Σημαντικές αλλαγές στη φορολογική μηχανή προτείνει η τρόικα σε έκθεση για την κατάσταση της διοικητικής μεταρρύθμισης.
Η τρόικα διαπιστώνει μεγάλες αστοχίες στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, υπογραμμίζοντας ότι η φορολογική μηχανή είναι διάτρητη σε ζητήματα όπως η φορολόγηση των πλούσιων και των ελεύθερων επαγγελματιών.
Όπως αναφέρεται, ο βαθμός επίτευξης των περισσότερων φορολογικών στόχων είναι χαμηλότερος από τα αναμενόμενα επίπεδα, δεν έχουν επιτευχθεί οι εξαμηνιαίοι στόχοι, ενώ εκτιμάται ότι δεν θα επιτευχθούν ούτε οι στόχοι που έχουν καθοριστεί για τα τέλη Δεκεμβρίου.
Οι πλούσιοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες
Οι εργασίες για φορολόγηση προσώπων υψηλού πλούτου και ελεύθερων επαγγελματιών υψηλού εισοδήματος έχουν πέσει σε απραξία, υπογραμμίζει η τρόικα, τονίζοντας ότι η όρεξη για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής ατόμων υψηλού πλούτου και των ελεύθερων επαγγελματιών υψηλού εισοδήματος κινδυνεύει να εξασθενήσει.
Δεδομένης της υψηλής φοροδιαφυγής από ελεύθερους επαγγελματίες, ο στόχος του 2013 όσον αφορά τον αριθμό των ελέγχων, πρέπει να είναι κατ’ ελάχιστον ίδιος με το πρόγραμμα του 2012, ενώ ο στόχος για τα έσοδα πρέπει να είναι υψηλότερος από αυτόν που επιτεύχθηκε φέτος.
Κατευθείαν από τον τραπεζικό λογαριασμό
Όπως διαπιστώνει η έκθεση, από τα 53 δισ. οφειλές είναι πιθανόν να εισπραχθεί το 10-15%. Μεγάλα ποσά δεν είναι δυνατόν να μπουν στα ταμεία του κράτους και πρέπει να διαγραφούν για να στραφεί ο μηχανισμός εκεί όπου υπάρχει προοπτική είσπραξης.
Η κυβέρνηση καλείται να εφαρμόσει σύστημα τηλεφωνικών κλήσεων για τα ποσά ως 3.000 ευρώ (ύψους 1,1 δισ. ευρώ), αλλά και να υπάρξει «άμεση χρέωση τραπεζικών λογαριασμών οφειλετών», κάτι που απαιτεί νομοθετικές αλλαγές αλλά και διαδικασίες που θα συμφωνηθούν με τις τράπεζες.
Καλείται επίσης να διαθέσει το 10% των εργαζόμενων στις ΔΟΥ στο κυνήγι των οφειλών, κάτι που σήμερα δεν γίνεται.
Ως προς τους μεγάλους οφειλέτες, η τρόικα διαπιστώνει ότι είναι απογοητευτικά τα αποτελέσματα από τις εισπράξεις: Οι 1.500 μεγαλύτεροι οφειλέτες χρωστούν 35 δισ., αλλά από τις 567 υποθέσεις που εξετάστηκαν (συνολικά 13,6 δισ.) εισπράχθηκαν μόλις… 29 εκατ. ευρώ. Έτσι, προτείνει στροφή προς τα μεσαία κλιμάκια. Τους 5.770, με χρέη μεταξύ 300.000 ευρώ και 1 εκατ.
Απλοποίηση του συστήματος του ΦΠΑ
Οι δανειστές διαπιστώνουν ότι το κόστος διαχείρισης των μικρών επιχειρήσεων που μετέχουν στο σύστημα του ΦΠΑ είναι πολύ μεγάλο. Το 1/3 των απαιτήσεων για επιστροφές ΦΠΑ δημιουργείται από φορολογούμενους με τζίρο κάτω των 10.000 ευρώ, γεγονός που δημιουργεί σημαντικό διοικητικό βάρος στη φορολογική διοίκηση.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο προτείνεται να υπάρξει ένα κατώτατο όριο εγγραφής. Σημειώνεται ότι σε άλλα κράτη το όριο αυτό είναι λίγο κάτω από τα 25.000 ευρώ. Όπως σημειώνεται, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν εφαρμόσει ένα απλοποιημένο σχέδιο φορολόγησης μικρών επιχειρήσεων, όπου οι φορολογούμενοι δεν έχουν το δικαίωμα να χρεώνουν ΦΠΑ σε εκροές, ούτε να πιστώνουν ΦΠΑ σε εισροές και όπου δεν απαιτείται η υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ.
Όπως αναφέρεται, με τον τρόπο αυτόν οι μικρές επιχειρήσεις δεν θα χρεώνουν ΦΠΑ και αποφεύγουν όλες τις απαιτήσεις συμμόρφωσης αναφορικά με τον φόρο και παράλληλα μπορούν να εκμεταλλευτούν ένα μικρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των μεγάλων, ιδιαίτερα αν η προστιθέμενη αξία των μικρών εταιρειών προέρχεται από την εργασία που δεν φορολογείται, σε αντίθεση με τα υλικά και τον εξοπλισμό.
Από την άλλη, μη εγγεγραμμένες στο σύστημα του ΦΠΑ επιχειρήσεις δεν έχουν το δικαίωμα να εκπίπτουν ή να απαιτούν επιστροφή του από εισροές και βρίσκονται σε μειονεκτική θέση αν έχουν μεγάλα ποσά φορολογούμενων εισροών και κεφαλαιακών επενδύσεων. Επιπλέον, για διάφορους λόγους, οι φορολογούμενοι έμποροι διστάζουν να συνδιαλλάσσονται με επιχειρήσεις που δεν είναι γραμμένες στο σύστημα ΦΠΑ. Έτσι, καταλήγει η έκθεση, η επιλογή εγγραφής στο σύστημα ΦΠΑ εξαρτάται από πρακτικούς λόγους και από την επιχειρηματική δραστηριότητα.
Για να λειτουργήσει το σύστημα θα πρέπει να πληρούνται οι εξής όροι, αναφέρει η έκθεση:
1) Το απλοποιημένο σύστημα είναι ανοικτό μόνο για φυσικά πρόσωπα.
2) Η επιλογή εγγραφής απαιτεί από τις επιχειρήσεις να μείνουν στο σύστημα ΦΠΑ για τουλάχιστον πέντε χρόνια και απαιτεί την πλήρη τήρηση βιβλίων και την υποβολή δηλώσεων.
3) Απαιτείται ένα ελάχιστο ποσό πιστωτικού ΦΠΑ πριν απαιτηθεί μια επιστροφή.
Επίσης, η αποστολή συμπεραίνει ότι υπάρχει υψηλός κίνδυνος από τις απάτες που σχετίζονται με τον ΦΠΑ. Από τις ληξιπρόθεσμες ύψους 35,5 δισ. ευρώ που οφείλουν στο δημόσιο οι 1.500 μεγαλύτεροι οφειλέτες, περίπου το 21% αφορά τον ΦΠΑ. Οι περισσότερες από αυτές δεν είναι εισπράξιμες και σχετίζονται με ψεύτικες εταιρείες ή εταιρείες που δεν μπορούν να εντοπιστούν. Όπως σημειώνει η τρόικα, υπάρχουν μόνο λίγα μέτρα για τον εντοπισμό και την πρόληψη απάτης ΦΠΑ.
Επιτάχυνση των επιστροφών ΦΠΑ και πόλεμος στα πλαστά τιμολόγια
Οι δανειστές διαπιστώνουν καθυστερήσεις στις επιστροφές ΦΠΑ, οι οποίες πλήττουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Προτείνει μια αυτοματοποιημένη διαδικασία επικύρωσης (που δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα) αλλά και ένα σύστημα διαχείρισης ρίσκου ώστε να μη χρειάζεται να ελέγχονται μία προς μία οι επιχειρήσεις που ζητούν επιστροφή του φόρου.
Όπως διαπιστώνεται, οι ελεγκτές σήμερα βασίζονται υπερβολικά σε παραδοσιακούς ελέγχους έγγραφων τιμολογίων, με αποτέλεσμα να ξεφεύγουν πλαστά και εικονικά τιμολόγια και να οργιάζουν η φοροδιαφυγή και η απάτη. Από τα 35,5 δισ. που οφείλουν οι 1.500 μεγαλύτεροι οφειλέτες το 21% αφορά ΦΠΑ.
Η τρόικα διαπιστώνει ότι η Ελλάδα έχει περιορισμένες δυνατότητες να ανακτήσει απώλειες εσόδων του ΦΠΑ και προτείνεται μεταξύ άλλων να καταστούν, κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, οι πελάτες που γνώριζαν ή -βάσει μαχητών τεκμηρίων- που έπρεπε να γνωρίζουν ότι ήταν συνεργοί σε απάτη ΦΠΑ, συλλογικά και ατομικά υπόχρεοι για την καταβολή του ΦΠΑ που είναι πληρωτέος από τον προμηθευτή.
Διαπιστώνεται, μάλιστα, ότι υπάρχουν ελάχιστες ή καθόλου ποινικές διώξεις για αδικήματα ΦΠΑ και ζητούνται… περισσότερες
Οι κύριες συστάσεις της τρόικας
Οφειλές
1. Κάντε σημαντικές αλλαγές στα συστήματα αναγκαστικής είσπραξης, ιδιαίτερα στους τομείς αυτοματοποιημένων υπενθυμίσεων, στο τηλεφωνικό κέντρο πραγματοποίησης τηλεφωνημάτων και στην απευθείας χρέωση τραπεζικών λογαριασμών.
2. Ως μέρος του σχεδίου για την εκλογίκευση του δικτύου των τοπικών γραφείων, διασφαλίστε ότι οι μελλοντικές εργασίες για την είσπραξη οφειλών θα ενσωματωθούν στις μεγαλύτερες ΔΟΥ.
3. Διευρύνετε το φάσμα των υποθέσεων της μονάδας μεγάλων οφειλετών.
Ελεύθεροι επαγγελματίες υψηλού εισοδήματος
4. Επαναπροσδιορίστε το πρόγραμμα ελέγχων ΠΥΠ-ΕΕΥΕ (Πρόσωπα Υψηλού Πλούτου – Ελεύθεροι Επαγγελματίες Υψηλού Εισοδήματος) ώστε οι προσπάθειες το 2013 να επικεντρωθούν σε συγκεκριμένους τομείς ελεύθερων επαγγελματιών υψηλού εισοδήματος (π.χ. γιατροί και δικηγόροι).
5. Διασφαλίστε ότι τα άτομα υψηλού πλούτου και οι ελεύθεροι επαγγελματίες μεγάλου εισοδήματος παραμένουν σε υψηλά επίπεδα προτεραιότητας και δημιουργήστε δυνατότητες σε μια ειδική μονάδα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής στην ομάδα αυτή.
ΦΠΑ
6. Δρομογήστε ένα υποχρεωτικό ελάχιστο όριο για την εγγραφή μικροεπιχειρήσεων.
7. Δώστε σε μια συγκεκριμένη μονάδα στη διοίκηση την αρμοδιότητα για την παρακολούθηση των συνολικών επιδόσεων του ΦΠΑ, για την ανάλυση τάσεων και δυνητικών κινδύνων των εσόδων και για την υποβολή εισηγήσεων για ενέργειες βελτίωσης στις επιδόσεις του ΦΠΑ.
8. Εφαρμόστε μια ταχεία διαδικασία για τη διαγραφή αγνοούμενων εμπόρων από το σύστημα του ΦΠΑ.
9. Δημιουργήστε μια μονάδα στη διοίκηση με αρμοδιότητα εντοπισμού περιπτώσεων απάτης ΦΠΑ και συντονισμού δραστηριοτήτων για την πρόληψή τους.
10. Εφαρμόστε το αυτοματοποιημένο σύστημα επικύρωσης για την επιστροφή του ΦΠΑ που βασίζεται σε παραμέτρους κινδύνου (risk-based).
euro2day.gr