Οι Ευρωεκλογές πλησιάζουν. Το δίλημμα εξαιρετικά δύσκολο. Όπως λέμε «εμπρός γκρεμός και πίσω ρέμα». Ο λόγος θα αποκαλυφθεί στη συνέχεια. Θα κληθούμε να επιλέξουμε, χονδρικά, από τρείς κυρίαρχες τάσεις ή μάλλον ουσιαστικά δύο δρόμους:
Α) Περισσότερη «ευρωπαϊκή ολοκλήρωση» με δυο παραλλαγές ως προς τον βαθμό και την ποιότητα αυτής.
Α1) Μέσω μιας διακυβερνητικής διαδικασίας που εγκαινιάστηκε με την Ελλάδα και τα PIGS, δηλαδή μέσω της στενής συνεργασίας Γάλλων και Γερμανών (οι Άγγλοι θα συνεχίσουν να παίζουν το διασπαστικό παιγνίδι του παραμένω με το ένα πόδι μέσα για να αποσπώ βολικές εξαιρέσεις) και υπό την καθοδήγησή τους. Η διαδικασία αυτή θα
αφορά κυρίως τη μεταβίβαση εξουσιών από τα κράτη – μέλη στις Βρυξέλλες ώστε να επιτευχθεί η Οικονομική Ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ας την ονομάσουμε «Οικονομική Ομοσπονδία». Την προσέγγιση αυτή νομίζω υποστηρίζουν τα ευρωπαϊκά χριστιανοδημοκρατικά και σοσιαλιστικά κόμματα.
Α2) Μέσω μιας ριζικής ολοκλήρωσης,δηλαδή μέσω μιας πλήρους ομοσπονδοποίησης που εκτός του Α1 θα περιλαμβάνει διαδικασίες και θεσμούς πολιτικής ολοκλήρωσης,όπως Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, περαιτέρω Ενίσχυση του νομοθετικού ρόλου το υΕυρωκοινοβουλίου, μετατροπή του Συμβουλίου των Υπουργών σε «Γερουσία» και μετατροπή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε «Ευρωπαϊκή Κυβέρνηση» η οποία θα εκλέγεται από το Ευρωκοινοβούλιο με αρμοδιότητες να φορολογεί απευθείας Ευρωπαίους πολίτες. Την προσέγγιση αυτή έκαναν γνωστή το 2012, οι ευρωβουλευτές Ντανιέλ Κον Μπεντίτ και Γκι Φερχόφσταντ μέσα από το βιβλίο τους «Ξύπνα Ευρώπη». Σήμερα, αν δεν κάνω λάθος υποστηρίζεται μονάχα από τους ευρωπαίους φιλελεύθερους κι ένα μέρος των πρασίνων.
Β) Περισσότερο «ευρωσκεπτικισμό», δηλαδή επιστροφή στη γνωστή πολιτική περιοχή του έθνους κράτους ή του κενού. Η τάση αυτή παρουσιάζει σταθερή αυξητική δυναμική από το 2002 σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο και αναμένεται να κορυφωθεί σ’ αυτές τις Ευρωεκλογές εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και της ανεπάρκειας αντιμετώπισής της μέσω της διακυβερνητικής μεθόδου (Α1).
Κι ενώ είχε παρουσιαστεί ως θετική ουτοπία και μοναδική δημοκρατική διέξοδος η λύση…..
… Α2 από τους υποστηρικτές της, αν την αναλύσει κανείς προσεκτικότερα, θα διαπιστώσει πως πρόκειται για μια παραλλαγή της Α1 από την στιγμή που και οι δύο (Α1, Α2) στηρίζονται σε 3 σοβαρές παρανοήσεις:
- Η Ευρωπαϊκή κρίση που εμφανίστηκε το 2009 και για την οποία αρχικά θεωρήθηκε αποκλειστικά υπεύθυνο το σκάσιμο της φούσκας της subprime αγοράς στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, τελικά αποδόθηκε στην έλλειψη δημοσιονομικής πειθαρχίας των PIGS τουΝότου, διότι εμφανίσθηκε ως κρίση χρέους των κρατών – μελών.
- Στη συνέχεια, γύρω στο 2010-2011 η Ευρωπαϊκή ηγεσία διαπίστωσε με μεγάλη καθυστέρηση ότι ο Ευρωπαϊκός τραπεζικός τομέας ήταν συνυπεύθυνος, τουλάχιστον σε πολύ μεγάλο βαθμό σε ορισμένες χώρες (π.χ. Ισπανία) κι αυτό αποδόθηκε στην έλλειψη κεντρικού ελέγχου των Ευρωπαϊκών τραπεζών.
- Η εμβάθυνση της ολοκλήρωσης μπορεί να επιτευχθεί με εμβάθυνση της γραφειοκρατίας στις Βρυξέλλες και τη μεταφορά εξουσίας από τα έθνη – κράτη στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς έτσι ώστε η Ευρώπη να εμφανίζεται στην παγκόσμια κοινότητα ως μια ενιαία Οικονομική Ζώνη (Οικονομική Ομοσπονδία) ή ένα ενιαίο κράτος (Πολιτική Ομοσπονδία), αλλά χωρίς ταυτόχρονα να είναι έθνος – κράτος το ίδιο ! Αυτή είναι και η σοβαρότερη παρανόηση όπως, ελπίζω, θα αναδείξω στη συνέχεα.
- Αυτή η ιδεολογική και πολιτική ολοκλήρωση έπρεπε να είχε προηγηθεί της εμπορικής και κυρίως της νομισματικής ένωσης. Η δημιουργία ενός νέου έθνους – κράτους, της Ευρώπης, θα είχε ακολουθήσει τότε μια αντίστροφη πορεία απ’αυτήν που ακολουθήθηκε, περίπου όπως η παρακάτω :
- Οπότε είτε δεξιά κοιτάξει κανείς, είτε αριστερά, αυτό που απουσιάζει σταθερά μέχρι σήμερα, είναι ένα αληθινό Ευρωπαϊκό όραμα και μια πραγματική Ιδέα της Ευρώπης. Δηλαδή μια ουσιαστική, με όλες τις συνδηλώσεις της λέξης «Ουσία», Ευρωπαϊκή ταυτότητα, η οποία θα έχει προέρθει από μια βαθιά και μάλλον μακροχρόνια διαδικασία ένωσης αντίπαλων κοινωνιών με μακρά ιστορία και ισχυρές εθνικές ταυτότητες. Μια Ιδέα που θα έχει στο επίκεντρό της αντί της παραγωγής, του εμπορίου και του χρήματος, πρωταρχικά τον Ευρωπαίο άνθρωπο, έναν άνθρωπο με εξαιρετικά πλούσια ιστορία και πολιτιστική κληρονομιά, με διαχρονικές «δυτικές» πολιτισμικές αξίες τις αξίες του Διαφωτισμού, την ισονομία, την ισηγορία και την ισοπολιτεία.
- Οι «εκ δεξιών» μιλούν, επίσης δικαιολογημένα, για χρηστή οικονομική διαχείριση παραβλέποντας όμως το γεγονός πως είναι η ασύδοτα φιλελεύθερη, δηλαδή δίχως αλληλεγγύη κοσμοεικόνα τους, που δημιούργησε και συντηρεί την οικονομική κρίση που προκαλεί η μη χρηστής οικονομική διαχείριση ! Διότι είναι αστείο να πιστεύει κανείς, ότι οι απόλυτα «ελεύθερες αγορές», δηλαδή απρόσωπες οικονομικές σχέσεις χωρίς αλληλεγγύη και κοινές εμπράγματες προϋποθέσεις «ένωσης», μπορούν να διασφαλίσουν τη χρηστή διαχείριση των οικονομικών ! Αν είναι δυνατόν ! Άλλωστε οι σοβαρότεροι, δηλαδή οι πιο ειλικρινείς, από αυτούς δεν υποστηρίζουν κάτι τέτοιο ! Αντιθέτως, αποδέχονται την ύπαρξη και διεύρυνση των οικονομικών ανισοτήτων, δηλαδή τον οικονομικό και κοινωνικό δαρβινισμό.
- Μιλούν αρκετοί, κυρίως από την ευρωπαϊκή «αριστερά», δικαιολογημένα για την ανάγκη ύπαρξης αλληλεγγύης. Όμως οι περισσότεροι αδυνατούν όπως φαίνεται ν’ αντιληφθούν πως η αλληλεγγύη δεν μπορεί να στηριχθεί μονάχα, ή κύρια, σε υλικές προϋποθέσεις (οικονομική αλληλεγγύη), αλλά σε άυλες όπως είναι η κοινή γλώσσα, οι κοινές αξίες και μια κοινή μεταφυσική θεώρηση του κόσμου, για να μην πούμε «θρησκεία» και σταματήσουν οι περισσότεροι απ’ αυτούς την ανάγνωση του άρθρου. Ας συνεχίσουν όμως, θα αποζημιωθούν.
- Την ευρωπαϊκή Αλληλεγγύη και την ενάρετη οικονομική διαχείριση!
- Γι αυτό η Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση φαίνεται απίθανο να προχωρήσει είτε με την πρώτη (διακυβερνητική) είτε με την δεύτερη (ομοσπονδία) μέθοδο. Έχει πλέον ως επιτακτικό προαπαιτούμενο αυτό το οποίο έπρεπε να είχε εξασφαλίσει από την αρχή:
- Δηλαδή είτε έτσι είτε αλλιώς, ο Γερμανός πολίτης έχει αναλάβει και θα κληθεί να πληρώσει ένα μελλοντικό χρέος μερικών τρισεκατομμυρίων € που αφορά άλλες ευρωπαϊκές χώρες και άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες, πέραν των δικών του. Αυτό δεν μπορεί πλέον να παραμείνει κρυφό από τον «σκληρά εργαζόμενο» γερμανικό λαό.
- Εάν από την άλλη, δεν αφεθούν να χρεοκοπήσουν οι νοτιοευρωπαϊκές χώρες, αλλά συνεχιστεί η μέθοδος διάσωσής τους μέσω της δημιουργίας νέων υπερεθνικών μηχανισμών όπως ήδη γίνεται (EFSF, ESM,EBA, κλπ) και πάλι οι Γερμανοί θα κληθούν να σηκώσουν το συνολικό βάρος των εγγυήσεων (από κοινού με άλλους βορειοευρωπαίους πολίτες) του χρέους που δημιούργησε τα προηγούμενα χρόνια (και μάλλον θέλει να διατηρήσει) η ανεξέλεγκτη και ασύδοτη ελευθερία του δικού τους κερδοσκοπικού κεφαλαίου.
- Σήμερα, εξαιτίας του, οι κοινωνίες της βόρειας Ευρώπης βρίσκονται, ουσιαστικά, στην ίδια δεινή θέση μ’ εκείνες της νότιας. Οι πολίτες της έχουν αναλάβει χωρίς να το γνωρίζουν στο όνομα της “οικονομικής ένωσης και του κοινού νομίσματος” εδώ και μερικές δεκαετίες, πολλά τρισεκατομμύρια € μελλοντικών υποχρεώσεων των εθνικών τους τραπεζών και της ΕΚΤ (της οποίας η Γερμανία είναι μειοψηφούσα μεν, αλλά ο μεγαλύτερος και ισχυρότερος μέτοχος δε). Εάν χρεοκοπήσουν οι χώρες του νότου, τις οποίες όχι μόνο δεν επόπτευσαν όπως έπρεπε οι ελεγχόμενοι από τις βορειοευρωπαϊκές χώρες ευρωπαϊκοί μηχανισμοί, αλλά την πλασματική ανάπτυξη των οποίων διευκόλυναν με την προσδοκία υπερκερδών οι εθνικές τους τράπεζες με φθηνό και σκληρό δανεικό χρήμα, το χρέος θα μεταφερθεί μέσω των τραπεζών τους σε ‘κείνους. Διότι χθές, σήμερα, πάντοτε, τελικός εγγυητής του χρέους είτε της ΕΚΤ είτε οποιασδήποτε τράπεζας είναι η εργασία κάποιων καταθετών και οι φυσικοί πόροι κάποιου τόπου.
- Κι ενώ θα μπορούσε η Ευρώπη ως μια ήπειρος με τεράστιο δυναμικό, τόσο ανθρώπινο-πνευματικό όσο και φυσικό-υλικό,να χαράξει μια στρατηγική «βιώσιμης αυτάρκειας», ο οικονομισμός της δήθεν ειρήνης, που προκάλεσε 2 παγκόσμιους πολέμους και την προσωρινή καταστροφή της Γερμανίας, πέρασε ξανά στο προσκήνιο !
- Στην πραγματικότητα, η πολιτική ελίτ της Ευρώπης, ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε πραγματικά να δημιουργήσει μια σοβαρή Ευρωπαϊκή πρόταση ως ‘αντίπαλο δέος’ στον δήθεν υπερεθνικό αγγλοσαξονικό οικονομισμό! Απλώς ενέδωσε τελικά σ’ αυτόν, παρόλες τις όποιες διαφοροποιήσεις επιχείρησε κατά καιρούς να ενσωματώσει (π.χ. προστασία του περιβάλλοντος, δικαιώματα των ζώων, κα). Τόσο η Γαλλία όσο και η Γερμανία μοιάζει να κρύφτηκαν πίσω από μεγαλόσχημα λόγια για να εξυπηρετήσουν κοντόφθαλμες, στην καλύτερη περίπτωση εθνικές, επιδιώξεις. Το αποτέλεσμα ήταν οι ευρωπαϊκοί υπερεθνικοί μηχανισμοί να καταλήξουν στην εξυπηρέτηση, αρχικά, των οικονομικών συμφερόντων εθνικών βιομηχανικών κι εμπορικών “λόμπι” και στη συνέχεια των Γαλλογερμανικών τραπεζών που ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την ευρωπαϊκή κρίση.
- Σύγχρονοι και δαιδαλώδεις υπερεθνικοί γραφειοκρατικοί μηχανισμοί δημιουργήθηκαν στο όνομα της Ευρωπαϊκής’ταυτότητας’. Μιας ταυτότητας όμως, η οποία στηρίχθηκε πάνω σε σαθρά θεμέλια,τόσο ιδεολογικά (ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων, εμπορευμάτων και κεφαλαίων για οικονομικό συμφέρον), όσο οργανωτικά (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ουσιαστικά με εθνικές υπερεξουσίες) όσο και νομισματικά (ενιαίο νόμισμα εκφραστής ανόμοιων οικονομιών χωρίς μηχανισμό εξισορρόπησης).
- Αλλά στην πραγματικότητα το συμφέρον μόνο κοινό δεν ήταν !Αφορούσε κυρίως τις ηττημένες χώρες του ισχυρού βορά (και πρώην παγκόσμιες δυνάμεις) Γαλλία και Γερμανία, οι οποίες εκκαλούντο μετά την λήξη των δυο παγκόσμιων πολέμων και εξουθενωμένες από την μεταξύ τους αντιπαλότητα, να πολεμήσουν ξανά αλλά ενωμενες και ειρηνικά αυτήν την φορά τις νέες παγκόσμιες δυνάμεις που αναδύθηκαν νικήτριες (Αμερική, Ρωσία), πλέον όχι στα ευρωπαϊκά εδάφη αλλά στην ανταγωνιστική αρένα του παγκόσμιου εμπορίου.
- Αλλά, το εγχείρημα να ενωθούν χώρες με ισχυρές εθνικές ταυτότητες και μακρές εμπόλεμες ιστορίες, δεν ήταν ούτε ιδιαίτερα οραματικό ούτε αρκετά φιλόδοξο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση στήθηκε από την αρχή με τέτοιον τρόπο ώστε να εξυπηρετήσει τις βαριές βιομηχανίες της βόρειας Ευρώπης (ως ένωση για τις βιομηχανίες άνθρακα, χάλυβα και ατομικής ενέργειας). Στη συνέχεια αλλά και καθ’ όλη την ‘ενωτική’ της πορεία, όχι μόνο δεν τροποποίησε αλλά μάλλον εμβάθυνε αυτήν την εμπορική και παραγωγική κατεύθυνση των χωρών του βορά. Κατεύθυνση η οποία, υποτίθεται, θα έβαζε στην άκρη τις όποιες εθνικές ταυτότητες, εφόσον οι ευρωπαίοι λαοί θα κοιτούσαν το κοινό οικονομικό τους συμφέρον.
- Στις παρούσες ιστορικές συνθήκες,η Ευρώπη ως ενιαίο έθνος – κράτος, ΝΑΙ, ΑΥΤΗ θα ήταν μια μεγάλη Ιδέα, έστω και ουτοπική !
- Εδώ ακριβώς μπαίνει κάποιος στον πειρασμό να παραλληλίσει την ελληνική “μεγάλη ιδέα” (εθνικισμός) από την οποία πήγασαν τα μεγαλύτερα δεινά μας, με την ευρωπαϊκή “μεγάλη ιδέα” … Και οι δυο, δυστυχώς, δεν ήταν ούτε Μεγάλες ούτε καν Ιδέες με τις ολιστικές προϋποθέσεις της έννοιας όπως απαιτεί η ιστορία των ιδεών και της φιλοσοφίας …
- Αντιθέτως, θα περίμενε ν’ ακούσει κανείς από την Ευρωπαϊκή ηγεσία ότι : «Η ΕΥΡΩΠΗ είναι ΙΔΕΑ» !
- Μα αυτό ακριβώς ήταν το πρόβλημα! Αποδόθηκαν και συνεχίζουν ν’αποδίδονται από τις Ευρωπαϊκές ελίτ, εξωπραγματικές ιδιότητες σε πράγματα που από την φύση τους προορίζονται απλώς για τη διευκόλυνση εμπορικών συναλλαγών!
- Στο σημείο αυτό όμως αξίζει να θυμηθούμε τι είχε δηλώσει η καγκελάριος σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον Κο Σαμαρά το 2012: «ΤΟ ΕΥΡΩ είναι ιδέα !»
- Πως γίνεται λοιπόν, έμπειροι βουλευτές, σοβαροί διανοητές και έγκριτοι αρθρογράφοι να διαπιστώνουν ότι η οικονομική κρίση του 2009 απεκάλυψε το έλλειμα ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις διαμορφωμένες συνθήκες αμείλικτου παγκοσμιοποιημένου ανταγωνισμού και να μην διαπιστώνουν ταυτόχρονα τον εξίσου αμείλικτα καθοριστικό ρόλο των ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ στην παγκόσμια κρίση και του ΕΥΡΩ ειδικότερα στην εκδήλωση της ευρωπαϊκής έκδοσής της ?! Διότι βασικός μοχλός της πιστωτικής φρενίτιδας που ξετυλίχθηκε παγκοσμίως την περασμένη δεκαετία, ήταν το Ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα ! Το συνολικό ενεργητικό (δάνεια)των ευρωπαϊκών τραπεζών όταν ξέσπασε η οικονομική κρίση το 2009, ήταν της τάξης των 35 τρις € !! Συγκριτικά, το ΑΕΠ ΚΑΙ των 27 χωρών της Ευρώπης ήταν μόλις 12 τρις € την ίδια χρονιά ! Χωρίς να συνυπολογίζω εδώ τα περίφημα «Παράγωγα» που βρίσκοντα ντότε εκτός των ισολογισμών τους και θεωρήθηκαν, δίκαια, τα πλέον καταστροφικά χρηματοδοτικά προϊόντα !
- Διότι δεν μπορεί να αναρωτιόμαστε αν καλούμαστε να επιλέξουμε μεταξύ μιας πραγματικής πολιτικής και οικονομικής ένωσης (Πολιτική Ομοσπονδία) ή απλώς μιας ενιαίας Οικονομικής Ζώνης (Οικονομική Ομοσπονδία) για να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί την οικονομική κρίση και τον παγκόσμιο οικονομικό ανταγωνισμό, όταν σ’ αυτόν συμμετέχουν έθνη-κράτη (Αμερικάνικο, Κινέζικο, Ινδικό, Ρωσικό, κλπ) με σαφείς εμπράγματες (γλώσσα, θρησκεία, ιστορία) και αξιακές ταυτοτικές προϋποθέσεις και να μην συνειδητοποιούμε ότι αυτό που θέτει τελικά το εν λόγω δίλημμα είναι η δημιουργία ενός νέου έθνους – κράτους, στη βάση μιας νέας εθνικής ταυτότητας με τις αντίστοιχες προϋποθέσεις !
- Κοινή Παιδεία που περιλαμβάνει κοινή Γλώσσα και Ιστορία
- Κοινή Εξωτερική Πολιτική, φύλαξη συνόρων και άμυνα
- Κοινό Εσωτερικό Δίκαιο, δομές εσωτερικού ελέγχου και ασφάλειας
- Ενιαίο σύστημα δημοκρατικής εκπροσώπησης (κοινός χρόνος εθνικών εκλογών,Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, κα)
- Ενιαίο οικονομικό σύστημα (φορολογικό, δημοσιονομικό, τραπεζικό)
- Ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων/ εμπορευμάτων και κατάργηση τελωνείων
- Τελευταίατο ενιαίο νόμισμα
Τα πρώτα τρία αφορούν τηνι δεολογική ολοκλήρωση, την δημιουργία μιας βασικής ταυτότητας. Εάν πετύχει η φάση αυτή, δηλαδή οι λαοί μιλούν την ίδια γλώσσα, πολεμούν τον ίδιο εξωτερικό εχθρό και πειθαρχούν εσωτερικά στους ίδιους νόμους, τότε είναι έτοιμοι, πράγματι, ν’αναλάβουν την κοινή τους μοίρα.
Οπότε ολοκληρώνουν την δημοκρατία τους και προχωράνε στην οικονομική τους ολοκλήρωση. Στο τέλος της μακράς αυτής διαδρομής επικυρώνουν την επιτυχία τους με τη δημιουργία μιας ενιαίας εσωτερικής αγοράς και ενός κοινού νομίσματος !
Τα πράγματα δηλαδή έγιναν αντίστροφα της λογικής, εάν και εφόσον επιδίωξη ήταν πράγματι το ξεπέρασμα των παλιών εθνικισμών και η δημιουργία μιας νέας κοινωνικοπολιτικής οντότητας, δηλαδή μιας “φυσικής” Ευρώπης !
Όμως, πολλοί πάρ απολλοί, εκτός της της καγκελαρίου, εκφράζουν αυτή την αφύσικη πορεία !
“Το ΕΥΡΩ είναι ιδέᨔ
Πρόκειται για δήλωση – επιβεβαίωση της διαστροφής της Ευρωπαϊκής ιδέας. Όμως, θα μου αντιτάξει κάποιος, οι βουλευτές του “Ξύπνα Ευρώπη” αλλά και άλλοι μιλάνε για “εμβάθυνση” της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, δηλαδή για περισσότερη κεντρική ευρωπαϊκή γραφειοκρατία και σφιχτότερο έλεγχο από δημοκρατικά εκλεγμένα θεσμούς. Όμως ένα τέτοιο εγχείρημα, χωρίς να προϋπάρχει μια αληθινά κοινή ευρωπαϊκή ταυτότητα, φέρνει στη μνήμη την φεουδαλικού τύπου οργάνωση που έζησε η Ευρώπη κατά τον Μεσαίωνα και που αντικατέστησε, χάρις στις επαναστάσεις του 19ου αιώνα, μ’ εκείνη του έθνους – κράτους. Διότι με δεδομένη την χειραγώγηση από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας των ευρωπαίων πολιτών για όσα συμβαίνουν στις «Βρυξέλλες» πίσω από κλειστές πόρτες, την ανυπαρξία αληθινού Ευρωπαϊκού οράματος στις Ευρωπαϊκές πολιτικές ηγεσίες και την απουσία Ευρωπαϊκής συνείδησης στους περισσότερους από αυτούς, οι υποψηφιότητες για τους νέους Ευρωπαίους θεσμούς, να με συγχωράτε αλλά, θα γίνονται από καιροσκόπους και συμφεροντολόγους υποψηφίους. Άλλωστε, αν ο οικονομισμός, δηλαδή οι παραγωγικές και οικονομικές σχέσεις, η δυνατότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να είναι ανταγωνιστική στην παγκόσμια αρένα του εμπορίου, αποτελούν το κεντρικό αξιακό περιεχόμενο της Ευρωπαϊκής ιδέας (το ΕΥΡΩ είναι ιδέα), γιατί να περιμένουμε κάτι καλύτερο από αυτούς; Τι είναι αυτό λοιπόν που θα μας κάνει να περιμένουμε κάτι περισσότερο ακόμη και στην περίπτωση της πολιτικής ομοσπονδοποίηση
Δεν βλέπω πως μπορεί να διατηρηθεί μακροπρόθεσμα αυτό το ευρωπαϊκό γραφειοκρατικό και φαύλο κατασκεύασμα. Οι Ευρωπαϊκοί λαοί είναι πιθανότερο να προτιμήσουν την επιστροφή στον πλησιέστερο φυσικό τους πολιτκό χώρο, δηλαδή το έθνος – κράτος μέσω της εμβάθυνσης του “αντιευρωπαϊσμού” που αυτόματα μετατρέπεται σε «εθνικισμό», εξαιτίας της αποσυίας ενός εναλλατικού οράματος. Ένας αντιευρωπαϊσμός μάλιστα ο οποίος δεν είναι γέννημα της κρίσης αλλά παρουσιάζει μια σταθερή εξέλιξη μετά την πανηγυρική εισαγωγή του ενιαίου νομίσματος
Το δεύτερο ενδεχόμενο, να προχωρήσει η ομοσπονδιοποίηση μιμούμενοι το Αμερικάνικο πρότυπο, είναι κι αυτό πιθανό, αλλά κατά την γνώμη μου, χωρίς ενιαία Ευρωπαϊκή ταυτότητα θα οδηγήσει σε φεουδοποίηση παρά σε πολιτική ενοποίηση
Το τρίτο ενδεχόμενο, εκείνο της πανευρωπαϊκής κοινωνικής επανάστασης, εάν και εφόσον οι εξαθλιωμένοι ευρωπαϊκοί λαοί συνειδητοποιήσουν την διαστροφή της Ευρωπαϊκής ιδέας, μοιάζει απόμακρο, αλλά δεν μπορεί να θεωρείται εντελώς απίθανο.
Όμως, εμφανίζεται, κατά την γνώμη μου, εξαιρετικά απόμακρο διότι ελάχιστοι στην πραγματικότητα επιθύμησαν ή πίστεψαν στην μόνη αληθινά μεγάλη ΙΔΕΑ, δηλαδή εκείνη της Ευρώπης ως ενιαίο έθνος-κράτος, όπως, δυστυχώς η αναγκαστικά σύντομη αλλά ελπίζω περιεκτική ανάλυση του άρθρου μου ανέδειξε !
ΠΗΓΗ: https://www.facebook.com/TseliosDimitrios (Το Ιδεοποιείο)