Ο επικίνδυνος νέος πατριωτισμός για τις Τράπεζες

Του Ηλία Καραβόλια

Την ίδια ώρα που μια απίστευτη, σοβιετικού τύπου εξουσία, παραχωρείται στην ΕΚΤ, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, στην χώρα μας ζούμε μια νέας μορφής κατάσταση ΄΄οικονομικού εθνικισμού΄΄  στον νευραλγικό χώρο του πιστωτικού συστήματος. Αλλά ας ξεκινήσουμε από τα δεδομένα στην Ευρωζώνη.

Με αφορμή την περιβόητη ανάγκη για ‘τραπεζική ένωση’ , ως πρώτο βήμα της  απαραίτητης –δήθεν- ομοσπονδοποίησης , η ΕΚΤ θα έχει την εξουσία να βάζει λουκέτο σε όποιες  από τις 6000 τράπεζες  κρίνει μη βιώσιμες. Διόλου τυχαίο, το σχέδιο θα παρουσιαστεί προς ψήφιση στο Συμβούλιο, στις 12 Σεπτεμβρίου ,δηλαδή την ημέρα που θα ανακοινωθεί και η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Καρλσρούης για τον ESM .Στην ουσία θα φτιαχτεί ένα Ελεγκτικό Συμβούλιο εντός της ΕΚΤ, το οποίο θα διαφέρει από το Διοικητικό, αλλά θα έχει παρόμοια σύνθεση (ένας εκπρόσωπος κάθε κράτους-μέλους συν έξι ανεξάρτητα μέλη). Οι φήμες σε ξένα έντυπα και sites λένε ότι  αυτό το συμβούλιο θα είναι αρμόδιο για την εποπτεία όλων των τραπεζών, ξεκινώντας σταδιακά, από τον Ιανουάριο 2013, με την εποπτεία των ισπανικών ιδρυμάτων (θα λάβουν κεφάλαια από τα 100 δισ. ευρώ δάνειο που ήδη έχει εγκριθεί για τη Μαδρίτη), ενώ τον Ιούλιο του 2013 θα ξεκινήσει η εποπτεία των 25 μεγαλύτερων τραπεζών και… αργότερα,  Ιανουάριο του 2014,  θα ξεκινήσει η την εποπτεία όλων( όσων μείνουν μέχρι τότε..) Αλλά η Wall Street Journal, κάνει την εξής πρόβλεψη : στις προτάσεις της Επιτροπής δεν θα περιλαμβάνεται η δημιουργία ενός κοινού ταμείου εγγύησης καταθέσεων. Τραπεζική ένωση, χωρίς κοινές τραπεζικές εγγυήσεις, με άλλα λόγια….

Αυτά ως προς τα ευρω-κομμουνιστικά πρότυπα οργάνωσης της χρηματοπιστωτικής πραγματικότητας, για το μέλλον μας. Μια δράκα κομισάριων και πολιτικών που εξαρτώνται, εμφανώς, από τις διαθέσεις των 20 μεγάλων ευρωπαικών τραπεζών( κυρίως Γερμανικών και  Γαλλικών), θα κοντράρεται με τα ισχυρά φρούρια της χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας, σε Λονδίνο, Ν. Υόρκη. Αυτονόητο είναι, ότι ο κλάδος θα συρρικνώνεται και η αγορά θα μοιράζεται σταδιακά στους μεγάλους. Όποιος απορεί, ας κάνει υπομονή λίγα χρόνια, και θα το καταλάβει.

Αλλά εδώ στην Αθήνα, γιατί άραγε να έχει ανέβει τόσο πολύ το κυβερνητικό πατριωτικό καθήκον προστασίας των τραπεζών μας; Λογικά, λέω εγώ, θέλουμε να δείξουμε στην Τρόικα έργο, χειροπιαστό: δηλαδή ότι υπάρχει σε εξέλιξη ένα μεγάλο σχέδιο αναδιάταξης του τραπεζικού χάρτη . Πιο είναι αυτό άραγε; Μήπως-λέω εγώ τώρα- το σχέδιο είναι οι  μεγάλες ( ΕΤΕ, Πειραιώς, Eurobank, Alpha) να εξαγοράσουν τις μικρότερες, μή συστημικού κινδύνου, και μετά να συγχωνευθούν μεταξύ τους;

Φυσικά, αυτό προυποθέτει ρευστότητα για τις 4 μεγάλες. Που θα την βρουν; Απ ότι φάνηκε στην περίπτωση Πειραιώς- ΑΤΕ, δεν υπάρχει πρόβλημα: το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και η νύφη( ΑΤΕ) εξασφαλίζουν το χρήμα της εξαγοράς της ! Τόσο απλά, και όποιος δεν το κατανοεί, μάλλον δεν έχει κατανοήσει ότι ζούμε εποχές ισχυρού εναγκαλισμού της κρατικής με την τραπεζική εξουσία.

Αλλά υπάρχει και ο τοίχος της πραγματικότητας, πάνω στον οποίο σκοντάφτει η βιασύνη της κυβέρνησης: φαίνεται ότι υπάρχει εμπλοκή, και δικαίως, από την TτΕ και ΤΧΣ , όσον αφορά το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο. Προσπαθούν να αποτρέψουν την διάσπαση  του σε ‘good -bad’ bank. Οι λόγοι; Κατ αρχήν, τα πορίσματα νομικών (της Αlvarez & Marsal) και ορκωτών ελεγκτών (Deloitte), φαίνεται ότι δείχνουν να μην υπάρχει  τοξική  δραστηριότητα στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο ! Με όρους δηλαδή όχι αποτελεσμάτων χρήσης, αλλά στοιχείων ενεργητικού και ισολογισμού ,δεν δικαιολογείται σπάσιμο σε bad bank ! Αλλά το ευρύ κοινό, δεν μπορεί να διαβάσει  αποτελέσματα και ισολογισμό, λόγω… εκτάκτων συνθηκών (!) Απίστευτα πράγματα, με την βούλα του νόμου, πάντα ….

Δεύτερη εμπλοκή, αφορά τους εργαζόμενους. Το μισθολογικό κόστος λειτουργίας, κατανέμεται στο παλιό σχήμα, ως εξής :ΤΤ  130 εκατ ευρώ, Tbank 24-25 εκατ ευρώ. Συνολικά 155 εκατ ευρώ ετησίως δηλαδή σε μισθούς 3300 εργαζομένων, με 750 εξ αυτών (ίσως και περισσότεροι) να θεωρούνται ως συμβατικές σχέσεις ”δημοσίων υπαλλήλων”. Κοινώς, άρχισαν να ψάχνονται στην κυβέρνηση, μήπως και  ενεργοποιήσουν μηχανισμό μετατάξεων, χωρίς να θίξουν κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης και χωρίς να θιχτούν εργαζόμενοι. Ήδη , έχουν θιγεί   74,000 μικρομέτοχοι, που θα κάνουν τις μετοχές τους.. ταπετσαρία!

Τρίτο πρόβλημα; Το Δημόσιο ως άμεσος μέτοχος στο ΤΤ με 34%, και έμμεσος μέσω των ΕΛΤΑ με 10% .ελέγχει το 44% . Αλλά δεν έχει κεφάλαια για να συμμετέχει στην αναγκαστική ανακεφαλαιοποίηση.  Άρα το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα αναγκαστεί να δώσει σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς, ως νέα προκαταβολή στην τράπεζα που θα  εξαγοράσει το ΤΤ, περίπου 1 δις ευρώ ! Ο λόγος;   θα έχει υποχωρήσει το tier 1, δείκτης επάρκειας, κάτω από 8%. Όμως το ΤΧΣ το οποίο δεν θα πάρει κεφάλαια από τους εταίρους( EFSF) νωρίτερα από τις 15 Οκτωβρίου ! Πώς λοιπόν θα μπει χρήμα και από ποιόν;

Αυτές οι βιαστικές κινήσεις, κρύβουν ένα νέο-πατριωτικό σκεπτικό, κατά τις κυβερνητικές προθέσεις : να μπορέσουν οι ελληνικές τράπεζες, να μπουν κάτω από την ομπρέλα προστασίας της νέας τάξης πραγμάτων ( τραπεζικής εποπτείας), αλλά για να μην ‘ φαγωθούν’  στην πορεία από τους ευρωπαικούς γίγαντες, θα πρέπει να αποκτήσουν ακόμη μεγαλύτερο μέγεθος.  Οπότε, λένε στην κυβέρνηση, ‘ …ας δώσουμε στους Έλληνες μεγάλους, τα μικρά ψάρια της αγοράς, ώστε να μην φαγωθούν όλα μαζί από τους ξένους καρχαρίες, μεθαύριο..’ .Άσχετα αν οι Γαλλικές που ήλθαν, Societe Generale και Credit Agricole, φεύγουν άρον άρον..

Δεν ακούγεται άσχημο, σε πρώτη ανάγνωση : το ελληνικό πιστωτικό σύστημα αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο( Βαλκάνια). Δηλαδή ,η  φιλοσοφία της εποχής Σημίτη, με την λογική ισχυρής διείσδυσης στις γειτονικές χώρες, σήμερα πρέπει να θωρακιστεί, καθώς το ξένο κεφάλαιο… παραμονεύει. Την ίδια ώρα, που το μεμφόμαστε ότι δεν έρχεται να επενδύσει στην Ελλάδα και να ανοίξει θέσεις εργασίας!  Διότι για το ίδιο ‘κεφάλαιο’ πρόκειται: οι μέτοχοι των 20-25 μεγάλων τραπεζών της Ευρώπης, ελέγχουν τις ροές επενδυτικών κεφαλαίων και τις εταιρείες υποδομών και ανάπτυξης παντού.

Αυτός λοιπόν ο νέος πατριωτισμός, για τα γκισέ των τραπεζών, προδίδει βιασύνη, προχειρότητα και φυσικά άγνοια κινδύνου για το μέλλον. Διότι το να ενωθούν ελληνικά συμφέροντα  και να επιβαρυνθεί ο ελληνικός πληθυσμός με μελλοντικές οφειλές( σημ : εμείς θα ξεπληρώσουμε τα κεφάλαια για ανα-κεφαλαιοποίηση από το ΤΧΣ. Δεν εξαιρούνται από το Δημόσιο Χρέος, προς το παρόν…), θα είχε νόημα αν υπήρχε ταυτόχρονα μια ορθολογική ανάλυση κόστους/οφέλους, με  σημαντικότερος δείκτη ασφαλείας, έναν και μοναδικό: το αν θα πέσει χρήμα στην πραγματική οικονομία της χώρας, ώστε να ανοίξουν βιώσιμες δουλειές.