στις τρεις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης
🇫🇷 Γαλλία: Το Εθνικό Κόμμα της Marine Le Pen (Jordan Bardella) στις δημοσκοπήσεις συγκεντρώνει 36%, προηγείται στις προβλέψεις του πρώτου γύρου.
🇬🇧 Ηνωμένο Βασίλειο: Το Reform UK του Νάιτζελ Φάρατζ ξεπέρασε τόσο τους Εργατικούς όσο και τους Συντηρητικούς, σπάζοντας την 100χρονη κυριαρχία των δύο κομμάτων.
🇩🇪 Γερμανία: Το AfD προηγείται του CDU, τροφοδοτούμενο από την οργή για τον πληθωρισμό, τη μετανάστευση και την αδύναμη ανάπτυξη.
Πηγή: WSJ
Το κοινό χαρακτηριστικό και των τριών κομμάτων είναι ότι θεωρούν την Τουρκία εχθρό της Ευρώπης.
Για πρώτη φορά στην ιστορία, κόμματα της πατριωτικής δεξιάς κυριαρχούν στις δημοσκοπήσεις σε Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Τουρκία βρίσκεται στο επίκεντρο των ανησυχιών τους.
Ένας πολιτικός σεισμός συγκλονίζει την Ευρώπη. Για πρώτη φορά στη μεταπολεμική ιστορία, τα πατριωτικά κόμματα της δεξιάς προηγούνται στις δημοσκοπήσεις των τριών μεγαλύτερων ευρωπαϊκών οικονομιών – της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Γερμανίας. Το φαινόμενο αυτό όχι μόνο ανατρέπει τα πολιτικά δεδομένα αλλά θέτει και νέα ερωτήματα για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ανάδυση των «πατριωτικών» κομμάτων
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Wall Street Journal, το πολιτικό τοπίο της Ευρώπης μεταμορφώνεται ραγδαία. Στη Γαλλία, το Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν, με επικεφαλής τον Ζορντάν Μπαρντελά, προηγείται στις δημοσκοπήσεις με 36%, κυριαρχώντας στις προβλέψεις για τον πρώτο γύρο των εκλογών.
Στη Βρετανία, το Reform UK του Νάιτζελ Φάρατζ έχει επιτύχει κάτι που θεωρούνταν αδύνατον: να ξεπεράσει και τους Εργατικούς και τους Συντηρητικούς, σπάζοντας έτσι την κυριαρχία του διπολικού συστήματος που χαρακτήριζε τη βρετανική πολιτική για περισσότερα από 100 χρόνια.
Στη Γερμανία, το Εναλλακτικό για τη Γερμανία (AfD) έχει προσπεράσει στις δημοσκοπήσεις το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CDU), καθιστώντας την πολιτική κατάσταση ακόμη πιο περίπλοκη στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης.
Η άνοδος αυτών των κομμάτων δεν είναι τυχαία. Τρεις βασικοί παράγοντες φαίνεται να τροφοδοτούν την οργή των ευρωπαίων πολιτών και να τους ωθούν προς αυτές τις πολιτικές επιλογές:
Πληθωρισμός και οικονομική δυσπραγία: Το αυξημένο κόστος ζωής και η οικονομική αβεβαιότητα έχουν πλήξει εκατομμύρια ευρωπαϊκές οικογένειες, δημιουργώντας έδαφος για αντισυστημικά μηνύματα.
Μεταναστευτικό ζήτημα: Η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών παραμένει ένα από τα πιο εύφλεκτα θέματα, με τα πατριωτικά κόμματα να προτείνουν αυστηρότερες πολιτικές.
Αδύναμη οικονομική ανάπτυξη: Η στασιμότητα σε βασικούς οικονομικούς δείκτες έχει δημιουργήσει απογοήτευση για τις παραδοσιακές πολιτικές επιλογές.
Η τουρκική διάσταση του φαινομένου
Ένα κοινό χαρακτηριστικό που ενώνει και τα τρία αυτά κόμματα είναι η στάση τους απέναντι στην Τουρκία, την οποία θεωρούν εχθρό της Ευρώπης. Το Εθνικό Συναγερμό στη Γαλλία έχει εκφράσει έντονες αντιρρήσεις για την τουρκική εξωτερική πολιτική και την επιρροή της στα βαλκάνια. Το Reform UK του Φάρατζ έχει επικρίνει την τουρκική στάση σε διάφορα ευρωπαϊκά ζητήματα, ενώ το γερμανικό AfD έχει υιοθετήσει σκληρή ρητορική κατά της τουρκικής μειονότητας στη Γερμανία και των πολιτικών της Άγκυρας.
Αυτή η κοινή αντίληψη για την Τουρκία ως απειλή ενισχύει περαιτέρω τη συνοχή αυτών των κομμάτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και δημιουργεί δυνατότητες για μελλοντική συνεργασία τους.
Η πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Ένωση
Η άνοδος των πατριωτικών κομμάτων στις τρεις βασικότερες ευρωπαϊκές οικονομίες δημιουργεί πρωτόγνωρες προκλήσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα κόμματα αυτά, παρά τις διαφορές τους, συγκλίνουν σε βασικές θέσεις: επιστροφή στην εθνική κυριαρχία, επανεξέταση των ευρωπαϊκών συνθηκών, και πιο αυστηρό έλεγχο των συνόρων.
Η πιθανότητα αυτά τα κόμματα να αποκτήσουν κυβερνητική εξουσία – είτε ως κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις είτε ως μέρος συνασπισμών – θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τη δυναμική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Το φαινόμενο αυτό δεν αφορά μόνο τις τρεις χώρες. Παρόμοιες τάσεις παρατηρούνται σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, από την Ιταλία και την Ολλανδία μέχρι την Αυστρία και την Ουγγαρία. Η πολιτική κυριαρχία των κεντρώων και κεντροαριστερών κομμάτων που χαρακτήριζε τη μεταπολεμική Ευρώπη φαίνεται να δίνει τη θέση της σε ένα νέο, πιο κατακερματισμένο τοπίο.