Η υποβάθμιση της Γαλλίας και η σημασία της για την Ευρώπη

Του Γιώργου Καισάριου

Προχτές η Moody΄s μείωσε την πιστοληπτική ικανότητα της Γαλλίας από ΑΑΑ σε ΑΑ1, ουσιαστικά ακολουθώντας την S&P, που επίσης έκανε ανάλογη υποβάθμιση στην αρχή της χρονιάς.
Η υποβάθμιση της Γαλλίας δεν είναι παρά η κορφή του παγόβουνου για την Ευρώπη. Το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο και αν δεν αλλάξουν πάρα πολλά, οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο ότι θα ακολουθήσουν και άλλες υποβαθμίσεις. Πάντως όσον αφορά τη Γαλλία, είναι κάτι που πολλοί ανέμεναν και περίμεναν να γίνει.
Ένα από τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει η Γαλλία αλλά και η Ευρώπη πιο μακροπρόθεσμα, είναι οι υποβαθμίσεις που θα ακολουθήσουν εντός της Γαλλίας, που δεν είναι ορατές στο μάτι.
Κάθε υποβάθμιση πιστοληπτικής ικανότητας ακολουθεί και υποβαθμίσεις εταιρειών εντός της χώρας αυτής. Αρχίζοντας από τις τράπεζες μεν, αλλά φτάνοντας έως τις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να αυξάνεται το συνολικό κόστος για την οικονομία.
Το δε πρόβλημα της Γαλλίας, ενδέχεται να μεγαλώσει με γεωμετρική πρόοδο, διότι η ανάγκη για διαρθρωτικές αλλαγές ίσως επιβαρύνει την οικονομική ανάπτυξη, που ίσως να έχει σαν αποτέλεσμα να δούμε περαιτέρω υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Γαλλίας κοιτάζοντας μπροστά.
Το γεγονός ότι οι γαλλικές τράπεζες είναι γεμάτες με ιταλικό (300 δισ.) και ισπανικό (110 δισ.) χρέος επίσης δεν βοηθά. Ούτε το γεγονός ότι το πραγματικό χρέος της Γαλλίας ίσως να αποδειχτεί πολύ μεγαλύτερο από ό,τι όλοι φανταζόμαστε, διότι υπάρχουν πάρα πολλοί λογαριασμοί που δεν έχουν καταλογιστεί σαν χρέος.
Οι λόγοι άλλωστε για την υποβάθμιση της Γαλλίας εκ μέρους της Moody΄s έχουν να κάνουν με το ότι η δημοσιονομική θέση της Γαλλίας, θα χειροτερέψει κοιτάζοντας μπροστά.
Ο στόχος για το 2012 είναι η Γαλλία να έχει δημοσιονομικό έλλειμμα 4,5% του ΑΕΠ. Ο στόχος για το 2013 είναι στο 3%. Το ερώτημα είναι αν θα μπορεί να το κάνει αυτό η Γαλλία, χωρίς ουσιαστικά να ρίξει την οικονομία σε ύφεση, κάτι που θα δυσκολέψει ακόμα περισσότερο την δημοσιονομική προσαρμογή της Γαλλίας;
Την απάντηση θα την δούμε του χρόνου, αλλά η δική μου η απάντηση είναι όχι, χωρίς δραστική μείωση της μόχλευσης στον τραπεζικό τομέα (με διαγραφές κεφαλαίου) και όχι χωρίς πραγματικές αλλαγές που θα κάνουν την Γαλλία πιο ανταγωνιστική. Και ως προς αυτό δεν είμαι τόσο αισιόδοξος.
Άλλο θέμα είναι ότι η Γαλλία έχει ξεπεράσει το 90% του ΑΕΠ σε χρέος στο πρώτο εξάμηνο. Η λογική λέει ότι έως το τέλος του χρόνου, το χρέος της θα έχει αυξηθεί κατά 1-2 μονάδες ακόμα. Του χρόνου, αν υποθέσουμε ότι η ύφεση στην Ευρώπη δεν αυξηθεί, το συνολικό χρέος της Γαλλίας ίσως να έχει φτάσει το 95% του ΑΕΠ.
Υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν ότι όταν μια χώρα ξεπεράσει το 90% χρέος ως προς το ΑΕΠ, τότε τα πράγματα δυσκολεύουν πάρα πολύ, διότι θα χρειαστούν ολοένα και περισσότεροι πόροι για να μπορούν να εξυπηρετήσουν αυτό το χρέος, που θα αφαιρεθούν από την οικονομία, δυσκολεύοντας ακόμα περισσότερο τα πράγματα.
Ενθαρρυντικό, έως ένα βαθμό, είναι το ότι ο υπουργός οικονομικών της Γαλλίας είπε ότι αυτή η υποβάθμιση θα δώσει περισσότερο κίνητρο στην Γαλλία να κάνει τις απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές έτσι ώστε να ανακτήσει ξανά την πιστοληπτική ικανότητα ΑΑΑ. Τουλάχιστον δεν έκανε το λάθος να βγει στα τηλεοπτικά παράθυρα και να μιλάει περί συνωμοσιών κτλ, όπως έκαναν ορισμένοι εδώ στη χώρα μας.
Επίσης ο Γάλλος υπουργός οικονομικών τόνισε ότι δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτα την τελευταία δεκαετία από τους προγενέστερους πολιτικούς της Γαλλίας προς την κατεύθυνση για αλλαγές στη λειτουργία της Γαλλίας, αλλά σήμερα η Γαλλία είναι αποφασισμένη να αλλάξει. Η απεικόνιση της πραγματικότητας ποτέ δεν βλάπτει.
Το κατά πόσο θα τα καταφέρει να αλλάξει η Γαλλία είναι ένα μεγάλο στοίχημα για την Ευρώπη, διότι ουσιαστικά η Γαλλία και η Γερμανία είναι οι δυο χώρες που αποτελούν την ευρωπαϊκή οικονομία.
Ενδεχόμενη αδυναμία αυτών των δυο χωρών, θα επιφέρει πλήγμα σε όλους και σε όλη την Ευρώπη, κυρίως στη χώρα μας που έχει μεγάλες ανάγκες βοηθείας αυτό τον καιρό.