“Από την εποχή της Βιομηχανικής Επανάστασης, πριν περίπου 250 χρόνια, η οικονομική ευμάρεια και η ενεργειακή ασφάλεια της Βρετανίας βασίστηκαν στην πρόσβαση σε άφθονες εγχώριες ενεργειακές πηγές, όπως το κάρβουνο, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο“. Αυτή είναι η εισαγωγή σε άρθρο, που δημοσιεύτηκε πριν μερικές μέρες στο βρετανικό Guardian και υπογράφεται από 50 καθηγητές Βρετανικών πανεπιστημίων. Και συνεχίζει:
“Από το 2004 η Βρετανία έγινε για πρώτη φορά εισαγωγέας φυσικού αερίου, και η παραγωγή στη Βόρεια Θάλασσα μειώθηκε κατά 38% την τελευταία τριετία, σύμφωνα με ειδικούς της βιομηχανίας.
Μετά από 30 χρόνια άφθονου εφοδιασμού με φυσικό αέριο από τη Βόρεια Θάλασσα, είμαστε πλέον πιο εκτεθειμένοι και ευάλωτοι εξαιτίας της αυξανόμενης εξάρτησης από εισαγόμενα καύσιμα για την κάλυψη της ηλεκτροπαραγωγής μας. Το 2014 το Υπουργείο Ενέργειας ανακοίνωσε ότι για το 2030 αναμένουν πως η Βρετανία θα πρέπει να εισάγει …
περίπου 3/4 του φυσικού αερίου που θα χρειάζεται. Αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητο να γίνεται έτσι για πάντα.
Σύμφωνα με το ανεξάρτητο British Geological Survey (το Βρετανικό ΙΓΜΕ), η λεκάνη Bowland, που καλύπτει σημαντικές περιοχές της ΒορειοΔυτικής Αγγλίας, κάθεται πάνω σε 1,3 τρισεκ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου. Αν εξορύξουμε μόνο το 10% αυτού του πολύτιμου αποθέματος, είναι αρκετό για να δώσει ώθηση στην κάλυψη της ζήτησης με εγχώριες πηγές για τα επόμενα 25 χρόνια.
Οι παγκοσμίως υψηλές τιμές των εμπορευμάτων και οι πρόσφατες καινοτομίες οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το πιο πάνω είναι σήμερα οικονομικά και τεχνικά εφικτό. Ως γεωεπιστήμονες και μηχανικοί πετρελαίου όλους τους πολιτικούς και όσους συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων να βάλουν κατά μέρος τις πολιτικές διαφορές και να εστιάσουν στα αδιαμφισβήτητα οικονομικά, περιβαλλοντικά και εθνικής ασφάλειας οφέλη που προσφέρονται στο Ηνωμένο Βασίλειο από την υπεύθυνη ανάπτυξη του φυσικού αερίου από το σχιστόλιθο του Lancaster“.
Και δεν είναι μόνο το σχιστολιθικό φυσικό αέριο του Lancaster, προσθέτουμε εμείς, είναι και το κοίτασμα, που βρέθηκε στη λεκάνη Weald στη Νότιο Αγγλία, (περιοχές του Sussex, Hampshire, Kent και Surrey), που περιέχει δισεκατομμύρια βαρέλια σχιστολιθικό πετρέλαιο. Ωστόσο η τεχνική του fracking, για την εκμετάλλευση των σχιστολίθων, φαίνεται να συναντά έντονες αντιδράσεις στη Βρετανία, καθώς η επιχειρούμενη αλλαγή της νομοθεσίας, προκειμένου να επιτραπεί η πρόσβαση των εταιρειών εκμετάλλευσης σε ιδιωτική γη, βρίσκει αντίθετο το 74% των Βρετανών.
Το εξαιρετικά αμφιλεγόμενο λοιπόν fracking, που έφερε φθηνό αέριο στις ΗΠΑ, από εκμετάλλευση σε σχετικά αραιοκατοικημένες περιοχές, αλλά διχάζει τις Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, καθόσον η Ευρώπη είναι πολύ πιο πυκνοκατοικημένη, βρήκε στη Βρετανία την υποστήριξη ομάδας καθηγητών.
Στην Ελλάδα, οι ανάγκες μας σε ηλεκτροπαραγωγή καλύπτονται, από τη λήξη του Εμφυλίου και μετά, κυρίως από τον υπερπολύτιμο εγχώριο λιγνίτη, που στήριξε τη βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας και διασφάλισε χαμηλές τιμές ηλεκτροπαραγωγής. Η ΕΒΙΚΕΝ, που ξέρει πολύ καλά ότι μόνο από το λιγνίτη είχε, έχει και μπορεί να έχει και στο μέλλλον φθηνή ενέργεια, ζήτησε πριν λίγους μήνες τουλάχιστον 27500GWh λιγνιτικής παραγωγής, στα επίπεδα του 2010-2012. H ενεργειακή πολιτική τα τελευταία 15 χρόνια είναι σε λάθος κατεύθυνση και, με τα μέτρα που έχουν δρομολογηθεί, για μειωμένη λειτουργία και απόσυρση λιγνιτικών μονάδων μετά το 2016, η ΕΒΙΚΕΝ δεν πρόκειται να ξαναδεί όχι τις 27500GWh, αλλά, σταδιακά, ούτε καν τις 15000GWh. Η πρόταση της ΕΒΙΚΕΝ είναι συγκεκριμένη και τεκμηριωμένη και θα έχει πολύ ενδιαφέρον να δούμε την άποψη της Επιτροπής του ΥΠΕΚΑ, ιδίως τώρα που έκλεισε η Χαλυβουργία Ελλάδος, αφού οι πρωθυπουργικές εξαγγελίες, για μείωση του ενεργειακού κόστους, αποδείχτηκαν στην πράξη λόγια του αέρα. Το ενεργειακό κόστος δεν μειώνεται με λόγια, μειώνεται με συγκεκριμένες πολιτικές.
Κατά καιρούς βλέπουμε ελάχιστες, μεμονωμένες τοποθετήσεις καθηγητών των Ελληνικών πανεπιστημίων ή μηχανικών υπέρ του λιγνίτη, αλλά δεν είδαμε ποτέ κάποια οργανωμένη και μαζική αναφορά, ανάλογη αυτής που είδαμε για το fracking στη Βρετανία. Σήμερα, που σχεδιάζεται ξανά το ενεργειακό μέλλον της χώρας, από μια εξαιρετικά ολιγομελή επιτροπή που συνέστησε το ΥΠΕΚΑ, το ιστολόγιό μας απευθύνει δημόσια πρόσκληση στους καθηγητές των Ελληνικών Πανεπιστημίων και Πολυτεχνείων, καθώς και στους Έλληνες μηχανικούς, όσους ενδιαφέρονται για το λιγνίτη, να προβληματιστούν και να μας πουν πώς βλέπουν το ενεργειακό μείγμα της χώρας για τα επόμενα χρόνια και τη συμμετοχή του λιγνίτη σ’ αυτό. Πώς βλέπουν και πώς αποτιμούν την ιστορία του λιγνίτη τα τελευταία 65 χρόνια, πώς βλέπουν την περαιτέρω αξιοποίηση των επενδύσεων, που έχουν ήδη γίνει σε ορυχεία και ΑΗΣ, πώς βλέπουν την εξέλιξη της τεχνολογίας στον τομέα, πώς βλέπουν την επερχόμενη “χωματοποίηση” του λιγνίτη από τις ακολουθούμενες πολιτικές. Και να δούμε αν μπορεί να βρεθεί μια κοινή συνισταμένη για υπογραφή μιας ανοιχτής επιστολής επιστημόνων προς τους πολιτικούς, για τη στήριξη του λιγνίτη και την επαναφορά του στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Εάν υπάρχει θετική διάθεση, το ιστολόγιο μπορεί να αναλάβει το συντονισμό της όλης προσπάθειας.
Το ιστολόγιό μας, μέσα σε λίγους μήνες παρουσίας, συζητιέται ήδη ως σημείο αναφοράς για το λιγνίτη στην Ελλάδα και εμφανίζεται πολύ ψηλά στις μηχανές αναζήτησης για το λήμμα “λιγνίτης”. Έχει παρουσιάσει -και σχολιάσει- το προηγούμενο διάστημα επώνυμα άρθρα και μπορεί να αποτελέσει το συνδετικό κρίκο για όλους όσους ενδιαφέρονται για το λιγνίτη και για τη φθηνή ενέργεια στη χώρα. Η ηλεκτρονική μας διεύθυνση είναι αναρτημένη από την πρώτη μέρα στο ιστολόγιο.
Αποθέματα υπάρχουν για πολλά χρόνια ακόμα, επενδύσεις έχουν ήδη γίνει σε ορυχεία και ΑΗΣ, η τεχνολογία εξελίσσεται και οι νέοι ΑΗΣ δεν έχουν καμιά σχέση με τους παλιούς, παντού στον κόσμο ο λιγνίτης συνεχίζει να αξιοποιείται. Πολιτική βούληση και προγραμματισμός χρειάζεται, για την αξιοποίηση των αποθεμάτων αυτών, ξεκινώντας απ’ τα ήδη ανοικτά ορυχεία, στα οποία οι επενδύσεις έχουν ήδη γίνει. Θεωρούμε ότι πρέπει να μειωθεί η εξάρτηση της χώρας από εισαγόμενη ενέργεια, η εθνική ενεργειακή πολιτική πρέπει να βασίζεται στην αξιοποίηση εκείνων των εγχώριων πηγών που παρέχουν την πιο φθηνή και αξιόπιστη –κι όχι τυχαία– ηλεκτροπαραγωγή, σήμερα αυτό μπορεί να το δώσει ο λιγνίτης, αύριο -ενδεχομένως- το φυσικό αέριο της Κρήτης, αν και Κατάρ μάλλον δεν πρόκειται να γίνουμε …
Όταν οι πολιτικοί φαίνονται να μην ακούν, παρά μόνο αν τους μιλούν οι δανειστές ή οι εργολάβοι, δεν είναι καιρός ν’ ακουστεί και η φωνή των πανεπιστημιακών και των μηχανικών για το κόστος της ενέργειας στη χώρα; “Η ισχύς εν τη ενώσει” και στην παρούσα φάση ο λιγνίτης χρειάζεται τη στήριξη όλων μας: να αποφύγουμε το μετέωρο βήμα της χώρας στο κενό του αβέβαιου ενεργειακού εφοδιασμού από εισαγόμενα καύσιμα, να ξεπεράσουμε τα εμπόδια, να συνθέσουμε τις απόψεις και να τοποθετήσουμε ξανά το λιγνίτη στην ενεργειακή σκακιέρα.
Τα λινκς τεκμηρίωσης βρίσκονται στο http://greeklignite.blogspot.gr/2014/06/blog-post_14.html και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!