Ο ερωτικός «Αγιος των γραμμάτων μας»
και ο ….ερωτευμένος “κοσμοκαλόγερος” !
.
«….έκαμα δύο τρία βήματα και είδα πράγματι ότι η Μοσχούλα ελούετο
γυμνή εις το κύμα…»
.
Ο Παπαδιαμάντης δεν (απο)φεύγει «τον γυναικείον πειρασμόν».
.
Αντίθετα μένει και μάλιστα , όπως γράφει χαρακτηριστικά:
.
«χάσκων και εν εκστάσει»,
παρατηρώντας κάθε σημείο του γυμνού γυναικείου σώματος:
.
Επιμένει:
«Δεν εχόρταινα να βλέπω…»
.
Φαντάζεται και ….φαντασιώνεται :
.
«Διέβλεπα την οσφύν της , τας κνήμας , τους πόδας της…Εμάντευα το στέρνον της ,
τους….κόλπους της , γλαφυρούς και προέχοντας…»
.
Και κυριολεκτικά παραληρεί :
“Ήτο απόλαυσις, πνοή, θαύμα, νηρηίς, σειρήν, όνειρον πλέον εις το κύμα ,
ως ναυς των ονείρων….“.
.
Ο Άγιος των Γραμμάτων μας δεν διστάζει να αποκαλύψει ότι ο συγκαλυμμένος (λυρικός),
μέχρι εκείνη την στιγμή,ηδονοβλεπτισμός του,
τον οδήγησε στον απρόβλεπτο
και άγριο χώρο των ανθρώπινων ενστίκτων.
.
Η κρυφή σκέψη– ευχή του για το «πλάσμα» ήταν πράγματι απρόσμενη για
το ήθος του και απάνθρωπη. Αιφνιδιάζει:
.
« Να εκινδύνευεν έξαφνα και να εφώναζεν βοήθεια» !
.
Όσο κι αν επιχειρεί (;) ο Παπαδιαμάντης στην συνέχεια ,
αυτή την πρώτη και ΜΟΝΑΔΙΚΗ επαφή του με ένα γυμνό γυναικείο σώμα,
να την διαχωρίσει
.
«..από όλας τας ιδιοτελείς περιπτύξεις και τους κυνέρωτας του κόσμου…»,.
.
ο λόγος του αντίθετα αποδεικνύει ότι η ΑΙΣΘΗΣΗ εκείνη θα γίνει
κυρίαρχη ανάμνηση (και όχι μόνο) μιας ολόκληρης Ζωής.
( οι λέξεις του απηχούν το “πρώτον πάθος”):
«Ησθάνθην ότι προσεκολλάτο το πλάσμα επάνω μου….
Επί πόσον ακόμη
θα το ΕΝΘΥΜΟΥΜΑΙ εκείνο το αβρόν, το απαλόν σώμα της αγνής κόρης,το οποίον ησθάνθην ποτέ επάνω μου επ’ ολίγα λεπτά ,
της άλλως (!) ανωφελούς (!) ζωής μου…».
(Σημείωση: Ακούγεται τολμηρός και παράταιρος ο χαρακτηρισμός «ανωφελής ζωή»,
από ένα άνθρωπο της Πίστης.
Η προσωπικότητα όμως του Παπαδιαμάντη, επιβάλλει να
δούμε την διπλή σημειοδότηση:
α) βεβαίως, ως τραγικότητα των κατά καιρούς… ανθρωπίνως (!)
υπαρξιακών μας απολογισμών…. ματαιότητας.
αλλά πρωτίστως, για έναν Παπαδιαμάντη και
β) Ως έκφραση της ταπεινότητας- μηδαμινότητάς μας απέναντι στο Θείο).
.
Και πιο κάτω,
«Ήμην ο άνθρωπος , όστις κατόρθωσε να συλλάβη
με τας χείρας του προς στιγμήν εν όνειρον , το ιδιον όνειρόν του…!»
(«όνειρο στο κύμα» Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη)
.
Ο Παπαδιαμάντης ως άτομο θα επιλέξει να μείνει ανέραστος σ’όλη του την ζωή (κοσμοκαλόγερος).
Ως ΛΟΓΟΤΕΧΝΗΣ όμως θα αντιμετωπίσει τον έρωτα ως στοιχειακό όρο,
όχι μόνο της ανθρώπινης φύσης και του κοινωνικού «γίγνεσθαι» αλλά και της Τέχνης.
Ναι! Αυτός, ο Άγιος των Ελληνικών Γραμμάτων μας!
.
Διασφάλισε έτσι την “ιερότητα” της ΑΛΗΘΕΙΑΣ και την αυθεντική αισθητική για τον εαυτό του
και το Έργο του.
.
Ως προς αυτό ο ΟΜΗΡΟΣ υπήρξε …..άτυχος. Οι κατά καιρούς «Ομηροπατέρες»
φρόντισαν να τον …ευνουχίσουν εγκαίρως.
Αποτέλεσμα:
Ένα ακόμη Ελληνικό οξύμωρο : Ερωτικός ο (Άγιος των Γραμμάτων μας ) Παπαδιαμάντης,
«Ανέραστος» ο (κατεξοχήν ερωτικός ποιητής ) Όμηρος !
Ο Ποιητής που, έχοντας ως δραματουργική βάση την ανθρώπινη σεξουαλικότητα,
θα εξανθρωπίσει (Lesky) τον πρωτογονισμό και την αγριότητα της Ελληνικής Μυθολογίας
και θα θεμελιώσει την Ελληνική πολιτική και κοινωνική σκέψη
και τα βασικά δομικά στοιχεία της Δημοκρατίας και του Ανθρωπισμού.
Υ.Γ Και μια…. περιττή επισήμανση:
Την χρονιά (1911) που ο… 60χρονος Παπαδιαμάντης εγκατέλιπε την….«άλλως ανωφελή ζωή του…»,
την ίδια χρονιά,
αναιρώντας-απαλύνοντας τον όποιο ανθρώπινο υπαρξιακό πεσσιμισμό
της Παπαδιαμαντικής κουβέντας, ο Καβάφης θα γράψει,
«…… η Ιθάκη δεν σε γέλασε».
.
“Κάτι” σαν αναγνώριση- δικαίωση, με ποιητικούς όρους, της μοναδικής Τέχνης του μεγάλου Σκιαθίτη.
Χρυσόστομος Τ.